کد خبر: 295738تاریخ: 1403/9/13 00:00
گزارش «وطن امروز» از رایزنی‌های منطقه‌ای عراقچی درباره تحولات سوریه از دمشق تا آنکارا؛ توافق ایران و ترکیه برای آغاز «روند آستانه»
شام در شام
عراقچی شام را در یکی از رستوران‌های دمشق و در کنار مردم این شهر صرف کرد؛ اقدامی که در عمل نشان داد امنیت در دمشق تا چه میزان است
گروه سیاسی: سفر وزیر امور خارجه کشورمان به سوریه و سپس عزیمتش به ترکیه که با محوریت تحولات سوریه انجام شده است، آن هم در زمانی که حملات سازمان‌یافته گروه‌های تروریستی به برخی نقاط این کشور همچنان در جریان است، نشان از اهمیت سوریه در مناسبات خارجی ایران دارد. دمشق از سال‌های گذشته در خط مقدم محور مقاومت قرار داشته و دارد و زمانی که در خلال دهه 90 شمسی آماج حملات گروه‌های مختلف تروریستی و سلفی بود، حضور پرصلابت سردارانی چون حاج‌قاسم سلیمانی و رزمندگان مدافع حرم، این کشور را از خطر سقوط رهایی داد و فتنه داعش و دیگر گروه‌های تروریستی را در آن مقطع زمانی خاموش کرد.
تاکید بر نقش پررنگ مقاومت اسلامی در حفظ سوریه بود که باعث شد سیدعباس عراقچی در سفر خود به دمشق، سردیس حاج‌قاسم سلیمانی را به بشار اسد، رئیس‌جمهور این کشور هدیه دهد. این هدیه خاص، خلاصه همه آن چیزی را روایت می‌کند که در سال‌های دهه 90 در سوریه، عراق و تمام آن نقاطی گذشت که درگیر فتنه سلفی - صهیونیستی گروه‌های تروریستی بودند.
وزیر امور خارجه پس از رایزنی و گفت‌وگو با بشار اسد، راهی زیارت حرم مطهر حضرت رقیه(س) شد و سپس شام را در یکی از رستوران‌های دمشق و در کنار مردم این شهر صرف کرد؛ اقدامی که در عمل نشان می‌دهد امنیت در دمشق تا چه میزان و شایعات پیرامون آشوب در پایتخت سوریه تا چه میزان کذب است.
* حمایت جدی ایران و مقاومت از سوریه
عراقچی در سفر خود به سوریه، حاوی پیام جدی حمایت ایران از ملت و دولت این کشور در برابر تروریست‌ها بود. وزیر امور خارجه پس از رایزنی‌ها در سوریه و هنگام ورود به ترکیه، در جمع خبرنگاران گفت: ایران هرگونه پشتیبانی که لازم باشد از سوریه انجام خواهد داد.
سیدعباس عراقچی که بامداد دیروز در دومین مقصد از سفر منطقه‌ای خود وارد ترکیه شده بود، در بدو ورود به این کشور درباره دیدار با مقامات ترکیه گفت: امروز با وزیر خارجه ترکیه ملاقات مفصلی خواهم داشت، به هر حال نگرانی‌های مشترکی وجود دارد که باید درباره آنها صحبت شود.
وی افزود: رایزنی‌های ما با ترکیه همیشه درباره موضوعات مختلف جریان داشته است. خیلی مواقع اتفاق نظر و در برخی موارد اختلاف نظر داریم و طبیعی است باید با یکدیگر صحبت کنیم. امیدوارم بتوانیم درباره مسائل منطقه به یک تفاهم و برداشت واحدی برسیم که منجر به ثبات منطقه شود، نه اینکه سوریه یا منطقه دوباره مرکزی برای تروریست‌ها شود.
وزیر امور خارجه کشورمان همچنین با اشاره به دیدار با بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه درباره رایزنی‌های خود گفت: حمایت همه‌جانبه جمهوری اسلامی ایران را از بشار اسد، دولت و ارتش سوریه و مردم این کشور به صراحت اعلام کردم.
وی ادامه داد: دوران‌های سخت‌تر از این هم در گذشته بوده که داعش و دیگر گروه‌های مختلف، سوریه را به یک جنگ داخلی کشاندند ولی با آنها مقابله شد و اکنون دوباره فرصتی پیدا کرده‌‌اند و فکر می‌کنند در نتیجه شرایط ناشی از تهاجم رژیم صهیونیستی به لبنان و فلسطین می‌توانند دوباره جولان دهند.
عراقچی تصریح کرد: طبیعی است که این یک اشتباه محاسباتی است و ارتش و دولت سوریه قادرند با آنها مقابله کنند، البته گروه‌های مقاومت هم کمک می‌کنند و جمهوری اسلامی ایران هم هرگونه پشتیبانی که لازم باشد، انجام خواهد داد.
* تماس تلفنی اسد با پزشکیان
دیروز در حالی که عراقچی به ترکیه رفته بود تا با هاکان فیدان، همتای ترک خود گفت‌وگو و رایزنی کند، دفتر ریاست‌جمهوری سوریه از گفت‌وگوی تلفنی بشار اسد و مسعود پزشکیان درباره آخرین تحولات این کشور خبر داد.
رئیس‌جمهور سوریه در این گفت‌وگوی تلفنی در ارتباط با آخرین تحولات امنیتی در این کشور و همچنین همکاری ۲ کشور در زمینه مبارزه با تروریسم صحبت کرد.
بشار اسد در جریان این گفت‌وگو تاکید کرد: اقدامات تروریستی اخیر در سوریه، اهداف مهم‌تری را در راستای تجزیه منطقه، به آشوب کشیدن کشورهای آن و همچنین بازطراحی نقشه خاورمیانه بر اساس منافع و اهداف آمریکا و غرب دنبال می‌کند.
وی گفت: البته این اقدامات تروریستی تنها اصرار و پافشاری سوریه و ارتش این کشور برای فداکاری و مواجهه همه‌جانبه در راستای خشکاندن ریشه تروریسم در کل اراضی سوریه را بیشتر می‌کند.
در مقابل مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران نیز بر مخالفت قاطع ایران با خدشه وارد شدن به وحدت و ثبات در سوریه تاکید ورزید و گفت: ضربه زدن به وحدت و یکپارچگی سوریه در واقع هدف قرار دادن منطقه و آرامش و امنیت کشورها محسوب می‌شود.
وی با اشاره به مشارکت آشکار آمریکا و رژیم صهیونیستی در طمع‌ورزی علیه کشورهای منطقه و بر هم زدن آرامش و امنیت این کشورها، از آمادگی کامل جمهوری اسلامی ایران برای مواجهه با این پروژه‌های خطرناک خبر داد.
بشار اسد شامگاه یکشنبه (11 آذر) در دیدار با وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز تاکید کرده بود مقابله با تروریسم و از بین بردن ساختار و خشکاندن منابع آن، نه تنها به سوریه کمک می‌کند، بلکه به ثبات، امنیت و سلامت کل کشورهای منطقه کمک خواهد کرد. وی با اشاره به اهمیت حمایت متحدان و دوستان از دولت سوریه برای مقابله با حملات گروه‌های تروریستی تحت حمایت خارجی و خنثی کردن نقشه‌های آنها افزوده بود: مردم سوریه در سال‌های گذشته توانسته‌اند با تروریسم در همه اشکال آن مقابله کنند و امروز بیش از هر زمان دیگری مصمم به ریشه‌کن کردن آن هستند.
* رایزنی عراقچی در ترکیه
عراقچی پس از رایزنی در سوریه، بامداد دیروز رهسپار آنکارا شد. وی همان‌طور که در بدو ورود به ترکیه گفته بود «امروز با وزیر خارجه ترکیه ملاقات مفصلی خواهم داشت، به هر حال نگرانی‌های مشترک وجود دارد که باید درباره آنها صحبت شود»، ساعاتی با هاکان فیدان به رایزنی پرداخت و سپس با حضور در جمع خبرنگاران به تشریح رایزنی‌های انجام شده پرداخت.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست خبری مشترک با وزیر خارجه ترکیه گفت: اتفاق‌نظر داریم که باید دستاوردهای نشست «روند آستانه» را حفاظت کنیم و توافق کردیم جلسه بعدی وزرای خارجه این نشست بزودی برگزار شود.
عراقچی همچنین گفت: گروه‌های تروریستی تکفیری فعال در سوریه ارتباط و هماهنگی نزدیکی با آمریکا و رژیم صهیونیستی دارند و این گروه‌ها را با هدف انحراف توجهات از جنایات رژیم صهیونیستی در فلسطین و لبنان و جبران شکست‌هایی که در برابر مقاومت خوردند، تشویق به ایجاد ناامنی در سوریه کردند.
وی ادامه داد: فعال شدن مجدد گروه‌های تروریستی تکفیری در شمال سوریه و حملات این گروه‌ها به مناطق مختلف از جمله شهر حلب نگران‌کننده است. بازگشت مجدد تروریسم، امنیت و ثبات و تمامیت سرزمینی سوریه را در معرض خطر جدی قرار داده است و تبعات چنین وضعیت خطرناکی مسلما دامن همه کشورها بویژه همسایگان سوریه را در بر خواهد گرفت.
عراقچی تاکید کرد: ما معتقدیم نادیده گرفتن نقش رژیم صهیونیستی در ایجاد تنش، ناآرامی و درگیری در منطقه و کشورهای منطقه امر اشتباه و غلطی است و نباید نقش این رژیم را هرگز فراموش کرد.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان افزود: با همکارم آقای فیدان گفت‌وگوی مفصلی در این باره داشتیم و راه‌های برقراری ثبات در سوریه را بررسی کردیم. ما اتفاق نظر داریم باید از دستاوردهای «روند آستانه» حفاظت کنیم و توافق کردیم جلسه بعدی «روند آستانه» را در سطح وزرای امور خارجه بزودی برگزار کنیم. ما خواهان حفظ این روند هستیم و فکر می‌کنیم نباید کاری کرد که ادامه این روند با مشکل مواجه شود.
عراقچی عنوان کرد: ناامن‌سازی سوریه می‌تواند باعث جنگ داخلی و کشتار غیرنظامیان و ضربه به اقتصاد و مردم سوریه و ضربه به اقتصاد منطقه شود. آثار این مشکلات می‌تواند به همسایگان سرایت کند. نباید سوریه مرکزی برای گروه‌های تروریستی باشد. در این باره ما توافق و اتفاق نظر داریم که نباید اجازه داد سوریه مجددا به محل امنی برای گروه‌های تروریستی تکفیری و غیرتکفیری تبدیل شود و منطقه را به آشوب بکشاند. پروژه ناامن‌سازی سوریه یک پروژه به اعتقاد ما صهیونیستی است و نباید نقش رژیم صهیونیستی را کسی نادیده بگیرد.
وی تاکید کرد: ما باید به عنوان کشورهای همسایه اقدامات فوری و موثری را برای جلوگیری از برهم خوردن ثبات امنیتی و سیاسی در سوریه اتخاذ کنیم. ما حمایت کامل خودمان را از سوریه اعلام می‌کنیم.
وزیر امور خارجه کشورمان تصریح کرد: ما همان‌طور که در گذشته کنار دولت، ارتش و مردم سوریه بودیم، همچنان کنار آنها خواهیم ایستاد و برای حفظ ثبات و صلح منطقه فکر می‌کنیم، چرا که ثبات و آرامش در سوریه اهمیت بسیار اساسی دارد.
عراقچی بیان داشت: امیدواریم اوایل سال آینده میلادی نهمین نشست شورای عالی همکاری‌های ایران و ترکیه را با شرکت روسای محترم جمهور ۲ کشور در تهران برگزار کنیم. معتقدیم زمینه‌های زیادی برای همکاری 2 کشور وجود دارد که باید پیگیری و اجرایی شود و همان‌طور که دوست عزیزم آقای فیدان فرمودند، سازوکارهای لازم برای این همکاری‌ها را هم طراحی کردیم و در حال طراحی بیشتر هم هستیم.
وزیر امور خارجه گفت: مشورت‌های ما امروز در سطح بسیار خوبی انجام شد. مشورت‌های ما بسیار صریح، مستقیم و البته دوستانه و سازنده بود. هر دوی ما اتفاق نظر داریم که باید سوریه به سمت صلح و آرامش پیش برود و باید تمامیت ارضی و حاکمیت سوریه حفظ شود و اقدامات لازم برای یک حکمرانی خوب در سوریه اتخاذ شود.
***
فیدان اصرار دارد تفسیر دخالت خارجی در سوریه اشتباه است!
در نشست خبری وزرای خارجه ایران و ترکیه، اشاره‌هایی هم به اختلاف نظر ۲ طرف شد؛ چنانکه عراقچی در انتهای سخنانش در این نشست تصریح کرد: گفت‌وگوهای ما بسیار صریح و سازنده بود. اختلاف نظرهایی وجود دارد و اشتراک نظرهایی هم وجود دارد و مهم این است که ما درباره اختلاف نظرهای خودمان همواره صحبت کرده‌ایم. الان هم تصمیم گرفتیم بیشتر از نزدیک صحبت کنیم و بتوانیم با همکاری، اوضاع منطقه را بخوبی در جهت صلح و آرامش و پیشرفت مدیریت کنیم.
در آن سو، وزیر خارجه ترکیه نیز در این نشست خبری تاکید داشت تحولات سوریه منشأ خارجی ندارد! این سخن در حالی است که شواهد بسیاری از تسلیح و تجهیز تروریست‌های حاضر در میدان سوریه از سوی دیگر کشورها وجود دارد. در واقع حمایت‌های خارجی باعث شده این گروه‌ها پس از چند سالی که به حاشیه رانده شده بودند، به یکباره و آن هم ساعاتی پس از آتش‌بس بین رژیم صهیونیستی و لبنان، به حلب حمله و توجه همگان را از تحولات غزه و لبنان معطوف سوریه کنند. چند روز پیش نیز محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی به همسایه‌های سوریه هشدار داده بود «در دام طراحی آمریکا و رژیم صهیونیستی» نیفتند.
وزیر امور خارجه ترکیه در این نشست، ضمن بیان اینکه تحولات سوریه را با همتای ایرانی خود بررسی کردم، گفت: دیدگاه‌های ترکیه و ایران درباره نابودی گروه‌های تروریستی تطابق دارد.
وی افزود: به همکاری با ایران در زمینه مبارزه با تروریسم ادامه خواهیم داد. با همتای ایرانی خود برای تقویت همکاری علیه سازمان‌های تروریستی از جمله حزب کارگران کردستان به توافق رسیدم.
وزیر خارجه ترکیه تاکید کرد: تلاش برای توضیح وقایع سوریه بر مبنای مداخلات خارجی در این مرحله اشتباه خواهد بود. این اشتباه توسط کسانی رخ می‌دهد که نمی‌خواهند واقعیت‌های سوریه را درک کنند! «روند آستانه» درگیری‌های مسلح و شدید میدانی را متوقف کرده بود که تعامل دولت سوریه با مخالفان در صحنه سیاسی را بیشتر کنیم.
وزیر خارجه ترکیه علت تحولات اخیر در سوریه را مشکلات حل نشده در طول ۱۳ سال گذشته دانست و افزود: به سازمان‌های تروریستی اجازه نخواهیم داد از فضای بی‌ثباتی در منطقه سوءاستفاده کنند.
وی ادامه داد: آماده‌ایم در هرگونه گفت‌وگویی بین دولت سوریه و مخالفان مشارکت کنیم و هر آنچه را در چارچوب روند آستانه لازم است انجام دهیم.
***
پزشکیان: شیوع تروریسم در منطقه به نفع هیچ کشوری نیست
رئیس‌جمهوری اسلامی ایران و امیر قطر طی تماس تلفنی درباره آخرین وضعیت تحولات غزه، لبنان و سوریه و همچنین روابط دوجانبه ایران و قطر گفت‌وگو کردند.
مسعود پزشکیان و شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی صبح دیروز طی تماس تلفنی درباره آخرین وضعیت تحولات غزه، لبنان و سوریه و همچنین روابط دوجانبه ایران و قطر گفت‌وگو کردند.
پزشکیان در این گفت‌وگوی تلفنی با اشاره به تحرکات گروهک‌های تروریستی در شمال سوریه، با بیان اینکه شیوع ناامنی و تروریسم در منطقه به نفع هیچ کشوری نیست و برای مقابله با این پدیده شوم همه کشورهای منطقه باید نقش‌آفرینی و مشارکت کنند، تصریح کرد: ما خواستار منطقه‌ای امن با حفظ حریم و تمامیت ارضی کشورهای اسلامی و زندگی توأم با صلح و آرامش برای همه ملت‌های منطقه هستیم و در این راستا لازم است سران کشورهای منطقه پیش از آنکه بیگانگان به خود اجازه مداخله دهند، برای تأمین امنیت منطقه پیش‌قدم شوند.
رئیس‌جمهور در ادامه، تلاش‌ها و نقش محوری قطر به عنوان میانجی در بحران‌های منطقه‌ای بویژه در قبال غزه را شایسته قدردانی دانست و افزود: امیدواریم این اراده و عزم شما در ایجاد صلح در منطقه استمرار داشته باشد و بتوانیم با کمک یکدیگر ضمن تقویت وحدت و انسجام میان کشورهای اسلامی، وضعیت صلح و امنیت منطقه را نیز بهبود ببخشیم. پزشکیان همچنین به نقش رژیم صهیونیستی در گسترش ناامنی و تروریسم در جهان اسلام اشاره کرد و گفت: ما معتقدیم رژیم صهیونیستی نمی‌خواهد ملت‌های مسلمان در صلح و آرامش باشند و همین امر پرهیز از اختلاف و ایجاد همگرایی و وحدت در میان امت اسلامی را بسیار ضروری و با اهمیت می‌کند.
رئیس‌جمهور در بخش دیگری از سخنان خود به روابط بسیار خوب ایران و قطر و توافقات صورت گرفته میان ۲ کشور در سفر اخیر خود به دوحه اشاره کرد و گفت: ما مصمم به اجرای این توافقات هستیم و در همین راستا هیات بلندپایه اقتصادی ما برای شرکت در کمیسیون اقتصادی مشترک ۲ کشور و بررسی راهکارهای تسریع در اجرای توافقات به قطر خواهد آمد. امیر قطر نیز در این مکالمه تلفنی با تأکید بر اینکه قطر درباره مسائل منطقه بویژه درباره غزه، لبنان و همچنین ضرورت حفظ تمامیت ارضی سوریه با جمهوری اسلامی ایران دارای اشتراک مواضع است، بر استمرار همکاری‌ها و رایزنی‌ها میان 2 کشور برای حل این مسائل تأکید کرد و گفت: ما معتقدیم آنچه در سوریه در حال رخ دادن است نشان می‌دهد ثبات و امنیت در سوریه حاصل نمی‌شود مگر با گفت‌وگو و راه‌حل سیاسی و در این راستا ما برای نقش‌آفرینی در برقراری آرامش در سوریه از طریق توافق سیاسی آمادگی کامل داریم.
شیخ تمیم بن حمد آل‌ثانی در ادامه سطح عالی روابط دوجانبه میان ایران و قطر را مورد تأکید قرار داد و ضمن ابراز خرسندی از توافقات شکل گرفته میان 2 کشور در سفر اخیر پزشکیان به قطر تصریح کرد: ما این توافقات را نویددهنده آینده‌ای روشن برای روابط ۲ کشور می‌دانیم و پیگیر اجرای کامل این توافقات هستیم.
* تأکید ایران و روسیه برای کمک به سوریه در مقابله با تروریست‌ها
روسای جمهور ایران و روسیه تحرکات اخیر تروریست‌ها در شمال سوریه را تهدیدی جدی علیه ثبات و امنیت این کشور و منطقه دانسته و بر همکاری مشترک تأکید کردند.
مسعود پزشکیان عصر دیروز در گفت‌وگوی تلفنی با ولادیمیر پوتین با اشاره به تحرکات اخیر گروهک‌های تروریستی در شمال سوریه گفت: در حالی که برقراری آتش‌بس در لبنان روزنه امیدی برای ایجاد آرامش در منطقه ایجاد کرده بود، تحرکات گروه‌های تروریستی در شمال سوریه با حمایت و پشتیبانی رژیم صهیونیستی بار دیگر منطقه را در وضعیت هشدار قرار داد.
رئیس‌جمهور با بیان اینکه بازگشت تروریست‌ها به سوریه علاوه بر تهدید امنیت و ثبات این کشور، امنیت منطقه را نیز در معرض خطر جدی قرار خواهد داد و به گسترش ناامنی و درگیری در منطقه دامن خواهد زد، تصریح کرد: ما معتقدیم اتفاقات اخیر بخشی از طرح خطرناک آمریکا و رژیم صهیونیستی برای بر هم زدن جغرافیای سیاسی منطقه به نفع صهیونیست‌هاست که البته با وحدت و همکاری کشورهای منطقه به ثمر نخواهد نشست و ناکام خواهد ماند.
پزشکیان ضمن تجلیل از نقش ارزنده روسیه در حفظ صلح و ثبات منطقه و همچنین حمایت و پشتیبانی از تمامیت ارضی سوریه، از آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای هرگونه همکاری با روسیه در این مسیر خبر داد.
رئیس‌جمهور روسیه نیز در این گفت‌وگوی تلفنی با بیان اینکه روسیه با ارزیابی‌های جمهوری اسلامی ایران درباره اتفاقات اخیر در شمال روسیه کاملا هم‌نظر است و استمرار این وضعیت را موجب خدشه‌دار شدن حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه و تهدید امنیت منطقه می‌داند، تصریح کرد: ما معتقدیم تصمیم‌گیرنده در رقم زدن اتفاقات جاری در شمال سوریه نه تروریست‌ها، بلکه حامیان و پشتیبانی‌کنندگان آنها هستند و در چنین شرایطی روسیه در تعامل و همکاری با ایران برای کمک به دولت رسمی و قانونی سوریه برای مقابله با گروهک‌های تروریستی مصمم است.
ولادیمیر پوتین همچنین با تأکید بر اینکه کشورش از تمام ظرفیت‌ها و مجاری‌های موجود دیپلماتیک برای کنترل شرایط و جلوگیری از گسترش تروریسم در منطقه استفاده خواهد کرد، افزود: در این زمینه ما علاوه بر رایزنی با شورای امنیت سازمان ملل، پیشنهاد برگزاری نشست اضطراری روند آستانه را در هفته جاری برای بررسی تحولات سوریه مطرح کرده‌ایم.