احسان محمدحسنی، مؤسس سازمان هنری رسانهای اوج روز گذشته با این نهاد هنری خداحافظی کرد
گروه فرهنگ و هنر: روز گذشته در حالی احسان محمدحسنی پس از 15 سال سازمان هنری رسانهای اوج را ترک کرد که طی این مدت به گواه بسیاری از منتقدان و کارشناسان، اوج به یکی از تاثیرگذارترین و جریانسازترین نهادهای فرهنگی و هنری کشور بدل شد؛ مجموعهای که از سال 88 توسط احسان محمدحسنی به همراه گروهی از اهالی هنر و کارشناسان مدیریت فرهنگی، طرح مطالعاتی، نیازسنجی و پژوهشیاش کلید زده شد و در نهایت سال 1390 به صورت رسمی کار خود را آغاز کرد.
تاسیس خانه مستند و پویانمایی انقلاب اسلامی، خانه فیلم و فیلمنامهنویسی انقلاب اسلامی، خانه طرح و گرافیک انقلاب اسلامی، مأوا و همچنین شبکه افق از جمله اقدامات سازمان اوج است.
تولید سالانه دهها مستند در خانه مستند، طراحی و اکران دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) که بعدها توسط سایر دستگاهها در دیگر میادین شهر تهران گسترش یافت، تولید آثار نمایشی پرمخاطبی چون «هفت خان اسفندیار»، «رستم و سهراب» و «تنهاتر از مسیح» که سال گذشته با بیش از 3میلیون مخاطب که شامل نیمی از کل مخاطبان تئاتر کشور است اجرا شد و اکران مستمر بینالمللی آثار جبهه مقاومت چون فیلم «به وقت شام» تنها بخشی از فعالیتهای این سازمان به شمار میرود.
اما در کنار این تولیدات باید برگ برنده اوج را در تولیدات سینماییاش دانست؛ آثاری که از اغلب آنها به عنوان فیلمهای ماندگار سینمای ایران یاد میشود. از همین رو فرصت را مغتنم شمردیم و به شاخصترین تولیدات سینمایی اوج طی 15 سال گذشته نگاهی انداختیم.
نخستین فیلم سینمایی که با سرمایهگذاری اوج روی پرده رفت، فیلم «چ» به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا در سال 91 بود؛ فیلمی که در گام نخست با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی با محوریت شهید دکتر چمران تولید شد. این فیلم در حالی سال 93 اکران خود را آغاز کرد که جزو 10 فیلم پرمخاطب سال قرار گرفت؛ سالی که در آن فیلمهایی چون «شهر موشها»، «طبقه حساس»، «آتشبس۲»، «معراجیها» و «خط ویژه» اکران شدند و قرار گرفتن یک فیلم دفاع مقدسی در بین تعداد زیادی از آثار طنز، کودک و نوجوان آن هم در شرایط ویژه اجتماعی و تغییرات دولت به معنای واقعی یک موفقیت چشمگیر در گام نخست اوج به شمار میرفت.
از لحاظ کیفی نیز «چ» یکی از آثار شاخص و منحصربهفرد سینمای دفاع مقدس از آب در آمد، تا جایی که بسیاری از منتقدان پیرامون آن نقدهای مثبت بسیاری نوشتند، از جمله میتوان به نقد مسعود فراستی اشاره کرد که در آن سال بازتاب بسیاری یافت. فراستی درباره «چ» نوشت: «فیلمی تحقیق شده و کار شده [است]، نه سرهمبندی شده. مفهومزده هم نیست. خوشبختانه مساله دارد. مساله دیروز و مهمتر مساله امروز. فیلم کهنه و دیروزی هم نیست. فیلم سخت و آبرومند و سرپایی است که نه ملودرام سطحی میشود، نه جنگی «دِمُده». فیلمی است که میتواند مخاطب امروز را جلب کند حتی مخاطب ناآشنا با چمران و بیگانه با پاوه آن زمان. فیلم جنگزده نیست و جنگطلب و قهرمانساز دروغین. صلحطلب است اما نه تسلیمطلب. آسیبشناسانه است و تا حدی تحلیلگر. ملی است و نگاهش نیز خیلی خصوصی نیست».
«بادیگارد»، «هیهات» و «ایستاده در غبار» 3 فیلمی بودند که سال 94 پس از تجربه موفق «چ» توسط اوج ساخته شدند.
«بادیگارد» در اکران سال 95 با بیش از یک میلیون مخاطب پس از 3 فیلم طنز «من سالوادور نیستم»، «50 کیلو آلبالو» و «بارکد» و 2 فیلم اجتماعی «فروشنده» و «ابد و یک روز» رتبه ششم را کسب کرد.
اما اکران «بادیگارد» نیز خالی از حواشی نبود تا جایی که یکی از روزنامهها در وصف حواشی به وجود آمده چنین نوشت: «وقتی «بادیگارد» ساخته شد، با یکی از بزرگترین موجهای تاریخ رسانهای ایران علیه یک فیلم سینمایی مواجه شد. ابراهیم حاتمیکیا برای اینکه به دست چنین افرادی بهانه نداده باشد، فیلمش را با عالیترین کیفیتهای بصری و جذابترین روایت داستانی ساخت. این قضیه آنها را مجبور کرد صریحتر باشند و مستقیما بگویند با مضمون کار مشکل دارند».
«ایستاده در غبار» فیلمی بود که سال 95 روی پرده رفت که با بیش از 400 هزار مخاطب در بین آثار اکرانشده در سینمای دفاع مقدس طی 15 سال اخیر از جایگاه قابل قبولی برخوردار است.
امیر قادری، منتقد سینما در آن سال با اشاره به منحصربهفرد بودن این فیلم گفت: «ایستاده در غبار» جزئیاتی از شخصیت فیلم را برای مخاطب طراحی میکند که ما در سینمای ایران، کمتر شاهد آن هستیم. من تاکنون ایده این فیلم را در جایی ندیدهام و نخستینبار است این قالب از فیلم که هم مستند باشد و هم داستانی در سینمای ایران مطرح شده است. «ایستاده در غبار» میتواند قابلیت بیانی سینما را گسترش دهد و باعث ایجاد تجربههای تازهتری در هنر سینما شود. ضمن اینکه فیلم به دلیل قهرمانسازیاش، توانسته یکی از کمبودهای سینمای ایران را جبران کند.
اما «به وقت شام» را باید دیگر فیلم شاخص اوج دانست؛ فیلمی که سال 97 روی پرده رفت و با یک میلیون و 800 هزار مخاطب پس از 2 فیلم طنز «هزار پا»، «تگزاس» و فیلم اجتماعی «لاتاری» رتبه 4 پرمخاطبترین فیلم سینمای ایران را کسب کرد. حواشی فیلم در نشست خبری بسیار پر سر و صدا شد تا یکی از خاصترین نشستهای خبری 36 سال جشنواره به نام فیلم «به وقت شام» شود.
«تنگه ابوقریب» دیگر فیلم این مجموعه بود که در سیوششمین جشنواره فیلم فجر با 4 سیمرغ بهترین کارگردانی، بهترین فیلم، بهترین بازیگر و بهترین جلوههای ویژه میدانی عنوان موفقترین فیلم دفاع مقدس در مهمترین رویداد سینمایی ایران را به خود اختصاص داد.
پوریا ذوالفقاری، منتقد سینما درباره این فیلم در نشستی گفت: «موقعیت ملودرام فیلم «تنگه ابوقریب» جوانان متفاوتی با فرهنگهای مختلف است که وارد نبردی در تنگه ابوقریب میشوند؛ نبردی که ابتدا نمیدانند تا چه حد سخت و نفسگیر است اما وقتی با حجم بالای مجروحان و شهدای برگشتی از تنگه روبهرو میشوند، متوجه حجم وسیع و نفسگیری آن میشوند».
«منصور»، «غریب»، «مجنون»، «فهرست مقدس»، «سوءتفاهم»، «23 نفر»، «روز بلوا»، «خروج»، «لباس شخصی» و «آبادان 1160» از دیگر آثار مطرح و شاخص اوج هستند که سخن پیرامون آنها بسیار و مجال برای توضیح بسیار اندک است.
به هر حال آنچه مشخص است و همان طور که پیشتر نیز به آن اشاره شد، در کنار تولیدات مهم و قابل تحسین طی 15 سال، اوج نشان داد میتواند با برنامهریزی صحیح و حضور کارشناسان و مدیران متخصص در این حوزه جریانسازی کند و آثار مهم و ماندگاری را در سینمای ایران به یادگار بگذارد.