مهدی گرگانی: بسیاری از غرب‌پرستان و غرب‌دوستان ایده اتکا بر منابع داخلی و تقویت روابط با سایر کشورهای جهان منهای آمریکا و غرب را طی سال‌های گذشته مورد انتقاد و تمسخر قرار داده و معتقدند جمهوری اسلامی ایران باید ملتمسانه و با دادن امتیازات بزرگ حتی به قیمت از بین رفتن عزت و عظمت کشور به دنبال رفع تحریم‌ها باشد تا اقتصاد داخلی را بهبود بخشد. 

با آغاز تحریم‌های سنگین کشورهای غربی علیه روسیه بویژه پس از جنگ اوکراین که نفت و گاز روسیه را هدف قرار داد همین افراد آن را درباره روسیه نیز تکرار کردند و معتقد بودند (آرزو داشتند) حکومت روسیه برخلاف حکومت جمهوری اسلامی ایران به‌زودی تحت تاثیر فشار تحریم‌ها با غرب سازش خواهد کرد. 

اما گذشت زمان مشخص کرد اقتصاد روسیه نه‌تنها آسیب چندانی از تحریم‌های غرب ندیده بلکه مقامات این کشور معتقدند تحریم‌ها باعث قوی‌تر شدن روسیه، تقویت خوداتکایی و باز شدن فرصت‌های نو و بی‌نظیر برای اقتصاد این کشور در نظام بین‌الملل شده است.  

سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه دیروز در مصاحبه‌ای تحریم‌های غرب را یک فرصت بی‌نظیر برای مسکو خواند و گفت: «از فرصت تحریم چیزهای زیادی یاد گرفتیم».  

وی افزود: «هر چه بیشتر تحت تحریم زندگی می‌کنیم، بیشتر درک می‌کنیم که بهتر است به خودمان تکیه کنیم و مکانیسم‌ها و سکوهای اقتصادی را برای همکاری با کشورهای عادی که با تو غیردوستانه رفتار نمی‌کنند توسعه دهیم». 

1- واقعیت آن است که جمهوری اسلامی ایران نخستین کشور جهان بود که نظریه مقابله با تحریم‌های غرب را در چارچوب «اصل عزت و مقابله با امپریالیسم اقتصادی غرب» و براساس «اصل خوداتکایی و نگاه به جهان غیرغربی» کلید زد. ایران از همان ابتدای انقلاب بخوبی دریافته بود به دلیل دشمنی ذاتی استکبار جهانی با ماهیت انقلابی جمهوری اسلامی، این تحریم‌ها هرگز لغو نخواهد شد و به بهانه‌های مختلف تداوم خواهد یافت، بنابراین بهترین راهکار تکیه به توانمندی‌های داخلی و توسعه روابط خارجی با سایر کشورهای جهان مانند همسایگان، کشورهای آسیایی، آمریکای لاتین و قاره آفریقاست؛ ایده‌ای که کاملا کارساز واقع شد و اگر همه دولت‌هایی که طی سال‌های گذشته روی کار آمدند آن را تمام و کمال اجرا می‌کردند اکنون در وضعیت بسیار بهتر و مستحکم‌تری قرار داشتیم اما رها کردن آن در مقاطعی در برخی دولت‌ها موجب ایجاد شکاف‌هایی در این روند شد که البته در دولت‌های دیگر ترمیم شد.

2- مقامات روس از تجربه موفق جمهوری اسلامی ایران در مقابله با تحریم‌های غرب کاملا آگاه بودند. از نظر روس‌ها سال‌ها مقابله با تحریم، ایرانی‌ها را به معلمان واقعی و تمام‌عیار برای دور زدن تحریم‌ها تبدیل کرده است. پس از شروع جنگ اوکراین و آغاز تحریم‌های غرب علیه روسیه در حوزه بانکی و صنایع نفت و گاز، روس‌ها از ایران برای دور زدن تحریم‌ها درخواست کمک کردند.  

لاوروف مارس 2022 صراحتا اعلام کرد  مسکو علاقه‌مند به توسعه راه‌هایی با تهران برای دور زدن تحریم‌های غرب است.  

ویتالی ساوِلیِف، وزیر حمل‌و‌نقل روسیه نیز در جلسه کمیته سیاست اقتصادی مجلس اعلای پارلمان این کشور گفت: تلاش می‌کنیم از تجارب ایران برای مقابله با تحریم‌های غرب علیه خود در این حوزه استفاده کنیم. 

روسیه همچنین از تجربه جمهوری اسلامی ایران برای توسعه با کشورهای کوچک و در حال توسعه نیز وام گرفت. به عنوان مثال طی همین ۳ سال گذشته مسکو تلاش کرده روابط خود با کشورهای آفریقایی و آمریکای لاتین را توسعه دهد یا با جمهوری اسلامی ایران و کره‌شمالی توافق شراکت راهبردی امضا کند. 

3- اگر چه تحریم‌های روسیه از زمان باراک اوباما، رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده شروع شد اما تحریم‌هایی که برای فلج کردن اقتصاد این کشور طراحی و اعمال شد، از زمان حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022 استارت ‌زده شد، یعنی ۳ سال است روسیه با تحریم‌های فلج‌کننده مواجه شده است اما جمهوری اسلامی ایران از بدو تاسیس همواره تحت تحریم‌های یکجانبه، چندجانبه و حتی تحریم‌های سازمان ملل بر اساس قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل بوده است؛ 45 سال تحریم همه‌جانبه. در کنار تحریم، ایران 8 سال درگیر جنگی ناخواسته و تحمیلی بود که کشورهای غرب نیز با انواع کمک‌های تسلیحاتی و مالی به دشمن بعثی در تهاجم به ایران یاری رساندند. قبل از جنگ و در بحبوحه آن نیز جمهوری اسلامی ایران ۲ سال با تهدید تجزیه‌طلبان و تروریست‌های منافق درگیر بود؛ بحران‌هایی که یکی پس از دیگری بدون هرگونه کمک خارجی از آن سربلند بیرون آمدیم.  

۳ سال تحریم روسیه در مقایسه با تحریم‌های همه‌جانبه‌ای که طی 45 سال گذشته بر ایران تحمیل شده است شوخی‌ای بیش نیست و این هنر «امامین انقلاب اسلامی»، مقاومت تاریخی ملت و عظمت ایران را نشان می‌دهد که چگونه توانسته با استکبار و امپریالیسم غرب مبارزه کند به‌گونه‌ای که کشور بزرگی مثل روسیه اکنون برای دور زدن تحریم‌های اقتصادی از ایران کمک ‌طلب می‌کند و به دنبال تقویت روابط با تهران برای کاهش آثار تحریم‌ها است.