کد خبر: 298217تاریخ: 1403/11/3 00:00
گزارش «وطن امروز» از علل تمایل جوانان به خالکوبی با وجودتبعات جبران‌ناپذیر آن
سرطان زیرپوست تتوکاران
گروه اجتماعی: این روزها فارغ از جنس و سن، دوستداران تتو یا همان خالکوبی که اغلب نوجوانان و جوانان هستند، تصاویری از طبیعت، چهره‌ها، نمادها و حیوانات، همچنین متن‌های سوزناک، شعر، جملات انگلیسی و... را به وسیله سوزن و سرنگ‌های رنگی بر پوست خود حک می‌کنند؛ پدیده‌ای که از سر هیجان و برای دیده شدن، در میان بخشی از جامعه رواج یافته، غافل از اینکه عواقب جبران‌ناپذیری دارد. علاوه بر اثرات منفی رنگ‌های تزریق شده در پوست، از آنجا که این فرآیند با ورود سوزن به پوست و خونریزی همراه است، می‌تواند عامل ایجاد بیماری از جمله بیماری‌های خونی و پوستی شود. هپاتیت، اچ‌آی‌وی و سرطان خون، لنف و پوست از جمله بیماری‌هایی است که تتوکاران در معرض ابتلا به آنها قرار دارند. از دید کارشناسان، برخی دلایل روانشناسی تتو و علت تمایل به خالکوبی شامل احساس کمبود عزت نفس و حقارت در نوجوانان برای جلب توجه است. به گفته روانشناسان، این دست افراد به دلیل احساسات منفی مانند پوچی، اختلال در هویت، تسلط بر خشم و... با خودزنی و آسیب رساندن به خود برای زیبایی روبه‌رو می‌شوند. براساس آزمایشات انجام‌شده درباره روانشناسی تتو، معمولا افرادی که تتوهایی با طرح‌های غیرمعمول یا معنی خالکوبی نامفهوم دارند، به اختلال شخصیتی و کج‌رفتاری مبتلا هستند. اغلب افراد که تمایل به خاص بودن در میان گروه سنی خود دارند، اقدام به انجام تتو یا خالکوبی روی پوست خود می‌کنند، زیرا با این کار احساس خاص بودن می‌کنند.
طبق گزارش‌های موجود، اخیرا نتایج جدیدترین مطالعه محققان دانشگاه لوند سوئد روی خالکوبی نشان داده است انجام خالکوبی صرف‌نظر از اندازه آن، خطر ابتلا به لنفوم یا تومورهای سرطانی را تا ۲۱ درصد افزایش می‌دهد. همراه با افزایش جهانی محبوبیت خالکوبی، متاسفانه افزایشی غیرقابل توضیح در بروز لنفوم بدخیم که سرطان سیستم لنفاوی است، دیده می‌شود. سیستم لنفاوی بخشی از سیستم ایمنی بدن است که سطح مایعات بدن را متعادل نگه می‌دارد و در برابر عفونت از بدن محافظت می‌کند. به دنبال نتایج این تحقیق گسترده پس از در نظر گرفتن سایر عوامل مرتبط مانند سیگار کشیدن و سن در بین افراد جامعه هدف این تحقیق نشان داد خطر ابتلا به لنفوم در میان افرادی که خالکوبی کرده بودند، ۲۱ درصد بیشتر بوده است. محققان قبل از تجزیه و تحلیل داده‌ها این فرضیه را مطرح کردند که خالکوبی بزرگ‌تر ممکن است به معنای افزایش خطر ابتلا به لنفوم باشد اما این فرض درست نبود و مشخص شد خطر ابتلا به سرطان بر اثر خالکوبی به اندازه آن ارتباطی ندارد. از طرفی می‌توان حدس زد یک خالکوبی، صرف‌نظر از اندازه‌اش باعث ایجاد التهاب با درجه پایین در بدن می‌شود که به نوبه خود می‌تواند باعث ایجاد سرطان شود. وقتی جوهر خالکوبی به پوست تزریق می‌شود، بدن آن را به عنوان چیزی خارجی که نباید وجود داشته باشد، تفسیر می‌کند و سیستم ایمنی بدن فعال می‌شود. بخش بزرگی از جوهر خالکوبی از پوست به غدد لنفاوی منتقل می‌شود و در آنجا رسوب می‌کند.
* سرطان در کمین تتوبازها
دکتر منوچهر احمدی، متخصص رادیوتراپی آنکولوژی، در گفت‌وگو با «وطن امروز» درباره اثرات خالکوبی و تتو که این روزها بین جوانان و نوجوانان به‌شدت رواج یافته است، گفت: شکی نیست که عوارض چنین پدیده‌ای سلامت این افراد را به خطر می‌اندازد، چرا که رنگ‌هایی که از طریق تتو به زیر پوست تزریق می‌شود یا انجام خالکوبی با سوزن چون با بافت پوست و خون در ارتباط است می‌تواند زمینه‌ساز انواع سرطان بویژه سرطان خون و پوست شود. وی با بیان اینکه متاسفانه برخی‌ها برای کسب درآمد تتو را بدون عوارض عنوان می‌کنند که اشتباه است، افزود: به صراحت باید گفت هیچ نظارت یا کنترلی در این زمینه یا درباره آگاهی‌سازی مضرات آن به چشم نمی‌خورد؛ پدیده‌ای که امروز اغلب جوانان و نوجوانان و حتی میانسالان مبادرت به تتوکاری می‌کنند، بدون اینکه از عواقب سخت و جبران‌ناپذیر آن مطلع باشند. احمدی در ادامه به افزایش انواع سرطان‌ها در دنیا و کشور اشاره کرد و اظهار داشت: علاوه بر ابتلای تتوکاران به بیماری به مرور زمان و پس از گذشت چند سال هم‌اکنون مصرف الکل نیز در بین جوانان و نوجوانان افزایش یافته است که طبق آزمایش‌های انجام‌شده، مصرف الکل زمینه‌ساز سرطان کبد، معده و... است. در این باره آگاهی‌بخشی‌ها از طریق رسانه‌ها و وزارت بهداشت باید بیشتر شود. وی در ادامه افزود: تتوکاری و نقوش بر روی بدن که امروز به شکلی غیرمتعارف رو به افزایش است، استقبال از بیماری‌های خطرناک است و معمولا افرادی به این سمت می‌روند که دارای اختلال شخصیت یا مشکل اجتماعی هستند و از آسیب‌های روانی و بهداشتی این کار بی‌خبرند.
* هشدار درباره مضرات تتو؛ هیچ رنگی مورد تأیید نیست
پدیده تتو در بسیاری از اقشار جامعه رواج یافته است و خدمات مربوط به آن نه‌تنها در اکثر آرایشگاه‌ها، بلکه در مراکز بدون مجوز نیز ارائه می‌شود و در حال گسترش نیز است؛ پدیده‌ای که مدیرکل فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو، با اشاره به گسترش خدمات تتو در مراکز بدون مجوز، نسبت به خطرات جدی رنگ‌های تتو از جمله سرطان‌زایی و حساسیت هشدار داد و تأکید کرد تاکنون هیچ رنگی، چه وارداتی و چه تولید داخل، مورد تأیید مراجع مرتبط در ایران قرار نگرفته است. دکتر محمود آل‌بویه با اشاره به مضرات تتو اظهار داشت: وارد کردن رنگ خارجی به بدن می‌تواند سلامت انسان را به خطر اندازد. این رنگ‌ها ممکن است سال‌ها در بدن باقی بمانند و حتی پاک کردن آنها نیز فرآیندی دشوار و آسیب‌زا است. وی افزود: متاسفانه امروز پدیده تتو در بسیاری از اقشار جامعه رواج یافته است و خدمات مربوط به آن نه‌تنها در اکثر آرایشگاه‌ها، بلکه در مراکز بدون مجوز نیز ارائه می‌شود و در حال گسترش نیز است. مدیرکل فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه دستورالعملی برای ساماندهی رنگ‌های تتو تدوین شده و در مرحله نهایی شدن است، گفت: در حال حاضر هیچ رنگی، چه وارداتی و چه تولید داخل، مورد تایید مراجع ذی‌ربط در بازار ایران نیست. ما همچنان تاکید داریم که این محصولات مضر هستند اما برای کنترل این وضعیت، دستورالعملی در حال تدوین است تا مراکز تولید و واردات این محصولات تحت نظارت قرار گرفته و تا حد امکان عوارض آن کاهش یابد. بنا بر اعلام سازمان غذا و دارو، آل‌بویه همچنین با اشاره به عوارض خطرناک جوهرهای تتو، از جمله سرطان‌زایی و ایجاد حساسیت، اظهار داشت: مصرف‌کنندگان باید از این عوارض آگاه شوند تا بتوانند با علم به خطرات، درباره مصرف این محصولات تصمیم‌گیری کنند. وی ضمن مقایسه‌ای میان مراکز ارائه خدمات تتو و عطاری‌ها، گفت: فعالیت مراکز تتو مشابه عطاری‌هایی است که با وجود قدمت، با انحرافات و عرضه محصولات دست‌ساز و غیرمجاز روبه‌رو شده‌اند. مشابه همین وضعیت در حوزه تتو نیز دیده می‌شود. تنها راه کاهش مصرف این محصولات، افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان است. مردم باید عادت کنند فرآورده‌های سلامت را از مراکز معتبر تهیه کنند تا در صورت بروز عارضه، امکان پیگیری و جبران خسارت وجود داشته باشد.
***
تأثیرات منفی تتو بر سلامت روح و جسم
مبحث روانشناسی تتو با توجه به رواج فراوان آن در بین افراد مختلف و تاثیرات تتو بر سلامت روان بسیار مهم است. با توجه به ضررهای تتو، افسردگی بعد از آن و حکم خالکوبی و تتو در اسلام، بسیاری از افراد بدون توجه به توصیه‌ها اقدام به این کار می‌کنند. از این‌رو علت تمایل به خالکوبی و تتو از نظر روانشناسی بسیار مهم به نظر می‌رسد. تتو از نظر روانشناسی و این مساله که چه افرادی با چه روحیاتی به انجام تتو رو می‌آورند، طرح تتو روانشناسی و محل و ارتباط آن با شخصیت و هویت افراد از دیدگاه روانشناسی می‌بایست مورد بررسی قرار گیرد. از طرفی با توجه به عوارض تتو، چون ابتلا به انواع سرطان خون، پوست و لنفاوی همراه با انتقال هپاتیت و حتی ایدرز (خالکوبی سوزنی غیربهداشتی) و سایر بیماری‌های خونی و خطرناک، افسردگی بعد از تتو، بیماری روانی تتو و... شناخت واقعیتهای روانشناختی تتو باید مورد توجه قرار گیرد و تبعات آن به مردم در سطح وسیع آگاهی‌رسانی شود، چرا که بی‌توجهی به این پدید، موجب می‌شود برخی‌ها که هیجان خالکوبی دارند با بیماری مواجه شوند که بعضا جبران‌ناپذیر است.
***
هشدار نسبت به روند افزایشی بروز سرطان‌ها
افزایش بیماری‌های واگیر و غیرواگیر در حالی رو به افزایش است که به گفته کارشناسان بهداشت برای مواجه نشدن با گسترش این بیماری‌ها، بیشترین تمرکز و توجه تصمیم‌گیران و دست‌اندرکاران حوزه بهداشت باید روی پیشگیری و آگاهی‌بخشی باشد؛ موضوع مهمی که دکتر علیرضا مرندی، رئیس فرهنگستان علوم پزشکی ایران نیز در گفت‌وگو با «وطن امروز» بر این مساله تاکید دارد و معتقد است: چنانچه منابع و اعتبارات وزارت بهداشت به جای هزینه در بخش درمان در بخش پیشگیری صرف شود شاهد بحران در بخش سلامت، کاهش دارو و هزینه‌های بالای درمان در کشور نخواهیم بود. در این میان مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت ضمن هشدار علل روند افزایشی بروز سرطان‌ها در دنیا و همچنین ایران، گفت: با توجه به روند رو به افزایش سرطان در ایران، تمرکز بر غربالگری و تشخیص زودهنگام از مهم‌ترین استراتژی‌های پیشگیری و کنترل این بیماری است. دکتر کورش اعتماد سرطان را یکی از چالش‌های جدی سلامت در ایران و جهان که با روند رو به افزایش خود نگرانی‌های زیادی را بویژه برای نظام سلامت، ایجاد کرده دانست و گفت: افزایش امید زندگی، تغییر سبک زندگی و آلودگی‌های محیطی از جمله دلایل شیوع این بیماری هستند. به گفته وی، بر اساس آخرین آمار ثبت‌شده در کشور، تعداد موارد جدید سرطان‌ها ۱۴۱هزار و ۶۴۱ مورد بوده که ۴۹ درصد آنها در زنان و ۵۱ درصد در مردان رخ داده است. 3 سرطان شایع در جمعیت زنان کشور سرطان پستان، تیروئید و روده بزرگ و در جمعیت مردان کشور پروستات، پوست (غیرملانوما) و معده هستند. اعتماد با بیان اینکه طبق آخرین گزارش‌های رسمی دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر معاونت بهداشت، حدود ۱۷۳ مورد ابتلای جدید به این بیماری در هر ۱۰۰ هزار نفر در طی سال در کشور شناسایی می‌شود، افزود: آمار جهان و ایران نشان می‌دهد در سال‌های اخیر میزان بروز سرطان‌ها در حال افزایش است و در صورت عدم اتخاذ سیاست‌های پیشگیرانه و سبک زندگی سالم، تا ۱۵ سال آینده این ارقام 2 برابر خواهد شد. وی گفت: دلایل متعددی در افزایش نرخ سرطان در جهان و ایران نقش دارند. یکی از مهم‌ترین عوامل، افزایش سن جمعیت است. اغلب کشورها در دنیا از جمله ایران به سمت یک جامعه سالمند در حرکتند و با افزایش سن، خطر ابتلا به سرطان افزایش می‌یابد. عامل بسیار مهم دیگر سبک زندگی ناسالم است؛ مصرف دخانیات و تغذیه نامناسب از جمله استفاده از غذاهای فرآوری‌شده و فست‌فودها، کاهش فعالیت بدنی و افزایش استرس از عوامل مهم افزایش خطر ابتلا به سرطان‌ها هستند. به گفته مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت، عوامل ژنتیکی و وراثتی نیز در برخی انواع سرطان، مانند سرطان پستان و کولورکتال، نقش مهمی دارند. با توجه به روند رو به افزایش سرطان در ایران، تمرکز بر غربالگری و تشخیص زودهنگام از مهم‌ترین استراتژی‌های پیشگیری و کنترل این بیماری است. وی گفت: تحقیقات نشان داده‌اند بیش از ۴۰ درصد موارد سرطان‌ها قابل پیشگیری هستند. ما در وزارت بهداشت، برنامه‌های ملی غربالگری و تشخیص زودهنگام برای ۲ سرطان شایع پستان و روده بزرگ در کشور را اجرایی کرده‌ایم و هموطنان عزیز می‌توانند با مراجعه به مراکز خدمات جامع سلامت، پایگاه و خانه‌های بهداشت سراسر کشور از این خدمات بهره‌مند شوند. همچنین توسعه برنامه‌های تشخیص زودهنگام سرطان برای سرطان‌های دیگر را در دست بررسی و اقدام داریم. بنا بر اعلام وزارت بهداشت، اعتماد افزود: از دیگر اقدامات مهم این وزارتخانه، پویش ملی مبارزه با سرطان است که هر ساله در بهمن‌ماه برگزار می‌شود. این پویش با هدف اصلی افزایش آگاهی عمومی، تشویق مردم به انجام غربالگری و معاینات دوره‌ای و نیز اتخاذ سبک زندگی سالم اجرا می‌شود. وی ادامه داد: در هفته اول بهمن‌ماه امسال ما بر نقش خانواده آگاه و مسؤول، به‌عنوان نخستین گام در پیشگیری از سرطان، اتخاذ سبک زندگی سالم و خودمراقبتی در برابر سرطان، همچنین نقش آموزش و پرورش، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم در آگاه‌سازی نوجوانان و جوانان به منظور پیشگیری از سرطان، سهولت دسترسی به خدمات بهداشتی غربالگری و تشخیص زودهنگام و نیز خدمات درمانی برای بیماران مبتلا به سرطان و نیز مشارکت مردم، داوطلبان و سفیران سلامت و مسؤولیت‌پذیری آنان تاکید می‌کنیم. مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت افزود: مقابله با سرطان تنها وظیفه نظام بهداشت و درمان نیست، بلکه در این مسیر، همکاری همه‌جانبه مردم، پزشکان، مسؤولان و رسانه‌ها بسیار مهم و اساسی است. تنها از طریق یک عزم ملی و برنامه‌ریزی منسجم می‌توان از افزایش بیشتر این بیماری در کشور جلوگیری کرد.