تب دنگی که با نامهای «تب دانگ»، «تب دینگو» و «تب استخوانشکن» نیز شناخته میشود، یک بیماری خطرناک با منشأ ویروسی است که عامل انتقال آن به انسان، پشهای به نام «آئدس» است. تب دنگی در ایران بیشتر در استانهای سیستانوبلوچستان، فارس، هرمزگان، گیلان، قزوین و اصفهان شیوع پیدا کرده و از ابتدای سال تاکنون ۲۲۶ مورد از این بیماری شناسایی شده است. تب دنگی از پشه ناقل آئدس به انسان منتقل میشود و برخلاف اکثر پشهها، آئدس فقط در طول روز نیش میزند و اوج گزشهای آن در اوایل صبح و عصر قبل از غروب است. محل پیدایش و سکونت اولیه این پشه ابتدا در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری دنیا بود که با توجه به توسعه فعالیتهای انسانی، دامنه پراکنش این پشه در سایر نقاط جهان نیز گسترش یافت. تب دنگی با علائمی چون تب، بثورات پوستی، سردرد شدید و درد طاقتفرسا در عضلات و مفاصل مشخص میشود که آن را «تب شکستن استخوان» نیز مینامند و آثار بالینی آن 5 تا 8 روز پس از نیش پشه آلوده ایجاد و اغلب پس از طی یک دوره خفیف در حدود یک هفته منجر به بهبودی کامل میشود. بنا به گزارش سازمان جهانی بهداشت، از مارس سال ۲۰۲۳، تب دنگی در بیش از ۱۰۰ کشور گزارش شد و در حال حاضر طبق تخمین این سازمان 4 میلیارد نفر در معرض خطر عفونت دنگی هستند. قباد مرادی، سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز از شناسایی ۲۲۶ مورد تب دنگی از ابتدای سال تاکنون خبر داد و گفت: بسیاری از مبتلایان به تب دنگی از کشورهای مختلف از جمله امارات، پاکستان، عمان و... هستند و متاسفانه کشور ما اکنون کاملا مستعد فراگیری این بیماری است. وی اظهار داشت: این کشورها آلوده به تب دنگی هستند و تاکنون ۷۶ مبتلا انتقال محلی دارند، یعنی کشور ما اکنون کاملا مستعد است که این بیماری در آن فراگیر و به دیگر افراد نیز منتقل شود. سرپرست مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت به وضعیت بیماری تب دنگی در برخی شهرها همچون چابهار واقع در استان سیستانوبلوچستان اشاره و خاطرنشان کرد: در شهر چابهار بیش از ۹۰ مورد بیماری تاکنون ثبت شده است. وی گفت: موارد تب دنگی در استانهای فارس، هرمزگان، قزوین، گیلان و اصفهان نیز گزارش شده و ممکن است بخشی از موارد وارده باشد. مرادی، نگرانیها درباره شیوع بیماری دنگی در خطههای شمالی و جنوبی کشور را به دلیل انتقال محلی آن جدیتر قلمداد کرد و اظهار داشت: تب دنگی از جمله بیماریهای نوپدید است و صرفا منحصر به کشور ما نیز نیست و مرگومیر بالایی ندارد و مرگ و میر آن کمتر از یک درصد است. وی بر لزوم هوشیاری همه دستگاهها درباره شیوع و گسترش تب دنگی تاکید و تصریح کرد: مردم و دولت باید فضاهای مستعد رشد لارو این پشه از جمله گودالهای آب، فاضلابهای روباز و حتی ظروف گلدانها را پاکسازی کنند. محمد اسماعیلمطلق، رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز تغییر اقلیم را مهمترین عامل شیوع پشه آئدس و بیماریهای مربوط به آن در کشور دانست و به ایرنا گفت: اگر تمام دستگاهها پای کار نیایند، همهگیری گستردهای در انتظار کشور است. وی با بیان اینکه تغییر اقلیم بر هوا، آب و غذا بیشترین تاثیرات را داشته است، افزود: شیوع گسترده پشه آئدس و بیماریهای ناشی از آن در دنیا و ایران نیز مربوط به همین تغییر اقلیم است و اگر تمام دستگاهها و سازمانهای کشور به وظایف پیشگیرانه خود که توسط سازمان پدافند غیرعامل به آنها ابلاغ شده توجه و عمل نکنند، شاهد همهگیری گسترده این پشه و بیماریهایش در کشور همانند کشورهای برزیل و امارات خواهیم بود. مطلق ظهور بیماریهای نوپدید و بیداری بیماریهای خفته را نیز ناشی از تغییر اقلیم دانست.