گروه بینالملل: رئیسجمهور آمریکا در آخرین اظهارات خود درباره الحاق کانادا به خاک ایالات متحده در مصاحبه اخیرش با شبکه فاکسنیوز مواضع جدیتری اتخاذ کرد. دونالد ترامپ در این مصاحبه درباره سیاستهای فوری و احکام صادر شده اخیرش نیز صحبت کرد و مهمترین بخش صحبتهایش در این مصاحبه نیز مربوط به سیاست خارجی دولتش و سخنان جنجالی پیشینش درباره الحاق کانادا، خرید غزه و وضع تعرفههای جدید بر کشورهای آمریکایی و اروپایی بود. ترامپ در پاسخ به سوال فاکسنیوز درباره پیشنهادش درباره وضع تعرفه روی روابط تجاری با کانادا و مکزیک گفت: «برای جلوگیری از ورود مواد مخدر به کشور و امنیت مرزهایمان اقداماتی باید شود. این اقدامات کافی نیست و آنها را تغییر خواهم داد». ترامپ همچنین در این مصاحبه درباره ادعای خود مبنی بر الحاق کشور کانادا به خاک ایالات متحده آمریکا گفت در این تصمیم مصمم است. رئیسجمهور آمریکا در واکنش به اظهارات اخیر «جاستین ترودو» نخستوزیر کانادا پیرامون جدی بودن خواست ترامپ برای الحاق کانادا به آمریکا تصریح کرد: «بله! کاملا جدی هستم. کانادا در صورت الحاق به آمریکا وضعیت بسیار بهتری خواهد داشت. به خاطر کانادا سالانه ۲۰۰ میلیارد دلار ضرر میکنیم. من اجازه نخواهم داد این روند ادامه یابد. چرا ۲۰۰ میلیارد دلار به کانادا میپردازیم؟ اگر آنها یکی از ایالتهای ما شوند با پرداخت این مبلغ مشکلی نخواهم داشت». وی در پاسخ به سوالی درباره انتقادات وارده بر استفاده از تعرفهها علیه دیگر کشورها و تأثیر آن بر اقتصاد آمریکا مدعی شد: «به نظر من ثروتمند خواهیم شد. اکنون ثروتمند نیستیم. ما به خاطر سوءاستفاده دیگر کشورها از آمریکا ثروتمند نیستیم. به خاطر مکزیک نیز با کسری ۳۵۰ میلیارد دلاری روبهرو هستیم.» ترامپ در پاسخ به سوال دیگری درباره احتمال خواست خود برای «متحد کردن آمریکا» گفت: «دوست دارم این کار را انجام دهم اما بگذارید این را بگویم. ما باید متحد شویم و فقط موفقیت گسترده یک کشور را متحد خواهد کرد و موفق شدن سخت است». سخنان ترامپ درباره الحاق کانادا در این مصاحبه نشاندهنده جدی و مصمم بودنش برای اجرایی کردن این تصمیم است. تا پیش از این، بسیاری، ادعاهای ترامپ درباره الحاق کانادا، پامانا و وضع تعرفه بر کالاهای مکزیکی را در راستای مقابله با چین و در ادامه جنگ تعرفهای تحلیل میکردند اما پس از مواضع اخیر ترامپ مشخص شد تصمیم ترامپ یک نوع اخاذی در حوزه سیاست خارجی از کشورهای همسایه و متحد آمریکا نیست، بلکه هدفی جدی برای بزرگتر کردن آمریکا و الحاق مناطق بیشتری به خاک این کشور به منظور دسترسی به منابع بیشتر است؛ منابعی که در دوره جدید رقابت اقتصادی و تجاری آمریکا با چین میتواند به حفظ هژمونی آمریکا کمک کند.
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا نیز از جمله افرادی است که متوجه این مساله شده و نسبت به آن واکنش شدیدی نشان داده است. یک منبع دولتی در کانادا اعلام کرد نخستوزیر ترودو گفت اظهارات اخیر ترامپ درباره تمایلش برای تبدیل کردن کانادا به یکی از ایالتهای آمریکا، یک موضوع واقعی است و با منابع طبیعی غنی این کشور در ارتباط است. ترودو این اظهارات را در جریان یک نشست رهبران کار و تجارت کانادا پشت درهای بسته درباره چگونگی پاسخگویی به تهدیدات تعرفهای ترامپ بر محصولات وارداتی از کانادا بیان کرد. نخستوزیر کانادا اذعان کرد: آنها از منابع ما و از آنچه ما داریم مطلع هستند و میخواهند از این منابع سود زیادی ببرند اما آقای ترامپ در ذهن خود دارد که یکی از آسانترین راهها برای انجام این کار، الحاق کانادا به کشورش است و این موضوعی کاملا واقعی است.
این مواضع در حالی بیان شده است که ترامپ و ترودو اخیرا پس از تماس تلفنی برقرار شده بین 2 نفر بر سر تعلیق تعرفههای گمرکی به مدت دستکم 30 روز به توافق رسیدند. این توافق مشروط بر این شده است که کانادا در این مدت گامهای بیشتری برای تقویت امنیت مرزها و مقابله با باندهای قاچاق مواد مخدر بردارد. این گامها طبق گفته ترودو شامل استقرار هلیکوپترهای جدید، استفاده از فناوریهای پیشرفته، افزایش نیروهای مرزی، بهبود هماهنگی با شرکای آمریکایی و تخصیص منابع بیشتر برای متوقف کردن جریان قاچاق ماده مخدر فنتانیل میشود. این توافق پس از آن شکل گرفت که رئیسجمهور آمریکا به دنبال وضع تعرفههای 25 درصدی علیه کانادا بود و با توافق حاصل شده این تعرفهها به تعویق افتاده است. ترامپ همچنین بار دیگر اتاوا را در جنگ تجاری تهدید و تاکید کرد کانادا باید به پنجاه و یکمین ایالت آمریکا تبدیل شود. وی گفت: مالیاتهای بسیار کمتر و حفاظت نظامی خیلی بهتر برای مردم کانادا؛ بدون هیچ تعرفهای. تعرفههای جدید آمریکا علیه کالاهای کانادایی همزمان با تعرفههای مشابهی علیه کالاهای چینی و مکزیکی اعمال شد. به نظر میرسد ترامپ برای پیشبرد جنگ تعرفهای خود و ایجاد بهانه برای الحاق کانادا، اتاوا و مکزیکوسیتی را به ناتوانی در جلوگیری از گسترش مواد مخدر و مهاجرت غیرقانونی به آمریکا متهم میکند؛ اتهامی که از سوی 2 کشور همسایه و هممرز با آمریکا رد شده است اما تاثیری بر تصمیمات ترامپ و سیاست خارجی تهاجمی جدید وی ندارد. ترودو همچنین در واکنش به اقدامات ترامپ اعلام کرد مقامات کانادایی در حال بررسی امکان اتخاذ اقدامات تلافیجویانه غیرتعرفهای در حوزههای مواد معدنی حیاتی و انرژی هستند. ترودو گفت: من اعلام میکنم کانادا به اقدامات تجاری آمریکا با تعرفههای 25 درصدی روی کالاهای آمریکایی به ارزش 155 میلیارد دلار کانادا (106.5 میلیارد دلار آمریکا) پاسخ خواهد داد. پیش از این نیز اقدامات و مواضع ترامپ با واکنش شدید مردم کانادا روبهرو شده بود و مردم این کشور دست به تحریم کالاهای آمریکایی زده بودند؛ مسالهای که منجر به زیان شرکتهای آمریکایی شده بود. علاوه بر این در یک بازی هاکی روی یخ در کانادا شهروندان کانادایی سرود ملی تیم آمریکا را برای نخستینبار در طول مسابقات ورزشی بین 2 کشور هو کرده و اعتراض خود را به سیاستهای رئیسجمهور آمریکا در قبال استقلال کشورشان اعلام کردند؛ اقدامی که واکنش ترامپ را در پی داشت. وی پس از اقدامات خودجوش مردم کانادا در واکنش به سیاستهای اعلامی خود در پیامی به مردم کانادا اعلام کرد «من عاشق مردم کانادا هستم. فقط با رهبران آن مخالفم»؛ سیاستی فریبکارانه که تا پیش از این در قبال مردم کشورهای غرب آسیا، آفریقا و آسیا گرفته میشد اما در دوران جدید و با به خطر افتادن هژمونی آمریکا این سیاست علیه کشورهای متحد آمریکایی و اروپایی نیز به کار گرفته شده است. دولت کانادا نیز در واکنش به این سیاست از علاقه خود به افزایش همکاری تجاری با اتحادیه اروپایی خبر داده است؛ اقدامی واکنشی که اتحادیه اروپایی، کانادا و سایر متحدان آمریکا در قبال سیاست خارجی خصمانه آمریکا در پیش گرفتهاند.
* ترامپ به دنبال مالکیت غزه
اظهارات ترامپ تنها محدود به کشورهای قاره آمریکا و جزیره گرینلند نبوده است و وی اخیرا از طرحی خطرناک برای تصاحب و اشغال غزه پردهبرداری کرده است؛ طرحی که تا پیش از این از سوی مقامات رژیم صهیونیستی با زور اسلحه پیگیری شده بود و اکنون دونالد ترامپ به دنبال امتحان این طرح شکست خورده با استفاده از طمع و پول است. رئیسجمهور آمریکا روز یکشنبه 21 بهمن گفت متعهد به خرید و مالکیت غزه است اما میتواند بخشهایی از این اراضی را در اختیار سایر کشورهای غرب آسیا قرار دهد تا در تلاشهای بازسازی کمک کنند. اظهارات ترامپ در داخل ایر فورس وان خطاب به خبرنگاران در شرایطی مطرح شد که او پیشتر هم با ناامن خواندن غزه، خواستار کوچاندن ملت فلسطین از غزه و آغاز روند بازسازی شده بود. وی همچنین مدعی شد «این اشتباه بزرگی است که به فلسطینیها اجازه دهیم به غزه بازگردند». ترامپ گفت: «من به آن به عنوان یک مکان بزرگ برای املاک و مستغلات نگاه میکنم و آمریکا به دنبال مالکیت بر آن است». رئیسجمهورآمریکا بار دیگر گفت باید مطمئن شود حماس بار دیگر کنترل غزه را به دست نگیرد. به نظر میرسد سخنان ترامپ پس از سفر بنیامین نتانیاهو به آمریکا و دیدار چند ساعته با وی بخشی از توافقات بین آنها برای تغییر چهره خاورمیانه است. این اقدامات را باید در راستای ادامه طرح آبراهام و افزایش قدرت رژیم صهیونیستی در منطقه به عنوان متحد اصلی آمریکا دانست؛ طرحی که تلاش دارد با گروکشی مساله بازسازی غزه سیاستهای خود را با تطمیع و فریب فلسطینیان ساکن این باریکه و در نهایت فشار حداکثری نظامی از سوی ایالات متحده آمریکا و رژیم صهیونیستی دنبال کند. این طرح و مواضع جدید ترامپ درباره نوار غزه واکنشهای منفی بسیاری را در پی داشته است. طرح ترامپ شامل بازسازی غزه و تبدیل آن به چیزی که او «ریویرای خاورمیانه» مینامد، است.
طبق این طرح، فلسطینیان آواره ابتدا به اردن، مصر و سایر کشورهای عربی منتقل میشوند و سپس برخی از آنها در منطقه بازسازیشده اسکان خواهند یافت. پیش از این اردن و مصر این طرح را رد کرده و هشدار دادهاند میتواند مذاکرات شکننده آتشبس و گفتوگوهای جاری درباره آزادی اسیران صهیونیست با حماس را به خطر بیندازد. اتحادیه عرب و جنبش حماس هم این پیشنهاد را رد کردهاند. علاوه بر این، قدرتهای جهانی از جمله آلمان، فرانسه، برزیل، روسیه و چین، طرح جابهجایی فلسطینیان را محکوم کردهاند. کشورهای مخالف این طرح استدلال میکنند انتقال اجباری فلسطینیان ناقض قوانین بینالمللی است. فعالان حقوق بشر هم این پیشنهاد را «پاکسازی قومی» نامیدهاند. در بین واکنشها مواضع کشورهای اروپایی که متحد ایالات متحده آمریکا به حساب میآیند بسیار قابل توجه است. اولاف شولتس، صدراعظم آلمان طرح ترامپ برای جابهجایی فلسطینیان از نوار غزه و تصاحب آن توسط ایالات متحده را ننگین و شرمآور توصیف کرد. شولتس در این باره گفت: اسکان مجدد جمعیتها غیرقابل قبول و خلاف قوانین بینالمللی است. علاوه بر این، اصطلاح «ریویرای خاورمیانه» با توجه به ویرانیهای باورنکردنی در نوار غزه وحشتناک است. پیش از این نیز دیگر کشورهای اروپایی مانند فرانسه، اسپانیا، ایرلند، بریتانیا، ایتالیا و بسیاری دیگر از مقامات اروپایی به طرح ترامپ واکنش منفی نشان داده و آن را نقض حقوق بشر و قوانین بینالمللی خوانده و مصداق پاکسازی قومی معرفی کرده بودند؛ مسالهای که در کنار واکنش منفی شدید کشورهای مصر، اردن و عربستان سعودی و فلسطینیها نشاندهنده چالشهای جدی بر سر راه اجرای این طرح است.