گروه سیاسی: دکتر سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان دیروز به منظور دیدار و گفت‌وگو با فیصل بن فرحان همتای عربستانی راهی این کشور شد. این سفر آنطور که اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرده «در ادامه رایزنی‌های دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران و هماهنگی با کشورهای منطقه به منظور توقف نسل‌کشی و تجاوزات رژیم صهیونیستی و کاهش درد و رنج برادران و خواهران‌مان در غزه و لبنان» انجام می‌شود.

عراقچی جمعه هفته گذشته هم در سفری غیرمنتظره به بیروت رفته بود؛ آن هم در حالی که کمتر از 3 روز از عملیات «وعده صادق 2» می‌گذشت و بیروت زیر شدیدترین بمباران رژیم زخم‌خورده اسرائیل قرار داشت؛ سفری پرمخاطره در میان هشدارهای شدیداللحن تروریست‌های صهیونیست که لبنان را برای عدم ورود هواپیماهای ایرانی تحت فشار گذاشته بودند اما این تهدیدها با بی‌تفاوتی وزیر امور خارجه و هیات همراهش روبه‌رو شد و هواپیمای هیات دیپلماتیک ایران در فرودگاه بیروت به زمین نشست. 

سفر وزیر امور خارجه کشورمان به لبنان و سپس سوریه، به منظور گفت‌وگو درباره مسائل منطقه و جنگ در لبنان و غزه و رایزنی با مقامات این کشورها انجام شد؛ خصوصا بعد از عملیات «وعده صادق2» و دیکته قدرت ایران به رژیم صهیونیستی و حامیانش که برخی از این حامیان را تعدادی از کشورهای منطقه شامل می‌شوند، این بار عراقچی برای روشن کردن سیاست‌های منطقه‌ای کشورمان و همین‌طور رایزنی‌های منطقه‌ای برای جلوگیری از تداوم حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی به غزه و لبنان، به ریاض سفر کرد تا آنطور که خود پیش از سفر در جمع خبرنگاران عنوان کرده بود، کشورهای منطقه به توافقی جمعی برای توقف جنایات رژیم صهیونیستی دست یابند. وزیر خارجه در همین زمینه گفته بود: تلاش ما برای اینکه یک حرکت جمعی از سوی کشورهای منطقه و اسلامی و جامعه بین‌الملل برای توقف حملات وحشیانه به لبنان صورت بگیرد، ادامه خواهد یافت.

وی همچنین در پاسخ به سوالی در ارتباط با پیشنهاد ایران برای برگزاری نشست فوق‌‌‌العاده سازمان همکاری اسلامی در ارتباط با تحولات اخیر در منطقه بیان کرده بود: ما به صورت رسمی به دبیرکل سازمان همکاری اسلامی پیشنهاد دادیم نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی یا مثل اجلاس قبلی، اجلاس مشترک کشورهای اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی برگزار شود؛ دبیرکل در این زمینه در حال رایزنی است. نظرات مثبتی تاکنون از سوی کشورهای عضو اعلام شده و رایزنی‌‌‌ها در این زمینه ادامه دارد.

اولویت با مسائل منطقه‌ای است

هر چند سخنگوی وزارت خارجه درباره اهداف سفر عراقچی به عربستان موضوع «تقویت روابط با همسایگان برای تضمین ثبات و امنیت و توسعه همکاری‌های اقتصادی به گونه‌ای که در خدمت همه مردم منطقه باشد» را نیز بیان کرده بود اما سیدعباس عراقچی عصر دیروز به محض ورود به عربستان در گفت‌وگو با خبرنگاران گفت: «البته مناسبات 2 کشور ایران و عربستان رو به گسترش است اما هدف من از این سفر رایزنی درباره مسائل منطقه است؛ در لبنان، در غزه و جنایاتی که رژیم صهیونیستی در حال ارتکاب آنها است. مثل موضوع آوارگانی که در لبنان وجود دارند و نحوه کمک‌رسانی به آنها».

عراقچی در ادامه تصریح کرد: «در این سفر تمرکز بر مسائل منطقه است و برای رایزنی‌های 2 طرفه ان‌شاءالله در یک سفر دیگر اقدام خواهم کرد. امیدواریم این رایزنی‌ها بتواند شرایط بهتری را برای غزه، لبنان و کل منطقه ایجاد کند و به صلح در منطقه  غرب آسیا منجر شود». پیش‌تر عراقچی و همتای عربستانی‌اش در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل با یکدیگر دیدار کرده بودند. فیصل بن فرحان وزیر خارجه عربستان در حاشیه سومین نشست سران مجمع گفت‌وگوی همکاری آسیا که هفته گذشته در دوحه برگزار شد نیز با مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان، دیدار و گفت‌وگو کرد و حالا سومین رایزنی بن فرحان با یکی از مسؤولان کشورمان نشان می‌دهد نه فقط او حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد، بلکه اوضاع بغرنج منطقه و بیمی که برخی از کشورهای همسایه از پیش کشیده شدن پای آنها به منازعات دارند، آنها را بر آن داشته تا با مقامات کشورمان بیشتر گفت‌وگو کنند!

اهمیت سفر عراقچی به ریاض 

بعد از عملیات «وعده صادق 2» که باعث شد ژست پیروزمندانه نتانیاهو و هیات حاکمه رژیم صهیونیستی فروبپاشد و کفه ترازو به نفع جبهه مقاومت سنگین شود، نوبت به میدان دیپلماسی رسید تا ایران اسلامی به عنوان اصلی‌ترین حامی مقاومت در مقابله با اسرائیل، تلاش‌های خود برای پایان دادن به جنایات رژیم صهیونیستی را این بار در میدان دیپلماسی پیگیری کند. از سوی دیگر برخی کشورهای منطقه که همراهی‌هایی با اسرائیل دارند، باید بخوبی با سیاست‌های منطقه‌ای ایران آشنا شوند تا احیانا از هرگونه خطایی در مواجهه با ایران و محور مقاومت دور بمانند! 

«محمدعلی مهتدی»، سفیر پیشین کشورمان در لبنان در ارزیابی سفر وزیر امور خارجه به ریاض و چند پایتخت دیگر منطقه معتقد است در شرایط فعلی پرآشوب منطقه، فعالیت‌های دیپلماتیک در کنار فعالیت‌های نظامی ضروری است و این همان راهبرد جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تنش‌زایی رژیم صهیونیستی و بازداشتن برخی کشور‌های عربی از نزدیکی و همراهی با تل‌آویو است.

وی تصریح می‌کند: «سفر عراقچی بویژه به ریاض حائز اهمیت است، چراکه وی می‌تواند به صورت مستقیم و بی‌واسطه مواضع کشورمان را در باب تحولات جاری با دولت‌های همسو با رژیم صهیونیستی اعلام کند، به خصوص اینکه پس از عملیات موفقیت‌آمیز «وعده صادق ۲» باید یک رشته فعالیت دیپلماتیک در حوزه خلیج‌فارس بویژه در کشور‌های مطرح جهان عرب صورت می‌گرفت تا آنها نیز در مواضع خود نسبت به غزه و لبنان و سیاست‌های دوگانه‌شان در منطقه تجدیدنظر کنند».

همان طور که کارشناسان اذعان دارند، انجام عملیات «وعده صادق 2» که دست برتر را به محور مقاومت داد، می‌تواند دیگر کشورهای منطقه را در تجدیدنظر نسبت به تحولات رخ داده در غزه و لبنان یاری دهد؛ به این معنی که با فروریختن ابهت پوشالی رژیم صهیونیستی و نمایش آسیب‌پذیر بودن آن در مقابل موج حملات موشکی ایران، کشورهای منطقه می‌توانند با اعتماد به نفس بیشتری به موضوع جنگ در غزه و لبنان ورود کنند. 

اصغر زارعی، کارشناس مسائل منطقه نیز سفر وزیر امور خارجه کشورمان به عربستان را برای اعلام مواضع صریح جمهوری اسلامی ایران به کشور‌های منطقه بویژه عربستان سعودی دانسته و می‌گوید: «امروز امنیت در منطقه غرب آسیا بویژه در حوزه خلیج ‌فارس به امنیت ایران گره خورده است، بنابراین اگر بی‌ثباتی یا شیطنتی توسط رژیم صهیونیستی و کشور‌های همسو با آن علیه منافع کشورمان روی دهد، دامنه آتش و تبعات آن منطقه را فراخواهد گرفت».

زارعی تصریح می‌کند: «ایران در سیاست‌های اصولی خود تا به امروز هیچ‌گونه کوتاهی‌ای نداشته و همان‌طور که در عملیات‌های غرورآفرین و موفقیت‌آمیز «وعده صادق 1 و 2» نشان داد، برای دفاع از منافع ملی خود از تمام ظرفیت‌های نظامی استفاده خواهد کرد و اجازه نخواهد داد رژیم صهیونیستی هر اقدامی که بخواهد علیه کشورمان انجام دهد. در این راستا طی یک هفته اخیر سیدعباس عراقچی رایزنی‌های فشرده‌ای را در منطقه با همتا‌یان خود در کشور‌های لبنان، سوریه، مصر و... انجام داده و در این دیدار‌ها و تماس‌های تلفنی با تبیین مواضع کشورمان علیه هرگونه اقدامات تنش‌زا و تحریک‌آمیز در حوزه غرب آسیا، بر همکاری کشور‌های منطقه برای تشکیل یک نیروی واحد علیه رژیم صهیونیستی تأکید شده است».

دیپلماسی حساب‌شده ایران

در طول یک سال گذشته خصوصا 3-2 ماه اخیر که خوی وحشیگری رژیم صهیونیستی از تمرکز روی غزه به کشور لبنان و حتی یمن و سوریه نیز متمایل شده است، به نظر می‌رسد کشورهای منطقه و جهان اسلام باید به دنبال ایجاد بستری مشترک برای مقابله جدی با تجاوزات رژیم صهیونیستی باشند. از 10 مرداد که اسرائیل با ترور شهید دکتر «اسماعیل هنیه» رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران، تقابل با ایران را به سمت و سوی جدی‌تری کشاند، کشورهای منطقه مثل عربستان هرچند سعی می‌کنند در مواجهه با اسرائیل و حامی اصلی آن آمریکا همواره جانب احتیاط را رعایت کنند اما بخوبی می‌دانند آن طرفی که پی‌درپی به دنبال گسترش تنش در سراسر منطقه است، رژیم صهیونیستی است، لذا در چنین شرایطی آنها نیز به اهمیت رایزنی‌ها و اقدامات مشترک برای پایان دادن به جنون وحشیانه رژیم صهیونیستی واقف شده‌اند. 

در همین راستا، ایران اسلامی که با انجام عملیات «وعده صادق 2» توانست جایگاه منطقه‌ای و جهانی خود را بیش از پیش گسترش دهد، می‌تواند محور رایزنی‌های دیپلماتیک منطقه‌ای و حتی جهت‌دهنده به اقدامات مشترک نیز باشد. ایران در عملیات «وعده صادق 2» در یک اقدام قوی و در عین حال قانونی به جای حمله به مناطق مسکونی اسرائیل یا حمله به زیرساخت‌های اقتصادی آن، ترجیح داد انتقام خون شهید اسماعیل هنیه، شهید سیدحسن نصرالله و شهید سرلشکر سیدعباس نیلفروشان را کاملا قانونی، منطقی و حساب شده بگیرد. یعنی نشان داد برخلاف اسرائیل که افسارگسیخته و وحشیانه عمل می‌کند، همچنان به اصول خود پایبند است. لذا کشورهای منطقه نیز به‌رغم سرسپردگی‌هایی که برخی از آنها به محور غرب دارند، می‌دانند اگر به دنبال ایجاد شرایطی پایدار در منطقه هستند، باید با کشور قدرتمند و منطقی ایران برای جلوگیری از دیوانگی‌های اسرائیل همکاری کنند. 

در همین باره زارعی تصریح می‌کند: کشور‌های عربی منطقه بویژه عربستان بخوبی می‌دانند اگر تنش و چالش انرژی توسط رژیم صهیونیستی علیه منافع ایران صورت بگیرد، با هزینه‌های سنگینی مواجه خواهند شد. سفر وزیر امور خارجه کشورمان به ریاض نشان‌دهنده رصد تمام رفتار‌های کشور‌های منطقه توسط جمهوری اسلامی است. وی در انتها اظهار می‌دارد: عربستان به‌عنوان پدرخوانده شیوخ عرب حاشیه جنوبی خلیج ‌فارس شناخته می‌شود و این کشور در حوزه انرژی نفت و گاز جزو کشور‌های صادر‌کننده در منطقه است و از سوی دیگر تعاملات خوبی با ایالات متحده و کشور‌های اروپایی دارد. سفر عراقچی به ریاض و رایزنی‌های او با مقامات سعودی می‌تواند مواضع صریح ایران را به گوش کشور‌های غربی برساند و آنها با هر نوع واکنش تهران به اقدامات رژیم صهیونیستی در منطقه آشنا شوند. با این اقدام حساب دست دیگر کشور‌های کوچک‌تر همانند بحرین، امارات، قطر و... می‌آید تا مراقب رفتار خود باشند و با بی‌احتیاطی به خود آسیب نرسانند.