در ادامه درگیری قضایی بین دولت‌ها و دستگاه‌های قضایی کشورها با مدیریت شبکه‌های اجتماعی این بار شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) در کشور برزیل مسدود شد. اخیرا «الکساندر دی مورائس» از قضات دادگاه عالی برزیل طی حکمی دستور مسدودی شبکه اجتماعی توئیتر تا ظرف مدت حداکثر 5 روز پس از صدور حکم و جریمه روزانه 9 هزار دلار برای استفاده غیر قانونی و از طریق فیلترشکن برای این شبکه اجتماعی را صادر کرد. این حکم پس از یک درگیری حقوقی چند ماهه که از آوریل امسال مابین دادگاه عالی برزیل و مدیریت شبکه اجتماعی توئیتر آغاز شده بود، صادر شد. این حکم پس از آن صادر شد که ایلان ماسک، مالک شبکه اجتماعی ایکس(توئیتر سابق) از معرفی نماینده حقوقی در کشور برزیل خودداری کرد. طبق اطلاعات منتشر شده روی وبسایت دادگاه عالی برزیل، این دستور تا زمانی که این شرکت تمام دستورات دادگاه را رعایت نکند و تمام جریمه‌ها را پرداخت نکند، به قوت خود باقی خواهد ماند.
 

دعوای ماسک با قاضی برزیلی

به نظر می‌رسد دادگاه عالی برزیل به دلیل انتشار مطالب خلاف واقع در شبکه اجتماعی ایکس(توئیتر سابق) اقدام به صدور این حکم کرده است؛ اطلاعاتی که از نظر دادگاه عالی برزیل بر افکار عمومی مردم برزیل و بر روند سیاسی در این کشور تاثیر گذاشته و منجر به تغییرات سیاسی می‌شود. اوایل سال میلادی جاری بود که دادگاه عالی برزیل به منظور مقابله با همین مساله دستور تعلیق برخی حساب‌های کاربری را صادر کرد و به دنبال آن این شبکه اجتماعی دفتر خود در برزیل را تعطیل کرد. پس از این اقدام، دادگاه برزیل برای هر روز که شبکه توئیتر از اجرای حکم دادگاه امتناع کند مبلغ 3650 دلار جریمه تعیین و دستور دستگیری نماینده قانونی این شرکت را صادر کرد.  تیم امور دولتی و جهانی شبکه اجتماعی ایکس در واکنش به این حکم اعلام کرد انتظار داشتند قاضی پرونده خیلی زودتر دستور مسدودسازی این شبکه را صادر کند. این تیم همچنین اعلام کرد این حکم را به دلیل آنچه آنها سانسور مخالفان سیاسی کشور برزیل می‌نامند، اجرا نخواهند کرد. در ادامه نیز ایلان ماسک، مالک ایکس در پستی نوشت: آزادی بیان اساسی برای دموکراسی است و این قاضی در برزیل آن را برای اهداف سیاسی نابود می‌کند. به نظر می‌رسد خصومت شخصی و سیاسی ماسک با دادگاه و دولت چپگرای برزیل به نقطه اوج خود رسیده است؛ خصومتی که تنها مختص این کشور آمریکای جنوبی نیست و اخیرا و پس از اعتراضات گروه‌های ملی‌گرای انگلیس که با دخالت پلیس این کشور به درگیری و شورش ختم شد، مقامات انگلیس تهدیداتی را علیه ماسک مطرح کردند. در یکی از این موارد مارک روولی، رئیس پلیس لندن در مصاحبه‌ای با اسکای‌نیوز گفت: «قرار نیست اگر شما جنگ را از پشت صفحه کلید انجام می‌دهید پس از قانون مصون باشید. امثال ایلان ماسک در رده اهداف بالقوه برای تحقیقات قضایی هستند». در همان زمان نیز طبق اعلام پلیس انگلیس حدود 30 نفر از افرادی که متهم به ارتکاب جنایات رایانه‌ای با به اشتراک گذاشتن کلیپ شورش‌ها یا پست‌هایی با محتوای تحریک‌کننده خشونت و نفرت بودند، بازداشت شدند. ایلان ماسک نیز در واکنش به تهدیدات قضایی دولت انگلیس با انتشار تصاویر به اصطلاح «میم» از کی‌یر استامر، نخست‌وزیر انگلیس را به افسر آلمان نازی و دولت بریتانیا را یک دیکتاتوری نظیر دولت رمان «1984» اثر نویسنده انگلیسی جرج اورول توصیف کرد.  به نظر می‌رسد ایلان ماسک در حال حاضر بیشترین اشتراکات را با پاول دوروف دارد، زیرا هر دو پلتفرم‌هایی را مدیریت می‌کنند که از سوی دولت‌های مختلف مورد انتقاد شدید قرار گرفته است. توئیتر نیز پس از فروش امتیاز آن توسط جک دورسی به ایلان ماسک با تغییراتی در مدیریت و نحوه تعامل با دولت‌های مختلف روبه‌رو شد؛ تغییراتی که به دلیل زیر سوال بردن حاکمیت کشورها و توان دستگاه قضایی آنها در مدیریت فضای مجازی بویژه در زمان اعتراضات و حتی شورش‌های اجتماعی منجر به واکنش قضایی آنها شده است. البته وضعیت ماسک با دوروف کاملا مشابه و یکسان نیست و وی به عنوان یک میلیاردر آمریکایی مورد حمایت برخی جریانات سیاسی آمریکا در جایگاه بهتری نسبت به دوروف روس‌تبار قرار دارد. از طرفی نیز شبکه اجتماعی ایکس همکاری بیشتری با دولت‌های غربی دارد اما با توجه به تهدید به تعقیب قضایی در حوزه انگلیس و شرایطی که برای پاول دوروف در فرانسه پیش آمده، ماسک باید نگرانی بیشتری به خرج دهد؛ مساله‌ای که خود او نیز در پاسخ به یک کامنت توئیتری در زیر یکی از پست‌های خود به آن اشاره کرد و نوشت: «احتمالا تصمیم عاقلانه برای من این است که حرکت خود به کشورهایی را محدود کنم که در آنها آزادی بیان طبق قانون اساسی حمایت می‌شود». به نظر می‌رسد ایلان ماسک تحت تاثیر بازداشت دوروف قرار گرفته و پیام این اقدام دولت فرانسه را دریافت کرده است.
 

چالش حاکمیتی شبکه‌های اجتماعی

به نظر می‌رسد موقعیت فراملی شبکه‌های اجتماعی و زیر سوال بردن حاکمیت کشورها دیگر برای مدیران آنها بدون هزینه نیست و چالش‌های حقوقی جدی در انتظار آنهاست. بازداشت دوروف، تهدید قضایی ماسک و تهدید زاکربرگ توسط ترامپ در کتاب جدید خود نشان از آغاز دوران جدیدی دارد که دیگر در آن اصل آزادی بیان سپر مناسبی برای ایجاد کانال‌های ارتباطی بدون نظارت دولت‌ها نیست.