گروه فرهنگ و هنر: روز گذشته خبری مبنی بر اکران فیلم سینمایی «بچه زرنگ» در سرزمینهای اشغالی منتشر شد؛ خبری که با واکنش بسیاری از منتقدان و اهالی سینما روبهرو شد. شاید در نگاه نخست بسیاری خبر را کذب و دروغ تصور میکردند اما وقتی واکنش برخی کاربران و منتقدان خارجی درباره اکران این فیلم منتشر شد، روشن شد که نهتنها «بچه زرنگ» در سرزمینهای اشغالی اکران شده، بلکه حتی با استقبال نیز روبهرو شده است. اما با پیگیریهای انجامشده مشخص شد پخشکننده خارجی این فیلم که یک شرکت فرانسوی بوده، فیلم را به یک کمپانی مالزیایی فروخته و آن کمپانی نیز فیلم را به یک شرکت پخشکننده در سرزمینهای اشغالی واگذار کرده و این شرکت بدون توجه به مبدأ و کشور تولیدکننده، با توجه به کیفیت بالای فیلم آن را ناخواسته در سرزمینهای اشغالی اکران کرده است. اما نکته قابل تامل اینکه این انیمیشن به میزانی از کیفیت بالا و قابل قبول در سطح جهانی برخوردار بوده است که به اذعان شرکت پخشکننده، تصور میکردند سازنده اصلی فیلم فرانسه است در حالی که این کشور تنها به عنوان کمپانی پخشکننده در این فیلم دخالت داشته و صفر تا 100 این فیلم سینمایی محصول تلاش 250 جوان ایرانی طی 4 سال بوده است.
«بچه زرنگ» با توجه به آغاز اکرانهای بینالمللیاش هماکنون در سینماهای ایران، ترکیه و روسیه در حال اکران است. جالب است بدانید با توجه به آمار ارائه شده از سوی کمپانی پخشکننده، تا روز گذشته بیش از 15 میلیون دلار نیز فروخته است و این درحالی است که تولیدکنندگان متعهد شدهاند یک درصد از کل درآمد - تقریبا 140 هزار دلار - را برای حمایت از کودکان غزه بپردازند. اما پخش این انیمیشن ایرانی در سرزمینهای اشغالی با عصبانیت تندروهای صهیونیست مواجه شده وآنها در رسانههای خود نوشتند که ساکنان سرزمین های اشغالی از شرکت ایرانی رودست خوردند وپول خود را در جیب سازندگان ایرانی این سریال ریختند. در این بین واکنش کاربران رژیم صهونیستی هم در نوع خود قابل توجه بود؛ یک کاربر اسرائیلی در فضای مجازی نوشت: «در روزهای اخیر انیمیشنی محصول ایران در سینماهای اسرائیل نمایش داده میشود که نگرانی اسرائیلیها از نفوذ ایران را برانگیخته است».
کاربر دیگری نیز با توجه به عمق نفوذ فرهنگی چنین نوشته بود: «این فیلم به عنوان یک فیلم «برای همه سنین» تعریف شده است اما با قضاوت بر اساس آنچه در گروههای والدین نگران خواندهام، احتمالا بهتر است که آن را در هر سنی تماشا نکنید. این یک فیلم بسیار خشن و تحریککننده است، بویژه بعد از ۷ اکتبر و با پیامهای مشکلدار درباره ایثار است که مناسب جمهوری اسلامی است و حتی برای کودکان غیرشیعه نیز مناسب نیست. فیلم از ابتدا نباید در اسرائیل نمایش داده میشد و باید در اسرع وقت از صفحه نمایش حذف میشد. فارغ از اینکه درآمد فیلم هم نصیب ایران و حماس میشود. این فیلم هماکنون تنها در روسیه، ترکیه و ایران اکران میشود اما اینکه چگونه به اسرائیل رسیده سوال جالبی است».
در واقع اکران فیلم بچه زرنگ در سرزمینهای اشغالی با توجه به اذعان شرکت پخشکننده، نشان داد امروز وضعیت انیمیشن در کشور به سطح و حد قابل قبولی رسیده است که حتی شرکتهای پخشکننده سینمایی نیز نمیتوانند تفاوتی بین آثار اروپایی با ایرانی تشخیص دهند و در واقع فیلم سینمایی «بچه زرنگ» به معنای واقعی بچه زرنگ ایرانی را به رخ صنعت انیمیشنسازی دنیا کشید؛ فیلمی که همزمان با اکرانش در کشور، توانست به رکورد 10 ساله سینمای کودک پایان دهد و با استقبال بیش از یک میلیون و 500 هزار مخاطب بعد از سال 1393 دوباره این ژانر مغفولمانده را احیا کند.
«بچه زرنگ» حتی در فروش نیز از موقعیت خاصی در سینمای ایران برخوردار شد. این فیلم بیش از 60 میلیارد تومان در گیشه سینماها فروش کرده و رتبه دوازدهم را در میان پرفروشترین فیلمهای ادوار تاریخ سینمای ایران به دست آورد.
داستان این انیمیشن از این قرار است که محسن رحمتی پسر بچهای است که عاشق ابرقهرمانهای فیلمهاست و همیشه تلاش میکند با وسایل ابرقهرمانیاش به هر کس و هر چیزی کمک کند اما در یک اتفاق نادر، محسن با ببری مواجه میشود که از گونه حیوانات منقرضشده ایران (ببر مازندران) است و تصمیم میگیرد به آن حیوان هم کمک کند و او را به زادگاهش در مازندران بازگرداند.
اما دلیل موفقیت و فروش بالای «بچه زرنگ» چیست و چه عامل عواملی باعث تمایز این کار با دیگر آثار اینچنینی در سینمای ایران شده است؟ در وهله اول باید به وسواس قابل توجه سازندگان این اثر در تولید آن اشاره کرد؛ دقتی که از پلان به پلان فیلم آن قابل تشخیص است و از فرم کار تا محتوای آن میتواند مورد تحلیل و بررسی دقیق قرار گیرد و درباره آن ساعتها گفت و نوشت. الگوی اصلی فیلمنامه «بچه زرنگ» استفاده از الگوی قهرمان در سینمای کلاسیک است، الگویی که نشان داده اگر پرداخت مناسبی داشته باشد همواره آثاری پرمخاطب و جذاب بیرون میدهد و جغرافیای آن به ایران یا خارج از آن محدود نمیشود و همه جا سینمای قهرمانمحور با پرداخت مناسب، پرمخاطب و پرفروش میشود.
قصه «بچه زرنگ»، از مهمترین امتیازات آن به شمار میرود که با فراز و فرودهای متعدد و تعلیق دراماتیک خود توانسته کودکان و نوجوانان را به عنوان مخاطبان اصلی خود سرگرم کند و پای اثر بنشاند؛ در این میان تمهیدات بصری و رنگ و لعابهای جذاب نیز مزید بر علت شده تا با اثری سرگرمکننده، جذاب و پرفروش مواجه باشیم که علاوه بر سرگرمکنندگی قصد آموزندگی نیز دارد.
وجه آموزندگی «بچه زرنگ» در جای خود قابل توجه و تحلیل است، جایی که سبک زندگی ایرانی ترویج شده و بشدت روی اسمها، شخصیتها، دیالوگها و رخدادها تامل شده تا کاری پرمحتوا و به غایت ایرانی ببینیم که علاوه بر اینکه تمام مراحل تولید و اجرای آن در داخل انجام شده، در متن و محتوا نیز با اثری برآمده از فرهنگ و منش جامعه ایران معاصر مواجه باشیم.