علیرضا پورصباغ: سیمای فرانسوی شبکه جهانی سحر به عنوان تنها تلویزیون فرانسویزبان سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، فعالیت خود را از تاریخ 20 فروردین سال ۱۳۷۸ با 30 دقیقه پخش روزانه آغاز کرد. پس از افتتاح کانال دوم شبکه سحر یعنی از سال ۱۳۸۸ تاکنون، زمان پخش این سیما هم افزایش پیدا کرده است. برنامههای این سیما هماکنون از کانال یک شبکه سحر و از طریق ماهوارههای هاتبرد، یامال، نایلست، بدر و اینتلست پخش میشود و مخاطبان بسیاری در اروپا، آمریکا و آفریقا امکان تماشای برنامههای این سیما را در دو بخش صبحگاهی و عصرگاهی دارند. سعید غفاری، مدیر سیمای فرانسوی شبکه سحر است. او که چندی است مدیریت این سیما را برعهده گرفته، پیش از این مدیر سیمای انگلیسی شبکه سحر بوده است. با او درباره گروه تحت مدیریتش گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید.
برنامههای سیمای فرانسوی کانال یک شبکه سحر با چه شکل زمانی پخش میشود؟
سیمای فرانسوی فعالیت خود را با پخش نیم ساعت برنامه در روز آغاز کرد اما به مرور زمان، شبکه سحر با سیاست توسعه و تقویت بخش فرانسوی خود به افزودن تدریجی زمان پخش آن همت گمارد. در حال حاضر برنامههای ما از سیمای فرانسوی در ۲ بخش صبحگاهی و عصرگاهی پخش و مجموعا 5/6 ساعت را شامل میشود.
اگر بخواهید برنامههایی را که از سیمای فرانسوی پخش میشود، تقسیمبندی کنید، در چه محورها و زمینههایی دستهبندی میشود؟
سیمای فرانسوی شبکه جهانی سحر، یک سیمای سیاسی- فرهنگی- اجتماعی است. اغلب برنامههای تولیدیمان در این قالبها بوده و برنامههای تأمینی از شبکههای دیگر هم به همین ترتیب تهیه میشود. این سیما که حالا با یک تجربه 15 ساله برنامههایش را تولید و پخش میکند، از این تجربه طولانیمدت استفادههای بسیاری برده است. در واقع با توجه به سابقه و تجربیات حاصل شده در طی سالهای گذشته، ما شاهد ساخت و تولید برنامههای خوبی بودهایم.
چه رویکردهایی را در تولید و ساخت برنامهها بویژه برنامههای سیاسی در نظر دارید؟
در برنامههای سیاسی رویکرد ما در وهله اول پاسخگویی به شبهات سیاسی درباره ایران بوده است. با توجه به موضعگیریهای نادرست رسانههای غربی درباره رویکردهای سیاسی جمهوری اسلامی ایران، تصویر نادرستی نمایش داده میشود که هدفش گمراه کردن مخاطب و نشان دادن یک چهره غیرواقعی از جمهوری اسلامی ایران بوده است.
پس مقابله با نگاه «ایرانهراسی» جزو اولویتهای شما است؟
در مقابل هجمههای ایرانهراسی، ما با هدف ارائه تصویری واقعی، مناسب و شایسته از نظام جمهوری اسلامی در ایران برنامهسازی میکنیم. در واقع ما حرفهایی میزنیم که در دنیا خریدار دارد زیرا با حرفها و تبلیغات عمومی رسانههای غربی متفاوت است.
اصولا به عقیده شما چرا باید سیمایی با برنامههایی به زبان فرانسوی داشته باشیم؟
هماکنون بعد از زبانهای عربی (الکوثر و العالم) و انگلیسی سحر (پرستیوی)، حضور رسانهای متناسب با فرهنگ و تفکر مخاطب فرانسویزبان که دنبالهرو اهداف جمهوری اسلامی بوده و به پخش برنامههای فاخر به زبان فرانسوی بپردازد، از اهمیت بسزایی برخوردار است. در حال حاضر، حدود 226 میلیون مسلمان در دنیا به زبان فرانسه حرف میزنند اما برای این مخاطبان، هیچ شبکه یا رسانهای که با صداقت رفتار کند و هیچ منبع شفاف و قابل اطمینانی که بتواند آنها را با انقلاب اسلامی در ایران و اهداف آن آشنا کند، وجود ندارد. در این میان باید توجه کنیم که در بسیاری از کشورهای فرانسهزبان، اسلام به عنوان دین رسمی یا دستکم به عنوان دین اکثریت آن کشورها مطرح است. رشد اسلام در کشورهای فرانسهزبان، ضرورت افزایش آگاهی ایشان را نسبت به اسلام سیاسی و حقیقی بیشتر میکند. این افزایش آگاهی از موضوعات بسیار مهمی است که ما در سیمای فرانسوی سحر بسیار بر آن تأکید کرده و از آن غفلت نمیکنیم.
روشنگری درباره اسلام اروپایی هم از دغدغههای شما است؟
آنچه به عنوان اسلام اروپایی یا اسلام فرانسوی مطرح میشود، نشاندهنده و نتیجه رشد اسلامگرایی در میان مردم این کشورهاست. دین مبین اسلام با تفکرات، دستورات و تکالیفی که برای پیروانش در نظر گرفته، بسیاری از مردم اروپا را به خود جلب کرده و همین مساله، سران این کشورها را به هراس انداخته است. تا پیش از این آنها تنها در مقابل کشورهای اغلب شرقی که اسلام دین رسمی آنها بوده و اغلب مردمانشان به این دین گرایش داشتند، موضعگیری میکردند اما حالا مشکل اصلی سران کشورهای غربی، مسلمان شدن مردم خودشان و شهروندان کشورهای اروپایی است. آنها دیگر نمیتوانند به نام دفاع از کشور در مقابل مردم همان کشور بایستند و لازم است که به دنبال راهحلهای مناسبتری برای مواجهه با این پدیده رو به رشد در کشورهایشان باشند. غرب باید بداند که دیگر نمیتواند با محدود کردن پوشش و ممنوع کردن انجام فرایض اسلام، با این پدیده برخورد کند. رشد وهابیت تکفیری در اروپا هم پدیدهای است که نباید از آن غفلت کنیم. آنچه برای ما اهمیتی ویژه دارد، نشان دادن روح اسلام و ترویج این دین است تا فرقههای انحرافی، نتوانند خودشان را به جای اسلام ناب واقعی جا بزنند. لذا نهتنها وجود یک سیمای فرانسوی 5/6 ساعته در دل شبکه سحر که فعالیت یک کانال یا شبکه مستقل 24 ساعته به زبان فرانسوی بسیار ضروری است که البته این ضرورت توسعه در سیاستهای کلان سازمان نیز مورد نظر قرار دارد و امیدواریم بزودی محقق شود.
مهمترین اولویتهایی که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای سیمای فرانسوی سحر تعریف شده، چیست؟
معرفی ایران و آشنا کردن مخاطبان با فرهنگ، تاریخ و اندیشه اسلامی این مرز و بوم، یکی از مهمترین محورهای برنامهسازی در سیمای فرانسوی است. البته تاریخ ایران و تمدن غنی و قدیم آن، بر اهالی ادب و فرهنگ پوشیده نیست. در این میان مخاطبان فرانسویزبان، از ظرفیت بالاتری برای درک ارزش این فرهنگ اصیل برخوردارند. همچنان که زبان فرانسه سابقهای کهن و زمینه فرهنگی و هنری گسترده و روشنی دارد، ضروری است ما نیز به عنوان کشوری بزرگ با تمدن و پشتوانه فرهنگی اصیل بتوانیم ارتباط قوی با مخاطبانمان برقرار کنیم.
آیا در بازار داغ رسانهای دنیا، با توجه به رشد چشمگیری که در تعدد و تنوع این رسانهها وجود دارد، شما به عنوان سیمای فرانسوی سیاستهای تازهای برای جلب بیشتر مخاطبان در پیش گرفتهاید؟
سیاست فعلی ما در سیما این است که تا جایی که میسر باشد، بتوانیم برنامهها را در کشورها و مناطق محل زندگی مخاطبانمان تهیه و تولید کنیم. اهمیت این مساله برای تمام سیماها و گروههای شبکه سحر روشن است و در این میان سیمای فرانسوی هم برای دستیابی به این هدف همت بسیاری به خرج داده است. ما در این سیما با طراحی برنامههای مناسب در کشورهای فرانسه، لبنان و تونس و بهرهمندی از ظرفیت اندیشمندان و طلبههای فرانسویزبانی که در قم هستند، در حال حرکت و اجرایی کردن آنها هستیم. چرا که به این ترتیب نزدیکی برنامههای ما به واقعیتهایی که در آن کشورها و در نتیجه در زندگی مخاطبانمان میگذرد، بیشتر از گذشته میشود و ملموس و قابل درک بودن برنامهها به بالا رفتن آمار مخاطبانمان کمک میکند.
از طرف دیگر سیمای فرانسوی یک رسانه تصویری در سطح بینالمللی است و از این رو باید با برداشتن قدمهای سنجیده و ساخت برنامههایی در فرم حرفهای و با محتوای شایسته برای رسیدن به رسانهای مطلوب در سطح بینالمللی تلاش کنیم. البته حرکت ما همواره به این سمت بوده است و قطعا موفقیتهای قابلتوجهی هم در این جهت به دست آوردهایم. طبعا چشمانداز ما کیفیسازی تولیدات و برنامهها و ارتقای همواره آنها به سطوح بالاتر است؛ سطحی که علاوه بر همخوانی با استانداردهای جهانی، با استراتژیهای ما در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و بخش برونمرزی نیز همراستا باشد.