گروه اجتماعی: آنفلوآنزا و اُمیکرون این روزها با سرعت بالایی در گردش هستند و خیلی‌ها به دلیل ابتلا به این بیماری‌ها راهی مراکز درمانی می‌شوند به طوری که علاوه بر بیمارستان‌ها صف انتظار در مطب و کلنیک‌ها نیز برای معاینه و درمان بسیار شلوغ است. اغلب مراجعه‌کنندگان علائمی شبیه سرماخوردگی شدید، کوفتگی، آبریزش بینی، گلو و سردرد و سرفه دارند. کار بعضی بیماران چون افراد مسن، کودکان و کسانی که سیستم ایمنی پایینی دارند به بستری کشیده می‌شود. به اذعان مسؤولان وزارت بهداشت، این پیک بیماری احتمالا تا پایان دی‌ماه ادامه دارد و هر چند خطر آن برای تمام گروه‌های سنی وجود دارد اما هشدار متخصصان بیشتر متوجه سالمندان، کودکان و بیماران زمینه‌ای است و بر ضرورت رعایت موارد بهداشتی بویژه استفاده از ماسک تاکید دارند. متخصص بیماری‌های عفونی و گرمسیری در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره موج شدید آنفلوآنزا و اُمیکرون در این روزها که بیمارستان‌ها و مراکز درمانی را مملو از بیماران تنفسی کرده است گفت: هر ساله با شروع فصل سرما فعالیت ویروس‌ها زیاد می‌شود، اکنون نیز آنفلوآنزا و اُمیکرون به‌شدت در کشور در گردش هستند که مردم برای خودمراقبتی باید حتما پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کنند. دکتر پیمان طبرسی افزود: شیوع ویروس‌های تنفسی چون آنفلوآنزا، اُمیکرون و سرماخوردگی که هم‌اکنون خیلی‌ها را درگیر کرده است، مصرف آنتی‌بیوتیک هیچ تاثیری بر روند درمان آنها ندارد و فقط استراحت و مصرف مایعات و سبزیجات تاره و غذاهای مقوی خانگی می‌تواند بر بهبود آنها موثر شود. وی ادامه داد: نباید این بیماری‌ها را دست‌کم گرفت، چرا که در یک درصد از مبتلایان احتمال مرگ وجود دارد اما برای عموم  خیلی پرخطر نیستند ولی آن دسته از بیمارانی که دارای ضعف ایمنی یا دارای بیماری‌های زمینه‌ای هستند همچنین کودکان و افراد مسن باید نسبت به خودمراقبتی بسیار حساس باشند، چرا که این بیماری‌ها می‌تواند برای آنها خطرآفرین شود.

* شیوع بالای آنفلوآنزای H1N1 در کشور

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، با بیان اینکه عوامل متعددی می‌تواند سبب بیماری‌های تنفسی شود، اظهار کرد: ویروس‌ها و باکتری‌ها به عنوان عوامل بیماری‌های تنفسی شناخته می‌شوند و می‌توانند سبب ابتلا به بیماری‌های تنفسی شوند. تجربه انسان‌ها بیانگر این است که میزان بیماری‌های تنفسی در فصل سرد سال افزایش می‌یابد. 

دکتر قباد مرادی ادامه داد: شرایط دمایی، اکولوژی و بیولوژی برای زیست و تکثیر عوامل بیماری‌های تنفسی در فصل سرد سال بسیار مطلوب به حساب می‌آید. با توجه به اینکه شرایط محیطی فصل سرد سال برای زیست و تکثیر عوامل بیماری‌های تنفسی مطلوب است، بسیاری از بیماری‌ها و عفونت‌های تنفسی در فصول پاییز و زمستان اتفاق می‌افتند. شرایط مطلوب فصل سرد سال برای فعالیت عوامل بیماری‌های تنفسی، یک موضوع بومی نیست و به ایران محدود نمی‌شود، بلکه یک موضوع جهانی است.

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه آنفلوآنزا بیشترین سهم را از بیماری‌های تنفسی به خود اختصاص داده، خاطرنشان کرد: بررسی‌ها بیانگر این است که با اپیدمی آنفلوآنزا بویژه آنفلوآنزای فصلی در سطح جهانی روبه‌رو هستیم. شیوع آنفلوآنزای H1N1 در ایران و برخی کشورها در این روزها زیاد است؛ همچنین برخی کشورها با آنفلوآنزای تیپ B و H5N1 مواجه هستند. مرادی درباره رصد و پایش بیماری‌های تنفسی در کشور گفت: سیستم رصد و پایش بیماری‌های تنفسی در کشور در سال جاری بیانگر این است که میزان بیماری‌های تنفسی از اوایل آذر افزایش یافته؛ به طور مثال، نسبت آنفلوآنزا در هفته پایانی آذر حدود ۲۲ درصد از کل موارد عفونت‌های تنفسی گزارش شده و سهم این بیماری از بیماری‌های تنفسی در هفته اول دی‌ماه نیز نسبت به هفته پایانی آذر افزایش یافته است. پس از آنفلوآنزا، «رینوویروس‌ها» که عامل سرماخوردگی هستند در جایگاه دوم قرار دارند. این متخصص اپیدمیولوژی درباره سهم کرونا از بیماری‌های تنفسی نیز گفت: پس از آنفلوآنزا و رینوویروس‌ها، کرونا در جایگاه سوم بیماری‌های تنفسی قرار دارد. نکته مهم و اساسی این است که کرونا به یک بیماری بومی تبدیل شده و به ترسناکی گذشته نیست. سازمان جهانی بهداشت و به دنبال آن کشورهای دنیا، کرونا را از لیست اضطرار بیماری‌های تنفسی خارج کرده‌اند. 

وی درباره پیک‌های آنفلوآنزا در کشور نیز به ایسنا گفت: به طور معمول، 2 پیک آنفلوآنزا را در هر سال تجربه می‌کنیم. پیش از پاندمی کرونا، پیک اول بیماری آنفلوآنزا را در ماه‌های آذر یا دی و همچنین پیک دوم را در روزهای منتهی به فروردین‌ماه تجربه می‌کردیم. در حال حاضر، الگوی زمانی و انتشار آنفلوآنزا مانند دوران پیش از پاندمی کرونا است، چرا که مسائلی مانند فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک که در روزهای کرونایی بسیار رایج بود، سبب کاهش تعداد مبتلایان به آنفلوآنزا می‌شد و زمان ابتلا به این بیماری را تغییر داده بود. 

* سهم ۴۰ درصدی آنفلوآنزا از بستری بیماران تنفسی

این متخصص اپیدمیولوژی با بیان اینکه سهم آنفلوآنزا از بیماری‌های تنفسی حدود ۲۲ درصد است، خاطرنشان کرد: با توجه به سهم آنفلوآنزا از بیماری‌های تنفسی می‌توان گفت با حجم انبوهی از بیماران مبتلا به آنفلوآنزا مواجه  هستیم. اکنون با پیک بیماری آنفلوآنزا مواجه هستیم و انتظار می‌رود تا پایان ماه با روند کاهش بیماری آنفلوآنزا مواجه شویم. این نسبت در بیماران تنفسی بیشتر است، ‌تقریبا ۴۰ درصد افرادی که در مراکز درمانی به دلیل عفونت‌های تنفسی بستری می‌شوند به دلیل ابتلا به آنفلوآنزا است. وی ادامه داد:  مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت هنگام افزایش بیماری‌های تنفسی نسبت به ارزیابی عامل بیماری‌ها اقدام می‌کند تا بیماری‌های در گردش را شناسایی و علت آن را ریشه‌یابی کند. البته اکنون بسیاری از آزمایشگاه‌های بخش خصوصی توان تشخیص بیماری‌های تنفسی را دارند و مثلا می‌توانند موارد معرفی‌شده را از نظر کرونا و آنفلوآنزا آزمایش کنند.  

* خطر آنفلوآنزا برای تمام گروه‌های سنی

سرپرست مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با بیان اینکه تمام گروه‌های سنی در معرض ابتلا به آنفلوآنزا هستند، افزود: به نظر می‌رسد علائم آنفلوآنزا در سالمندان می‌تواند شدیدتر باشد. افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای بویژه سالمندان مبتلا به این بیماری‌ها، افراد دارای نقص سیستم ایمنی، مبتلایان به عفونت‌های تنفسی، مبتلایان به دیابت و فشارخون و بیماری‌هایی از این دست و همچنین زنان باردار جزو گروه‌های پرخطر آنفلوآنزا به حساب می‌آیند. بنابراین تمام گروه‌های سنی می‌توانند به آنفلوآنزا مبتلا شوند و تمام مبتلایان عوارض این بیماری را تجربه می‌کنند اما این بیماری برای گروه‌های پرخطر، خطرناک محسوب می‌شود. 

مرادی با بیان اینکه  توجه به افراد آسیب‌پذیر و سالمندان در مواجهه با عفونت‌های تنفسی بسیار ضروری است، خاطرنشان کرد: سالمندان و افراد آسیب‌پذیر بویژه مبتلایان به بیماری‌های مزمن می‌بایست در کانون توجه قرار گیرند. گروه‌های پرخطر بیماری آنفلوآنزا می‌بایست از حضور در اماکن با تراکم جمعیت زیاد خودداری کنند و فاصله اجتماعی را در صورت حضور در چنین مکان‌هایی رعایت کنند. 

وی با بیان اینکه استفاده از ماسک توصیه می‌شود، گفت: تمام افراد جامعه باید در فصول سرد سال که با افزایش  بیماری‌های تنفسی و شیوع  آنفلوآنزا مواجه هستیم، از حضور  بی‌مورد در مکان‌های با جمعیت زیاد خودداری کنند. این روزها، زمان مناسبی برای ماسک زدن است تا از شیوع بیماری آنفلوآنزا جلوگیری کنیم. 

* توصیه تزریق واکسن به گروه‌های پرخطر

مرادی گفت: به مبتلایان به بیماری آنفلوآنزا توصیه می‌کنم تا زمان بهبودی در خانه بمانند و پس از بهبودی  در محل کار یا تحصیل خود حاضر شوند.  وی با بیان اینکه بهترین زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا شهریور و مهر است، توضیح داد: برخی متخصصان بیماری‌های عفونی توصیه می‌کنند گروه‌های پرخطر بیماری آنفلوآنزا در صورت در دسترس بودن واکسن این بیماری نسبت به تزریق آن اقدام کنند. بر اساس منابع علمی، آخرین فرصت تزریق واکسن آنفلوآنزا اواخر آذر است اما تزریق واکسن کرونا برای گروه‌های پرخطر در این روزها که شاهد شیوع این بیماری هستیم نیز به شرط اینکه در زمان تزریق، مبتلا به این بیماری نباشند، توصیه می‌شود.