از هر ۴ مبتلا به بیماری تب دنگی، ۳ نفر بدون علامت یا با علائم بسیار خفیف هستند. این علائم شامل تب بالا که معمولا ناگهانی آغاز میشود، دردهای استخوانی، سردرد شدید، بدندرد، درد مفاصل و عضلات، درد پشت چشم، بیاشتهایی و تهوع و استفراغ است. برخی بیماران ممکن است علائم دیگری مانند اسهال، قرمزی پوست و تورم غدد لنفاوی را تجربه کنند. قباد مرادی، رئیس مرکز مدیریت بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این باره اظهار کرد: از مجموع ۹۴۵ مورد ابتلا به تب دنگی، ۷۴۶ مورد انتقال محلی بوده و ۱۹۷ مورد نیز از سایر کشورها وارد شده است. همچنین ۲ مورد تب دنگی از نوع چیکونگونیا نیز گزارش شده که سابقه سفر به خارج از کشور داشته و در شهرستان چابهار تشخیص داده شدهاند. وی به ایرنا گفت: تب دنگی یک بیماری تبدار ویروسی است که توسط گزش پشه روزگز به نام آئدس منتقل میشود و تشخیص قطعی این بیماری با آزمایش خون میسر است. پشه آئدس میتواند در هر ظرف یا جایی که مقداری آب جمع شود، تخمگذاری کند؛ مانند لاستیکهای مستعمل، قوطی کنسرو، قایق و گلدان شیشهای.
مرادی ادامه داد: در صورتی که در محل زندگی شما پشه آئدس وجود دارد باید نکاتی را رعایت کنید. از جمله توری به در و پنجرهها نصب و در روز و شب زیر پشهبند استراحت کنید. ۲ بار در شبانه روز در نقاط تاریک و خنک خانه مانند کمد لباس و زیر تخت حشرهکش اسپری کرده و از تردد غیرضروری خارج از منزل پرهیز کنید. همچنین فرد بیمار هنگام خروج از منزل از فرآوردههای دورکننده حشرات روی پوست استفاده کند. لباسهای رنگ روشن، آستینبلند و شلوار بلند و جوراب بپوشید و از تجمع آب راکد جلوگیری کنید. به گفته مرادی، در دوره نقاهت و پس از بهبودی از بیماری نباید بلافاصله فعالیتها و ورزشهای سنگین آغاز شود، بلکه استراحت کافی در دوران نقاهت بهتر است همراه با فعالیت بدنی سبک باشد. مدت زمان بیماری در افراد مختلف، متفاوت است و میتواند از ۴ تا ۱۴ روز طول بکشد اما این بیماری به طور متوسط ۷ روز ماندگار است. در روز اول بیماری، بیماران باید مراقب باشند مورد گزش پشهها قرار نگیرند، چون ویروس دنگ در هفته اول بیماری در بدن بیماران وجود دارد و این ویروس میتواند از بدن بیماران به پشههای غیرآلوده منتقل شود و این پشههای آلودهشده، بعد از گذشت یک تا ۲ هفته میتوانند بیماری را به سایر افراد نیز منتقل کنند. وقتی تب بیمار شروع به کاهش میکند در تعداد کمی از بیماران ممکن است علائم هشدار مانند استفراغهای مکرر، درد شدید شکم، خونریزی از مخاط شامل بینی، لثه و دهان، بیحالی و ضعف شدید، دشواری در تنفس و کمآبی بدن مانند کاهش شدید حجم ادرار، خشکی دهان، سرگیجه و افت شدید فشارخون ظاهر شود. اگر یک بیمار این علائم را داشت باید بلافاصله به پزشک مراجعه و سابقه سفر خود در 2 هفته اخیر و داروهای مصرفی خود را به پزشک اطلاعرسانی کند. بسیاری از بیماران با خودمراقبتی در منزل و استراحت و درمانهای ساده خانگی بهبود مییابند. این توصیهها شامل استراحت کافی، مصرف مایعات فراوان و پرهیز از مصرف نوشابه، چای، قهوه و سایر نوشیدنیهای کافئیندار و انرژیزا، مصرف میوه و سبزیجات و استفاده از استامینوفن برای کاهش درد و تب است.
***
کمین آنفلوآنزا
با سرشدن هوا، بیماریهای تنفسی و ویروسی افزایش یافته است که از جمله بیماریهای شایع این روزها آنفلوآنزاست. آغاز فصل سرما همراه با آلودگی هوا سبب بروز و گسترش بیماریهای عفونی دستگاه تنفس بویژه سرماخوردگی و آنفلوآنزا شده است. آنفلوآنزا که در اصطلاح عوام به غلط سرماخوردگی نامیده میشود، بیماری مسری ناشی از ویروسهای آنفلوآنزا (A,B,C) است. اگر چه بیشتر بیماران طی یک تا ۲ هفته بهبود مییابند اما عفونت با ویروسهای آنفلوآنزا میتواند سبب بیماری شدید و عوارض کشنده شود. در مقابل، سرماخوردگی بیماری خفیفی است که محدود به مخاط تنفسی فوقانی (عمدتا بینی) بوده و سبب بیماری مختصر با آبریزش بینی و تب خفیف میشود که معمولا بدون عارضه جدی بهبود مییابد، لذا باید بین این ۲ بیماری که به دلایل متفاوت ایجاد شده و سرنوشت متفاوتی دارند، تفاوت قائل شد. در بیماری آنفلوآنزا، ویروس سبب بیماری میشود. ویروسها کوچکترین گونه موجودات زندهاند که با میکروسکوپ نوری قادر به دیدن آنها نیستیم. بدن انسان با تولید آنتیبادی مناسب با این بیماری مقابله میکند. ویروس آنفلوآنزا بینی، گلو و ریهها را مبتلا و درگیر میکند. بیماری نیز از یک فرد به فرد دیگر قابل انتقال است. وقتی فردی دچار آنفلوآنزا میشود با سرفه، عطسه یا صحبت باعث پخش ویروس در هوا شده و دیگر افراد طی نفس کشیدن ویروس را وارد بدن خود میکنند. بیشتر افراد مبتلا طی یک تا ۲ هفته بهبود مییابند اما برخی دچار عوارض کشندهای مانند ذاتالریه (پنومونی) میشوند. وقتی ویروسهای آنفلوآنزا وارد مخاط دستگاه تنفسی فرد میشود شروع به تکثیر کرده و باعث بروز علائم بیماری میشود. اسهال و استفراغ نیز میتواند رخ دهد که بیشتر این علائم در کودکان دیده میشود. اغلب بیماران به غلط فکر میکنند این علائم گوارشی، بیماری جدیدی (به غیر از آنفلوآنزا) است یا ناشی از عوارض داروهای تجویز شده است. سرماخوردگی و آنفلوآنزا هر دو بشدت مسری هستند و در مراحل ابتدایی، سرماخوردگی شدید و آنفلوآنزای خفیف ممکن است شبیه به نظر برسند. در هرحال نباید فراموش کرد که سرماخوردگی بیماری خفیفی است در حالی که آنفلوآنزا، بیماری شدید با عوارض کشنده است.