کد خبر: 298756تاریخ: 1403/11/23 00:00
تجلی پرشور مردم در مناسبت‌های انقلابی و تأثیر آن بر توسعه
حضور اجتماعی تا مشارکت اقتصادی
گروه اقتصادی: با وجود برخی مشکلات و گلایه‌های اقتصادی در کشور، روز گذشته راهپیمایی 22 بهمن در تهران و همزمان در سایر شهر‌های کشور با شور و شعفی وصف‌ناشدنی برگزار شد. مردم امسال هم با عزم و اراده، شکوه حضور در میدان را به نمایش گذاشتند تا نشان دهند مشکلات اقتصادی از وفاداری آنان به نظام جمهوری اسلامی نکاسته است. این حضور گسترده پیامی روشن به رئیس‌جمهور آمریکا که در روزهای اخیر دوباره ایران را به حمله و تحریم تهدید کرده بود، همچنین سایر جهانیان مخابره کرد که مردم ایران همچون گذشته در برابر فشارهای داخلی و خارجی ایستادگی خواهند کرد و این اتحاد و همدلی پشتوانه‌ای محکم برای عبور از چالش‌های پیش رو بویژه مشکلات اقتصادی خواهد بود. همچنین حضور پررنگ نسل جوان و نوجوان در این راهپیمایی، نشان‌دهنده زنده بودن ارزش‌های انقلاب اسلامی در میان نسل‌های جدید است.
***
شکست پروژه سیاه‌نمایی و ناامیدسازی در جنگ اقتصادی
راهپیمایی باشکوه چهل‌وششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی شرایطی برگزار شد که دشمن پس از مشاهده پیشرفت‌های نظامی ایران اسلامی، گزینه تهدید نظامی را آخرین گزینه می‌بیند و به جنگ اقتصادی رو آورده است. هدف اصلی آنان ضربه زدن به معیشت مردم و تضعیف اراده و روحیه آنهاست.
آمریکایی‌ها و همپیمانان غربی با سرمایه‌گذاری گسترده رسانه‌ای تلاش دارند ثبات اقتصادی کشور را نابود کنند. تهییج مردم برای ورود به بازارهای غیر مولد، ایجاد شغل‌های کاذب و رواج ناامیدی میان نخبگان و کارگران، از شگردهای آنان در این جنگ ترکیبی است. رسانه‌های دشمن با تغییر واقعیت‌ها و تطهیر چهره خشن خود، حتی تحریم داروهای کودکان مبتلا به بیماری پروانه‌ای را توجیه می‌کنند.
هدف اصلی دشمن در این جنگ چندلایه، سختی معیشت اقشار مختلف و ترغیب نخبگان و صاحبان سرمایه به مهاجرت است. این توطئه وسیع با هدف فلج کردن چرخه اقتصادی کشور و ضربه به ستون فقرات جامعه انجام می‌شود که حضور مردم در خیابان‌ها در روز گذشته نشان داد در رسیدن به این هدف شکست خورده‌اند.
***
اولویت بهبود و اصلاح وضعیت اقتصادی کشور
یکی از اولویت‌های اساسی حکمرانی در کشور بهبود و اصلاح وضعیت اقتصادی و معیشت مردم است. رهبر انقلاب اسلامی در 16 سال اخیر با نامگذاری سال‌ها و انتخاب شعارهای اقتصادی، بر فوریت و ضرورت مساله اقتصاد تاکید کرده‌اند.
در این میان مسائلی مانند ارزش پول ملی، رونق تولید، افزایش صادرات غیرنفتی، پرهیز از واردات کالاهای غیرضروری و حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان به دلیل تأثیر مستقیم بر زندگی و معیشت مردم، بسیار حائز اهمیت است.
دشمن نیز با درک این اهمیت، سال‌هاست تلاش خود را بر ضربه زدن به بخش اقتصادی متمرکز کرده و از ابزارهایی مانند تحریم و محدودسازی روابط اقتصادی ایران با کشورهای همسایه استفاده کرده است. وزارت خزانه‌داری آمریکا با رصد و اعمال محدودیت‌های اقتصادی، کارشکنی‌های مالی و تحریم‌ها علیه ملت ایران، در این جنگ اقتصادی نقش مهمی داشته است. آمریکایی‌ها با تمرکز بر حربه‌های اقتصادی، در تلاشند به کشور و انقلاب ضربه بزنند.
در این باره رهبر انقلاب هم در بیانات‌شان بارها اشاره داشته‌اند «جنگ واقعی، جنگ اقتصادی است؛ جنگ واقعی تحریم است؛ جنگ واقعی گرفتن عرصه‌های کار و فعالیت و فناوری در داخل کشور است؛ این جنگ واقعی است».
بر این اساس، با توجه به مشارکت فعال مردم و جایگاه ویژه فرهنگ تعاون در کشور و آموزه‌های اسلامی و قرآن کریم، بخش تعاونی اهمیت ویژه‌ای دارد.
بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، نظام اقتصادی کشور بر پایه ۳ بخش دولتی، تعاونی و خصوصی استوار است. تعاون یکی از ۳ بخش اصلی اقتصادی کشور است که با مبانی دینی اسلام کاملا سازگار است.
در اسناد و قوانین بالادستی کشور نیز بر اهمیت تعاون تأکید شده است. این بخش با تکیه بر اصول و ارزش‌های اسلامی، نقش مهمی در توسعه اقتصادی و بهبود معیشت مردم ایفا می‌کند.
نقش فعال مردم و ترویج فرهنگ تعاون، ستون اصلی این بخش اقتصادی است که از اهمیت بالایی برخوردار است.
به این ترتیب، تعاون با استفاده از مشارکت مردمی و اصول دینی، می‌تواند به عنوان موتور محرک توسعه اقتصادی عمل کرده و به بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک کند.
***
نقش کلیدی مشارکت مردم و تعاون در دوران دفاع مقدس
مشارکت فعال و همیاری مردم در طول ۸ سال دفاع‌مقدس، مصداق بارز تعاون و همکاری جمعی است. مردم با هر نگاه و سلیقه‌ای، از هر قوم و زبانی، در تمام زمینه‌ها از خط مقدم جبهه تا بیمارستان‌ها، مراکز درمانی، مدارس و تأمین کالاهای اساسی، همکاری و همیاری خود را نشان دادند.
در برنامه پنجم توسعه پیش‌بینی شده بود سهم تعاونی‌ها در اقتصاد کشور باید به ۲۵ درصد برسد اما با وجود نص صریح قانون و ابلاغ سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی توسط رهبر معظم انقلاب، تعاون هنوز به این سهم و جایگاه نرسیده است. این موضوع نیازمند آسیب‌شناسی و کار کارشناسی دقیق است.
بخش تعاون نمایانگر عدالت اجتماعی است و قابلیت‌های ویژه‌ای در استقرار عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه درآمدها دارد. توسعه بخش تعاون یکی از ۳ رکن اصلی اقتصاد کشور است و نظارت بر عملکرد آن نیازمند شناسایی وضعیت فعلی و تعیین جایگاه این بخش در تحقق سهم ۲۵ درصدی است. ورود بخش تعاون به فعالیت‌های اقتصادی موجب شفاف‌سازی، توزیع عادلانه درآمدها، کاهش شکاف طبقاتی و رفع فقر و نابرابری می‌شود.
ایجاد تعاونی‌های مسکن می‌تواند به کاهش قیمت تمام‌شده مسکن و جلوگیری از نظام دلالی و واسطه‌گری کمک کند. همچنین تعاونی‌های کشاورزی در کاهش قیمت محصولات زراعی و باغی نقش مهمی ایفا می‌کنند. تعاونی‌های مصرف نیز در تأمین نیازهای جامعه و تعاونی‌های تولیدی و توزیعی در تنظیم بازار عرضه و تقاضا نقش بسزایی دارند.
***
تعاون؛ مدل برتر اشتغال‌زایی و درآمدزایی
بخش تعاون به دلیل کارکردهای ممتاز و ظرفیت‌های بالایی که دارد، بهترین قالب برای اشتغال‌زایی، کارآفرینی و کاهش بیکاری است. ایجاد کسب‌وکارهای خرد و کوچک و خانگی در قالب تعاونی، بهترین راه برای درآمدزایی و نوآوری است. با توجه به پایین بودن هزینه و ریسک سرمایه‌گذاری در بخش تعاون نسبت به سایر بخش‌ها، مدل تعاون به عنوان الگویی برای ایجاد اشتغال پایدار و ارزان شناخته می‌شود. در تعاونی‌ها، نگاه سودآوری و نفع شخصی حاکم نیست و سود به طور عادلانه بین تمام اعضا توزیع می‌شود. در راستای رسیدن به هدف شعار سال ۱۴۰۳ با عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم»، تعاونی‌ها به دلیل ارتباط تنگاتنگ با مردم، می‌توانند عامل مهمی برای مشارکت مردم در جهش تولید باشند. در واقع تجمیع سرمایه‌های خرد توسط تعاونی‌ها می‌تواند نقش بسزایی در جهش تولید ایفا کند.
***
نسخه‌هایی برای حل مشکل اقتصاد و معیشت
برای حل مشکلات اقتصادی کشور پس از تحقیقات و بررسی‌های میدانی و دانشگاهی از سوی کارشناسان، راهکارهایی پیشنهاد شده است که در زیر به برخی آنها اشاره خواهیم کرد.
تولید ملی؛ کلید رشد اقتصادی: رشد اقتصادی کشور از طریق جهش تولید و سیاست‌های اقتصاد مقاومتی امکان‌پذیر است. کاهش تولید منجر به مشکلاتی مانند بیکاری، رکود و سختی معیشت می‌شود و این مسائل باید با تلاش داخلی حل شود.
مشارکت مردم در اقتصاد: مردم ایران همیشه در زمینه‌های مختلف همکاری کرده‌اند. در دوران کرونا، رزمایش مواسات و کمک‌های مومنانه نمونه‌ای از این مشارکت بود. مسؤولان و صاحبنظران اقتصادی باید راهکارهایی برای بهره‌مندی از ظرفیت مردم برای رشد تولید ارائه کنند.
رسیدگی به معیشت طبقات ضعیف: حل مشکلات اقتصادی مردم نیازمند اقدامات اساسی و بنیادین است. مسؤولان باید با اهتمام ویژه به مساله معیشت طبقات ضعیف، برای رفع این مشکلات تلاش کنند.
رفاه عمومی و رونق تولید: رفع موانع تولید و استفاده از ظرفیت‌های مردمی می‌تواند به رفع گرانی و بهبود وضعیت اقتصادی کشور کمک کند. برنامه‌ریزی صحیح و روحیه جهادی مسؤولان نقش مهمی در تحقق این اهداف دارد.
***
تولید ملی؛ مسیر رشد سریع و مستمر اقتصادی
رشد اقتصادی پایدار تنها از طریق افزایش تولید ملی امکان‌پذیر است. در شرایطی که اتاق فکرهای آمریکایی نبردی همه‌جانبه علیه اقتصاد کشور آغاز کرده‌اند، بهبود وضعیت اقتصادی نیازمند رشدی سریع و مداوم است. با تکیه بر سیاست‌های اقتصاد مقاومتی که هم درون‌‌گرا و هم برون‌گراست، می‌توانیم وضعیت اقتصادی کشور را بهبود بخشیم.
مهار تورم و حفظ ارزش پول ملی از مهم‌ترین اهداف است. باید با تلاش و همت صنعتگران و کارآفرینان داخلی، نرخ تولید ملی را افزایش دهیم. تنها با همکاری و هدایت مردم می‌توانیم این رشد سریع و مستمر را به دست آوریم. اگر تولید در کشور کاهش یابد، مشکلات متعددی از جمله بیکاری، رکود و سختی معیشت به وجود خواهد آمد. این مسائل دیگر ارتباطی به خارج از کشور ندارد و باید با توان داخلی حل شود. سنگ‌اندازی در مسیر تولید ملی منجر به بیکاری جوانان، کاهش اشتغال، رکود اقتصادی و دشواری معیشت مردم می‌شود. این مشکلات را نمی‌توان با ارتباط با کشورهای دیگر حل کرد، بلکه باید خودمان آنها را حل کنیم.
بنابراین تلاش برای افزایش تولید ملی نه‌تنها به رشد اقتصادی کمک می‌کند، بلکه باعث رفع بسیاری از مشکلات داخلی نیز می‌شود. همکاری همگانی و تلاش مستمر می‌تواند کشور را به سوی رشد اقتصادی پایدار هدایت کند.
***
مردم پای کار مشارکت اقتصادی برای تحقق ایران قوی
مردم ایران همیشه در صف اول یاری‌رسانی و حمایت از کشور و انقلاب بوده‌اند. در سال‌های اخیر، نمونه‌های بارزی از این مشارکت را در دوران کرونا و رزمایش مواسات و کمک‌های مومنانه مشاهده کردیم. این ظرفیت‌ها نشان می‌دهد اگر بدرستی از این پتانسیل‌ها بهره‌مند شویم، می‌توانیم به رشد تولید و توسعه اقتصادی کشور کمک کنیم.
صاحبنظران اقتصادی باید برای بهره‌مند ی از ظرفیت مردمی راهکارهای مناسبی ارائه دهند. یکی از مشکلات عمده‌ای که ما داریم، این است که برای مشارکت مردم در مسائل اقتصادی کمتر فکر کرده‌ایم. به مسؤولان محترم، صاحبنظران اقتصادی و علاقه‌مندان به سرنوشت کشور توصیه می‌شود راه‌های مشارکت عموم مردم در مسائل اقتصادی را پیدا کنند. هر جا مردم وارد میدان شده‌اند، پیشرفت حاصل شده است.
در دوران دفاع‌مقدس، مردم وارد میدان شدند و پیروز شدیم. در مسائل سیاسی نیز هر جا مردم حضور داشتند، به موفقیت دست یافتیم. در مسائل اقتصادی نیز همین‌گونه است. با حضور و مشارکت فعال مردم می‌توانیم به رشد اقتصادی و توسعه پایدار دست یابیم.
ضرورت بهره‌مندی از ظرفیت‌های مردمی و مشارکت آنها در اقتصاد کشور، امری حیاتی و ضروری است. با استفاده از این ظرفیت‌ها و تلاش مشترک می‌توانیم مشکلات اقتصادی کشور را حل کرده و به سمت آینده‌ای روشن حرکت کنیم.
همکاری و مشارکت مردم، کلید موفقیت در تمام عرصه‌ها از جمله اقتصاد است. با توجه به این نکته، باید برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌ها را به گونه‌ای تدوین کنیم که مردم بتوانند به صورت فعال در اقتصاد کشور نقش‌آفرینی و به تحقق ایران قوی کمک کنند.
***
ضرورت رسیدگی به معیشت طبقات ضعیف
حل قطعی مشکلات اقتصادی مردم نیازمند اقدامات بنیادین و اساسی است. اقدامات کوتاه‌مدت خوب اما ناکافی است، چرا ناکافی است؟ زیرا برطرف کردن مشکلات معیشتی اقشار مختلف مانند کارگران و معلمان، به اصلاح مبانی اقتصادی کشور بستگی دارد.
فرض کنید حقوق کارگران و معلمان را ۲۰ یا ۴۰ درصد افزایش دهیم اما اگر تورم را مهار و ارزش پول ملی را حفظ نکنیم، این افزایش حقوق برای آنان فایده‌ای نخواهد داشت. اگر رشد بی‌رویه قیمت‌ها ادامه داشته باشد، هر مقدار افزایش حقوق که داده شود، نمی‌تواند هزینه‌های زندگی را پوشش دهد. بنابراین اساس کار بر اصلاح مبانی اقتصادی کشور است.
هنگامی که دشمن بر مساله معیشت مردم متمرکز شده و اقتصاد را هدف حملات خود قرار داده است، مسؤولان نیز باید آرایش جنگی مناسبی بگیرند و برای رفع مشکلات معیشتی طبقات ضعیف تلاش همه‌جانبه‌ای داشته باشند. مسؤولان باید به مساله معیشت مردم یک اهتمام ویژه داشته باشند. امروز این مهم‌ترین کار و اولویت است، چون دشمن روی این موضوع متمرکز است. حل مشکلاتی که برای طبقات ضعیف در امر معیشت پیش می‌آید، از اساسی‌ترین کارها برای مسؤولان کشور است.
برای رسیدگی به معیشت طبقات ضعیف، مسؤولان باید سیاست‌ها و برنامه‌هایی را تدوین کنند که به ثبات اقتصادی و کنترل تورم کمک کند. افزایش تولید ملی، مهار تورم و حفظ ارزش پول ملی از جمله اقداماتی است که باید در دستور کار قرار گیرد.
تلاش برای بهبود معیشت طبقات ضعیف، نیازمند برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و پایدار است. مشکلات اقتصادی باید به صورت ریشه‌ای و اساسی حل شود. مسؤولان و نهادهای مرتبط باید همکاری و هماهنگی‌های لازم را داشته باشند تا بتوانیم به سوی آینده‌ای روشن و اقتصادی پایدار حرکت کنیم.
باید در راستای رسیدگی به معیشت طبقات ضعیف، تلاش همه‌جانبه‌ای شود. این اقدامات نیازمند همت و همکاری تمام مسؤولان کشور است تا بتوانیم به نتایج مطلوب دست یابیم.
***
رفاه عمومی در سایه رشد تولید
رشد تولید و استفاده بهینه از ظرفیت‌های مردمی می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی و رفاه عمومی منجر شود. اگر موانع رشد تولید برطرف شود و ظرفیت‌های مردمی به میدان آید، با رفع گرانی و بهبود شرایط اقتصادی، ثروت ملی و رفاه عمومی به دست خواهد آمد.
رونق تولید منجر به پیشرفت علمی نیز می‌شود. زمانی که تولید رونق یابد، کارخانجات، دستگاه‌های صنعتی و دستگاه‌های کشاورزی نیازمند شیوه‌ها و روش‌های علمی خواهند بود و دانشگاه‌ها وارد میدان می‌شوند و در نتیجه رونق علمی و اقتصادی همزمان محقق خواهد شد.
کلید حل مشکلات اقتصادی کشور، رونق تولید است. گرانی، تورم و کاهش ارزش پول ملی فشار زیادی به مردم می‌آورد. اگر بخواهیم این مشکلات را برطرف کنیم، تنها راه پرداختن به مساله تولید ملی است.
البته تمام این توفیقات به شرط برنامه‌ریزی صحیح و کار شبانه‌روزی مسؤولان محقق خواهد شد. روحیه جهادی و کار مخلصانه و بسیجی می‌تواند دشمن را به طور کامل عقب براند. در دوران دفاع‌مقدس نیز اگر همین روحیه جهادی نبود، دشمن عقب نمی‌رفت. امروز هم در نبرد اقتصادی، روحیه جهادی لازم است.
در همه بخش‌ها، کمربسته‌بودن مثل یک جهادگر لازم است؛ اگر این روحیه باشد، راه باز می‌شود و بن‌بست‌ها شکافته می‌شود. همان‌طور که دشمن را در همه عرصه‌ها عقب زدیم، در جنگ اقتصادی نیز عقب خواهیم زد. به این ترتیب، با برنامه‌ریزی صحیح، تلاش مستمر و روحیه جهادی می‌توانیم به رفاه عمومی و رشد اقتصادی پایدار دست یابیم. همکاری و همت مسؤولان و مردم نقش کلیدی در این مسیر دارد.
***
نقش کلیدی مشارکت مردمی در فائق آمدن بر چالش‌های اقتصادی
با توجه به مطالب پیش‌گفته و شرایط اقتصادی موجود، می‌توان نتیجه گرفت مشارکت مردمی بهترین راهکار برای فائق آمدن بر چالش‌های موجود کشور است. در صورت رونق تعاونی‌ها، فاصله طبقاتی کاهش خواهد یافت.
فعالیت‌های تعاونی می‌تواند به برطرف کردن مشکلات معیشتی مردم، بیکاری، گرانی، تورم و مسائل مربوط به مسکن کمک کند. با رونق این بخش، بساط دلالی و واسطه‌گری برچیده خواهد شد و شرایط اقتصادی کشور بهبود خواهد یافت.
امید است در دولت چهاردهم که نگاه به آموزه‌های دینی و پیوست عدالت را سرلوحه برنامه‌های خود قرار داده است، در روزهای باقی مانده از سال 1403 و به دنبال آن در سال مالی 1404، از فرصت‌های بخش تعاون و ظرفیت‌های بالقوه آن در اقتصاد ایران بخوبی استفاده شود.
با بهره‌گیری از این ظرفیت‌ها و برنامه‌ها سیاست‌های دولت می‌تواند به بهترین شکل ممکن عملیاتی شود و کشور از چالش‌های اقتصادی پیش‌رو عبور کند. تعاون و همیاری می‌تواند به بهبود وضعیت اقتصادی و رفاه عمومی کشور کمک کند و شرایط معیشتی مردم را بهبود بخشد.
برای دستیابی به این اهداف، برنامه‌ریزی‌های دقیق و هماهنگی‌های لازم بین تمام نهادها و مسؤولان ضروری است. بهره‌مندی از ظرفیت‌های بخش تعاون می‌تواند به تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی کمک و کشور را به سوی توسعه پایدار هدایت کند. با روحیه جهادی و تلاش همگانی می‌توانیم به آینده‌ای روشن‌تر و اقتصادی پایدارتر دست یابیم. بخش تعاون می‌تواند نقش مهمی در این مسیر ایفا و به بهبود وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم کمک کند.