«وطن امروز» موضوع بازدهی سرمایهگذاری در طلا را با سایر بازارهای همعرض بررسی کرد
تورم در سالهای اخیر موجب شده بازارهای کشور با مشکلی به نام بازدهی منفی سرمایه مواجه شوند
گروه اقتصادی: سرمایهگذاری در طلا یکی از روشهای محبوب و مطمئن برای حفظ و افزایش سرمایه در ایران و جهان به شمار میآید. در این مطلب به بررسی شیوههای مختلف سرمایهگذاری در این فلز ارزشمند میپردازیم و آن را با سایر گزینههای سرمایهگذاری مانند ملک، ارز دیجیتال، سهام، دلار و خودرو مقایسه خواهیم کرد و در پایان نظر کارشناسان درباره سرمایهگذاری در سایر بازارهای همعرض را میآوریم.
***
آیا سرمایهگذاری در طلا به نسبت سایر بازارها بازده بهتری دارد؟
طلا از دیرباز به عنوان یکی از ارکان اصلی سرمایهگذاری شناخته شده است. این فلز باارزش به دلیل ویژگیهای ذاتیاش، در شرایط تورمی و رکودی قادر است ارزش خود را حفظ کند. بسیاری از سرمایهگذاران برای جلوگیری از کاهش ارزش پول خود، بخشی از داراییشان را به طلا تبدیل میکنند تا از آثار منفی تورم در امان بمانند.
طلا به شکلهای مختلفی همچون زیورآلات، سکه و طلای آبشده قابل خریداری است. قبل از سرمایهگذاری در طلا، آشنایی با این اشکال و ویژگیهای آنها اهمیت دارد. همچنین باید توجه داشت که طلا یک سرمایهگذاری کوتاهمدت نیست. این فلز جزو سرمایهگذاریهای کمریسک محسوب میشود و در بازارهای کمریسک، انتظار بازدهی بسیار بالا منطقی نیست. به همین دلیل سرمایهگذاری در طلا بیشتر مناسب افرادی است که ریسکپذیری کمتری دارند و به دنبال یک سرمایهگذاری بلندمدت هستند.
***
طلا یا ارز دیجیتال؟
سرمایهگذاری در طلا و ارزهای دیجیتال 2 رویکرد متفاوت با ویژگیها و ریسکهای خاص خود است. در اینجا به بررسی فاکتورهای کلیدی در مقایسه این 2 گزینه میپردازیم.
طلا به عنوان یک سرمایهگذاری سنتی، به عنوان منبعی پایدار و ایمن در طول زمان شناخته میشود. در مقابل، ارزهای دیجیتال مانند بیتکوین و اتریوم، به عنوان بازارهای نوظهور با نوسانات قابل توجه شناخته میشوند. این ارزها میتوانند در مدت زمان کوتاهی تغییرات قیمتی شدیدی را تجربه کنند.
از سویی یکی از نکات مهم سرمایهگذاری در طلا، نیاز به فضای امن برای نگهداری آن است. در حالی که ارزهای دیجیتال نیازی به فضای فیزیکی ندارند و میتوانند بهراحتی در کیفپولهای دیجیتال ذخیره شوند.
هر دو دارایی تحت تأثیر نوسانات بازار قرار میگیرند اما ارزهای دیجیتال معمولا با نوسانات بیشتری مواجهند که میتواند به سود یا زیان سرمایهگذاران منجر شود. در مقابل، طلا به طور کلی تغییرات کمتری را تجربه میکند و به عنوان گزینهای پایدارتر در نظر گرفته میشود.
هر دو دارایی نقدشوندگی بالایی دارند و تمایل به خرید و نگهداری آنها در بازار وجود دارد. در نهایت، در حالی که ارزهای دیجیتال میتوانند برای سرمایهگذاریهای کوتاهمدت، میانمدت یا بلندمدت مورد استفاده قرار گیرند، سرمایهگذاری در طلا معمولا به عنوان یک گزینه بلندمدت مناسبتر شناخته میشود.
***
طلا یا دلار؟
مقایسه سرمایهگذاری در طلا و دلار همواره در ایران مورد توجه قرار دارد. در اینجا به برخی جنبههای مهم این مقایسه میپردازیم.
شرایط تورمی در ایران باعث افزایش قیمت دلار و طلا در طول زمان شده است. این 2 دارایی بر یکدیگر تأثیر میگذارند، بهطوری که افزایش قیمت دلار معمولا به افزایش قیمت طلا منجر میشود و بر عکس. طلا معمولا تحت تأثیر قیمت دلار، شرایط سیاسی و قیمت جهانی این فلز گرانبها نوسان میکند. از سوی دیگر، عوامل اصلی تأثیرگذار بر قیمت دلار شامل شرایط سیاسی و قیمت طلاست.
هر 2 دارایی نقدشوندگی بالایی دارند اما طلا به عنوان یک دارایی ارزشمند در بلندمدت معمولا ارزش خود را حفظ میکند، در حالی که ارزش دلار میتواند به دلیل عوامل اقتصادی و سیاسی تغییر کند و تحت تأثیر تورم قرار گیرد. در نهایت، طلا و دلار هر دو میتوانند بخشی از تنوع سبد سرمایهگذاری شما باشند. تنوع سبد به توزیع سرمایه بین داراییهای مختلف اشاره دارد و به شما کمک میکند ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهید.
***
عوامل تأثیرگذار بر افزایش قیمت انس جهانی و رابطه آن با قیمت ارز و بازار طلای داخلی
یوسف تقیزادگان، رئیس اتحادیه طلا و جواهرات مشهد و کارشناس بازار سکه و طلا درباره پیشبینی روند قیمت انس طلای جهانی و تاثیر آن بر قیمت طلا به نسبت سایر بازارهای هم عرض از جمله قیمت دلار و تأثیر این بازارها بر قیمت طلا و سایر مبناهای اقتصادی به «وطن امروز» گفت: در نیم سال گذشته هیچکس پیشبینی نمیکرد که قیمت انس جهانی طلا تا این مقدار صعود داشته باشد.
* 2 مقوله که موجب رشد قیمت انس جهانی طلا شد
وی ادامه داد: 2 مقوله موجب شد انس جهانی تا این حد تغییر قیمت داشته باشد که یکی از این عوامل انتخابات کشور ایالات متحده بود که موجب شده است سرمایهداران آمریکایی به شکل باورنکردنی به خرید طلا رو آورند، زیرا آنها میدانند با روی کار آمدن ترامپ به واسطه روحیه جنگطلبیای که دارد و آشوبی که ممکن است پس از روی کار آمدن وی ایجاد شود، تشدید مشکلات موجود در خاورمیانه موجب افزایش قیمت طلای جهانی میشود.
وی توضیح داد: اکنون اما در داخل کشور مدتی است که قیمت دلار ثبات پیدا کرده و قیمت آن تنزل یا تشدید زیادی را نشان نداده است و حتی در گاهی مقاطع کاهش قیمت را هم تا حدی نشان داده که اگر این اتفاق نمیافتاد تاکنون طلا به گرمی 3 میلیون و ۸۰۰ هزار تومان هم میرسید ولی این کنترل قیمت ارز در شرایط کنونی موجب این شده انس طلا در همان محدوده 2 هزار و ۵۱۸ دلار در کشور تثبیت شود و دلار که در محدوده زیر ۵۹ هزار تومان باقی مانده است.
* پیشبینی نمای کلی بازار طلا
وی درباره نمای کلی بازار طلا در داخل کشور گفت: اگر شرایط بحرانی و جنگ در خاورمیانه تشدید شود و تنش به نقاطی دیگر از این منطقه کشانده شود با اطمینان میگویم شاهد جهش قیمت انس جهانی و اثرات مخرب قیمتی آن در بازار داخل کشور خواهیم بود که قیمت طلا در کشور را نیز تحتالشعاع قرار خواهد داد ولی در شرایط عادی از لحاظ کارشناسی چشمانداز افزایش خاصی حداقل در کوتاهمدت و میانمدت وجود ندارد. این فعال حوزه فلزات گرانبها افزود: انس جهانی در شرایط کنونی بعید است از ۲ هزار و ۶۰۰ دلار بیشتر افزایش یابد. در شرایط عادی چون قیمت طلای جهانی با نهایت شیب خود افزایش را ثبت کرده است احتمالا در میانمدت این رشد قیمت با شیب منطقی و بسیار کم افزایشهای کوچکی را ثبت خواهد کرد.
* سیاست خرید و فروش طلا در بازار کنونی چگونه است؟
تقیزادگان با پیشنهاد به خریداران و کسانی که قصد تبدیل پول به طلا را دارند، تصریح کرد: نیازمندان به مصرف طلا بهتر است خرید خود را انجام دهند و کسانی هم که برای حفظ سرمایه میخواهند طلا خریداری کنند بدانند طلا کاهش چندانی نخواهد داشت.
وی گفت: طلا پشتوانه همه کالاهاست، پس اگر با نگاه بلندمدت خرید کنید در نهایت سود خواهد داشت ولی اگر برای مدت کوتاهی میخواهید پول خود را به طلا تبدیل کنید، بنده این پیشنهاد را به شما نمیکنم، زیرا طلا در بلندمدت است که سودده خواهد بود.
***
مقایسه بازارهای طلا، مسکن، ارز و بورس از دیدگاه کارشناس اقتصاد
مجید گودرزی، کارشناس اقتصاد درباره تحلیل بازار طلا، قیمت و چالشهای آن در مقایسه با سایر بازارهای همعرض به «وطن امروز» گفت: نخستین نکتهای که باید به آن توجه داشته باشیم این است که در حال حاضر بحرانی در کشور وجود دارد به نام صرفه اقتصادی منفی که تقریبا تمام فعالیتهای اقتصادی را که کمتر از نرخ تورم سودزا هستند غیراقتصادی میکند.
* بحران بازدهی منفی اقتصادی؛ مشکلی که اقتصاد را تهدید میکند
وی ادامه داد: از سوی دیگر ارقام دیگری نظیر مالیات، تأمین اجتماعی، حقوق و هزینههای پیشبینی نشده را باید به این ارقام افزود که همه اینها بحران بازدهی منفی اقتصادی را تشدید میکند.
وی توضیح داد: محاسبات نشان میدهد سال گذشته بازدهی سود بازار طلا حدود ۲۲ درصد بوده، در صورتی که بر اساس آمارهای رسمی، میزان تورم بیش از ۳۰ درصد بوده است، پس کسانی که سال گذشته روی بازار طلا سرمایهگذاری کردهاند حدود ۹ درصد بازدهی منفی داشتهاند.
این کارشناس بازارهای مالی در ادامه تصریح کرد: با وجود آمارسازی کاذب مسکن و اعلام اعداد غیر واقعی و تحلیلهای نادرست، این بازار هم بر اساس آمارهای واقعی طی سال گذشته بیش از ۹ درصد رشد و سوددهی داشته است و بر اساس آخرین اخبار اتحادیه املاک حتی حراجهای مسکن هم که به نسبت قیمت پایینتری را ارائه میکنند در رکود این بازار مشتری ندارند و در برخی موارد هم که تا ۳۰ درصد زیر قیمت سال قبل اعداد برای فروش داده میشود، باز هم مشتری برای خرید نیست.
* عدم پاسخگویی سرمایهگذاری در برابر نرخ رشد تورم
وی در ادامه با اشاره به عدم پاسخگویی سرمایهگذاریها در برابر نرخ رشد تورم گفت: اینگونه سرمایهگذاریها حتی سرمایهگذاری در ارز هم تحتالشعاع بحران بازدهی منفی قرار گرفتهاند.
گودرزی با اشاره به اعتراضات مطروحه درباره عددسازی و آمارهای غیرواقعی و بخشینگر گفت: این آمارها موجب گمراهی مسؤولان، برنامهسازان و سرمایهگذاران میشود و تصمیمگیری غلط در حوزههای اقتصادی را به دنبال دارد.
وی ادامه داد: اکنون مبلغ زیادی از سرمایهگذاریها در بازار کنونی با تهدید رکود همراه شده و سرمایهگذاران در شرایط کنونی حاضر نیستند سرمایههای خود را در چنین بازاری بلوکه کنند و قطعا بازارهای کنونی نیازمند اصلاحی شدید و عمیق هستند تا دوره انتظار سوددهی در همه این بازارها کاهش پیدا کند.
* مقایسه سرمایهگذاری در ارز و طلا با مسکن
این کارشناس مسکن در پاسخ به سؤالی مبنی بر مقایسه سرمایهگذاری ارز در برابر مسکن گفت: بسیاری از کشورهای جهان همین امروز به دنبال دلارزدایی از اقتصادهای خود هستند. با توجه به اینکه اعتبار پول ملی هر کشوری منوط به ذخایر طلای آن کشور است، اقداماتی که آمریکاییها پس از جنگ دوم جهانی درباره قیمت اونس انجام دادند و در چاپ دلار نیز سوءاستفاده کردند، عملا در برابری ارز سایر کشورها در مقابل دلار تأثیر گذاشتهاند.
گودرزی تأکید داشت: این بزرگترین سرقت در جهان است و در واقع آمریکاییها فقط با افزایش نقدینگی، ثروت و داراییهای سایر کشورها را به خود منتقل کردهاند و متأسفانه با این عملکرد آمریکا امروز دلار هم دارد ارزش خود را نسبت به طلا از دست میدهد و بخشی از افزایش نرخ طلا در حقیقت به واسطه کاهش ارزش دلار است.
* افول دلار، تهدیدی برای سرمایههای جهانی
این فعال حوزه اقتصاد افزود: آمریکا امروز بیش از ۳۰ تریلیون دلار بدهی دارد که با قوت گرفتن معاهدات منطقهای مثل بریکس، شانگهای و... باز هم کاهش ارزش بیش از پیش دلار متصور است که دلیل آن هم خلف وعده آمریکاییهاست.
وی با اشاره به اینکه چینیها هم از سال گذشته تاکنون به دنبال فروش تدریجی اوراقی هستند که از آمریکا خریداری کردند، گفت: بیش از هزار میلیارد دلار اوراقی که در اقتصاد چین وجود دارد اکنون برای فروش گذاشته شده و همین موجب به وجود آمدن چالش جدیدی برای دلار شده است و آمریکاییها مجبور شدند نرخ بهره خود را برای مقابله با تورم افزایش دهند.
گودرزی گفت: امروز دیگر کشورها نمیپذیرند یک کشور ثانویه تنها با افزایش نقدینگی داراییهای آنها را صاحب شود.
* کدام بازار آینده بهتری برای سرمایهگذاری دارد؟
وی در پاسخ به اینکه اکنون سرمایهگذاری در کدام صنعت و بازار برای سرمایهگذاران آورده مثبت دارد، اظهار کرد: به نظر من در شرایط کنونی سرمایهگذاری در بورس بهتر باشد، زیرا امروز قیمت سهام کمتر از ۸ درصد ارزش واقعی آن است و این بازار متأسفانه به علت رفتارهای غلط برخی سیاستگذاران نسبت به بازارهای مشابه بازدهی کمتری داشته است و در بازه ۸ درصدی قیمت هم طالب ندارد اما با تجدید ارزیابیها احتمالا این بازار جهش خواهد داشت و به سوددهی خوبی خواهد رسید.
وی با اشاره به اینکه در کشورهای دیگر با دورقمی شدن میزان تورم نخستین اقدامی که انجام میشود تجدید ارزیابی شرکتهاست، گفت: برخی شرکتهای بورسی ما بیش از ۳۰ سال است که تجدید ارزیابی نشدهاند و داراییهای آنها فاصله زیادی با بازار دارد.
وی با ذکر مثالی گفت: مثلا شما پرایدی را ۱۰ سال پیش با عمر مفید ۱۰ساله ۱۰ میلیون تومان خریدهاید و امروز در دفاتر شما ارزش این دارایی با توجه به عمر آن صفر است ولی همین دارایی امروز ۲۰۰ میلیون تومان در بازار خرید و فروش میشود و همین عملکرد در تمام داراییهای شرکتهای بورسی در حال تکرار است و متأسفانه زیان این چرخه غلط را سهامداران میپردازند.
* دولت برای حل مشکل بازدهی منفی سرمایه و ارزش افزوده صفر برنامهریزی کند
گودرزی از دولت چهاردهم خواست در این روند تجدیدنظر کند و موضوع مهم الزام به تجدید ارزیابی شرکتهای بورسی را در دستور کار قرار دهد، زیرا عدم این عملکرد موجب میشود مردم به سوی بازارهایی حرکت کنند که در واقع ارزش افزوده صفر و گاهی مواقع بازدهی منفی دارند.
وی در پایان گفت: دولت چهاردهم باید فکری به حال بحران ارزش افزوده کند تا مردم سرمایههای خود را به سوی بازارهایی نبرند که ارزش افزوده صفر دارند.
***
طلا یا ملک؟
سرمایهگذاری در طلا و خرید ملک ۲ روش محبوب برای سرمایهگذاری در ایران است. در ادامه به بررسی و مقایسه این 2 گزینه میپردازیم.
یکی از مزایای سرمایهگذاری در طلا این است که شما میتوانید با هر میزان سرمایهای وارد این بازار شوید، در حالی که خرید ملک نیازمند سرمایهگذاری قابل توجهی است.
از مزایای خرید ملک این است که شما میتوانید از طریق اجاره دادن خانه درآمد کسب کنید، در حالی که این امکان در سرمایهگذاری طلا وجود ندارد.
سرمایهگذاری در ملک اما همراه با چالشهایی است؛ نوسانات بازار، احتمال کاهش ارزش ملک، هزینههای نگهداری و تعمیرات و مشکلات مربوط به اجاره از جمله این چالشها هستند. ریسکهای سرمایهگذاری در طلا هم شامل نگهداری از طلا و نوسان قیمت آن میشود.
از نظر نقدشوندگی، طلا به عنوان یک سرمایهگذاری سنتی معمولا دارای نقدشوندگی خوبی است و میتوان بهراحتی آن را به پول تبدیل کرد اما نقدشوندگی ملک کمتر است و فروش یک ملک اغلب زمانبر و پیچیدهتر است.
در نهایت، هریک از این دو گزینه ویژگیها و ریسکهای خاص خود را دارند و انتخاب بین آنها به اهداف مالی و شرایط فردی سرمایهگذار بستگی دارد.
***
طلا یا بورس؟
سرمایهگذاری در طلا و بورس برای بسیاری از افراد جذابیت دارد. در اینجا به بررسی جنبههای کلیدی این 2 گزینه میپردازیم.
بازار بورس معمولا نوسانات قیمتی قابل توجهی دارد که میتواند به سود یا زیان قابل توجهی برای سرمایهگذاران منجر شود. برعکس، قیمت طلا به طور کلی به تغییرات کمتری تمایل دارد و گزینهای پایدارتر شناخته میشود.
از نظر نقدشوندگی، بازار سهام معمولا دارای نقدشوندگی بالاتری است. شما میتوانید به راحتی سهام خود را خرید و فروش کنید و به سرعت پول خود را دریافت کنید. در مقابل، نقدشوندگی طلا کمتر است و فرآیند خرید و فروش آن زمانبر و پیچیدهتر است.
سرمایهگذاری در بورس نیازمند تحلیل و بررسی عوامل اقتصادی، وضعیت شرکتها و شرایط سیاسی است. برای درک صحیح از بازار سهام و انتخاب سهام مناسب، دانش و تحلیل عمیق ضروری است.
***
طلا یا خودرو؟
افزایش قیمت خودرو در سالهای اخیر باعث شده است بسیاری به این دارایی بهعنوان یک روش سرمایهگذاری نگاه کنند. هرچند این دیدگاه ممکن است در برخی کشورها غیرمعمول به نظر برسد اما در ایران رایج شده است. در ادامه، به مقایسه سرمایهگذاری در طلا و خودرو میپردازیم.
یکی از چالشهای اصلی سرمایهگذاری در خودرو، استهلاک آن است که به تدریج ارزش خودرو را کاهش میدهد، همچنین هزینههای مربوط به تأمین امنیت، نگهداری و استفاده از خودرو بهمراتب بالاست. در مقابل، طلا از این مشکلات معاف است.
ارزش خودرو تحت تأثیر عواملی مانند عرضه و تقاضا در بازار خودرو و پیشرفتهای فناوری قرار دارد. علاوه بر این، عواملی مانند قیمت دلار و شرایط سیاسی و تحریمها نیز بر هر دو نوع سرمایهگذاری تأثیرگذارند.
نقدشوندگی طلا معمولا بالاتر از خودرو است و فروختن طلا به مراتب سریعتر و آسانتر است. در طولانیمدت، طلا ارزش خود را حفظ میکند، در حالی که خودرو با گذشت زمان ارزشش را از دست میدهد. حتی اگر قیمت خودرو افزایش یابد، ممکن است در نهایت سود قابل توجهی نصیب سرمایهگذار نشود.
در نتیجه سرمایهگذاری در طلا معمولا بهعنوان گزینهای مطمئنتر و پایدارتر نسبت به خودرو محسوب میشود.