گروه فرهنگ و هنر: در دنیای آموزش، معلمان نقش کلیدی و بی‌بدیلی دارند و برنامه «میم مثل معلم» که چند ماه است از شبکه 2 سیما میهمان خانه‌های مردم شده به دنبال کشف و معرفی این قهرمانان خاموش است. در این برنامه، داوران با چالش‌های جذاب و غافلگیرکننده‌ای مواجه می‌شوند که نه‌تنها توانایی‌های معلمان را به نمایش می‌گذارد، بلکه خود آنها را نیز در معرض قضاوت قرار می‌دهد. در این گفت‌وگو، با محمد حافظی‌نژاد یکی از داوران «میم مثل معلم» به بررسی تجربیات، چالش‌ها و ایده‌های نوآورانه‌اش می‌پردازیم.

* آقای حافظی‌نژاد! چگونه به عنوان داور در برنامه «میم مثل معلم» انتخاب شدید و چه انتظاراتی از این نقش داشتید؟ آیا پیش از این تجربه‌ای در برنامه‌های تلویزیونی داشتید؟

از سال‌های دور با دکتر عبدالعالی آشنا بودم و این آشنایی و شناخت، اساس دعوت من به برنامه «میم مثل معلم» بود. ایشان تماس گرفتند و از من خواستند به عنوان داور در برنامه حضور داشته باشم. شرایط را برایم توضیح دادند و من نیز با کمال میل پذیرفتم. پیش از این برنامه، تجربه‌ای در تلویزیون نداشتم، هر چند در برنامه‌های اینترنتی متنوعی شرکت کرده بودم؛ بارها اجرا داشتم و صدها سمینار برگزار کرده بودم. به هر حال تجربه تلویزیونی برایم بسیار جالب بود.

* تجربه‌تان از ارزیابی معلمان و شیوه‌های تدریس آنها در این برنامه چگونه بود؟ آیا نکات خاصی وجود داشت که شما را تحت تأثیر قرار دهد؟

در 10 سال گذشته، با توجه به شرایطی که داشتم، می‌توانم با دقت بگویم ۲۸۰۰ تدریس را تحلیل و ارزیابی کرده‌ام. به همین دلیل، ارزیابی تدریس‌ها برای من کاری بود که بارها انجام داده بودم. معلمانی که در برنامه «میم مثل معلم» حضور داشتند، به طور میانگین از متوسط جامعه، تدریس بهتری داشتند؛ هر چند که پیش از این، تجربه آشنایی با معلمانی را داشتم که روش تدریس بهتری نسبت به داوطلبان برنامه داشتند. 2 تدریس به‌شدت من را تحت تأثیر قرار داد. یکی از آنها تدریس معلمی بود که با دانش‌آموزان استثنایی و اوتیسم کار می‌کرد. صبر و حوصله ایشان بی‌نظیر بود و واقعا مرا تحت تأثیر قرار داد. تدریس دیگری که مرا به وجد آورد، آخرین اجرا در «میم مثل معلم» بود. یک معلم اول ابتدایی از خراسان با ۳۳ سال سابقه تدریس، پرانرژی و با تجربه‌های خلاقانه و بومی، واقعا شگفت‌انگیز بود؛ تاکید می‌کنم یک آقا با 33 سال سابقه خدمت، پر از انرژی، با تجربه‌های بی‌نظیر و خلاقیت‌های کاملا  بومی و فوق‌العاده.

* با چه چالش‌هایی در فرآیند داوری مواجه شدید و چگونه سعی کردید این چالش‌ها را مدیریت کنید؟

باید بدانیم که وقتی قرار است دیگران را قضاوت کنیم، خودمان نیز در معرض قضاوت قرار می‌گیریم. چالش‌های متنوعی پیش می‌آید. یکی از این چالش‌ها، چالش‌های زمانی بود. فشردگی ضبط برنامه، همراه با خستگی، هم برای معلمان و هم برای ما داوران وجود داشت اما با توجه به شناخت و تجربه‌ای که از برنامه‌های فشرده داشتم، این چالش برایم جدی نبود. 2 چالش شخصی نیز داشتم. چالش اول این بود که برخی داوطلبان، کسانی بودند که قبلا در دوره‌های آموزشی من شرکت کرده بودند. وقتی در برنامه با آنها روبه‌رو می‌شدم، به یاد می‌آوردم که آنها در دوره‌های آموزشی‌ام شرکت داشتند. نکته جالب این بود که خودشان هیچ انتظاری از من نداشتند، که این معرفت و بزرگ‌منشی آن معلمان را نشان می‌دهد. با وجود جالب بودن این تعامل، نگران بودم که نکند در این باره قضاوت شوم. هر چند من را کاملا می‌شناختند و می‌دانستند سعی می‌کنم آنچه را که حق است بگویم.

چالش دوم این بود که برخی دوستان با پیش‌زمینه‌ای خاص آمده بودند و فکر می‌کردند قرار است آقای «الف» برنده اعلام شود و آقای «ب» برنده نشود در حالی که این موضوع برای من هیچ تفاوتی نداشت. به دوستان گفتم چه آقای «الف» برنده شود و چه دیگری، من در ماشینم نشسته و به محسن چاوشی گوش می‌دهم. این نیز یک چالش بود.

* در صورتی که از تصمیم‌گیرندگان «میم مثل معلم» باشید، چه ایده‌هایی برای بهبود و گسترش برنامه در نظر خواهید داشت؟

در فرآیند انتخاب معلمان، فاکتورهای زیادی را مد نظر قرار می‌دهم. از وزارت آموزش‌و‌پرورش کمک می‌گیرم و از پلتفرم «شاد» برای دعوت معلمان بهره می‌برم. معلمان باید در یک فرآیند کاملا شفاف مراحل را طی کنند و بالا بیایند. همچنین برای معلمان چالش‌هایی ایجاد می‌کردم. آنها باید می‌آمدند و برنامه‌های بداهه اجرا می‌کردند و بدون اطلاع قبلی از آنها می‌خواستم موضوعی را تدریس کنند. معلم را در کلاس با چالش‌هایی مانند بی‌انضباطی، شکایت والدین و عدم همکاری مدیر مدرسه مواجه می‌کردم و سپس می‌سنجیدم که معلم واقعی چگونه می‌تواند در این شرایط نسبتا واقعی مشکلات را حل کند.

مسابقه «میم مثل معلم» از سه‌شنبه تا جمعه هر هفته با اجرای علی عبدالعالی و به کارگردانی علیرضا سهولی حوالی ساعت 17:15 روی آنتن شبکه 2 می‌رود. علاقه‌مندان می‌توانند قسمت‌های قبلی برنامه را در تلوبیون به تماشا بنشینند.