گروه بینالملل: بالاخره بعد از ۲ سال لبنان رئیسجمهور پیدا کرد. ژنرال جوزف عون، فرمانده ۶۲ ساله ارتش لبنان به عنوان سکاندار جدید کاخ بعبدا انتخاب شد. عون از سال ۱۹۸۲ میلادی وارد ارتش این کشور شد، همان زمانی که اسرائیل در حمله صلح الخلیل تا بیروت پیش رفته و این کشور را اشغال کرده بود. امروز هم بخشهایی از جنوب این کشور تحت اشغال ارتش صهیونیستی است و مهمترین اولویت ژنرال عون در مقام ریاست جمهوری و فرمانده کل قوا، عقب راندن اسرائیل از خاک لبنان باید باشد. عون با مسائل زیادی اعم از داخلی و خارجی روبهرو خواهد بود. البته جوزف وامدار آمریکا و عربستان است. واشنگتن از زمانی که ارتش اسرائیل حملات هوایی و زمینی به لبنان را آغاز کرد، شروع به ایجاد معادلهای جدید در لبنان کرد و خواستار تغییر فضای سیاسی به سود خود شد. آمریکا قصد داشته و دارد از این فرصت استفاده کند و فضای داخلی را تغییر دهد. عون بهترین گزینه برای آمریکا در این نبرد سیاسی است. واشنگتن قصد دارد با آوردن یک نظامی مقتدر در کاخ بعبدا، تلاش کند خلع سلاح حزبالله و تبدیل این جنبش از یک شبه دولت به یک گروه سیاسی ضعیف را کلید بزند. البته عون تاکنون پالس منفی به مقاومت نداده است و تنها در مراسم سوگند ریاستجمهوری اعلام کرد باید سلاح در اختیار دولت باشد. اکنون چالشهای پیشروی عون زیاد است. سقوط دولت اسد در سوریه و در تاریکی رفتن آینده روابط بیروت و دمشق، اجرای قطعنامه ۱۷۰۱ و مواجهه با مقاومت و همچنین اقتصاد از هم پاشیده و وضعیت آوارگان و روند بازسازی در لبنان، بزرگترین چالشهای این کشور خواهد بود.
آمریکا برای اینکه عون به کاخ ریاست جمهوری برسد کارهای زیادی انجام داد. هوکشتاین از چند روز قبل وارد بیروت شد و با تمام گروههای همسو دیدار و گفتوگو داشت. به حدی این رایزنیها جدی و سخت بود که یکی از نمایندگان مجلس لبنان که از جنبش تغییر است، اعلام کرده بود ما مجبور شدیم به عون رای بدهیم. از سوی دیگر فضای سیاسی در ائتلاف ۸ مارس وابسته به مقاومت بسیار جنجالی بود.
حزبالله سعی کرد خود را بازیگری معقول نشان دهد و چند روز قبلتر «وفیق صفا» مسؤول هماهنگی و ارتباط حزبالله اعلام کرد وتویی علیه جوزف عون انجام نمیشود. همچنین مهمترین رقیب عون یعنی سلیمان فرنجیه شب انتخابات به نفع او کنار رفت تا نشانهایی از همراهی مقاومت هم به عون برسد. البته در دور نخست انتخابات عون با رأی سفید جریان شیعی یعنی جنبش امل و حزبالله روبهرو شد و بعد از رایزنی یک ساعته بین این ۲ گروه شیعه با عون در مجلس نواب لبنان، آنها در دور دوم به ژنرال رای دادند.
فضای لبنان اکنون وارد مرحله جدید و نوینی شده است.
۱- عون باید تکلیف خود را با اسرائیل مشخص کند و خواستاری عقبنشینی اسرائیل از جنوب شود.
۲- وضعیت اقتصادی در لبنان بسیار وخیم است و عون اکنون باید با رایزنی متعدد، نخستوزیری را مکلف کند که بتواند مشکلات اقتصادی را سر و سامان دهد.
۳- ژنرال که اکنون سکاندار کاخ بعبدا است در فصلی جدیدی از روند خاورمیانه به قدرت رسیده است و باید بداند رویاروی با مقاومت میتواند او را مانند گذشتگان به لب پرتگاه سوق دهد، بنابراین باید دید او چگونه میخواهد روند تعامل با حزبالله را پیش ببرد.
۴- حزبالله در روند بازسازی است، بنابراین قصد دارد در دولت آینده لبنان جایگاه قوی داشته باشد و به همین دلیل در رایزنیهای جدی و سخت با عون خواستار حضور در کابینه بعدی با قدرت بیشتر میشود.
۵- آمریکا از عون توقع دارد سطح تنش با حزبالله و روند خلع سلاح و امنیتیسازی در این کشور مدیترانه را گسترش دهد که همین روند شاید باعث چالش جدی ژنرال شود.
همه 4 رئیسجمهوری اخیر لبنان در دورهای فرمانده ارتش این کشور بودند. در کشور متکثر و طایفهای لبنان، نهاد ارتش تنها نهاد ملی مورد احترام همه و مورد اجماع است. هرچند ارتش لبنان نهادی بسیار ضعیف است و عملا در برابر تجاوزات خارجی ناتوان است.
انتخاب جوزف عون گزینه مورد حمایت واشنگتن و ریاض به عنوان رئیسجمهوری لبنان، پیامد شرایط سیاسی حزبالله در جنگ اخیر با اسرائیل و نیز سقوط بشار اسد است. آرایش نیروهای سیاسی داخلی و حتی نیروهای خارجی تاثیرگذار در لبنان در ماههای اخیر تغییر یافته است. بزرگترین چالش پیش روی جوزف عون، وضعیت شکننده توافق آتشبس با اسرائیل و انتظارات حداکثری آمریکا بویژه در دوره ترامپ است. آمریکا میخواهد قطعنامه ۱۷۰۱ به طور کامل اجرا شود، یعنی خلع سلاح کامل حزبالله که این امر بسیار مناقشهبرانگیز است. هر چه هست عون مسیحی با کوهی از مشکلات روبهرو است و او در مجلس لبنان وعدههای زیادی داد و بیشترین کلمهای که به کار برد این بود که «عهد» میبندد آنها را انجام دهد.