هشدار جدی کارشناسان بهداشت نسبت به افزایش سرسامآور مصرف مخدر «گل» و «حشیش» بین نوجوانان و جوانان
اسدالله خسروی: مصرف ماده مخدر «گل» در حالی این روزها بین نوجوانان و جوانان و حتی افراد در آستانه میانسالی رو به افزایش است که مصرفکنندگان چنین مواد مهلکی چنانچه از تبعات شوم آن با خبر باشند هیچ وقت سراغ آن نمیروند. بر اساس آمارهای منتشر شده، گل اکنون پس از سیگار بیشترین نرخ مصرف را بین نوجوانان و جوانان به خود اختصاص داده است. اکثر مصرفکنندگان گل بر این باورند مصرف این ماده هیچگونه اعتیادی ندارد و ترک آن راحت است اما واقعیت این نیست، چرا که مصرف گل بهشدت اعتیادآور است. در واقع ماده گل با ایجاد حس سرخوشی کاذب در بدن، موجب میشود تا علاقه فرد مصرفکننده به آن ماده مخدر و حتی سایر مواد مخدر افزایش قابل توجهی یابد. این ماده تاثیرات منفی بسیار زیادی بر مغز انسان برجا میگذارد. طبق گفته روانشناسان، یکی از عوارض مصرف ماریجوانا در بلندمدت، گرایش به مصرف مادههای مخدر دیگر مانند شیشه و کوکائین است.
علاوه بر موارد ذکرشده، هر فرد پس از مصرف بلندمدت گل، ممکن است به بیماریهای جسمانی و برخی اوقات سرطان بدخیم دچار شود. ناراحتیهای تنفسی و عفونتهای مختلف ریوی از جمله مواردی هستند که به عنوان عوارض گل به شمار میروند. حملات پانیک، اختلال دوقطبی و بیماری اسکیزوفرنی نیز از جمله مواردی هستند که ممکن است پس از مصرف بلندمدت ماریجوانا، فرد به آن مبتلا شود. توهمزایی، خشکی دهان، قرمزی چشم، یاوهگویی، افزایش مشکلات قلبی، ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگران و اختلال در صحبت و... از اصلیترین عوارض مصرف گل در کوتاهمدت است. همچنین افزایش اضطراب و استرس، از دست دادن بخشی از حافظه و کند شدن حرکات از عوارض مصرف این ماده به شمار میرود. آسیبهای مخرب ماریجوانا باعث خواهد شد شخصیت مصرفکننده با تغییرات و دگرگونیهای بزرگی مواجه شود.
استاد روانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران نسبت به افزایش مواد مخدر گل و حشیش بین نوجوانان و جوانان هشدار داد و گفت: مصرف حشیش، گل و ماریجوانا بین جوانان بهشدت زیاد و جایگزین مواد مخدر سنتی شده است؛ موادی که ایجاد حس کاذب برای آنها به وجود میآورد. آذرخش مکری در نشست خبری بیان کرد: هیچ ماده مخدری نمیتواند بازار را به طور کامل در دست گیرد و نیمه عمری دارد و وقتی عوارض آن مشخص میشود فرد دیگر مصرف نمیکند. وی ادامه داد: اثرات اصلی حشیش و گل تقریبا یکی است. نوجوانی که دچار بیانگیزگی شده و بگو بخند ندارد، انزواطلب و درونگرا شده که این سناریوی جدی برای نوجوان و خانواده است.
متخصص ترک اعتیاد افزود: فرآیند به بلوغ رسیدن در جوانان بسیار مهم است و وقتی داربست اجتماعی یعنی پدر و مادر از فرزند جدا میشوند دچار بعضا انحراف به مواد مخدر میشوند. اینکه همه مشکلات را گردن مواد مخدر بیندازیم درست نیست.
مکری متذکر شد: یکی از متهمان اعتیاد به مواد مخدر گل و حشیش است اما تنها علت اعتیاد نیست بلکه مشکلات فردی، اجتماعی، اقتصادی و... نیز در آن بسیار دخیل هستند. رئیس هیات مدیره کانون انجمنهای صنفی مراکز درمان سوءمصرف مواد مخدر کشور نیز در این نشست بیان داشت: یکمیلیون و ۶۰۰ هزار نفر با کد ملی در مراکز درمانی مراکز سوءمصرف مواد مخدر ثبت شده و تحت درمان هستند. علی غلامی افزود: تولیت تأسیس کلینیکهای سوء مصرف مواد مخدر را ستاد مبارزه با مواد مخدر بر عهده وزارت بهداشت قرار داده و این وزارتخانه را به عنوان مسؤول تعیین کرده و عضوی از ستاد مبارزه با مواد مخدر است. وی با بیان اینکه یک فرد معتاد حداقل ۱۰ نفر را با خود همراه میکند، گفت: ۹هزار مرکز مربوط به ماده ۱۵ ترک اعتیاد در کشور فعال است. وی افزود: هیچوقت وزارت بهداشت سامانهای برای توزیع داروهای درمان مواد مخدر نداشته و میزان آن مشخص نیست. غلامی تصریح کرد: پیشسازهای مواد مخدر در کارگاههای زیرزمینی به متادون تبدیل میشود. از سال گذشته به صورت داروهای متادون در جامعه به صورت زیاد نشت پیدا کرده است. همچنین آرمین محمدی، عضو هیات مدیره کانون مراکز ترک سوءمصرف اعتیاد تأکید کرد: گل و حشیش اثرات مثل هم دارند، در حالی که جوانان گل را به عنوان یک ماده خوشنام تلقی کرده و ترویج پیدا میکند اما این تصور کاملا اشتباه است. وی ادامه داد: آموزش و پرورش اجازه صحبت کردن ما درباره اعتیاد به مواد مخدر در مدارس را نمیدهد. این فعال در حوزه مراکز ترک اعتیاد افزود: آخرین پروتکل درمان اعتیاد مربوط به سال ۹۳ است و ۱۰ سال است وزارت بهداشت پروتکل جدید درمان اعتیاد را تدوین نکرده است؛ در حالی که پروتکل درمانی اعتیاد ما وارداتی است و بومیسازی نشده، در حالی که باید بر اساس نیازهای منطقهای و فرهنگ هر منطقه تهیه و تدوین شود.
محمدی تصریح کرد: یکی از دلایل ارجاع افراد معتاد به عطاریها عدم پروتکل مناسب در کلینیکهای ترک اعتیاد است؛ در حالی که آنقدر که با مراکز ترک اعتیاد برخورد میشود آیا با عطاریها برخورد شده است؟ وی با انتقاد از نشت داروهای ترک اعتیاد به بیرون از مجموعه مراکز درمانی ترک اعتیاد و عطاریها، افزود: چرا با نشت مواد دارویی ترک اعتیاد در عطاریها برخورد نمیشود. در همین باره بیتا میرزایی، نایب رئیس مراکز درمان اعتیاد گفت: این باور غلط درباره عوارض زیاد متادون در جامعه ایجاد شده در حالی که هر دارویی با مصرف بیرویه و خارج از نظارت پزشک عوارض به همراه دارد. وی گفت: این باور از سوی افراد و قاچاقچیان رواج پیدا کرده تا فرد این داروها را برای ترک مصرف نکند و مواد مخدر استفاده کند. میرزایی افزود: پزشک، روانشناس و پرستار و مددکار در کلینیکهای ترک اعتیاد فعالیت دارند و در مدتی که بیمار تحت نظر است علاوه بر دارو، مداخلات روانشناختی هم انجام میشود. همچنین شهرام شمس، عضو انجمن پزشکان عمومی کشور و فعال در حوزه درمان اعتیاد در این نشست اظهار کرد: حدود ۲ میلیون نفر معتاد تحت درمان مراکز ترک اعتیاد قرار دارند. وی ادامه داد: فردی که به ما برای درمان مراجعه میکند هزینه مصرف مخدر ماهانهاش ۹ میلیون تومان است؛ با توجه به اینکه 2 میلیون نفر به مراکز ترک اعتیاد مراجعه میکنند این مراکز با فعالیتهای درمانی خود سالانه جلوی توزیع ۲ هزار تن مواد مخدر در جامعه را میگیرند.