در فیلمی که از گفتوگوی کوتاه رهبر معظم انقلاب با مجتبی امانی، سفیر جانباز ایران در بیروت منتشر شده، ایشان درباره نسل خانوادگی امانی میپرسند که شما با حاجآقا سعید و حاجآقا صادق نسبتی دارید و فرزند چه کسی (کدامیک از اعضای خاندان امانی) هستید؟ مجتبی امانی در جواب میگوید فرزند محمدآقاست و حاجآقا سعید و حاجآقا صادق، عموهای وی هستند.
به گزارش «وطن امروز» انتشار فیلم این پرسش و پاسخ باعث شد سوالاتی درباره نسب خانوادگی سفیر ایران در بیروت که در ماجرای عملیات تروریستی انفجار پیجرها در لبنان جانباز شده، مطرح شود.
* امانیها کیستند؟
حاجآقا احمد امانیهمدانی از روحانیون سرشناس بازار تهران بود. او متولد همدان بود که در یک سالگی به واسطه پیشه تجارت پدر، به تهران عزیمت کردند. حاجآقا احمد امانی همدانی ۸ پسر داشتند که همگی از بازاریان معروف تهران و قزوین بودند. در کنار کار تجارت، خاندان همدانی از معروفترین فعالان مذهبی و موسسان هیئات مذهبی در تهران و قزوین بودند. در کنار برپایی هیئات و برنامههای مذهبی، خاندان امانی از موثرترین مبارزان ضدرژیم پهلوی نیز بودند. در واقع علایق و تمایلات مذهبی این خانواده، عامل مبارزات آنها علیه رژیم طاغوت بود.
یکی از مهمترین وقایعی که نام خاندان امانی در آن مطرح شده، ماجرای کشته شدن حسنعلی منصور است که توسط جمعیت فداییان اسلام انجام شد. بر اساس اسناد ساواک و مصاحبههایی که از اعضای این خاندان منتشر شده، اسلحهای که منصور با آن کشته شد، توسط تقی امانی، از فرزندان محمود امانی (یکی از فرزندان حاجآقا احمد امانی) خریداری شد و تقی امانی نیز به خاطر این ماجرا دستگیر و روانه زندان شد.
اما موثرترین عضو خاندان امانی در ماجرای کشته شدن حسنعلی منصور، حاجآقا صادق امانی (فرزند ارشد حاجاحمد امانیهمدانی) بود که در دادگاه محاکمه طراحان و عوامل کشتن منصور به اعدام محکوم و توسط رژیم پهلوی به شهادت رسید.
هاشم امانی، از دیگر فرزندان حاجآقا احمد نیز در جریان این پرونده دستگیر و به چندین سال حبس محکوم شد.
بنابراین خاندان امانی که برخی اعضای آن از موسسان هیاتهای موتلفه اسلامی بودند، بیشترین نقش را در ماجرای کشتن حسنعلی منصور داشتند، به گونهای که ۲ تن از فرزندان حاجآقا احمد امانیهمدانی یعنی حاجآقا صادق و حاجهاشم و تقی فرزند حاجمحمود (از فرزندان حاجآقا احمد) در جریان این پرونده دستگیر و محاکمه شدند. حاجآقا صادق امانی اعدام شد و حاجهاشم امانی به مدت ۱۴ سال تا زمان پیروزی انقلاب و تقی امانی نیز به مدت یک سال زندانی شدند.
خاندان امانی از موثرین مذهبیهای بازار تهران و قزوین و پایهگذار بسیاری از هیئات مذهبی و مبارزات انقلابی بودند.
مجتبی امانی، سفیر ایران در لبنان که در جریان انفجار پیجرها توسط رژیم صهیونیستی از ناحیه چشم چپ و ۲ دست آسیب دیده و به درجه جانبازی نائل شد نیز از اعضای این خاندان ریشهدار است؛ خاندانی که دستکم ۷ دهه سابقه مبارزاتی و انقلابی دارند و باورها و اعتقادات مذهبی و انقلابی در بین آنها نسل به نسل منتقل شده است.