ثمانه اکوان: زمانی که بحران اوکراین و سقوط دولت این کشور پیش آمد، برخی رسانه‌های غربی با استفاده از فرصت پیش‌آمده سعی داشتند شکست آمریکا در ماجرای سوریه و همچنین رابطه خاص ایجاد شده بین این کشور و ایران را به حوادث اوکراین گره زده و با شبیه‌سازی این حوادث برای ایران، الگوهایی برای برخورد با ایران و تلاش برای فروپاشی نظام جمهوری اسلامی در این زمینه به سیاستمداران غربی نشان دهند. این البته در شرایطی بود که تجربه انقلاب‌های رنگین و مخملین یک بار در سال 88 در ایران شکست خورده بود. با این حال با درخواست مردم کریمه برای جدایی از اوکراین و پیوستن این شبه‌جزیره به روسیه و تبعات بعدی؛ از جمله تلاش‌های روسیه برای برقرار کردن آرامش در این کشور، تعداد اینگونه تحلیل‌ها نیز بشدت کاهش یافت و عملا دیگر در تمام رسانه‌ها تنها بحث مطرح در این زمینه این بود که شاید حوادث اوکراصین و اختلافات عمیق بین روسیه و آمریکا بتواند بر مذاکرات هسته‌ای نیز تاثیر بگذارد. حالا که مدتی از برگزاری مذاکرات هسته‌ای در مرحله دوم آن  گذشته و دو طرف نشان داده‌اند نمی‌خواهند مساله اوکراین را در مسائل مربوط به این گفت‌وگو دخالت دهند و دولت آمریکا نیز عملا از همکاری روسیه در این مذاکرات گفته است، رسانه‌ها به دنبال تاثیرات مثبت و منفی این حوادث بر گفت‌وگوهای ایران هستند.  تاکنون صحبت تنها از این مساله بود که شاید مذاکرات با ایران در زیر سایه اختلافات عمیق اروپا و روسیه یا آمریکا و روسیه به حاشیه رانده شود اما هم‌اینک صحبت از این است که ایران چگونه می‌تواند از فرصت پیش‌آمده استفاده کند و با استفاده از شکستی که غرب در اوکراین از روسیه خورده است و همچنین اختلافات موجود بین روسیه و متحدان اروپایی‌اش، از این فرصت به نفع خود استفاده کند.  نشریه تحلیلی «اسلیت» در مطلبی به این موضوع پرداخته و با اشاره به مهم‌ترین معضل اروپا در این زمینه که همان صادرات گاز روسیه به کشورهای عضو این اتحادیه است، آورده است: «کشورهای اروپایی طی مدتی که از بحران اوکراین می‌گذرد به طور شفاف بیان کرده‌اند که قصد دارند با توجه به مسائلی که رابطه دوطرفه میان اروپا و روسیه را تهدید می‌کند، از میزان واردات گاز خود از این کشور کم کنند». روسیه نیز با این حال آمریکا و اروپا را بر سر اوکراین بشدت تحت فشار گذاشته و از متحدان جدید اوکراین خواسته فکری به حال پرداخت بدهی‌های این کشور به روسیه کنند و برای قیمت جدید گاز نیز برای سال‌جاری میلادی آماده باشند. روسیه از این بابت سال‌ها پیش تصمیم خود را گرفته بود و همانطور که نشریه اکونومیست چند ماه پیش بیان کرده بود، به همین دلیل با ایجاد خط لوله گاز خود در مناطق جنوبی روسیه، سعی داشت گاز این کشور را از طریق دریای سیاه به اروپا صادر کرده و در این میان اوکراین را به‌گونه‌ای دور بزند. این خبر در وهله اول شاید خبر خوبی برای پروژه‌هایی مانند خط لوله گاز ترانس آدریاتیک باشد که در صورت تکمیل شدن در سال 2018 می‌تواند گاز قفقاز را از ترکیه به اروپا ببرد و دراین میان از میزان اثرگذاری روسیه بر کشورهای اروپایی کم کند اما تا سال 2018 چه اتفاقاتی در این زمینه می‌افتد؟ روسیه سعی دارد همه این خطرات را از خود دور کند اما در هر صورت هر خبری از این دست به نفع ایران خواهد بود، چرا که ایران به عنوان دومین منطقه ذخایر گازی جهان سال‌هاست به دلیل تحریم‌ها نتوانسته درآمد خوبی از صادرات گاز خود داشته باشد و به بازاری دست‌نخورده و تازه‌نفس در این زمینه تبدیل شده است. دولت ایران سعی دارد از طریق گفت‌وگوهای هسته‌ای رابطه خود با کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا را بهبود بخشد اما به نظر می‌رسد با توجه به شرایط پیش‌آمده، این اتحادیه اروپاست که بیشتر از هر زمان دیگری به بهبود رابطه خود با ایران نیازمند است.  همزمان با این تحلیل‌ها بود که محمدرضا نعمت‌زاده، وزیر صنعت اعلام کرد: «ایران باید به عنوان شریک قابل توجه و قابل اطمینان اروپا برای تامین گاز موردنیازش شناخته شود.» این صحبت نعمت‌زاده در واقع پیام مستقیمی به اتحادیه اروپایی بود که در صورتی که تحریم‌ها از ایران برداشته شود این تنها ایران نیست که از این مساله سود می‌برد و اتحادیه اروپا نیز تا مدتی از دردسرهای تامین گاز خود از روسیه دور خواهد ماند.  ایران هم‌اکنون در قبال روسیه، کشورهای اروپایی و به تبع آن آمریکا گزینه‌های زیادی روی میز دارد. یکی از این گزینه‌ها تامین گاز مورد نیاز اروپا است و گزینه دیگر قرارداد 20 میلیارد دلاری نفتی با روسیه که در هر دو صورت اگر روسیه نیز با ایران همراهی کند، ایران می‌تواند از طریق این اقدامات امتیازات بزرگی از اتحادیه اروپایی گرفته و به عنوان برنده از پای میز مذاکرات هسته‌ای بلند شود.  اگر ایران همچنان به عنوان خطرناک‌ترین کشور برای اتحادیه اروپایی و آمریکا شناخته شود و در عین حال برای معاملات گازی و نفتی نیز با روسیه قرارداد بسته و اروپا را به حال خود رها کند، اتحاد این دو کشور می‌تواند به معنای از بین رفتن کامل نظام فشار و تحریم بر ایران و از سوی دیگر متحد شدن ایران و روسیه علیه آمریکا باشد. در هر صورت اگر عکس این قضیه نیز درست دربیاید و ایران بتواند چنین وانمود کند که می‌تواند شریک اقتصادی خوبی برای اروپا باشد و گاز این منطقه را به کل تامین کند، باز هم برنده این میدان خواهد بود.  اروپاییان هم‌اینک نیز به دلیل بحران‌های اقتصادی خود اشتیاق‌شان در انجام معاملات مختلف اقتصادی با ایران را اعلام کرده و سفرهای مختلفی به کشورمان داشته‌اند. اوباما می‌داند که اتحادیه اروپا بشدت به دنبال حفظ روابط دوستانه خود با ایران است و نیاز دارد که هر چه سریع‌تر بحران عدم روابط اقتصادی با ایران را حل کند تا بتواند بخشی از نیازهای خود را از طریق بازار بزرگ این کشور 77 میلیونی تامین کند. شاید پیچیدگی مذاکرات هسته‌ای به همین دلیل باشد اما ایران تاکنون نتوانسته از این فرصت بزرگ که فروپاشی اوکراین و اختلافات زیاد روسیه و آمریکا به وجود آورده استفاده کند اما ایران می‌تواند بزودی به بزرگ‌ترین برنده آشفته‌بازار اوکراین و روسیه تبدیل شود.