گروه اقتصادی: واکنش بازارهای مالی به حمله اسرائیل به ایران همانطور بود که پیش از این انتظار می‌‌رفت و منجر به فروکش کردن حباب‌های بازار شد. به عبارت دیگر بسیاری از تحلیلگران سیاسی و نظامی قبل از حمله اسرائیل به ایران گفته بودند آنها توان نظامی برای یک حمله قوی به ایران را نخواهند داشت. در نهایت تنها یک حمله نمایشی انجام دادند. هر چند از پروپاگاندای رسانه‌ای برای بزرگ جلوه دادن این حمله استفاده کرده‌اند اما واکنش بازارهای مالی گویای این واقعیت است که حمله اثرگذاری نبوده است، چرا که از همان ساعات اولیه دیروز ریزش قیمت طلا و دلار آغاز شد. در مقابل در  بورس تهران نیز بسیاری از نمادهای ارزنده به صف خرید رسیدند و در پایان روز با دامنه محدود مثبت و منفی 3 درصد بازار سهام رشدی 24 درصدی داشت.

این در حالی است که قیمت‌ها در بازار طلا و ارز همچنان نزولی است. قیمت سکه امامی در بازار تهران با کاهش 4 میلیونی تومانی به محدوده 50 میلیون تومان رسید، البته در یک مقطع به زیر 50 میلیون تومان هم رسید و بعد از آن نوسان‌گیرها دست به کار شدند اما به‌ دلیل انتظار کاهش بیشتر قیمت‌ها عملا معامله چندانی در بازار انجام نمی‌شود، چرا که در شرایط کنونی قیمت دلار بعد از کاهش 4 هزار تومانی به محدوده 65 هزار تومان رسیده است. انتظار می‌رود قیمت دلار در یک روند تدریجی به زیر 60 هزار تومان هم برسد. اگر در شرایط کنونی قیمت دلار هنوز افت زیادی نکرده به دلیل این است که بازارساز هنوز برای کاهش قیمت فعال نشده است. 

با آغاز روند نزولی قیمت ارز در بازار غیررسمی، سرعت روند نزولی قیمت انواع سکه و طلا نیز افزایش می‌یابد. در حال حاضر بیشترین افت قیمت مربوط به نیم‌سکه طلاست که حدود 9 درصد افت قیمت داشته و بعد از آن ربع سکه طلا نیز افتی 8 درصدی داشته است. هر چند از آنجا که قیمت 26 میلیون تومان برای نیم‌سکه و 17 میلیون تومان برای ربع‌سکه بسیار بالاست، انتظار می‌رود تا پایان ماه حداقل 20 درصد دیگر افت قیمت داشته باشند، چرا که تا چند وقت پیش قیمت نیم‌سکه در محدوده 20 میلیون تومان بود و بازگشت تا همین قیمت‌ها چندان غیرواقعی نیست. افزایش اخیر قیمت اونس جهانی طلا نیز تحت تاثیر تنش‌های سیاسی بود و حالا که مشخص شد اسرائیل توان نظامی برای به چالش کشیدن خاورمیانه را ندارد، شاهد کاهش قیمت اونس طلا نیز بودیم و این روند به طور قطع ادامه خواهد داشت.

 بررسی وضعیت بازار حکایت از این دارد که قیمت سکه در روزهای قبل حمله حتی رکورد 56 میلیون تومان را هم ‌زده بود. سکه طرح جدید در روز پایانی هفته گذشته در کانال 55 میلیون معامله ‌شده بود اما هم‌اکنون در کانال 50 میلیون معامله می‌شود و حباب سکه کاهشی شده است. در کنار بازار طلا، قیمت دلار هم در بازار غیررسمی 4 هزار تومان کاهش داشته است. 

محمد کشتی‌آرای، رئیس سابق کمیته طلا و جواهرات اتاق اصناف با اشاره به اینکه قیمت ارز حدود 4 هزار تومان کاهش یافته است، گفت: با افت قیمت دلار، قیمت طلا و سکه کاهش یافت. حباب سکه سه‌شنبه هفته قبل 14 میلیون تومان بود که به 7 میلیون تومان در روز شنبه رسید. قسمت اعظم کاهش حباب ناشی از کاهش هیجانات کاذب و التهابات بازار بوده است. روند نزولی قیمت‌ها در بازار طلا و سکه ادامه خواهد داشت. هم اکنون معامله‌گران اصلی در بازار دست از کار کشیده‌ و منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها هستند.

کارشناسان اقتصادی قبلا درباره تقاضای طلا و ارز تحت تاثیر فضای روانی به مردم هشدار داده بودند، چرا که بسیاری از دلال‌ها از همین فضای روانی استفاده می‌کنند تا دلار را گران‌تر به مردم بفروشند، در این فضا عده‌ای نیز فریب می‌خورند. بنابراین در روزهای پرنوسان باید از خرید سکه و‌ ارز خودداری کرد، چرا که هر لحظه امکان ریزش قیمت‌ها و‌ تخلیه حباب قیمتی وجود دارد. هرچند عده‌ای تحلیل بازار طلا را بر مبنای قیمت اونس جهانی انجام می‌دادند و می‌گفتند قیمت اونس به قله 3 هزار دلار می‌رسد اما بازار جهانی نیز تحت تاثیر همین فضای‌های روانی است، بنابراین احتمال کاهش قیمت اونس طلا تا محدوده 2400 دلار جدی است. هر چند این اصلاح قیمت یکباره اتفاق نمی‌افتد اما روند نزولی آن قطعی است.

* روند قیمتی طلا و ارز نزولی می‌ماند

پس از اینکه پدافند هوایی کشور در رهگیری اهداف رژیم صهیونیستی در ایران موفق عمل کرد، روند قیمتی طلا و ارز نیز کاهشی شد. در روزهای اخیر اگرچه نوسانات قیمت طلا و سکه بیش از هر مورد دیگری اثر جهش قیمت طلای جهانی بود اما تشدید تنش‌ها و هیجانات سیاسی نیز در این بازار اثرگذار بود. قیمت طلا در یک سال گذشته در بازار جهانی 38 درصد افزایش یافته حال آنکه در 4 سال قبل از آن مجموعا رشد 40 درصدی داشت. با این حال نوسان نرخ ارز در بازار غیررسمی در یک سال گذشته فقط حدود 20 درصد بوده است.

جهانبخش سنجابی‌شیرازی، کارشناس اقتصادی در این باره گفت: نوسانات شدید و احساسی در بازار ارز در تنش‌های یک سال اخیر همیشه وجود داشته و بارها شاهد افزایش هیجانی قیمت ارز بودیم. این موج روانی هر بار بعد از چند روز توسط بازارساز کنترل و مدیریت شد. در این میان تجاوز محدود رژیم صهیونیستی با اقدام دفاعی قابل ‌توجه کشورمان مواجه شد. به همین دلیل شاهد کاهش موج روانی در بازار ارز هستیم. قیمت ارز در هفته‌های اخیر به شکل هیجانی در حال افزایش بود که این روند از صبح شنبه تغییر کرد و موج کاهشی به خود گرفت.

وی ادامه داد: پس از تجاوز محدود رژیم صهیونیستی که بامداد دیروز در برخی نقاط و پایگاه‌های نظامی ایران صورت گرفت و با اقدام دفاعی قابل توجه کشورمان مواجه شد، شاهد کاهش موج روانی در بازار ارز هستیم. ما طی روزهای گذشته شاهد بودیم قیمت ارز به طور کاملا کاذب و هیجانی در حال افزایش بود که این روند از صبح دیروز تغییر کرد و موج کاهشی به خود گرفت.

دبیرکل اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق به برنامه‌های مختلف بانک مرکزی در مدیریت بازار ارز اشاره کرد و اظهار داشت: یکی از تصمیمات مهم و سازنده بانک مرکزی، راه‌اندازی بازار ارز توافقی است. مطمئنا با راه‌اندازی بازار ارز توافقی، هم مدیریت عرضه و هم مدیریت تقاضا شکل خواهد گرفت و اگر این مدیریت تنها از سوی بانک مرکزی صورت گیرد، در آینده شاهد عقبگرد و منطقی شدن بیشتر نرخ ارز هم خواهیم بود. سنجابی‌شیرازی خاطرنشان کرد: خوشبختانه ورود بازارساز طی یک سال اخیر به گونه‌ای بوده که بازار ارز راه خود را شناخته و بازارهای رسمی و غیررسمی در بازار تا حد زیادی تفکیک شده است. مطمئنا این موضوع این امکان را به مسؤولان و نهادهای ناظر خواهد داد تا انواع تقاضای رسمی و مشروع بازار را بخوبی پاسخ دهند.

* واکنش بازار نشان‌دهنده اطمینان به ثبات اقتصادی است

در همین راستا عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس اظهار کرد: منطقه شاهد وضعیت امنیتی مهمی است و با وجود این اتفاقات متعدد توانسته‌ایم تا حد زیادی جلوی نوسانات قیمت ارز و طلا را در کشور بگیریم. در مواقعی که تنش‌ها تشدید می‌شود، بازارها به طور موقتی نوسانات محدودی را تجربه کرده‌اند اما در هر بار مدت کوتاهی پس از بازگشت آرامش به بازارها، شاهد روند 

کاهشی نرخ‌ها بودیم.محبی ‌نجم‌آبادی تاکید کرد: بانک مرکزی به تازگی از عرضه و تولید سکه با تاریخ تولید هر سال خبر داده و قرار است از امروز یک میلیون از انواع سکه در مرکز مبادله عرضه شود. همچنین روزهای حراج‌ سکه مرکز مبادله ایران هم به 3 روز در هفته افزایش می‌یابد. همین عرضه سکه تاثیر خوبی بر بازار طلا، سکه و ارز داشته و موجب تسریع در روند کاهشی قیمت‌ها شده است. آنچه در این روزها اهمیت داشت این بود که با وجود افزایش قیمت طلا و ارز در کشور، دیگر شاهد رفتارهای احساسی و هیجانی در بازارها نیستیم و با اقدامات بانک مرکزی شاهد کاهش بیشتر قیمت طلا، سکه و ارز خواهیم بود.

وی افزود: در موارد قبلی که افزایش قیمت دلار در کشور اتفاق می‌افتاد یا ما شاهد افزایش قیمت طلا در کشور بودیم، صف‌های طولانی برای خرید طلا و دلار شکل می‌گرفت اما امروز دیگر شاهد آن صف‌های طولانی و رفتارهای احساسی و هیجانی که التهاب بازار را بیشتر می‌کند، نیستیم. این رفتار منطقی مردم نشان می‌دهد امروز جامعه به آن درجه از اطمینان خاطر رسیده و می‌داند این نوسانات قیمتی زودگذر و کوتاه‌مدت است و پس از چند روز آرامش به بازار باز خواهد گشت.

* قیمت ارز در کشور با هیجانات نوسانی می‌شود

همچنین کامران سلطان‌زاده، دبیرکل سابق کانون صرافان درباره وضعیت قیمت ارز در کشور گفت: زمانی که بازار با تنش همراه باشد، مردم به سمت خرید اموال منقول همچون ارز، طلا و سکه روی می‌آورند اما زمانی که تنش و اضطراب احتیاطی پایان می‌یابد، به دلیل بازگشت آرامش به بازار، مردم به صورت موقت و احتیاطی ارز، طلا و سکه را خریداری نمی‌کنند. اتفاقات بازار ارز یک روال عادی را طی می‌کند به طوری که پس از اتمام تنش که انتظار می‌رفت اتفاق خاصی بیفتد و رخ نداد، آرامش دوباره به بازار بازگشته است. قیمت دلار که در هفته‌‌های اخیر به دلیل افزایش تنش‌‌های سیاسی منطقه و خبرهای منفی وارد کانال ۶۹ هزار تومان شده بود از صبح دیروز با کاهش 3 هزار تومانی به کانال ۶۶ هزار تومان وارد شد.

در پایان معاملات دیروز بازار سرمایه نیز  شاخص کل بورس اوراق بهادار با رشدی 24 هزار واحدی به یک میلیون و 995 هزار واحد رسید. ارزش معاملات خُرد در بازار مورخ 5 آبان 1403، مبلغ 4 هزار میلیارد  تومان بود. حقیقی‌ها حدود980  میلیارد تومان به بازار سهام تزریق کردند.380 نماد در محدوده مثبت و 77 نماد در محدوده منفی و در بازار فرابورس 287 نماد در محدوده مثبت و 60 نماد در محدوده منفی معامله شدند. نکته جالب توجه بازار این بود که صندوق‌های طلا منفی بازگشایی شدند، به طوری که اکثر نماد‌های طلایی در محدوده صف فروش آغاز به کار کردند. همچنین گواهی سکه بورسی نیز به صف فروش رفت.

در چند ماه گذشته شاخص کل بورس ایران حدود 10 درصد افت کرده بود. با توجه به اینکه افت شاخص در نتیجه تحولات ژئوپولیتیک بود بسیاری از فعالان بازار به سهامداران خرد هشدار داده بودند سهام خود را ارزان‌فروشی نکنند، چون بعد از اینکه هیجانات بازار از بین برود دوباره شاخص کل بورس به روند صعودی برمی‌گردد. این اتفاق در روز شنبه مورد تایید قرار گرفت و بعد از اینکه مشخص شد حمله اسرائیل نمایشی بوده است بار دیگر خریداران سهام وارد بازار شدند و بیشتر نمادها به صف خرید رسیدند.