گروه سیاسی: محمدجواد ظریف که در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری برای مسعود پزشکیان کت از تن درآورده بود، نخستین فردی بود که از دولت خارج شد.

21 مرداد بود که ظریف از معاونت راهبردی رئیس‌جمهور استعفا کرد و در بخشی از متن استعفای خود نوشت: «... از نتیجه کار خود رضایت ندارم و از اینکه نتوانستم به شکل شایسته‌ای نظر کارشناسی کمیته‌ها و حضور بانوان، جوانان و اقوام را آنگونه که وعده داده‌ بودم به نتیجه برسانم، شرمنده‌ام. البته هنوز برخی معاونت‌های رئیس‌جمهور باقی مانده که امید است این کاستی کمی جبران شود. به هر حال، این نخستین تجربه و پر از کاستی بود و بی‌گمان در آینده بهبود خواهد یافت. ولی در کنار مشکلات دیگر، برای بنده ادامه راه در دانشگاه را رقم زد. در پیشگاه مردم بزرگ ایران برای ناتوانی خود در پیگیری امور در دالان‌های سیاست داخلی پوزش می‌خواهم. برخی بنده را زودرنج دانسته‌اند. گمان می‌کنم در 12 سال گذشته در برابر هجمه‌های بی‌سابقه، بیش از بسیاری از مدعیان، صبر و مقاومت نشان داده ‌باشم، ولی نسبت به نگرش و نگرانی مردم حساسیت فراوان دارم».

با انتشار این پیام، انتقادات تند و تیزی از سوی فعالان رسانه‌ای نزدیک به ظریف نسبت به پزشکیان انجام شد و عملا شاهد شکل‌گیری دوقطبی ظریف و پزشکیان بودیم. بعد از این هجمه‌ها، ظریف متن دیگری منتشر کرد و درباره استعفای خود توضیح داد: «پیام  بنده به‌ معنای پشیمانی و یا ناامیدی از دکتر پزشکیان عزیز و یا مخالفت با واقع‌گرایی نیست، بلکه به معنای تردید در مفید بودن خودم در معاونت راهبردی است. البته برخی مردودین از جانب مردم، با تفسیر عجیبی از قانون مصوب ۱۴۰۱، اشتغال بنده در مشاغل حساس را به بهانه‌ای برای فشار بر دولت چهاردهم تبدیل کرده ‌بودند. بنده نیز برای جلوگیری از هرگونه شائبه یا بهانه برای کارشکنی در کار دولت دکتر پزشکیان عزیز، هفته گذشته طی نامه‌ای از معاونت راهبردی رئیس‌جمهور انصراف داده بودم».

اما ماجرا به اینجا ختم نشد و دیروز ظریف خبر از تماس تلفنی رئیس‌جمهور با خود داد و نوشت: «دقایقی پیش ریاست محترم جمهوری بزرگوارانه تماس گرفتند و بسیار لطف فرمودند و گفت‌وگوی صمیمانه‌ای داشتیم. همان پزشکیانی بود که با افتخار برای ایران به او رأی دادیم و همان عزیز صادق، مردمی و شجاعی که هر جا که باشم از او و دولتش پشتیبانی خواهم کرد».

اینکه ظریف استعفا دهد و سپس از باور خود به پزشکیان و گفتمان او بگوید چندان هم‌سنخ نیست. ظریف خبر از تماس تلفنی رئیس‌جمهور داده اما تلویحا هم اعلام کرده که قرار نیست در دولت باشد. چنانکه دیروز (چهارشنبه) در جلسه هیات دولت حضور نیافته بود. 

به نظر می‌رسد مساله فراتر از آن چیزی است که وزیر اسبق امور خارجه مطرح می‌کند. با توجه به فعالیت‌های او در دوران رقابت‌های انتخاباتی، شاید ظریف به نوعی در این تصور قرار گرفته بود که باید در دولت و چینش مسؤولان دولت، تصمیم‌گیرنده اصلی باشد؛ رویه و خواستی که نه با منطق سیاسی سازگار است و نه با سیاست‌ورزی و مسائل ساختاری همخوان است، چرا که رئیس‌جمهور در انتخاب وزرا باید نظر مجلس و دیگر دستگاه‌ها را بگیرد و تنها با خواست یک نفر یا یک شورا نمی‌توان وزیر انتخاب کرد. 

اخبار پیرامون ظریف در حالی رخ می‌دهد که این گونه رفتارها در وزیر اسبق امور خارجه کشورمان مسبوق به سابقه است.  

هر چند در روزها و ماه‌های آینده مشخص می‌شود که آیا واقعا ظریف همراه پزشکیان و دولت او است یا اینکه سخنان و توئیت دیروزش تعارفی بیش نیست اما باید به صراحت گفت که در رفتار ظریف تعارض و تضاد بسیاری دیده می‌شود. او اگر واقعا به دنبال کمک به پزشکیان بود بستر تزلزل در دولت چهاردهم را ایجاد نمی‌کرد. 

 به هر روی تا اینجای کار پزشکیان نشان داده آنطور که برخی‌ها تصور می‌کردند اهل باج دادن نیست و این قاطعیت برای اجرای برنامه‌های دولت مهم و ضروری است. ظریف هم باید یاد بگیرد که نمی‌تواند با قهر و استعفا خواسته‌های خود را به کرسی بنشاند، بلکه باید قدرت اقناع و اجماع‌سازی داشته باشد تا بتواند در عرصه سیاست داخلی موفق باشد. انتظارات غیرواقعی از پزشکیان و سهم‌خواهی از او، کار را به خروج ظریف از قطار دولت چهاردهم کشاند؛ رخدادی که قابل پیش‌بینی  بود.