با آنکه رئیس قوه ‌قضائیه بر کاهش جمعیت کیفری زندانیان منطبق با موازین قانونی تاکید دارد ولی همچنان تاکید می‌کند مرتکبان جرائم خشن و تهدیدکنندگان امنیت مردم و شهروندان، مشمول هیچ گونه ارفاقی نمی‌شوند؛ رویکردی که باعث شده است مجرمان خشن و برهم‌زنندگان امنیت و آسایش مردم حساب کار دست‌شان بیاید تا مرتکب خطایی نشوند. حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی‌اژه‌ای دیروز در نشست شورای‌عالی قوه قضائیه، بر اجرای کامل و جامع مفاد دستورالعمل «ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها» تاکید کرد و از کاهش آمار ورود به زندان‌های سراسر کشور طی 3 ماه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر داد. وی ضمن تسلیت مجدد شهادت اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی جنبش مقاوم حماس، اظهار داشت: جنایات و آدمکشی‌ها و سفاکی‌های بی‌سابقه رژیم صهیونیستی کماکان ادامه دارد و قدر مسلم این جنایات بی‌سابقه از حافظه تاریخ فراموش و زدوده نخواهد شد. رئیس قوه ‌قضائیه ضمن گرامیداشت روز خبرنگار گفت: ضمن تبریک و آرزوی سربلندی و موفقیت برای همه فعالان و کنشگران عرصه رسانه و خبر، یاد همه شهدای عرصه خبرنگاری را گرامی می‌داریم و از ۱۶۰ خبرنگار شهیدی یاد می‌کنیم که طی ۱۰ ماه اخیر در غزه به دست صهیونیست‌ها به شهادت رسیده‌اند. وی در ادامه با اشاره به تغییر ساعات کار اداری در نقاطی از کشور به سبب گرما و ناترازی انرژی، خطاب به هم مسؤولان ذی‌ربط قضایی در سراسر کشور دستور داد به گونه‌ای تدبیر و تمهید کنند که تغییر ساعات کار اداری، به هیچ‌وجه در رسیدگی به امور قضایی و حقوقی مردم خلل ایجاد نکند. رئیس قوه قضائیه گفت: اوقات تعیین‌شده‌ رسیدگی به پرونده‌های قضایی نباید به سبب این تغییرات ساعات اداری، تجدید شوند؛ همچنین چنانچه به ضرورت، وقت تعیین‌شده برای رسیدگی به یک پرونده قضایی، تغییر کرد و تجدید شد، باید بلافاصله مراتب را به استحضار اصحاب پرونده رساند و هرگز به گونه‌ای نباشد که اصحاب پرونده بعضا با طی مسافت زیاد در این گرما به محل دادگاه مراجعه کنند و تازه در آنجا متوجه تغییر در زمان رسیدگی شوند. محسنی‌اژه‌ای با اشاره به در پیش بودن اربعین حسینی و فیض عظیم حضور در پیاده‌روی میلیونی اربعین که حقیقتا مانور قدرت جبهه اسلام و جبهه مقاومت است، افزود: مقامات قضایی استان‌هایی که در مسیر زوار اربعین هستند، تمهیدات و تدابیر را اتخاذ کنند که چنانچه این زوار گرانقدر با مساله‌ای قضایی و حقوقی مواجه شدند، در اسرع وقت و با نهایت دقت و تکریم، به امور آنها رسیدگی شود. همچنین آن دسته از مسؤولان قضایی نیز که توفیق حضور در حماسه راهپیمایی اربعین را کسب می‌کنند، به‌گونه‌ای تدبیر کنند که به واسطه حضور آنها در این راهپیمایی باشکوه، خللی در وظایف و مسؤولیت‌های اداری‌شان بویژه از حیث پیشبرد امور مردم ایجاد نشود. وی در ادامه با اشاره به آمار ورودی زندان‌های سراسر کشور (اعم از محکومان قطعی و بازداشتی‌های موقت) طی 3 ماه ابتدایی سال جاری، گفت: آمار ورودی به زندان‌های سراسر کشور (اعم از محکومان قطعی و بازداشتی‌های موقت) طی 3 ماه ابتدایی سال جاری نسبت به مدت مشابه سال گذشته، کاهشی بوده است و برخی استان‌های کشور نیز در امر کاهش ورودی زندان‌ها و اجرای مفاد دستورالعمل ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت کیفری زندان‌ها، توفیقات مطلوبی کسب کردند؛ بر همین اساس، معاون اول قوه قضائیه، به طُرق مقتضی، اقدام به تشویق استان‌های مزبور کند و الگوهای اجرایی توسط این استان‌های موفق در زمینه کاهش جمعیت کیفری را احصا و به سایر استان‌ها نیز تجویز کند. رئیس قوه ‌قضائیه در همین راستا بار دیگر خطاب به مسؤولان و مراجع ذی‌ربط قضایی تاکید کرد از صدور بلاوجه و فاقد ضرورت قرارهای بازداشت موقت پرهیز کنید و چنانچه به ضرورت، متهمی را بازداشت کردید، پس از رفع ضرورت و نیاز، به سرعت مبادرت به تبدیل قرار تأمین کنید تا مقدمات آزادی متهم بازداشت‌شده فراهم شود. محسنی‌اژه‌ای در عین حال خاطرنشان کرد: ما بر کاهش جمعیت کیفری زندانیان منطبق با موازین قانونی تاکید داریم اما همانطور که بارها تصریح کرده‌ایم، مرتکبان جرائم خشن و تهدیدکنندگان امنیت مردم و شهروندان، مشمول هیچگونه ارفاقی نمی‌شوند. رئیس دستگاه قضا در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به اهمیت مقوله‌ شناخت و آگاهی‌های حقوقی و قضایی عموم مردم گفت: افزایش و ارتقای سطح دانش و آگاهی‌های حقوقی و قضایی عموم مردم، اثرات نافعی را برای اجتماع به همراه دارد و در امر خطیر پیشگیری از وقوع جرم نیز تاثیرگذار است، بر همین مبنا، مرکز رسانه قوه ‌قضائیه با همکاری رسانه ملی و سایر رسانه‌ها و دستگاه‌های فرهنگی و آموزشی در کشور، طرحی نو دراندازند تا بسترها و زمینه‌های افزایش و ارتقای دانش و آگاهی‌های حقوقی و قضایی عموم مردم فراهم شود. حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای در این جلسه ضمن تاکید بر انجام بازدید‌های میدانی توسط مسؤولان و مقامات قضایی از مراکز و مراجع و دستگاه‌های مرتبط با حیطه مسؤولیت آنها اظهار کرد: از دادستان تهران به سبب انجام بازدید‌های میدانی متعدد از مراکز و دستگاه‌هایی که وظایف و مسؤولیت‌های آنها به نحوی از انحا مرتبط با مقوله حقوق عامه است، قدردانی می‌کنیم.  رئیس قوه ‌قضائیه در ادامه با اشاره به بازدید اخیر دادستان تهران از انبار‌های گمرک فرودگاه امام خمینی(ره) در راستای تعیین تکلیف کالا‌های موجود در این انبار‌ها به دادستان تهران دستور داد گزارشی از این بازدید‌ها را در اختیار معاون اول قوه ‌قضائیه قرار دهد تا این موضوعات در کارگروه مشترک قوه ‌قضائیه و دولت مورد بحث و بررسی قرار بگیرد. رئیس عدلیه همچنین با قدردانی از دادستان تهران به سبب حضور منظم و مستمر در مساجد پایتخت و استماع مشکلات و مسائل مردم و نمازگزاران گفت: اقدام دادستان تهران و همکاران وی در حضور جمعی در مساجد مختلف تهران که با هماهنگی قبلی و به صورت برنامه‌ریزی شده انجام می‌شود و به موجب آن مردم و نمازگزاران به همراه اسناد و مدارک مرتبط با مسائل قضایی و حقوقی خود مراجعه می‌کنند تحسین‌برانگیز است؛ قدر مسلم این قبیل اقدامات و برپایی چنین ارتباطات وثیقی میان مسؤولان قضایی و مردم در اماکن مقدسی همچون مساجد، اثرات نافعی را به همراه دارد.

* برخورد قاطع با مجرمان خشن

امان‌الله قرایی‌مقدم، جامعه‌شناس در گفت‌وگو با «وطن‌امروز» گفت: اینکه آمار زندانیان کاهش یافته است خبر خوب و مسرت‌بخشی است، در واقع اقدامات مناسب برای پیشگیری از جرم  یا برخورد قاطع با مجرمان خشن و برهم‌زنندگان آرامش مردم باعث شده است جرم در جامعه کاهش یابد و به دنبال آن آمار ورودی به زندان‌ها نیز نزولی شود. وی با بیان اینکه وقتی مجرمی به دلایلی محکوم به قرار بازداشت یا حبس در زندان می‌شود، این موضوع تاثیرات روحی و روانی زیادی هم برای مجرم و هم خانواده وی دارد، افزود: بنابراین اقدامات قوه‌ قضائیه برای ساماندهی زندانیان و کاهش جمعیت مجرمان کیفری در زندان‌ها با راهکارهای کارشناسانه رویکردی درست است. 

قرایی‌مقدم افزود: از آنجا که همیشه نیروهای تحریک‌کننده جرائم چون فقر، بیکاری، شکاف طبقاتی، دوستان ناباب و محیط نامناسب بر نیروهای بازدارنده برتری و پیشی دارد، بنابراین اقدام قوه‌ قضائیه به اشکال مختلف چون عدم مماشات با مجرمان خشن و در مقابل ارفاق به افرادی که‌ دارای جرم‌های اجتماعی با بار جرم اندک هستند، آنگونه که به حقوق کسی تعرض نکرده‌اند و اینکه دستگاه قضا سعی می‌کند به اندک بهانه‌ای فرد زندانی نشود را باید ستود. این موضوع نشان می‌دهد قضات به جامعه‌شناسی کیفری، نوع جرم و حقوق افراد، همچنین بحث آسیب‌های اجتماعی توجه می‌کنند.

وی اظهار داشت: جرم 2 جنبه فردی و اجتماعی دارد که حق و حقوق فردی جای خود را دارد و مجرم باید رضایت شاکی  را جلب کند، زیرا حقوق فردی قابل گذشت نیست. به طور مثال قتل، تجاوز، دزدی، جرائم خشن، ناهنجاری‌های اجتماعی و برهم‌ زدن امنیت جرائمی است که دستگاه قضا با مرتکبان آنها هیچ تعارفی ندارد و با آنها برخوردی جدی می‌کند، آنطور که مجرمان از هیچ ارفاقی نیز برخوردار نمی‌شوند.