سجاد رضایی‌مقدم: فیلم «در آغوش درخت» ساخته «بابک خواجه‌پاشا» به عنوان نماینده ایران در رقابت‌های اسکار 2025 انتخاب شد. این فیلم با روایتی از مشکلات و چالش‌های خانوادگی، سعی دارد به موضوعاتی همچون جدایی، بازگشت به خانواده و پیوندهای انسانی بپردازد که به ‌طور جهانی قابل درک هستند. موضوعاتی که خواجه‌پاشا برای فیلم خود برگزیده، به گونه‌ای است که مرزهای فرهنگی و زبانی را پشت سر می‌گذارند و تماشاگرانی از سراسر جهان می‌توانند با آنها همذات‌پنداری کنند. انتخاب این فیلم از سوی سینمای ایران برای حضور در رقابت‌های اسکار، نه‌تنها نشان از توانایی آن در برقراری ارتباط با مخاطبان بین‌المللی دارد، بلکه گواهی است بر تلاش سینمای ایران برای حضور پررنگ در عرصه جهانی.

* روایت فیلم: داستان خانواده و بحران‌های انسانی

«در آغوش درخت» داستان زندگی فرید را روایت می‌کند؛ مردی که در پی جدایی از همسر و فرزندش، تلاش می‌کند دوباره به جمع خانواده خود بازگردد. روایت فیلم با تمرکز بر روابط انسانی و احساسی که در این مسیر ایجاد می‌شود، بخوبی توانسته داستانی آشنا و جهانی را به تصویر بکشد. این فیلم به مفاهیم عمیقی چون عشق، جدایی، بازگشت به خانواده و چالش‌های زندگی خانوادگی می‌پردازد. این مضامین از اساسی‌ترین مسائلی هستند که در همه فرهنگ‌ها و جوامع به ‌صورت فراگیر درک می‌شوند. در واقع، یکی از دلایل انتخاب این فیلم برای حضور در رقابت‌های اسکار، همین جهانی بودن موضوع و قابلیت برقراری ارتباط با مخاطبان بین‌المللی است. خانواده به ‌عنوان یکی از نهادهای پایه‌ای جوامع بشری، موضوعی است که تقریبا هر تماشاگری می‌تواند با آن همزادپنداری کند.

* بازیگری و شخصیت‌پردازی: کلید موفقیت فیلم

یکی از نقاط قوت برجسته فیلم، بازی‌های احساسی و قدرتمند بازیگران است. فرهاد اصلانی در نقش فرید، توانسته پیچیدگی‌های احساسی یک مرد سردرگم بین جدایی و بازگشت به زندگی خانوادگی‌اش را به تصویر بکشد. این شخصیت‌پردازی عمیق باعث می‌شود تماشاگر براحتی با فرید ارتباط برقرار و تلاش‌های او را برای بازگشت به جمع خانواده دنبال کند. بازیگران مکمل نیز هر کدام نقش مهمی در پیشبرد داستان ایفا می‌کنند. همسر فرید و فرزندش به‌ عنوان عناصر کلیدی این داستان خانوادگی، نقش‌هایی تأثیرگذار دارند که شخصیت‌پردازی آنها بخوبی توانسته پویایی زندگی خانوادگی و چالش‌های ناشی از جدایی را نمایش دهد. این ترکیب قدرتمند از بازیگری و شخصیت‌پردازی دقیق، به فیلم کمک کرده داستانی احساسی و ملموس را به تصویر بکشد.

* موسیقی و فضای بصری: تقویت احساسات فیلم

یکی از ویژگی‌های هنری برجسته «در آغوش درخت»، استفاده از موسیقی احساسی و فضاسازی بصری است. موسیقی متن فیلم بخوبی با احساسات و فضای داستان هماهنگ شده و به تقویت پیام احساسی فیلم کمک می‌کند. استفاده از مناظر طبیعی و حضور برجسته درخت به‌ عنوان نماد پیوندهای عاطفی و خانوادگی، از عناصر تصویری فیلم است که به عمق و زیبایی آن افزوده است. درخت که در فرهنگ‌های مختلف به ‌عنوان نمادی از زندگی، پایداری و رشد شناخته می‌شود، در این فیلم به‌ عنوان نماد پیوندهای انسانی مورد استفاده قرار گرفته است. این نمادپردازی دقیق و زیبا، به فیلم لایه‌های بیشتری از معنا می‌بخشد و مخاطب را به تأمل بیشتر درباره مفاهیم پنهان داستان وامی‌دارد.

* موضوعات جهانی در «در آغوش درخت»

همان طور که گفته شد «در آغوش درخت» داستان فرید، مردی که از همسر و فرزندش جدا شده و برای بازگشت به خانواده خود تلاش می‌کند را روایت می‌کند. این داستان ساده اما عمیق به یکی از پایه‌های اصلی زندگی انسان‌ها یعنی خانواده می‌پردازد. خانواده به عنوان بنیادی‌ترین نهاد اجتماعی، موضوعی است که در همه فرهنگ‌ها ارزشمند است و همین مساله باعث می‌شود فیلم با مخاطبان بین‌المللی نیز ارتباط برقرار کند. فرید که در مسیر بازگشت به همسر و فرزندش تلاش می‌کند، با چالش‌ها و موانعی روبه‌رو می‌شود که بسیاری از تماشاگران، چه ایرانی و چه غیرایرانی، می‌توانند با آنها همذات پنداری کنند. این فیلم، موضوعی جهانی را به تصویر می‌کشد و همین امر باعث شده توانایی آن برای موفقیت در جوایز بین‌المللی مانند اسکار افزایش یابد.

* استفاده از نمادها و طبیعت 

یکی از ویژگی‌های برجسته فیلم «در آغوش درخت»، استفاده هنری و نمادین از عناصر طبیعی بویژه درخت است؛ درختی که در طول فیلم حضور دارد، به نوعی نمایانگر ارتباطات و پیوندهای عاطفی شخصیت‌هاست. این استعاره قوی از طبیعت، به فیلم عمق بیشتری می‌بخشد و پیام آن را فراتر از دیالوگ‌های ساده منتقل می‌کند. تصاویر زیبای طبیعت که در پس‌زمینه داستان به‌ طور برجسته به تصویر کشیده می‌شوند، نقش مهمی در تقویت احساسات و ارائه پیام فیلم دارند. کارگردان با استفاده از این عناصر طبیعی، توانسته به شکلی ظریف و هنرمندانه با مخاطب ارتباط برقرار کند. از آنجا که طبیعت یکی از عناصر مشترک و قابل فهم برای همه انسان‌هاست، استفاده از آن به فیلم کمک می‌کند تا احساسات جهانی را به تصویر بکشد.

* زبان بین‌المللی فیلم و قابلیت جهانی شدن آن

یکی از نقاط قوت اصلی «در آغوش درخت» زبان فرامرزی و بین‌المللی آن است. برخلاف بسیاری از فیلم‌های ایرانی که به مسائل فرهنگی خاص پرداخته و تنها برای مخاطبان داخلی جذاب هستند، این فیلم با انتخاب موضوعاتی چون خانواده، جدایی و بازگشت، توانسته به مسائل جهانی بپردازد که در تمام فرهنگ‌ها و جوامع مورد توجه است. استفاده از دیالوگ‌های مختصر و بهره‌گیری از تصاویر و نمادها، باعث شده فیلم به نوعی از سینما نزدیک شود که نیازی به ترجمه یا دوبله ندارد. حتی مخاطبانی که به زبان فیلم تسلط ندارند، می‌توانند به ‌واسطه تصاویر قدرتمند و احساسات شخصیت‌ها، با داستان ارتباط برقرار کنند. این نوع روایت تصویری، یکی از ویژگی‌های بارز فیلم‌های موفق در جوایز بین‌المللی همچون اسکار است.

* استانداردهای تکنیکی و کارگردانی بابک خواجه‌پاشا

از نظر تکنیکی، فیلم «در آغوش درخت» با دقت و استانداردهای بالا ساخته شده است. کارگردانی بابک خواجه‌پاشا توانسته فضای فیلم را بخوبی مدیریت و حس و حال داستان را به تماشاگر منتقل کند. میزانسن‌های دقیق و استفاده از مناظر طبیعی زیبا به عنوان پس‌زمینه، از نقاط قوت فیلم به حساب می‌آید. کارگردان با استفاده از لوکیشن‌های طبیعی، نه تنها به زیبایی بصری فیلم افزوده، بلکه به شکلی هنرمندانه از این عناصر برای تقویت احساسات داستان استفاده کرده است.

* چالش‌های سیاسی در مسیر اسکار

با وجود اینکه فیلم «در آغوش درخت» توانسته به عنوان نماینده ایران در رقابت‌های اسکار انتخاب شود اما باید در نظر داشت جوایز اسکار به ‌طور تاریخی همیشه تنها بر اساس کیفیت هنری فیلم‌ها اعطا نشده‌اند و سیاست و مسائل پشت ‌پرده نیز نقش مهمی در این جوایز دارند. بسیاری از کارشناسان معتقدند فیلم‌های خارجی‌ای که از کشورهایی با روابط پیچیده با هالیوود می‌آیند، ممکن است تحت تأثیر عوامل سیاسی قرار بگیرند و نتوانند براحتی جایزه کسب کنند. 

سینمای ایران در گذشته بارها با این مساله مواجه شده است. هر چند فیلم‌هایی مانند «جدایی نادر از سیمین» و «فروشنده» موفق به کسب جایزه اسکار شدند اما همیشه این نگرانی وجود دارد که فیلم‌های ایرانی به دلیل مسائل سیاسی، کمتر مورد توجه داوران قرار بگیرند. در سال‌های اخیر، فیلم‌هایی که به نقد حکومت‌های خود پرداخته‌اند، بیشتر در این رقابت‌ها موفق بوده‌اند اما «در آغوش درخت» فیلمی است که بیشتر به مسائل انسانی و خانوادگی پرداخته و هیچ پیام سیاسی خاصی ندارد. این امر ممکن است باعث شود فیلم کمتر در معرض توجه داوران قرار بگیرد، چرا که برخی معتقدند اسکار به ‌طور فزاینده‌ای سیاسی شده است.

* فرصت‌ها و تهدیدها در رقابت‌های اسکار

فیلم «در آغوش درخت» با توجه به داستان جهانی و زبان سینمایی بین‌المللی‌اش، پتانسیل بالایی برای موفقیت در اسکار دارد. موضوعات انسانی همچون خانواده و بازگشت به ریشه‌ها، همواره مورد توجه داوران بوده و فیلم‌های موفق بسیاری در این زمینه در اسکار برنده شده‌اند. همچنین استانداردهای بالای هنری و تکنیکی فیلم، آن را به اثری شایسته برای حضور در این رقابت تبدیل کرده است. با این حال، چالش‌های سیاسی و مسائل پشت‌پرده‌ای که همواره بر این جوایز سایه انداخته، می‌تواند مانعی جدی برای موفقیت «در آغوش درخت» باشد. اگرچه فیلم از نظر هنری شایستگی لازم را دارد اما احتمال دارد داوران اسکار به دلایلی سیاسی به آن توجه کافی نکنند.

* جمع‌بندی: آیا «در آغوش درخت» در اسکار موفق خواهد شد؟

«در آغوش درخت» با روایت ساده اما عمیق و جهانی خود توانسته به عنوان نماینده ایران در اسکار انتخاب شود و این نشان از توانایی آن در جذب مخاطبان بین‌المللی دارد. این فیلم با استفاده از نمادهای طبیعی، داستانی احساسی و جهانی را به تصویر می‌کشد که می‌تواند مخاطبان مختلف از سراسر جهان را تحت تأثیر قرار دهد.