گروه اجتماعی: ۱۱ مردادماه سال گذشته رضامراد صحرایی، وزیر وقت آموزش‌و‌پرورش از تصویب رایگان شدن هزینه ثبت‌نام دانش‌آموزان ممتاز دهک‌های یک تا 4 پذیرفته شده در مدارس سمپاد در هیات دولت خبر داد و اعلام کرد: با این مصوبه، شهریه‌ای از این دانش‌آموزان اخذ نمی‌شود و دولت ۱۰۰ درصد آن را می‌پردازد. هر چند اعتبارات در این باره پیش‌بینی  نشده بود اما این موضوع تحت عنوان «هدیه ویژه رئیس‌جمهور» در دستور کار قرار گرفت. اخیرا نیز «حسین صادقی» رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش طی گفت‌وگویی با «وطن امروز» گفت: «رایگان شدن تحصیل دانش‌آموزان 4 دهک نخست جامعه مصوبه هیات دولت گذشته بوده که اکنون با رایزنی‌های وزیر آموزش و پرورش، بودجه آن تامین و به حساب مدارس واریز شد و منابع آن نیز در بودجه سال آینده دیده شده است. کمک مالی دولت به دانش‌آموزان بااستعداد ۴ دهک اول باعث خوشحالی خانواده‌های این دسته از دانش‌آموزان شد.گام مهم دولت سیزدهم در حذف شهریه‌ دهک‌های یک تا 4 در مدارس سمپاد برای تحقق بیشتر عدالت آموزشی در حوزه استعداد‌های درخشان در حالی بود که طبق گزارش‌های موجود با اجرای این قانون، ورودی دهک‌های یک تا 4 به مدارس سمپاد 45 درصد افزایش یافته است؛ اقدامی که گامی مهم در راستای تقویت بدنه آموزشی، همچنین ارتقای عدالت آموزشی کشور تلقی می‌شود. 

رایگان شدن هزینه تحصیل دانش‌آموزان 4 دهک نخست جامعه در مدارس سمپاد از جمله این تصمیمات بود که در دولت شهید رئیسی بر آن تاکید شد و توسط هیات دولت به تصویب رسید؛ رویکردی که کمک کرده است بدنه آموزشی کشور خود را ملزم به حمایت از کسانی بداند که دارای استعداد درخشان هستند. بر اساس گزارش سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان، ۷۰ درصد رتبه‌های زیر 1000 کنکور، دانش‌آموزانی هستند که در مدارس استعداد‌های درخشان -سمپاد - آموزش دیده‌اند. این گزاره نشان‌دهنده موفقیت مدارس سمپاد در سیستم آموزشی موجود است. الهام یاوری، رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان آبان‌ سال گذشته اعلام کرده بود تصمیم دولت برای رایگان شدن هزینه تحصیلی 4 دهک اول در مدارس سمپاد، «منجر به افزایش ۴۵ درصدی ورود دهک‌های محروم به مدارس سمپاد طی امسال شده است». این آمار که حامل نتایج بسیار قابل تاملی است، نشان می‌دهد تعداد زیادی دانش‌آموز مستعد در دهک‌های یک تا 4 جامعه در حال تحصیل هستند که تا قبل از مصوبه هیات دولت توان و انگیزه لازم را برای راهیابی به مدارس سمپاد نداشتند. به هر حال پس از تصمیم دولت شهید رئیسی در رایگان کردن هزینه تحصیل دهک‌های اول تا چهارم در مدارس سمپاد، ورودی دهک‌های یک تا 4 به این مدارس 45 درصد افزایش یافت. این نشان‌دهنده وضعیت پراکندگی دانش‌آموزان مستعد و توانمند در کشور است که تاکنون به دلایل مختلف چون «اضطراب‌های ناشی از درآمد پایین خانواده، عدم تایید سرپرست خانواده برای ثبت‌نام در آزمون مدارس سمپاد، ناامیدی از توانایی ادامه تحصیل در مدارس سمپاد بعد از قبولی به دلیل شرایط مالی و بی‌انگیزه بودن دانش‌آموزان دهک‌های پایین برای راهیابی به مدارس سمپاد به دلیل هزینه این مدارس» امکان راهیابی به این مدارس را برای خود فراهم نمی‌دیدند اما اکنون این فرصت برای آنها مهیا شده است. بنابراین این تصمیم هم به صورت حمایتی با رویکرد محرومیت‌زدایی، شرایط حضور دانش‌آموزان را فراهم کرده و هم در کل کشور انگیزه‌ای شده است تا کل دانش‌آموزان میل به تحصیل رقابت‌پذیر داشته باشند. این تصمیم که نوعی حمایت یارانه‌ای از خانواده‌های محروم دارای فرزند بااستعداد به حساب می‌آید، موجب می‌شود خانواده‌های کم‌برخوردار بتوانند نظم زندگی خود را تا حدود زیادی حفظ کنند و به آینده فرزندشان امیدوار باشند. 

* اجرای عدالت و توزیع عادلانه امکانات

دبیر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با «وطن امروز» رایگان شدن هزینه تحصیل دانش‌آموزان 4 دهک نخست جامعه در مدارس سمپاد را یادگار دولت شهید رئیسی در راستای اجرای عدالت و توزیع عادلانه امکانات آموزشی، همچنین کمک به خانوارهای کم‌برخوردار جامعه عنوان کرد و افزود: شهید رئیسی همواره دغدغه محرومان جامعه را داشت و با توجه به اینکه برخی دانش‌آموزان دارای استعداد درخشان بودند ولی از امکانات لازم آموزشی بهره‌مند نبودند، شرایط لازم برای این افراد با تصویب رایگان شدن هزینه تحصیل آنها در مدارس سمپاد فراهم شد. 

محمدرضا احمدی‌سنگری با بیان اینکه با فراهم شدن شرایط لازم برای ورود دانش‌آموزان مستعد به مدارس سمپاد، عدالت آموزشی در کشور برقرار می‌شود، افزود: در حال حاضر خیلی از دانش‌آموزان مستعد در مدارس سمپاد تحصیل می‌کنند که دولت هزینه تحصیل آنها را به این مدارس پرداخت می‌کند؛ پروژه خوبی که در دولت گذشته پایه‌ریزی شد و در دولت جدید نیز با رایزنی‌ها تامین اعتبار لازم تکمیل شد تا دانش‌آموزان کم‌برخوردار و آسیب‌پذیر جامعه بتوانند از عدالت آموزشی برخوردار شوند.

دبیر کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اکنون برای کشف استعداد دانش‌آموزان و شناسایی آنها اقدامات لازم در حال انجام است و زمینه ورود آنها به مدارسی که از امکانات خوب آموزشی برخوردارند فراهم شده است تا آنها بتوانند از این موقعیت مناسب بهره ببرند. احمدی اظهار داشت: بودجه مدارس سمپاد برای سال آینده نیز در بودجه دیده شده و این اقدام بیانگر آن است که امکان تحصیل دانش‌آموزان مستعد در مدارس سمپاد بخوبی فراهم شده است. همچنین زهرا علی‌اکبری، کارشناس آموزشی طی گفت‌وگویی با «وطن امروز» گفت: در سال‌های اخیر این موضوع همیشه وجود داشته که دانش‌آموزان مناطق‌ کم‌برخوردار در آزمون ورودی سمپاد شرکت می‌کردند اما به دلیل ناتوانی در پرداخت هزینه، از تحصیل در این مدارس باز می‌ماندند ولی حالا با تصمیم دولت سیزدهم و رایگان‌شدن تحصیل‌شان شاهد شکوفایی استعدادهای بی‌شماری در این مناطق خواهیم بود. وی با بیان اینکه این مصوبه دولت گذشته یکی از پایه‌های اصلی عدالت آموزشی را نشانه گرفته است که اکنون با رایزنی وزیر آموزش و پرورش اعتبار هزینه تحصیل دانش‌آموزان کم‌برخوردار در مدارس سمپاد تامین شده است، افزود: مدارس سمپاد، مدارسی هستند که دانش‌آموزانی با استعدادهای درخشان در آن تحصیل می‌کنند. 

خیلی از این دانش‌آموزان را اکنون کسانی تشکیل می‌دهند که جزو 4 دهک پایین درآمدی جامعه قرار دارند و این فرصت مناسبی است تا آنها بتوانند استعدادهای‌شان را شکوفا کنند.

علی‌اکبری افزود: انگیزه اولیه رایگان شدن هزینه دانش‌آموزان کم‌برخوردار از دولت گذشته شکل گرفت و اکنون 12 هزار و 330 دانش‌آموز مشمول این مصوبه قرار گرفته‌اند که اغلب در مناطق مرزی و استان‌های کم‌برخوردار هستند. وی اضافه کرد: دولت برای حمایت از این قشر، هزینه تحصیل آنها را در مدارس سمپاد می‌پردازد.

* ارائه «تخفیف» شهریه به دانش‌آموزان سمپادی دارای مشکلات مالی

رئیس سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان با یادآوری «رایگان» شدن شهریه مدارس سمپاد برای ۴ دهک اول اعلام کرد: این در حالی است که «تخفیف‌»هایی نیز برای دانش‌آموزانی که جزو ۴ دهک نیستند اما مشکلات مالی برای پرداخت شهریه‌ دارند، در نظر گرفته شده است. الهام یاوری با بیان اینکه شهریه مدارس سمپاد برای 4 دهک کمتر برخوردار جامعه رایگان است، گفت: هزینه تحصیل این دانش‌آموزان را دولت پرداخت می‌کند. 

وی با بیان اینکه برای سایر دانش‌آموزان شهریه بر اساس مصوبه‌ موجود کم و بیش کمتر از نصف شهریه مدارس غیرانتفاعی است، افزود: تخفیف‌هایی برای شرایط خاص و دانش‌آموزانی که به دلایل خاصی جزو ۴ دهک نیستند اما همچنان مشکلاتی برای پرداخت شهریه‌ دارند، در نظر می‌گیریم.