نشست سران کشورهای عربی و اسلامی روز گذشته در ریاض، پایتخت عربستان برگزار شد. در این نشست سران کشورهای اسلامی همچون بشار اسد رئیس‌جمهور سوریه، عبدالله دوم پادشاه اردن، عبدالفتاح سیسی رئیس‌جمهور مصر، نجیب میقاتی نخست‌وزیر موقت لبنان و محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین به همراه بسیاری از مقامات کشورهای اسلامی و عربی دیگر حضور داشتند. از سوی جمهوری اسلامی ایران نیز محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور در این نشست حاضر بود. وی طی سخنانی پیش از عزیمت، در فرودگاه مهرآباد تهران درباره نشست سازمان همکاری‌ اسلامی گفت: این نشست به پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران با هدف توقف جنگ و خونریزی در فلسطین و لبنان برگزار می‌شود و امیدواریم به نتایج خوبی دست یابیم. معاون اول رئیس‌جمهور افزود: همچنین امدادرسانی به آوارگان و آسیب‌دیدگان بر اثر حملات رژیم صهیونیستی نیز در این اجلاس مدنظر خواهد بود. عارف گفت: هدف سوم نیز رسیدن به آتش‌بس پایدار در منطقه است. 

محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی روز گذشته در نشست مشترک فوق‌العاده سران سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه عرب در ریاض اعلام کرد: تجاوزات مستمر اسرائیل به ملت فلسطین مانعی برای تلاش جهت رسیدن به صلح است. ولیعهد سعودی نسل‌کشی رژیم صهیونیستی علیه ملت فلسطین، همچنین حملات نظامی به خاک لبنان و نقض حاکمیت لبنان را محکوم کرد. بن‌سلمان همچنین بر تشکیل کشور مستقل فلسطین به پایتختی قدس شرقی تاکید کرد. ولیعهد سعودی ضمن ابراز مخالفت با تجاوز نظامی اسرائیل به خاک ایران اعلام کرد تهاجم نظامی تل‌آویو به ایران قابل پذیرش نیست.  

عبدالله دوم پادشاه اردن نیز در نشست فوق‌العاده سران کشورهای اسلامی و عربی در ریاض گفت: جامعه بین‌الملل جلوی اسرائیل را در تشدید تنش در فلسطین و شعله‌ور کردن آتش جنگ علیه لبنان نگرفت. وی افزود: ما باید فوراً تلاش‌ها برای شکستن محاصره غزه، توقف تشدید تنش در کرانه باختری، حمایت از حاکمیت لبنان و توقف جنگ علیه آن را افزایش دهیم. شاه اردن در ادامه گفت: جامعه جهانی باید موضع قاطعی برای جلوگیری از فاجعه انسانی در غزه و دستیابی به آتش‌بس فوری اتخاذ کند.  

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز در این نشست گفت: جامعه جهانی نتوانست تجاوز اسرائیل به نوار غزه را متوقف کند. رئیس تشکیلات خودگردان افزود: حملات اسرائیل با حمایت آمریکا ادامه دارد. عباس خواستار تعلیق عضویت رژیم صهیونیستی در سازمان ملل به دلیل عدم پایبندی این رژیم به اجرای قطعنامه‌های بین‌المللی شد. رئیس تشکیلات خودگران فلسطین از کشورهای جهان خواست در روابط خود با اسرائیل به دلیل نقض قوانین بین‌المللی تجدیدنظر کنند. 

عبدالفتاح سیسی نیز در این نشست گفت: تجاوزات اسرائیل به غزه، کرانه باختری و لبنان بیش از یک سال است در سایه سکوت مجامع بین‌المللی ادامه دارد. رئیس‌جمهور مصر افزود: ما قاطعانه کشتار سیستماتیک علیه غیرنظامیان در نوار غزه را محکوم می‌کنیم. وی اظهار داشت: آینده منطقه و جهان بر سر دوراهی قرار دارد و تجاوز به نوار غزه و لبنان دیگر قابل قبول نیست. سیسی در ادامه گفت: شرط لازم و ضروری برای دستیابی به امنیت و ثبات، ایجاد کشور فلسطین در مرزهای 1967 به پایتختی قدس است. وی ادامه داد: ما در مقابل تمام طرح‌ها با هدف از بین بردن آرمان فلسطین، خواهیم ایستاد. ما بر ضرورت آتش‌بس در لبنان و اجرای کامل قطعنامه 1701 تاکید می‌کنیم.

نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت لبنان نیز در این نشست گفت: لبنان بر اساس توافق طائف که عربستان از آن حمایت می‌کرد ایستاده است. لبنان کشوری مستقل و عرب است که به اتحادیه عرب و سازمان ملل همچنان پایبند است و یکی از مؤسسان آن است. تجاوزات اسرائیل به لبنان خسارت‌های انسانی زیادی وارد کرده است. بیش از ۳۲۰۰ نفر در لبنان شهید شدند که بیش از ۷۰۰ نفر از آنها زن و کودک هستند. ۷ هزار مجروح داشتیم که بیش از ۴ هزار نفر آنها کودک بودند. در ساعات بسیار کمی چند میلیون نفر آواره شدند و وضعیت داخلی ما بحران‌زده است. خسارت‌های مالی بیش از ۸ میلیارد دلار است که ۳ میلیارد آن ناشی از خراب شدن ۱۰۰ خانه است. هیچ دولتی نمی‌تواند این وضعیت را تحمل کند. جمعیت ما و اتحاد لبنان را هیچ‌کس نمی‌تواند بهم بزند. از شما می‌خواهم به لبنان در زمینه‌های مختلف کمک کنید؛ همان‌گونه که تا الان کمک کرده‌اید. از کشورهای منطقه و جهان می‌خواهم به لبنان احترام بگذارند و آن را یک جامعه دارای قشرهای مختلف بدانند و در امور آن دخالت نکنند.  

رئیس‌جمهور سوریه نیز در نشست سازمان همکاری اسلامی گفت: اقدامات نازی‌گونه رژیم صهیونیستی در منطقه از حمایت‌های دائم غرب برخوردار است. سال قبل درباره شهدای فلسطین و میلیون‌ها آواره در فلسطین و لبنان سخن گفتیم. ابتکار صلح عربی وجود داشت اما جنایت‌ها همچنان ادامه یافت. بار دیگر در مادرید گرد هم آمدیم تا صلح را برقرار کنیم اما اینطور نشد. این نشان می‌دهد رویکرد اشتباه است و ما با وجود ابزاری که در دست داریم، اشتباه می‌کنیم. ما از صلح می‌گوییم اما صهیونیست‌ها کشتار می‌کنند. ابزار و نتایج باید تغییر کند. باید سازوکارها تغییر کند، نه آنکه آنچه را قبلا بوده و سودی نداشته، ادامه دهیم.  چگونه باید درخواست‌ها را اجرایی کنیم تا به نتایج مورد انتظار برسیم. باید سازوکارها و اهداف را تعیین کنیم. باید آرزوها را به عمل بیاوریم و واقعی کنیم. فقط از حقوق ملت و فلسطین سخن نگوییم. این سخن‌ها چه فایده‌ای دارد وقتی فلسطینیان حق زندگی ندارند؟ برای رسیدن به حقوق ملت فلسطین باید در عمل اقدام کنیم تا جنایت و کشتار و قتل پایان یابد.  

امیر قطر نیز در این نشست اظهار کرد: جامعه بین‌الملل تا کی به رفتار با اسرائیل فراتر از قوانین بین‌المللی ادامه می‌دهد؟  

شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی در سخنان خود در نشست فوق‌العاده سران کشورهای عربی و اسلامی گفت: جامعه بین‌الملل نتوانست اقدامی انجام دهد که کشتارها را متوقف کند و به این جنگ تجاوزکارانه پایان دهد. وی افزود: آنچه در غزه اتفاق می‌افتد در همه سطوح یک خطر است. ما می‌پرسیم جامعه بین‌الملل تا کی به رفتار با اسرائیل به گونه‌ای ادامه خواهد داد که گویا اسرائیل فراتر از قوانین بین‌المللی است؟  

نخست‌وزیر عراق نیز در نشست فوق‌العاده کشورهای اسلامی گفت: باید برای بازسازی لبنان و غزه، صندوق اسلامی تأسیس کنیم. یک سال از حوادث ۷ اکتبر گذشته و برخی اینگونه وانمود می‌کنند که گویا این عملیات آغاز جنگ بوده و عمداً دهه‌ها تجاوز و اشغالگری صهیونیست‌ها را نادیده می‌گیرند. مردم فلسطین صاحبان حق و خاک این کشور هستند و هیچ‌کس حق ندارد به نیابت از آنها امتیاز بدهد یا توافق کند.  

انور ابراهیم، نخست‌وزیر مالزی هم در این نشست بیان کرد: باید بر سر اخراج «اسرائیل» از سازمان ملل اجماع وجود داشته باشد. وی ادامه داد: اسرائیل دولتی وحشی است که علیه مردم بی‌دفاع فلسطین دست به نسل‌کشی می‌زند. باید برای اخراج «اسرائیل» از سازمان ملل به دلیل تهدیدی که این رژیم برای منطقه و کل جهان دارد، اجماع وجود داشته باشد. باید تلاش‌های خود را برای پایان دادن به جنایات «اسرائیل» و بازسازی غزه تشدید کنیم.

***