گزارش «وطن امروز» از اکران فیلم پرسروصدای «پروندههای بیبی» در چهلونهمین فستیوال سینمایی تورنتو
گروه فرهنگ و هنر: در حالی چهلونهمین فستیوال تورنتو فردا پس از 10 روز اکران بیش از 400 فیلم از سراسر دنیا به کار خود پایان میدهد که برخلاف سال گذشته که اغلب ستارههای مطرح سینمای جهان آن را تحریم کرده بودند، امسال با حضور چهرههایی چون آلیشیا ویکاندر، لوپیتا نیونگو، استیو کوگان، رالف فاینس، جنیفر لوپز، سلما هایک و لیلی جیمز، کار خود را از 5 سپتامبر با بیش از 40 سالن سینما در مناطق مرکزی تورنتو آغاز کرده بود.
فستیوال تورنتو 2024 را باید یکی از مهمترین و جنجالیترین دورهها طی 5 دهه برگزاری این رویداد مهم سینمایی دانست، دورهای که با وجود فشارهای همهجانبه، با حضور بیش از 20 هزار منتقد و هنرمند از سراسر دنیا شامگاه دوشنبه 10 سپتامبر شاهد اکران یک مستند پرسروصدا برای نخستینبار بود؛ مستندی که حتی تا دقایقی پیش از اکران نیز همچنان مشخص نبود آیا رنگ پرده را میبیند یا خیر اما در نهایت در «پرنس ولز تورنتو» که یکی از بزرگترین و مجهزترین سالنهای سینمای کانادا به شمار میرود، در میان استقبال غیرمنتظره منتقدان و کارشناسان سینما روی پرده رفت تا دوره چهلونهم را به یکی از خاصترین و متفاوتترین ادوار تاریخ این فستیوال سینمایی بدل کند.
مستند پرسروصدای «پروندههای بیبی» به کارگردانی الکسیس بلوم و تهیهکنندگی الکس گیبنی که نخستین اکران خود را در این فستیوال تجربه کرد، با نگاهی انتقادی به سیاستها و عملکرد نخستوزیر رژیم صهیونیستی، از فساد گسترده بنیامین نتانیاهو پرده برمیدارد و با ویدئوهایی اختصاصی که تاکنون در هیچ جا به نمایش درنیامده، برای نخستینبار نه تنها صحنههایی از بازجویی بنیامین نتانیاهو را به تصویر میکشد، بلکه به صراحت نشان میدهد اساسا جنایات انجامشده در غزه طی 344 روز با 41 هزار شهید و 100 هزار زخمی، صرفا در جهت منافع شخصی نتانیاهو و برای فرار از اجرای حکم مربوط به فسادهای گستردهاش بوده است؛ فساد موسوم به «۱۰۰۰» شامل دریافت حدود ۳۰۰ هزار دلار رشوه به عنوان هدیه از سرمایهداران یهودی، فساد «۲۰۰۰» شامل زد و بند با «ارنون موزس» صاحب امتیاز روزنامه معروف «یدیعوت آحارانوت» و انتشار گزارشها و اخبار مثبت از او و زیر فشار قرار دادن رقبایش، فساد «۳۰۰۰» که به عنوان پرسروصداترین فساد بیبی نیز معروف شد، شامل خرید ۳ زیردریایی از آلمان در سال ۱۳۹۵ و فساد «۴۰۰۰» که به مساله زد و بند نخستوزیر رژیم صهیونیستی با مالک شرکت مخابراتی «بیزک» که صاحب امتیاز پایگاه خبری «واللا» نیز هست و موضوع میلیونها دلار تسهیلات در ازای حمایت رسانهای از خود و خانوادهاش میپردازد.
در این میان تلاشها برای جلوگیری از اکران آن از سوی نخستوزیر رژیم صهیونیستی تا آخرین لحظات ادامه داشت اما در نهایت با رای دادگاهی در اورشلیم، اکران آن در فستیوال تورنتو تایید شد تا بسیاری از منتقدان و کارشناسان سینما شاهد این مستند باشند.
کارگردان این مستند پیش از شروع فستیوال در گفتوگویی اظهار داشت: «میدانیم اکران این فیلم در سرزمینهای اشغالی (اسرائیل) ممنوع خواهد شد به همین جهت اصرار داشتیم این فیلم در فستیوال تورنتو اکران شود تا آغازی بر پخش جهانی آن باشد و همه مردم دنیا این مستند را ببینند و به همین دلیل تدوین کار را زود به پایان بردیم تا فیلم آماده نمایش در این فستیوال بزرگ شود».
شاید یکی از برگهای برنده این مستند وجود ویدئوهایی است که از ۳ جلسه بازجویی بنیامین نتانیاهو در اواخر سال 2023 در اختیار گیبنی، تهیهکننده مستند قرار گرفته است؛ جلسات بازجوییای که در نهایت منجر به ارائه کیفرخواست علیه نتانیاهو در سال ۲۰۱۹ شد.
خبرگزاری NPR پیرامون ویدئوهای منحصر به فردی که در این مستند استفاده شده، چنین نوشت: در این ویدئوها نتانیاهو در حال بازجویی دیده میشود و انکار میکند که هدایای گرانقیمت را از طرفداران ثروتمندش از جمله آرنون میلچان، تهیهکننده هالیوود و شلدون ادلسون، غول کازینوی لاسوگاس پذیرفته است. بازجویی پلیس از میلچان، ادلسون و همچنین سارا، همسر نتانیاهو و پسر ارشدش وییایر نیز در این مستند جا گرفته است.
در ویدئویی که در این مستند نشان داده شده، نتانیاهو روبهروی ۳ بازجو نشسته و به پرسشهایی درباره اینکه آیا به دوستانش فشار آورده تا به او شامپاین درجه یک و سیگارهای درجه یک (جعبهای ۱۰۰۰ دلاری) هدیه بدهند و اینکه آیا میدانسته همسرش یک دستبند جواهر ۴۲ هزار دلاری به عنوان هدیه از میلچان دریافت کرده، چنین پاسخ میدهد: «یادم نیست». در ادامه فیلم، دوستان نتانیاهو به پرسش درباره صداقت او در بازجویی، به حافظه حیرتآور وی در به یاد داشتن اسامی و جزئیات اشاره میکنند تا به طور ضمنی پاسخ پرسش را داده باشند.
در این مستند الکسیس بلوم با دراکر، روزنامهنگار شاخص و همچنین دیگر شخصیتهای برجسته این رژیم که مخالف سیاستهای راستگرایانه نتانیاهو هستند به گفتوگو مینشیند. همچنین اعضای خانواده نخستوزیر و حتی یک دوست قدیمی که اکنون به منتقد نتانیاهو تبدیل شده هم در این مصاحبهها حضور دارند. این کارشناسان نهتنها نتانیاهو را به فساد فاحش متهم میکنند، بلکه معتقدند وی اصلاحات بسیار بحثبرانگیزی را در قوهقضائیه رژیم صهیونیستی انجام داده تا بتواند با این تغییرات از اعمال عدالت فرار کند. بر مبنای این گفتوگوها، اعتراضهای گسترده عمومی به اصلاحات قضایی پیشنهادی، عامل مهمی بود که این رژیم را در برابر حمله حماس در ۷ اکتبر آسیبپذیر کرد.
آنطور که وبسایت جشنواره تورنتو نوشته است، الکسیس بلوم، کارگردان مستند طی سخنانی پیش از اکران فیلم به مخاطبان حاضر در سالن درباره این مستند گفت: «من با افراد بسیار نزدیک به نتانیاهو، روسای سابق ستاد او و روسای سابق شینبت (سازمان اطلاعاتی رژیم صهیونیستی) ساعتها صحبت کردم. چندینبار آنها گفتند کارهای او وحشتناک است. او خیلی ناصادق است».
بلوم همچنین ادامه داد: «آنها آنقدر از عدم صداقت نتانیاهو به عنوان یک شخص و یک مقام مسؤول ناراضی بودند که با وی در هتل کینگ دیوید اورشلیم نشستند و ۳ ساعت صحبت کردند اما در ملأعام چیزی نگفتند». این سخنان کارگردان با تشویق بسیار تماشاگران همراه شد.
تام پاورز، مدیر بخش مستند جشنواره تورنتو نیز در نشست خبری که پس از اکران فیلم برگزار شد، با اشاره به فساد گسترده نخستوزیر رژیم صهیونیستی و متزلزل شدن جایگاه این رژیم در دنیا گفت: «در ۸ سال گذشته، بنیامین نتانیاهو به اتهام فساد تحت بازجویی مقامات اسرائیلی بوده است. تلاشهای او برای پرهیز از رسیدگی قانونی، ثبات اسرائیل و امور جهانی را متزلزل کرده است. این مستند براساس پروندههای نتانیاهو و افشاگری دراکر بر اساس فیلمهای فاششده و مصاحبههای جدید با شخصیتهای کلیدی رژیم صهیونیستی، از جمله ایهود اولمرت، نخستوزیر سابق، نیر هفتز، سخنگوی سابق نتانیاهو، آمی آیالون، رهبر سابق شینبت و راویو روزنامهنگار محقق ساخته شده است.
این فیلم جزئیات پروندههای فسادی است که منجر به متهم شدن نتانیاهو به نقض اعتماد، رشوه و کلاهبرداری در سال 2019 شد.
در گذشته رهبران اسرائیلی که متهم به فساد بودند، استعفا کردند اما نتانیاهو با ایجاد اتحاد با راستگرایان سرسخت که اکنون وزرای کابینهاش هستند، قدرت را حفظ کرد. نتانیاهو تلاش کرد کنترل بیشتری بر دادگاه عالی اسرائیل در دست گیرد که به اعتراضات خیابانی گسترده از ژانویه تا اکتبر 2023 منجر شد.
بسیاری از اسرائیلیها بر این باور بودند تلاشهای نتانیاهو برای به تأخیر انداختن محاکمهاش برای درک رویدادهای اخیر بسیار مهم و کلیدی است! موافقت ضمنی او با گسترش شهرکسازیهای یهودی در کرانه باختری، سیاست بحثبرانگیز او در مذاکرات مربوط به اسرا و تصمیمهای نظامی که وضعیتی را ایجاد کرد که دبیر کل سازمان ملل آن را یک لکه اخلاقی برای همه ما دانست.
بلوم و گیبنی حتی تا چند روز قبل از جشنواره، مشغول تدوین فیلم بودند در نهایت به فستیوال TIFF آوردند، فیلمی که با وجود فشارهای بسیار اکران شد و این یک تجربه تماشای فراموشنشدنی در فستیوال خواهد بود.
اما براستی چرا نخستوزیر رژیم صهیونیستی برای عدم اکران این فیلم به این میزان پافشاری دارد؟
طبیعی است این مستند که توسط یک یهودی که هیچ نسبتی با جریان مقاومت ندارد ساخته شده، به یکی از مهمترین چالشهای موجود برای حاکمان رژیم صهونیستی بدل خواهد شد؛ مستندی که همانطور که در ابتدای این گزارش اشاره شد، پرده از فسادهای گسترده نخستوزیر رژیم صهیونیستی برمیدارد و نشان میدهد چگونه او تلاش دارد با شعلهور کردن آتش جنگ و به راه انداختن بیسابقهترین جنایت قرن 21 منافع شخصی خود را تامین کند.