آشکارترین نشانه پیوند طبیعی و ذاتی اسلام و ایران، رشد تدریجی و مدام و روزافزون عرفان و اندیشه و آداب اسلامی در جامعه ایرانی است، به طوری که در هیچ جامعه‌ای مانند آنچه بین ایرانیان واقع شد، قرآن و سنت پر و بال نگرفت و ریشه ندواند و شاخه نگستراند. پیوند ارگانیک اسلام و ایران ما را به نقطه عطف تاریخ ایران و اسلام رساند؛ جایی که مردم ایران به پا خاستند و جبهه مقاومت مستضعفان علیه مستکبران جهان را در عصر جدید تشکیل دادند و رهبری راهبردی آن را به دست گرفتند.

در واقع جمهوری اسلامی ایران از پس انقلاب اسلامی با رهبری حضرت امام خمینی و قیام بی‌تکرار مردم ایران، محصول رشد و توسعه حقیقت دین (که تعین غالب و مقتدر آن در صورت اسلام است)، در جان و اندیشه ایران و ایرانیان در طول چند هزار سال است. این انقلاب و این نظام از پس آزمون‌های سخت و سهمگینی واقع شد که مردم ایران را به نقطه بلوغ تمدنی برای طراحی صحنه جدید زندگی بشر رساند. بر خلاف برخی که سعی می‌کنند، دو قطبی ملت - امت را از میان تحلیل‌های جانبدارانه خویش برآورند، یک ایرانی خودآگاه و ژرف‌اندیش هیچ‌گاه اسیر این دوگانه نیست. امت در واقع یک مزیت و فرصت برای برآمدن ملت است. امت «خود» بزرگ‌تر ما پس از هویت ملت است. امت هویتی مانع بین ملت و جهانی شدن آن نیست، بلکه مراقب و حامی و تقویت‌کننده ملت و پیش‌برنده ایده جهانی شدن بر اساس ایرانی بودن است. در مقابل، امت مانع تخلیه هویت ایرانی در عرصه جهانی شدن است. امت یک فرصت میانجی برای حفظ تدریج تغییر بدون آسیب شکننده و رشد متعادل و متعارف است. موج جهانی شدن بی‌رحمانه به سوی ما می‌آید. میانجی هویتی امت، کمک می‌کند مرحله خودسازی سیری منطقی و هموار پیدا کند. کنده شدن از اصالت‌های فرهنگی و بسترهای تمدنی امکان‌های ترقی و تجدد ما را بیشتر نمی‌کند. رهایی از لایه‌های هویتی، آزادی را به ما هدیه نمی‌دهد. این کار ما را به سرعت گم و کم می‌کند. برخی دلسوزانه و گاه با نمایش کارشناسانه سعی می‌کنند توضیح دهند که پاسداشت لایه هویتی امت، مانع پیوند ما با واقعیات جهانی است و گاه این شعار بر سر زبان‌ها می‌آید که تأکید بر هویت امت، هویت ملت را پاره پاره و بریده بریده خواهد کرد. در حالی که جانمایی ایرانیان در آینده جهان بدون مهارهای هویتی که پیش پای پیشروی غرب قرار می‌گیرد، همان نگاه از غرب به شرق و نگاه جهان سومی و بالا به پایین است، همان شأن مصرف‌کننده و مصرف‌شونده، همان موقعیت ضعیف استعماری گذشته با آرایشی نو. اساسا در شاکله تمدن غرب نمی‌گنجد که ایرانیان بخواهند بر مسند حکمرانی جهانی بنشینند که آنان مدعی ساختنش هستند. در واقع غرب جهانش را برای این نساخته که تقدیم دیگران کند. 

پیوندهای ایران با تاریخ جهان و فرآیند تشکیل و تکون کشورهای دور و نزدیک منطقه و فرامنطقه و نقش زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در بالندگی علم و ادب و منطق انسان در زمین و محوریت آن در ایجاد تغییرات گسترده در معادلات قدرت در عصر چند قطبی شدن جهان پس از سلطه سنگین ابرقدرت‌های تمامیت‌خواه بر تمام منابع موجود، جایگاهی ممتاز به ایرانیان بخشید که از جهت شدت انباشتگی و وسعت اثربخشی بی‌نظیر است. در پس احساس خطر از این امر عظیم بود که دشمنی‌های بی‌امان در برابر ایرانیان، حتی یک لحظه فروگذار نیست و با ظلم و جنایت و تجاوز بی‌حساب، هیچ‌کدام از حقوق ایران و ایرانیان نزد سلطه‌گران رعایت نمی‌شود.

با این حال ایرانیان با تکیه بر همان ذات ناب و برگزیده که از پی دوره‌های ده‌ها و صدها و هزاران ساله ریاضت و سخت‌کوشی فراهم آمده، نه تنها عقب رانده نشدند، بلکه امروز به مراتب پیش‌تر و بیشتر از گذشته حقیقت خویش را بین ملت‌های جهان منتشر کرده‌اند و جمعیت‌های فراوانی را که در آشکار و پنهان به آنان پیوسته‌اند از جهات مختلف مادی و معنوی حمایت و پشتیبانی می‌کنند تا آنان نیز به نقطه عطف تاریخی خود نائل آیند.

آنچه امروز از ایران شاهدیم حاصل تعامل و تقابل عوامل فراوان ذاتی و بیرونی است که گاه باعث رشد است و گاه مانع آن و با وجود همه اینها قدرت رشد و بالندگی بر تمام موانع چیره شده و ایران امروز را برکشیده و افق‌های جهانی را برای ما ترسیم کرده است.

آبشخور قوت و قدرت و اقتدار امروز ایرانیان محصول حفظ هویت ایرانی و اسلامی و انسانی خویش است. سعه‌صدر ایرانیان، پاسدار تمام گستره حقیقت آنان است. هیچ‌گاه ریشه‌های انسانی و اسلامی و ایرانی ما به بهانه‌های کور و گنگ متعصبانه یا عجولانه یا جاهلانه گسسته نشده است. دشمنان بارها و بارها شاخه‌های ما را به امید بی‌ثمر ماندن‌مان هنگام برداشت محصول شکستند اما ریشه‌های قدرتمند و جان قوی و باور صادق و امید راسخ و عمل صالح، چنان ساختار درونی ملت ایران را محکم و پاینده داشته که هر بار مسیری نو یافته یا ساخته و چشم‌اندازهای جدید زندگی را پیش رو ترسیم کرده است.

******