مصاحبه رئیسجمهور پیشین آمریکا با مالک شبکه اجتماعی ایکس در بازگشت به این رسانه، حواشی جنجالی بسیاری داشت اما آن طور که انتظار میرفت در چارچوب کارزار انتخاباتی او موثر نبود. آنچه «مصاحبه قرن» خوانده شده بود حداکثر یک میلیون و 300 هزار مخاطب زنده داشت، یعنی به اندازه یک مسابقه فوتبال لیگهای دسته پایین.
ایلان ماسک دوشنبه شب به صورت زنده روی این سکوی اجتماعی میزبان دونالد ترامپ نامزد ریاستجمهوری انتخابات امسال بود اما این برنامه به خاطر حمله سایبری به شبکه ایکس با تاخیر آغاز شد. در عین حال حرفهایی که ترامپ در این گفتوگو مطرح کرد، بعضا تناقضآمیز بود و به نظر میرسید ماسک به عنوان یک مجری و خبرنگار غیرحرفهای نمیتواند فرد دهانگندهای مثل ترامپ را روی آنتن زنده کنترل کند.
این گفتوگو پیش از ساعت 9 شب به وقت ساحل شرقی آمریکا و با 40 دقیقه تاخیر انجام شد. ماسک مشکلات فنی را دلیل این تأخیر عنوان کرد و آن را به نوعی حمله سایبری از طریق ایجاد ترافیک مصنوعی در شبکه نسبت داد.
به دلیل همین مشکلات فنی، شماری از کاربران ایکس نتوانستند مصاحبه را بهطور زنده دنبال کنند اما گفته شد در لحظه شروع بیش از یک میلیون نفر مخاطب داشت. ماسک بعد از مصاحبه ادعا کرد سامانه ارتباط زنده ویدئویی شبکه ایکس قبلا سابقه 8 میلیون مخاطب همزمان را هم داشته است. ترامپ تنها ساعاتی قبل از این مصاحبه به شبکه اجتماعی ایکس بازگشت و طی چند ساعت چندین پست منتشر کرد. این در حالی است که حساب کاربری او در توئیتر از هشتم ژانویه ۲۰۲۰ مسدود شده بود. البته ترامپ پس از آغاز مدیریت ماسک بر شبکه ایکس تنها یک بار در اواخر تابستان گذشته یک پست را که مربوط به کمکهای مالی برای ستاد انتخاباتیاش بود توئیت کرده بود. ماسک دوشنبه شب، با یک پست احساسی، از بازگشت ترامپ به توئیتر استقبال کرد.
ماسک که در انتخابات ۴ سال پیش از بایدن در مقابل ترامپ حمایت کرده بود، طی این مدت رفته رفته از دموکراتها رویگردان و به ترامپیها نزدیک شد. او از سال گذشته که شبکه ایکس را خرید، گفته میشد به دنبال سوار شدن بر افکار عمومی جهت کسب قدرت در ساختار حزب جمهوریخواه است. ماسک پس از سوءقصد به جان ترامپ به حمایت آشکار از او پرداخت و به کارزار انتخاباتی او کمک مالی کرد. خبرگزاری رویترز، روند کاهشی آرای رئیسجمهور پیشین آمریکا در نظرسنجیها پس از انتخاب کاملا هریس به جای بایدن در قامت نامزد دموکراتها برای انتخابات 2024 را دلیل ترتیب دادن مصاحبه دوشنبه شب ماسک میداند. در واقع این ابتکار عملی بود از سوی مالک شبکه اجتماعی ایکس در چارچوب سمت جدید و البته اعلام نشده مشاور تبلیغاتی و سایبری ستاد انتخاباتی جمهوریخواهان برای انتخابات ریاستجمهوری امسال. البته او پس از گفتوگوی زنده با ترامپ، در توئیتی از حضور کاملا هریس، معاون رئیسجمهور و نامزد دموکراتها هم در ایکس استقبال کرد. ترامپ و ماسک در این گفتوگو به جز تعارفاتی که نثار هم کردند درباره سرفصلهای مهم سیاسی، اقتصادی، بینالمللی و محیط زیستی کارزار انتخاباتی جمهوریخواهان به گفتوگو پرداختند.
تقریبا هیچ یک از سخنان ترامپ تازگی نداشت و تکرار مواضع قبلیاش بود اما در یکی دو مورد او ناشیانه تلاش کرد خود را مسلط به اوضاع آمریکا و جهان نشان دهد، بویژه آنکه به شکلی ضد و نقیض تلاش کرد به پیشبینی بلایی که قرار است بر سر رژیم صهیونیستی بیاید پرداخت. او گفت: «اسرائیل منتظر حمله ایران است اما ایران به اسرائیل حمله نخواهد کرد. باور کنید!» ترامپ سپس ادعاهای پیشین خود بویژه درباره سختگیری به جمهوری اسلامی ایران را تکرار کرد و گفت: «در دوران ریاستجمهوری بایدن، جمهوری اسلامی بهطور مستقیم به اسرائیل حمله کرد در حالی که در دوران من، جمهوری اسلامی ورشکسته و ضعیف شده بود و قادر نبود به حزبالله لبنان و دیگر گروههای نیابتی خود کمک کند».
* ترامپ به محل ترور خود بازمیگردد
ترامپ در آغاز این گفتوگو به سوءقصد نافرجامی که ماه گذشته در پنسیلوانیا علیه او انجام شد، پرداخت و از نیروهای امنیتی گلایه کرد که هماهنگی لازم را نداشتند. او در سخنانش بارها بارها و جان به در بردن خود از این ترور را یک معجزه و خواست خداوند دانست. ترامپ حضور فرد ضارب روی سقف ساختمانی در نزدیکی محل سخنرانی خود را عجیب خواند و با اشاره به اینکه در زمان تیراندازی به صفحه نمایش مقابلش نگاه میکرد که نموداری درباره مهاجرت غیرقانونی به آمریکا را نشان میداد، به شوخی گفت نگاه کردن به این صفحه و زاویه سرش موجب شد «مهاجرت غیرقانونی» جانش را نجات دهد.
ماسک هم با اشاره به واکنش ترامپ پس از تیراندازی با تحسین شجاعت او مدعی شد که آن عمل نمیتوانست تمرینشده باشد. ترامپ هم وعده داد در ماه پیش از انتخابات ریاست جمهوری دوباره به باتلر در ایالت پنسیلوانیا، یعنی همان جایی که از سوءقصد جان سالم به در برد، بازخواهد گشت. او سپس با اشاره به مهاجران غیرقانونی گفت: «کشورهای دیگر به درستی بر این باورند که رهبران فعلی آمریکا احمق هستند و تبهکاران خود را راهی این کشور میکنند. باندهای تبهکار پلیس آمریکا را در خاک آمریکا کتک میزنند و فردایش از زندان آزاد میشوند اما اگر همین افراد در خاک خودشان پلیس خودشان را بزنند، در همان لحظه جان خود را از دست خواهند داد».
بعد با تایید سخنان اخیر معاونش وعده داد که اگر به کاخ سفید بازگردد این مهاجران غیرقانونی را اخراج خواهد کرد. در بخش بعدی ترامپ، بایدن را رئیسجمهوری بیعرضه خواند و گفت رهبران کشورهای دیگر برای او احترامی قائل نیستند. او گفت: «بایدن یک زندگی نباتی دارد و نه میتواند راه برود و نه میتواند حرف بزند و مشخص نیست که چرا بر سر کار است... بایدن بدترین رئیسجمهوری تاریخ آمریکا است اما کاملا هریس از بایدن هم ناتوانتر و نالایقتر است».
ترامپ، هریس را یک لیبرال چپ خطرناک خواند که ابتدا سانفرانسیسکو و بعد به عنوان دادستان، کالیفرنیا را نابود کرد. سپس تاکید کرد که اگر هریس رئیسجمهور شود، آمریکا بهسرعت از دست خواهد رفت. او مدعی شد کاملا هریس بسیار از جو بایدن ضداسرائیلیتر است اما در عین حال گفت که هم اسرائیلیها و هم فلسطینیها از بایدن متنفرند. ترامپ به این نکته اشاره کرد که نامزد دموکراتها با خبرنگاران گفتوگو نمیکند و هرگز جرات ندارد مانند خودش دعوت ایلان ماسک را برای یک گفتوگو بپذیرد. او ضمن ابراز عصبانیت از مجله تایم گفت آنها هریس را روی جلدشان مثل هنرپیشهها نشان دادهاند.
* افشای کمک 250 میلیارد دلاری آمریکا به اوکراین
او مواضع قبلی خود درباره جنگ اوکراین را تکرار کرد که اگر رئیسجمهور آمریکا بود، روسیه به اوکراین حمله نمیکرد. همچنین با انتقاد از کشورهای اروپایی گفت آنها سهم لازم برای دفاع از خود را نمیپردازند و آمریکا در قالب ناتو این کار را برای آنها انجام میدهد. او فاش ساخت که آمریکا بیش از ۲۵۰ میلیارد دلار به اوکراین کمک کرده در حالی که اتحادیه اروپایی تنها ۷۱ میلیارد دلار به اوکراین داده است، در شرایطی که خطر بیخ گوش آنهاست و بین روسیه و آمریکا یک اقیانوس فاصله است.
* دفاع از سوخت فسیلی
ترامپ در این گفتوگو خطر اصلی امروز کره زمین را نه گرمایش جهانی و تغییرات اقلیمی، بلکه گسترش سلاحهای هستهای و تنشهای هستهای دانست. از نظر او چین و روسیه از نظر سلاح اتمی به آمریکا خواهند رسید. او خواستار ارزان شدن بنزین و در کل انرژی با استخراج بیشتر نفت و گاز شد و گفت: «باید در زمینه انرژی خودکفا شویم. راهحل استفاده از انرژی جایگزین مثل باد و... نیست». سپس خودروهای برقی را که در تولیدشان از انرژی فسیلی استفاده میشود زیر سوال برد. به دولت بایدن نیز تاخت که باعث فروپاشی آموزشوپرورش فدرال شده است. در پایان ترامپ گفت: «چیزی که باید از مردم آمریکا پرسید این است: آیا وضع شما الان بهتر است یا زمانی که من رئیسجمهوری
بودم؟»