هر چند آمارها نشان از افزایش نرخ باروری در ۱۵ استان کشور دارد و میزان فرزندآوری در خانوارهای بالای 2 فرزند نیز پس از اجرای قانون جوانی جمعیت زیاد شده ولی رشد جمعیت کشور نیازمند اجرای برنامه‌هایی تشویقی و ترغیبی به اشکال مختلف است تا انگیزه برای فرزندآوری در جامعه بیشتر شود، چرا که اگر تا 2 دهه آینده رشد جمعیت قابل توجه نباشد، بی‌تردید ایران به جرگه کشورهای پیر دنیا می‌پیوندد. در این باره معاون بهداشت وزارت بهداشت ضمن تشریح وضعیت فعلی جمعیتی کشور و نرخ باروری، هشدار داده است اگر با نرخ ولادت فعلی پیش‌ رویم، میزان مرگ‌ومیر کشور بر میزان تولد پیشی خواهد گرفت. علیرضا رئیسی در نشست «جلسه ستاد مرکزی هماهنگی جوانی جمعیت» که دیروز برگزار شد، اظهار کرد: بر این باورم موضوع جوانی جمعیت باید جزو اولویت‌های کشور باشد. موضوع جوانی جمعیت را به عنوان اولویت اول وزارت بهداشت به دانشگاه‌های علوم‌پزشکی کشور ابلاغ کرده‌ایم. وی با بیان اینکه سومین کشور پرجمعیت در منطقه هستیم، گفت: آمار و ارقام بیانگر این است که ایران، نهمین کشور پرجمعیت آسیا و هجدهمین کشور پرجمعیت دنیاست. 

اگر رشد جمعیت بسیار زیاد باشد و با نرخ 2.5 درصد انجام شود، جمعیت کشور در سال ۱۴۲۰ به ۱۱۶ میلیون نفر می‌رسد. همچنین اگر رشد جمعیت کشور متوسط و با نرخ یک باشد، جمعیت کشور در سال ۱۴۲۰ به ۱۰۰ میلیون نفر می‌رسد. علاوه بر این چنانچه رشد جمعیت با نرخ پایین باشد، سال ۱۴۲۰ به ۸۶ میلیون نفر‌-‌تعداد فعلی‌- می‌رسد. رئیسی با بیان اینکه موضوع جوانی جمعیت باید به اولویت اول کشور تبدیل شود، تصریح کرد: اگر اقدامات مداخله‌ای در ارتباط با جمعیت نداشته باشیم، جمعیت کشور به کمتر از ۵۰ میلیون نفر در سال ۱۴۸۰ می‌رسد. وی با بیان اینکه سالمندان کشور ۱۱ درصد جمعیت کشور را تشکیل می‌دهند، گفت: بررسی‌ها بیانگر این است که جمعیت سالمندان کشور در سال ۱۴۳۰ به ۲۶ درصد می‌رسد. معاون بهداشت وزارت بهداشت با بیان اینکه نرخ باروری کشور از دهه ۶۰ تا امروز کاهش یافته، افزود: آمار و ارقام بیانگر این است که نرخ باروری کشور در سال ۶۵ معادل 6.3 بوده که در حال حاضر معادل ۱.۶۵ است. معاون بهداشت وزارت بهداشت در ادامه  درباره تولد فرزند سوم تا پنجم گفت: درصد ولادت‌های ثبت‌شده در کشور بر حسب تولد فرزند سوم تا پنجم و بیشتر، در ۳ سال گذشته افزایش یافته است و در این زمینه توفیق داشته‌ایم. موضوع مهم و اساسی این است که موضوع تولد فرزند اول به دوم و سوم در کانون توجه قرار گیرد. رئیسی درباره فاصله زمانی ازدواج تا زمان تولد فرزند اول گفت: فاصله ازدواج تا تولد فرزند اول حدود 5.5 سال است. 

همچنین سن ازدواج بویژه در افراد تحصیلکرده افزایش یافته؛ به نحوی که میانگین سن ازدواج مردان به بیش از ۳۰ سال رسیده و میانگین سن ازدواج زنان ۲۷ سال است. با توجه به اینکه فاصله زمان ازدواج تا زمان تولد فرزند اول زیاد است، فرصت زمان مناسب برای باروری را با توجه به «میانگین سن ازدواج»، «وضعیت فیزیولوژی» و «فاصله زمانی ازدواج و تولد فرزند اول» از دست می‌دهیم. وی درباره روند ولادت در کشور نیز خاطرنشان کرد: تعداد متولدان کشور در سال ۱۳۹۰ یک میلیون و ۳۸۲ هزار نفر بود که این تعداد به یک میلیون و ۵۷ هزار و ۹۵۹ نفر در سال ۱۴۰۲ رسیده است. رئیسی با بیان اینکه میزان مرگ‌ومیر سالانه کشور حدود ۴۲۰ هزار نفر است، افزود: اگر میزان تولد سالانه را از میزان مرگ‌میر بکاهیم، سالانه حدود ۵۸۰ هزار نفر به جمعیت کشور اضافه می‌شود. اگر با نرخ ولادت فعلی پیش‌رویم، میزان مرگ‌ومیر کشور بر میزان تولد پیشی می‌گیرد. معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: تمام معاونت‌های وزارت بهداشت برحسب دستور مقام عالی وزارت در ارتباط با جوانی جمعیت به پای کارآمده‌اند. به طور مثال، یکی از سنجه‌هایی که معاونت درمان برای اعتباربخشی بیمارستان‌ها در نظر گرفته، کاهش میزان سزارین است. وزیر بهداشت نیز در این نشست اظهار کرد: موضوع جوانی جمعیت، یک تکلیف ملی است و تمام دستگاه‌های کشور باید به این موضوع توجه کنند. محمدرضا ظفرقندی گفت: نگاه به موضوع جوانی جمعیت باید یک نگاه ملی باشد و فقط به وزارت بهداشت محدود نشود. اگر خواهان تحقق اهداف خود در زمینه جوانی جمعیت هستیم، باید موج‌سازی کنیم. اگر موج‌سازی نکنیم و در اقداماتی که انجام می‌دهیم پیوست جوانی جمعیت را در کانون توجه قرار ندهیم، به توفیق نمی‌رسیم. همچنین رئیس سازمان بسیج جامعه پزشکی کشور از راه‌اندازی ۶۰۰ مرکز پیشگیری از سقط جنین در کشور و از سویی منصرف کردن ۶ هزار نفر از سقط طی مدت ۲ سال گذشته خبر داد. محمد حسین زارع‌زاده در ادامه این نشست اظهار کرد: قرارگاه جوانی جمعیت در سازمان بسیج جامعه پزشکی تشکیل شده و جلسات این قرارگاه به صورت مدون برگزار می‌شود. 

وی با بیان اینکه توجه به موضوع سقط جنین به سازمان بسیج پزشکی کشور محول شده، افزود: طی ۲ سال گذشته، ۳۰۰ مرکز پیشگیری از سقط جنین را با عنوان «نفس» راه‌اندازی کرده‌ایم و توانسته‌ایم ۶ هزار نفر را از انجام‌سقط جنین منصرف کنیم. رئیس سازمان بسیج پزشکی کشور با بیان اینکه نخستین رویداد ملی «نفس» طی هفته آینده برگزار می‌شود، گفت: نخستین رویداد ملی نفس در روزهای یکشنبه و دوشنبه (۲۰ و ۲۱ آبان) در دانشگاه جامع انقلاب اسلامی برگزار می‌شود. همچنین رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت ضمن اشاره به آخرین وضعیت نرخ باروری در کشور، از افزایش نرخ باروری در ۱۵ استان و در عین حال کاهش این نرخ در چندین استان دیگر خبر داد. صابر جباری در حاشیه نشست جلسه ستاد مرکزی هماهنگی جوانی جمعیت با حضور در جمع خبرنگاران اظهار کرد: وزارت بهداشت دولت چهاردهم، موضوع جوانی جمعیت را اولویت اول و همیشگی خود قلمداد کرده است. 

وی ادامه داد: بررسی نرخ باروری استان‌های کشور بیانگر این است که میل به باروری در کشور تغییر کرده است. اگر تمام دستگاه‌ها و مردم درباره جوانی جمعیت به پای کار آیند، نرخ رشد باروری تثبیت شده جمعیت می‌تواند افزایش یابد. در حال حاضر، نرخ باروری کشور 1.6 است و این عدد می‌تواند افزایش یابد. نرخ جانشینی مدنظر برنامه هفتم توسعه، 2.5 است و در نظر داریم به این عدد دست ‌یابیم. وی با بیان اینکه کاهش عمل‌های سزارین در اعتباربخشی بیمارستان‌ها نقش دارد، افزود: معاونت درمان وزارت بهداشت در زمینه اعتباربخشی مراکز درمانی به موضوع کاهش سزارین توجه می‌کند و این موضوع به تمام دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور ابلاغ شده و در حال بررسی است.

رئیس مرکز جوانی جمعیت، سلامت خانواده و مدارس وزارت بهداشت با بیان اینکه فرهنگ‌سازی در زمینه زایمان طبیعی از اهمیت فراوانی برخوردار است، افزود: رسانه‌ها می‌توانند در زمینه ترویج زایمان طبیعی بسیار اثرگذار باشند.