گروه اقتصادی: پس از اعلام نتایج قرعه‌کشی اخیر عرضه محصولات گروه صنعتی ایران‌خودرو و اعلام فهرست منتخبان این دوره، بازار خرید و فروش حواله خودرو دوباره پس از مدتی رکود، داغ شده و این روزها می‌بینیم سایت‌ها دوباره از آگهی‌های خرید و فروش با قیمت‌های متفاوت پر شده است؛ به‌گونه‌ای که در آگهی‌های فروش قیمت‌های پایه از ۱۰۰ میلیون تومان شروع می‌شود و بعضا آگهی‌های ۹۴۳ میلیون تومانی هم به چشم می‌خورد. در حقیقت هر چه دل‌شان بخواهد قیمت می‌گذارند این در حالی است که حواله طرح مادران گران‌تر است.

لازم به توضیح است کمتر از یک ماه پیش بود که گروه صنعتی ایران‌خودرو، پس از وقفه‌ای 1.5 ساله، در طرح جدیدی از فروش محصولات خود، بخشی از ظرفیت تولید سال جاری‌اش را به صورت پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده برای 3 گروه متقاضیان عادی، مادران و دارندگان خودروهای فرسوده آغاز کرد.

این طرح که با عرضه محصولات این گروه خودروسازی شامل ری‌را، خانواده پژو ۲۰۷ دستی، تارا، راناپلاس، سورن‌پلاس، خانواده هایما و 2 خودروی برقی لونا GRE و FAW Bestune NAT به صورت طرح پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده و طبق اولویت‌بندی و در چارچوب مصوبات شورای رقابت و دستورالعمل تنظیم بازار خودروی سواری عرضه شده بود، اجرایی شد که پس از چند بار امروز و فردا شدن، در نهایت یکشنبه هفته گذشته (۱۱ شهریور) قرعه‌کشی جهت اولویت‌بندی متقاضیان انجام شد.

* شرکت 3 میلیون متقاضی در لاتاری ایران‌خودرو

قرعه‌کشی برای انتخاب مشتریان نهایی امری ضروری به نظر می‌رسید، چرا که بالغ بر 3 میلیون نفر در این طرح ثبت‌نام کردند اما تنها ۱۱۵ هزار دستگاه در این مرحله، ظرفیت وجود داشت. پس از یک هفته، بالاخره از عصر روز شنبه (۱۷ شهریور) کار بارگذاری نتایج قرعه‌کشی آغاز شد و روز یکشنبه 18 شهریور این مهم تکمیل و لیست نهایی منتخبان منتشر شد.

بر این اساس با اعلام نتایج نهایی و مشخص شدن افراد برنده‌ این بخت‌آزمایی، طبق روال طرح‌های فروشی از این دست، به‌رغم ممنوعیت خرید و فروش حواله خودروها، بساط این معاملات در سایت‌ها و آگهی‌های فروش پهن شده است و از قضا بازار داغی هم دارد، چرا که بالا و پایین کردن آگهی‌ها نشان می‌دهد تب و تاب سوداگری‌ها در طرح حمایت از خانواده و جوانی جمعیت که مشمول مادران دارای 2 فرزند و بیشتر است، تندتر هم شده است و حواله خودروهای این طرح گران‌تر هستند.

به طور مثال اگر حواله عادی بین ۱۵۰-۱۰۰ میلیون تومان تا ۳۰۰ میلیون تومان قیمت‌گذاری می‌شود، حواله مادران از ۳۰۰ میلیون تومان به بالا شروع می‌شود و تا ۵۰۰ میلیون تومان هم قیمت می‌خورد.

در این میان برخی هم متقاضی خرید حواله هستند که اعداد پایه با رقم‌های پایین ۱۱۱ و ۱۲۵ میلیون تومان را درج کرده‌اند که صرفا گزینه قیمت خالی نباشد؛ اگر نه دارندگان حواله‌ها به این قیمت‌ها حواله‌های خود را نخواهند فروخت. 

برخی از آگهی‌های روز گذشته که فهرست نهایی منتخبان اعلام شده به این شرح است که حواله فروش ۶۸۰ ، ۷۱۰ و حتی ۹۴۳ میلیون‌ تومانی! هم در آنها دیده می‌شود.

بررسی آگهی‌های نشان می‌دهد برخلاف تصورها، محصول تازه ایران‌خودرو (ری‌را) چندان مورد استقبال دلالان قرار نگرفته و علاوه بر اینکه تعداد آگهی‌های چندانی ندارد تعداد بالایی هم به فروش نمی‌رسند و رنج ۲۰۰ تا ۳۰۰ قیمت خورده‌اند؛ در نهایت طرح مادران آن ۵۰۰ میلیون تومان آگهی شده است. همچنین این موضوع برای 2 خودروی برقی لونا و بیستون هم صدق می‌کند و چندان مورد دلخواه دلالان نیست.

یکی از دلایل استقبال پایین از «ری‌را» و خودروهای برقی شاید قیمت این خودروهاست که تفاوت چندانی با بازار آزاد نخواهند داشت، بنابراین برای دلالان سود چندانی ندارد که روی آنها سرمایه‌گذاری کنند. همان‌طور که اشاره شد، به‌ رغم ممنوعیت‌ها اما این موضوع به سادگی و بدون ورود هیچ دستگاه نظارتی در حال انجام است؛ در نتیجه همین می‌شود که از این 3 میلیون نفر شاید بالغ بر 2 میلیون نفر دلالان و سوداگرانی هستند که صرفا برای کسب سود از این بازار که سال‌هاست از بازار مصرفی فاصله و شکل بازار سرمایه‌ای به خود گرفته است، وارد این بازار می‌شوند.

این در حالی است که عدم الزام گواهینامه رانندگی که برای مادران متقاضی تا پیش از این هم اجباری نبود و از طرح اخیر، برای متقاضیان عادی هم دیگر جزو ملزومات ثبت‌نام به حساب نمی‌آمد، بازار دلالی‌ها را داغ‌تر هم کرد.