printlogo


کد خبر: 288089تاریخ: 1403/5/18 00:00
مرد افسانه‌ای حماس

گروه بین‌الملل: «یحیی ابراهیم حسن السنوار» مشهور به «ابو ابراهیم» ۲۹ اکتبر ۱۹۶۲ / ۷ آبان ۱۳۴۱) در اردوگاه پناهندگان خان‌یونس متولد شد. والدینش اهل عسقلان بودند که سال 1948 به نوار غزه رفتند و جزو آوارگان خان‌یونس هستند. او در جوانی موفق به اخذ مدرک زبان عربی در دانشگاه اسلامی غزه شد و سازماندهی دانشجویان مسلمان در دانشگاه غزه به مدت ۵ سال و ریاست شورای دانشجویی دانشگاه اسلامی را برعهده داشت. سنوار بعدها به گروه حماس پیوست و به طراح اصلی توفان الاقصی مبدل شد. اولین باری که او با شیخ احمد یاسین روبه‌رو شد مربوط به تاسیس مجموع جهاز الأمن الحرکی الأول (أمن الدعوه) بود. یحیی مامور شد در سال 1986 گروه امنیتی «مجد» را برای مقابله با تهدیدات امنیتی و جاسوسی رژیم صهیونیستی تاسیس کند، همچنین برگزاری تظاهرات مردمی علیه اسرائیل در غزه را از سال 1982 تا 1988 مدیریت کرد. «او کسی است که فکر می‌کند فلسطین را آزاد خواهد کرد»؛ این بخشی از صحبت‌های ایهود باری، تحلیلگر برجسته یکی از اعضای موسسه «واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک» است که 4 بار با یحیی سنوار، رهبر جدید حماس در زندان اسرائیلی‌ها مصاحبه کرده است. درباره سنوار روایات و افسانه‌های زیادی بازگو می‌کنند که نشان می‌دهد تل‌آویو از او بسیار هراس دارد و انتخاب سنوار به این معناست که همه‌کاره حماس در سیاست و میدان یحیی است و اوست که با اشارتی مقاومت را در فلسطین رهبری می‌کند. سال ۱۹۸۲ سنوار به دلیل مشارکت در سازمان‌های مردمی علیه اسرائیل بازداشت و سال ۱۹۸۸ مشخص شد شبکه مجد دارای سلاح است و سنوار چند هفته توسط اسرائیل بازداشت شد. او به اتهام قتل جاسوسان اسرائیل به ۴ حبس ابد محکوم شد و در مجموع 23 سال در زندان بود. او و برادرش محمد مجموعه‌ای از اعتصاب‌های غذا را رهبری کردند که برجسته‌ترین آنها سال‌های 1992، 1996، 2000 و 2004 بود. براساس داده‌هایی که در منابع رسمی حماس وجود دارد، یکی دیگر از فعالیت‌های عمده سنوار در دوره پیش از بازداشت آخر، استخدام نیرو برای سرویس اطلاعاتی حماس بود. سنوار در زندان هم بیکار نماند و کارهای بزرگی انجام داد. از جمله چندین کتاب نوشت و ترجمه کرد: ترجمه کتاب درباره شین‌بت (سازمان اطلاعات و امنیت داخلی اسرائیل)، ترجمه کتاب احزاب سیاسی اسرائیلی در سال 1992میلادی، نگارش کتاب آزمون و خطا در حماس، تالیف کتاب شکوه درباره عملکرد دستگاه‌های امنیتی اسرائیل، تالیف کتاب مجد در سال 2010 که درباره عملکرد این بخش از حماس نگاشته شده است و رمانی ادبی به نام «شوک القرنفل» یا خارهای میخک درباره تجربه مبارزات فلسطینیان پس از سال 1967 تا انتفاضه. سنوار در زندان بیشتر اوقات فراغتش را صرف مطالعه روزنامه‌های اسرائیلی و تسلط کامل به زبان عبری کرد. «میکا کوبی» که از سنوار در شین‌بت بازجویی کرد، گفته است: «او کتاب‌هایی درباره شخصیت‌های اسرائیلی مانند ولادیمیر ژابوتینسکی، مناخیم بگین و اسحاق رابین می‌خواند و صدر تا ذیل شخصیت‌های اصلی اسرائیل را می‌شناسد».
آزادی یحیی سنوار به عنوان بخشی از مبادله زندانیان برجسته با «گیلعاد شالیط» انجام شد. شالیط، سرباز نیروهای دفاعی اسرائیل (IDF) در سال ۲۰۰۶ در حالی که در گذرگاه مرزی مستقر بود توسط حماس دستگیر شده بود. پس از چند تلاش ناموفق برای میانجی‌گری آزادی شالیط، مصر و آلمان توافقی را برای آزادی او در اکتبر ۲۰۱۱ منعقد کردند. برادر سنوار، محمد، که به نگهبانی شالیط گماشته شده بود، اصرار داشت سنوار در مبادله گنجانده شود. در همان روزی که شالیط آزاد شد، سنوار جزو نخستین گروه از اسیران فلسطینی بود که به نوار غزه بازگردانده شدند. زمانی که او وارد غزه شد، پیشانی‌بند سبز نمادین حماس را بر سر داشت.
اما حضور سنوار در زندان‌ها ماجراهای عجیبی برای خودش دارد. ایهود یاری یکی از کسانی است که 4 بار با سنوار مصاحبه کرده است. وی می‌گوید: «او توانست قدرت و نفوذ خودش را در زندان بالا ببرد». او موقعیت خود را به عنوان یکی از رهبران زندانیان تثبیت کرد. از طرف آنها با مسؤولان زندان صحبت و نظم و انضباط را در میان زندانیان حاکم می‌کرد.
در یک گزارش اسرائیل از دوره حبس سنوار، شخصیت او اینطور توصیف شده است: «مقتدر، بانفوذ و با توانایی‌های غیرعادی برای تحمل سختی و قانع به کم... رازنگهداری حتی در داخل زندان در میان زندانیان دیگر... و قابلیت همراه کردن آدم‌ها».
پس از خروج از زندان در جریان انتخابات داخلی جنبش در سال 2012 به عضویت دفتر سیاسی حماس انتخاب شد و مسؤولیت هماهنگی شاخه سیاسی با شاخه نظامی و گردان‌های عزالدین قسام را بر عهده گرفت. رابطه گرم و عمیق سنوار با مروان عیسی، معاون گردان‌های عزالدین قسام در شکل‌گیری این هماهنگی بسیار موثر بود. او بعدها مسؤول هماهنگی جبهه سیاسی و نظامی در جنگ 2014 غزه بود و سال 2015، جنبش حماس او را مسؤول پرونده اسرای اسرائیلی کرد.
همچنین آمریکا سال 2015 سنوار را جزو لیست تروریستی خود قرار داد و 13 فوریه 2017 به عنوان رئیس دفتر سیاسی جنبش در نوار غزه و جانشین اسماعیل هنیه انتخاب شد. از کارکردهای او در ریاست دفتر حماس در غزه می‌توان به ترمیم رابطه بین حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین، امضای توافق سیاسی، اقتصادی و امنیتی با مصر در سال 2017، همچنین بهبود فضای اقتصادی، امنیتی و سیاسی حماس در غزه اشاره کرد. 
۳ بار خانه سنوار در سال‌های 2012، 2014 و 2021 بمباران شد ولی هر ۳ بار وی از این سوءقصدها جان سالم به در برد. 
سنوار در یکی از نخستین حضورهای عمومی خود، به گروهی از جوانان غزه گفت: «زمانی که حماس درباره به رسمیت شناختن اسرائیل بحث می‌کرد، گذشته است. اکنون بحث بر سر این است که چه زمانی اسرائیل را از بین خواهیم برد». در سال‌های اول رهبری‌ سنوار، رویکرد عمل‌گرایانه‌ او روند انزوای حماس را معکوس کرد. ماه‌ها پس از به دست گرفتن کنترل حماس توسط سنوار، این جنبش یک توافق آشتی با تشکیلات خودگردان منعقد و برای نخستین ‌بار از سال ۲۰۰۷، کنترل بیشتر نوار غزه را برای مدت کوتاهی به تشکیلات خودگردان واگذار کرد. روابط با مصر نیز بهبود یافت و کشور همسایه، محدودیت‌های خود را در گذرگاه مرزی با نوار غزه کاهش داد. این گروه همچنین برای تحکیم روابط با ایران تماس گرفت و ایران، حماس را در شبکه متحدانش اعتبار مجدد بخشید.
او در سال ۲۰۲۲ در یک گردهمایی به مناسبت سالگرد تأسیس حماس، از هریک از افراد خواست اگر اسرائیل برای آزادی اسیران فلسطینی به توافق نرسد «آماده قیام مانند توفان برای دفاع از الاقصی باشید. ما در سیل خروشان، با موشک‌های بی‌پایان و در سیل سربازان بی‌حد و حصر به سوی شما خواهیم آمد. ما با میلیون‌ها نفر از مردم خود (امت اسلام) یکی پس از دیگری سراغ شما خواهیم آمد».

Page Generated in 0/0126 sec