گروه اجتماعی: این روزها مراجعه بیماران به مراکز درمانی و بیمارستانی با علائم مشابه بدن‌درد شدید، سوزش گلو، آبریزش بینی، سردرد و بیحالی، بسیار زیاد شده است. بیماری‌هایی که معمولا در فصول سرد سال با ظهور ویروس‌ها نمایان می‌شوند و چون سرایت‌پذیری آنها بسیار بالاست، بنابراین در صورت بی‌توجهی مردم به پروتکل‌های بهداشتی می‌تواند همه‌گیری را رقم زند. اکنون نگرانی‌هایی درباره شیوع کرونا و آنفلوآنزا به گوش می‌رسد به طوری که وزیر و مدیران بهداشت و درمان کشور نسبت به شیوع این ۲ بیماری هشدار می‌دهند؛ بیماری‌هایی که شاید مانند ویروس کرونای سال ۹۹ باعث مرگ و میر شمار زیادی از شهروندان نشوند اما این روزها انتشار بیش از حد تصور آن در جامعه باعث شده تا زندگی و کار بسیاری از شهروندان مختل شود و حتی کار بسیاری از مبتلایان، به «آی‌سی‌یو» و شاید فوت بکشد. هر چند این بیماری‌ها قابل درمان است ولی برای برخی افراد که دارای بیماری زمینه‌ای هستند مانند مادران باردار، کودکان و سالمندان باید با رویکردی جدی به آن پرداخته شود. 

بنا بر اعلام وزارت بهداشت، این روزها ویروس‌های آنفلوآنزا با 21 درصد، رینو ویروس‌ها با 11.8 و سارس کووید 2 با 6 درصد در راس ویروس‌های در گردش قرار دارند. در این میان شاید نکته مهم شباهت 2 ویروس کرونا و آنفلوآنزا باشد که باعث شده در برخی موارد پزشکان در تشخیص بیماری کرونا و آنفلوآنزا بیمار را برای انجام آزمایش‌های تخصصی به مراکز درمانی معرفی کنند. سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اعلام افزایش قابل توجه موارد ابتلا به آنفلوآنزا در کشور، نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی بویژه در افراد دارای بیماری‌های پرخطر تاکید کرد. دکتر قباد مرادی از افزایش قابل توجه موارد ابتلا به آنفلوآنزا در کشور خبر داد و نسبت به رعایت پروتکل‌های بهداشتی بویژه در افراد دارای بیماری‌های پرخطر هشدار داد. وی با اشاره به نتایج آخرین رصدهای آزمایشگاهی، از شیوع بالای سویه H1N1 آنفلوآنزای فصلی خبر داد و خواستار اجتناب از حضور در مکان‌های شلوغ و همچنین لزوم استفاده از ماسک شد. رصدهای ۲ ماه اخیر نشان می‌دهد شیوع آنفلوآنزا به صورت تدریجی افزایش یافته و به بیش از ۲۰ درصد در بین همه عفونت‌های تنفسی رسیده است. این میزان شیوع، نشان‌دهنده افزایش قابل توجه آنفلوآنزا در این فصل از سال است. سرپرست مدیریت مرکز بیماری‌های واگیر با بیان اینکه الگوی شیوع امسال با الگوهای سال‌های قبل از همه‌گیری «کووید-۱۹» همخوانی دارد، گفت: البته در برخی استان‌ها، فراوانی آنفلوآنزا نسبت به سایر عفونت‌های تنفسی بیشتر است. مرادی در ادامه مهم‌ترین توصیه‌های مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر را برشمرد و گفت: با توجه به شیوع بیشتر آنفلوآنزا، توصیه می‌شود افراد بویژه سالمندان و افراد دارای بیماری‌های زمینه‌ای از حضور در مکان‌های شلوغ خودداری کنند. استفاده از ماسک، شست‌وشوی مرتب دست‌ها و استراحت در منزل در صورت بروز علائم، از جمله مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه است. وی همچنین افزود: بعد از آنفلوآنزا، رینوویروس‌ها که عامل سرماخوردگی هستند، دومین عامل مهم عفونت‌های تنفسی در کشور هستند. سرپرست مدیریت مرکز بیماری‌های واگیر تاکید کرد: وزارت بهداشت و درمان با استفاده از شبکه آزمایشگاهی گسترده خود، به صورت مستمر وضعیت بیماری‌های تنفسی را رصد می‌کند و در صورت بروز هرگونه تغییر، اطلاع‌رسانی لازم را انجام خواهد داد. 

در همین باره شروین شکوهی، فلوشیپ بیماری‌های عفونی در گفت‌وگو با «وطن امروز» با بیان اینکه مراجعه بیماران به دلیل ابتلا به بیماری‌های ویروسی زیاد شده است، گفت: در این فصل شیوع بیماری‌های ویروسی زیاد می‌شود و خیلی‌ها به ویروس امیکرون و آنفلوآنزا مبتلا می‌شوند. وی با بیان اینکه هر چند این بیماری خطر مرگ‌ومیر زیادی ندارد ولی افرادی که دارای ضعف ایمنی هستند یا بیماران تنفسی همچنین افراد مسن و کودکان خردسال باید از آن هراس داشته باشند و پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند. شکوهی خاطرنشان کرد: آنتی‌بیوتیک‌ها هیچ تاثیری بر درمان این نوع بیماری‌ها ندارد. وی افزود: بهترین راه‌حل خودمراقبتی و استفاده از ماسک همچنین رعایت تمام پروتکل‌های اجتماعی است  و در صورت مبتلا به این ویروس‌ها ضمن رعایت پروتکل‌های بهداشتی، برای عدم انتشار آن استراحت در منزل و استفاده از مایعات و مواد مغذی مناسب است.

* پیک همه‌گیری بیماری‌های تنفسی

۳ ویروس آنفلوآنزا، رینوویروس و کووید عامل اصلی بسیاری از مراجعات به مراکز درمانی هستند. حمید عمادی‌کوچک، متخصص بیماری‌های عفونی و مدیر گروه بیماری‌های عفونی دانشگاه علوم پزشکی تهران نیز درباره وضعیت عفونت‌های تنفسی و شیوع آنفلوآنزا اظهار داشت: «از اوایل آذرماه، موارد ابتلا به آنفلوآنزا افزایش یافت. ویروس‌های شایع شامل گونه‌های H3N2، H1N1 و آنفلوآنزای B هستند. این بیماری معمولا در ماه‌های آذر، دی و بهمن به اوج می‌رسد و هر پیک آن حدود 8 هفته طول می‌کشد». وی همچنین تأکید کرد اپیدمی آنفلوآنزا همچنان رو به افزایش است و احتمالا تا اواخر دی‌ماه ادامه خواهد داشت. عمادی توضیح داد: آنفلوآنزا معمولا به‌طور ناگهانی شروع می‌شود و مبتلایان زمان دقیق شروع علائم را به‌خاطر دارند. بیماران معمولا می‌گویند حال‌شان خوب بوده و ناگهان دچار تب و علائم شده‌اند. این ویژگی بالینی از نشانه‌های بارز آنفلوآنزاست. وی با تأکید بر لزوم مراقبت بیشتر در این دوره، از عموم مردم خواست تا رعایت بهداشت، استفاده از ماسک در محیط‌های شلوغ و در صورت امکان تزریق واکسن آنفلوآنزا را جدی بگیرند. به گفته عمادی، آنفلوآنزا معمولا به‌طور ناگهانی آغاز می‌شود و با علائمی مانند خستگی شدید، کوفتگی، درد مفاصل، بدن‌درد شدید، آبریزش بینی، گلودرد، عطسه و گاهی تهوع، استفراغ یا اسهال همراه است.

وی خاطرنشان کرد: سرفه معمولا در مراحل بعدی بیماری شروع می‌شود و شدت علائم ممکن است بسته به وضعیت سیستم ایمنی فرد متفاوت باشد. تزریق واکسن آنفلوآنزا نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا یا کاهش شدت بیماری دارد.  وی افزود: افرادی که واکسن زده‌اند، حتی در صورت ابتلا به آنفلوآنزا، بیماری خفیف‌تری را تجربه می‌کنند اما اکنون که در اوج اپیدمی هستیم، برای تزریق واکسن کمی دیر شده است. عمادی هشدار داد افراد با ضعف سیستم ایمنی، بیماری‌های زمینه‌ای یا خانم‌های باردار در معرض خطر بیشتری قرار دارند و در صورت ابتلا به آنفلوآنزا، ممکن است بیماری شدیدتری را تجربه کنند. وی خواستار توجه جدی‌تر مردم به رعایت اصول بهداشتی شد و افزود: هم‌اکنون مهم‌ترین اقدام، پیشگیری از طریق رعایت بهداشت تنفسی و محافظت از گروه‌های پرخطر است.

بنا به این گزارش، ویروس آنفلوآنزا به وسیله سرفه و عطسه و در فاصله کمتر از یک متر قابل انتقال است، بویژه افرادی که از ماسک استفاده نمی‌کنند و شیوه‌نامه‌های بهداشتی را رعایت نمی‌کنند به سرعت باعث گسترش بیماری می‌شوند. این بیماری به سرعت قابل انتشار است، لذا افراد دارای نقص ایمنی حتما باید در فصل پاییز واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند تا در ادامه سال کمتر دچار این بیماری شوند. بیمارانی هم که سرفه‌های طولانی دارند، بویژه سرفه‌هایی با علائم نگران‌کننده مانند سرفه‌های با تب طولانی‌مدت، خلط خونی، گرفتگی صدا یا تنگی نفس زیاد، باید به پزشک متخصص مراجعه کنند تا اقدامات تکمیلی برای آنها انجام شود. به گفته کارشناسان بهداشت، بیماری‌های تنفسی عمدتا از طریق استنشاق ذرات هوا که آلوده به ویروس یا میکروب هستند منتقل می‌شود و مهم‌ترین اصل در کنترل بیماری‌های تنفسی و ریوی بویژه در فصول سرد سال، پیشگیری است، لذا به مردم توصیه می‌شود همانگونه که در دوران کرونا توصیه‌های بهداشتی را جدی می‌گرفتند، در فصول سرد سال هم این مراقبت‌ها را داشته باشند و بویژه افراد دارای بیماری‌های قلبی، ریوی، بیماری‌های تضعیف‌کننده سیستم ایمنی، بیماران همودیالیز و سایر افرادی که به نحوی سیستم ایمنی بدن آنها به طور مطلوب فعالیت نمی‌کند، در پیشگیری از بیماری‌های تنفسی دقت بیشتری داشته باشند.