باربد بهراد: گزارشهای مالی اخیر نشان میدهد باشگاه پرسپولیس به خاطر قهرمانی در لیگ بیستودوم، متحمل ضرر ۱۰۰ میلیارد تومانی شده است! بررسیها نشان میدهد اگر پرسپولیس به این عنوان دست پیدا نمیکرد، میتوانست از هزینههای گزاف خود بکاهد.
بعد از ماهها انتظار و پیگیری، دادگاه عالی ورزش سرانجام رای خود را درباره شکایت پرسپولیس از یورگن لوکادیا اعلام کرد. برخلاف پیشبینیها، قاضی پرونده حکم فیفا را نقض و این بازیکن هلندی را از پرداخت جریمه و محرومیت تبرئه کرد. این تصمیم شوکهکننده نهتنها برای هواداران، بلکه برای مدیریت باشگاه هم غیرمنتظره بود اما آنچه این حکم را جالبتر میکند، دلایل قاضی است. دادگاه اشاره کرده است به دلیل قهرمانی پرسپولیس در لیگ، فسخ قرارداد یکطرفه لوکادیا آسیبی به نتایج تیم وارد نکرده است، بنابراین باشگاه مستحق جبران خسارت نبوده است!
اگر چه تصمیم دادگاه عجیب به نظر میرسد اما پیامدهای آن برای پرسپولیس هزینههایی فراتر از یک دعوای حقوقی ساده داشته است. اگر این باشگاه قهرمان نمیشد، میتوانست غرامت ۳۲۴ هزار دلاری (حدود ۳۰ میلیارد تومان با نرخ ارز فعلی) از لوکادیا دریافت کند. از سوی دیگر، قهرمانی تیم موجب فعال شدن بندهای پاداش در قرارداد بازیکنان و کادر فنی شد که باشگاه را ملزم به پرداخت ۷۵ میلیارد تومان کرد. این مبالغ سنگین، در شرایطی که پرسپولیس از بسیاری از منابع درآمدی از جمله حق پخش تلویزیونی بینصیب است، فشار مالی قابل توجهی به این باشگاه وارد کرده است.
این زیان مالی زمانی بیشتر قابل توجه میشود که بدانیم در فوتبال حرفهای جهان، قهرمانیها اغلب با پاداشهای نقدی از سوی فدراسیونها و حتی افزایش درآمد از تبلیغات، اسپانسرها و حق پخش همراه است اما در ایران، این حمایتهای مالی هنوز به باشگاهها تعلق نمیگیرد. در نتیجه، تیمها بعد از کسب افتخارات بزرگ نیز باید به دنبال منابع جدید مالی باشند. بسیاری از هواداران پرسپولیس انتظار داشتند با قهرمانی تیم، دستکم از محل حق پخش تلویزیونی و قراردادهای جدید تبلیغاتی، بخشی از این هزینهها جبران شود اما به دلیل نبود ساختار حرفهای و منسجم در مدیریت مالی فوتبال ایران، این امیدها برآورده نشد. همین مساله باعث شد پرسپولیس به جای کسب درآمد، با بدهیهای سنگینتری مواجه شود.
اگر چه کسب افتخار و شادی برای هواداران همیشه ارزشمند است اما وضعیت مالی باشگاه نشان میدهد در نبود زیرساختهای حرفهای، حتی پیروزیها هم میتواند برای تیمها هزینههای سنگین داشته باشد. بازیکنان و مربیان نیز با وجود علاقه به ماندن در باشگاه، تحت تاثیر این مشکلات، گاه دچار تردید برای ادامه همکاری میشوند. این معضلات مالی بهتدریج میتواند بر کیفیت و ثبات تیم نیز تاثیر منفی بگذارد و باشگاه را در مسابقات آتی به چالش بکشاند.
امروز تیمهای مطرح سراسر جهان از قهرمانیهای خود برای جذب سرمایهگذاران، اسپانسرهای جدید و افزایش درآمد باشگاه بهره میگیرند. پرسپولیس و سایر باشگاههای ایرانی نیز اگر بخواهند به سطح بینالمللی نزدیک شوند، نیازمند تحول در منابع درآمدی و ساختارهای مالی خود هستند؛ فقط در این صورت میتوانند بدون نگرانی از هزینههای اضافه، قهرمانیهای بیشتری کسب کنند و حتی در رقابتهای آسیایی بدرخشند.