گروه فرهنگ و هنر: منابع طرح «کتابخوان ماه» ویژه مهر ۱۴۰۳ با هدف ارتقای فرهنگ مطالعه و کتابخوانی در جامعه، دسترسی همگان به کتاب، لزوم معرفی کتاب‌های مفید برای پرورش فکری آحاد مختلف مردم، همچنین ارتقای فضایل اخلاقی و فرهنگ عمومی از طریق مطالعه کتاب‌های مفید و فاخر در سطح کشور با ارائه کتاب‌های «روایت انحراف»، «خانه حاج رحیم آقا کجاست؟»، «مامان‌بزرگ جدید» و «نسیم گره‌گشا» معرفی شد.

علاقه‌مندان می‌توانند با مراجعه به کتابخانه‌های عمومی کشور و امانت گرفتن کتاب‌های این طرح، آنها را مطالعه کنند.

* روایت انحراف

پدیدآور:‌ سعید صدری

ناشر:‌ کتاب جمکران

تعداد صفحات: ۳۶۰

رهبر حکیم انقلاب در سخنانی تأمل‌برانگیز می‌فرمایند: امروز در همه دنیا اینجور است که وضع نظام مادی و فشار مادی و مادیت، جوان‌ها را بی‌حوصله می‌کند، جوان‌ها را افسرده می‌کند. در چنین وضعی، دست‌گیر جوان‌ها، توجه به معنویت و اخلاق است. علت اینکه می‌بینید عرفان‌های کاذب رشد می‌یابد و یک عده‌ای طرف‌شان می‌روند، همین است، نیاز است.

ایشان در بیانات دیگری می‌فرمایند: علت ترویج و اشاعه‌ بی‌بندوباری و اباحی‌گری، ترویج عرفان‌های کاذب، جنس بدلی عرفان حقیقی، ترویج بهائیت، ترویج شبکه‌ کلیساهای خانگی و... که امروز با مطالعه و تدبیر و پیش‌بینی دشمنان اسلام دارد انجام می‌شود، این است که دین را در جامعه ضعیف کند.

ذکر این مقدمه مؤیدی بود بر تبیین اهمیت این کتاب. «روایت انحراف» بررسی و نقد برخی از پرطرفدارترین عرفان‌های نوظهور در ایران است به قلم سعید صدری. 

صدری علاوه بر نقد مبانی از حیث عقلی و علمی، به تحلیل دلایل عمیق‌تر تبعات به قول رهبر معظم انقلاب فلج‌کننده‌ این جریان‌ها برای پیروانش می‌پردازد؛ ویژگی‌های عرفان اسلامی (عرفان ناب و حقیقی)، اهداف عرفان‌های نوظهور، ویژگی‌ها و بسترهای اصلی مبلغ عرفان‌های نوظهور، معرفی و نقد برخی عرفان‌های نوظهور نظیر عرفان حلقه، اُشو، دالایی‌لاما، مدیتیشن، یوگا، کابالا، شیطان‌پرستی، پائولو کوئیلو، اکنکار، فرضیه جذب و... . بحث نسبتا مهمی در کتاب هم به موضوع بررسی جایگاه منجی در عرفان‌های نوظهور اختصاص‌ یافته است.

قدرت علمی و عقلانی و منطقی نقدها به مبانی تعالیم این عرفان‌ها و مدعیات‌شان و در عین‌ حال پرهیز از پرگویی و ساده و روانی متن از مهم‌ترین ویژگی‌های این اثر ارزشمند است.

* خانه حاج رحیم آقا کجاست؟

پدیدآور:‌ پرویز کلانتری

ناشر: کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان

تعداد صفحات:‌ ۳۶

احمد همراه مادرش از روستایی خیلی دور به شهر آمده تا تعطیلی نوروز را میهمان خاله و شوهرخاله، یعنی حاج رحیم آقا باشند. وقتی به شهر می‌رسند، بدون داشتن نشانی دقیق، پرسان‌پرسان به دنبال منزل حاج رحیم آقا می‌گردند و در همین بین، احمد مادرش را گم می‌کند!

هم مادر به دنبال احمد می‌گردد و هم احمد به دنبال مادر و در این حین، ماجراهایی برای‌شان اتفاق می‌افتد. در نهایت بعد از پیداشدن احمد، او از مادرش می‌خواهد هر چه زودتر به ده خودشان برگردند، قبل از بازگشت از شهر نیز، احمد، پسرخاله‌اش محمود را به ده‌شان دعوت می‌کند و به او می‌گوید در ده نه‌تنها از این مشکلاتی که در داستان ذکر شده، خبری نیست بلکه ... .

در این داستان با تصاویر چشم‌نواز و صمیمی و دوست‌داشتنی، سادگی و صفای زندگی روستایی در برابر مشکلات زندگی شهری بخوبی جلوه می‌کند، هم روستا و روستایی تکریم می‌شود و هم در دل خود دعوت و ترویجی است برای مهاجرت معکوس از شهر به روستا.

* مامان‌بزرگ جدید

پدیدآور:‌ الیزابت اشتاین کلنر، مترجم: نونا افراز

ناشر: هوپا

تعداد صفحات: ۲۸

پیامبر رحمت، حضرت محمد مصطفی صلی‌الله علیه و آله می‌فرمایند: از مصادیق گرامیداشت مقام پروردگار، تکریم سالخوردگان است، یعنی انسان، سالخوردگان را گرامی بدارد، آن هم فقط به‌ خاطر پیری‌شان. تجلیل به‌ خاطر ویژگی‌های خوب‌شان نظیر تقوا و دیگر خصوصیات خوب‌شان جای خود، اینکه هر جامعه‌ای صرف پیر بودن و سالمند بودن را معیاری برای احترام و تجلیل بداند، این مطلوب شرع است و برکات فردی و اجتماعی فراوانی هم دارد؛ هم مادی و هم معنوی.

تلاش برای نشان‌ دادن ضرورت رعایت این ارزش مهم انسانی و اجتماعی و حتی الهی، به نسل جدید بسیار مهم است. این کتاب لطیف و ظریف با تصاویر جذاب و گیرا یکی از بهترین گزینه‌ها برای گام برداشتن به‌ سوی این هدف است.

در این اثر، نوه با مادربزرگ جدیدی مواجه است که آلزایمر و فراموشی، عامل این جدید بودنش است و مخاطب کودک یاد می‌گیرد مانند والدین کودک داستان باید هوای مادربزرگ جدید را با احترام و توجهی مضاعف داشت و حتی از شرایط جدید نیز لذت برد.

علاوه بر مفهوم لزوم احترام و توجه فرزندان و نوه‌ها به مادربزرگ‌ها و پدربزرگ‌ها، در یک پیرنگ عمیق‌تر، مخاطب کودک و حتی بزرگسال با این مفهوم قرآنی و عبرت‌آموز نیز در این داستان مواجه می‌شود: «وَمَنْ نُعَمِرْهُ نُنَکسْهُ فِی الْخَلْقِ أَفَلَا یَعْقِلُونَ (یس: ۶۸)؛ هر که را عمر دراز دهیم، در آفرینش، واژگونش می‌کنیم. چرا تعقل نمی‌کنند؟» و می‌بیند که چگونه مادربزرگ روزبه‌روز بسان کودکان می‌شود و توانی‌هایش رو به نقصان می‌رود و مانند یک کودک، نیازمند توجه و رسیدگی مضاعف می‌شود. توجهی که باید همراه با محبت و احترام باشد!

* نسیم گره‌گشا

پدیدآور:‌ جعفر صالحان

ناشر: تراث

تعداد صفحات: ۸۰۸

رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیرشان از نمایشگاه کتاب در گفت‌وگو با ناشری که کتابی در باب جلال‌الدین بلخی (مولوی) منتشر کرده بود، ضمن اشاره به آن کتاب چنین بیان می‌دارند: «مولوی‌ای که حالا دارند معرفی می‌کنند، با آن مولوی صاحب مثنوی خیلی فرق دارد...». این وضعیت اگر درباره خواجه شمس‌الدین حافظ شیرازی شدیدتر نباشد، کمتر نیست. به همین جهت است که شهید مطهری در کتاب عرفان حافظ، به شکل مفصل، مبتنی بر تاریخ و خود دیوان حافظ، در صدد اثبات این مطلب بر می‌آید که حافظ از عرفای بزرگ شیعه است. رهبر معظم انقلاب درباره‌ شخصیت حافظ چنین بیان می‌دارند: «بنده جهان‌بینی حافظ را جهان‌بینی عرفانی می‌دانم. بلاشک حافظ یک عارف است».

بزرگانی چون امام خمینی و علامه طباطبایی، درباره‌ عظمت و جلالت شخصیت عارف و موحد کبیر کم‌نظیر معاصر آیت‌الله میرزا جواد آقا ملکی‌تبریزی چنین عباراتی به کار می‌برند: شیخ جلیل‌القدر، عارف بالله، پیشوای طایفه، حجت حق، آیت‌الله و بزرگمردی که بلندای زیاد شخصیت او با هیچ مقیاسی قابل اندازه‌گیری نیست. آن وقت چنین شخصیتی که این چنین امام و علامه طباطبایی از ایشان با عظمت یاد می‌کنند، در قنوت نمازهای نافله‌ خود، گاه اشعار حافظ شیرازی را می‌خواند؛ اشعاری نظیر: زان پیش‌تر که عالم فانی شود خراب‌/ ما را ز جام باده‌ گلگون خراب کن.

 این کتاب ارزشمند و ذی‌قیمت، گزیده‌ای از بیانات علامه طباطبایی است در باب برخی ابیات و اشعار حافظ شیرازی که در جلسات خصوصی بیان ‌شده و فقیه و عارف گرانقدر آیت‌الله شیخ علی پهلوانی آنها را ثبت می‌کرده است. مؤلف اثر، استاد جعفر صالحان نیز این بیانات را گزینش کرده و با دسته‌بندی و عنوان‌دهی به شکل یک کتاب با مضامین عرفان ناب شیعی در اختیار تشنگان کوی دوست قرار داده‌ است.