گروه بینالملل: 3 شخصیت معتبر بینالمللی از 3 اقلیم و خاستگاه کاملا متفاوت طی یک شبانه روز ماهیت فعلی شبکه اطلاعاتی سراسری جهانی(اینترنت) را به شکلی هشدارگونه و جدی زیر سؤال بردند. پس از افشاگریهای ادوارد اسنودن و رسوایی شنود آژانس امنیت ملی آمریکا، نقش ایالات متحده در حاکمیت اینترنت جهانی هر چه بیشتر مورد انتقاد قرار گرفته است. افزایش امنیت اینترنت و جلوگیری از جاسوسی و جرائم اینترنتی به طور کلی، چالش امروز دنیای مجازی است به طوری که تیم برنرز لی که شبکه جهانی وب را که پایه اصلی اینترنت بوده است اختراع کرده و همچنین دیلما روسف، رئیسجمهوری برزیل و ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در واپسین ساعات هفته گذشته به ترتیب ماهیت فعلی اینترنت را «غیربیطرف»، «غیردموکراتیک» و «پروژهای تحت کنترل سیا» خواندند. نشست بینالمللی 2 روزه ایمنی و مدیریت اینترنت، «نت موندیال» (شبکه جهانی) با سخنرانی تاریخی«تیم برنرز لی» مخترع انگلیسی شبکه جهانی وب علیه فرزند ناخلفش سر و صدای زیادی در رسانههای عمومی به پا کرد. او در حضور دیلما روسف، رئیسجمهوری برزیل و نمایندگان بیش از 80 کشور در سائوپولو گفت: «بیطرف نگه داشتن اینترنت به معنای دوری از هرگونه تبعیض، چه اقتصادی و چه سیاسی است. انفجار نوآورانهای که در طول 25 سال اخیر در سراسر جهان رخ داد، فقط به دلیل همین بیطرفی بهوقوع پیوست». هدف اصلی این کنگره بحث درباره آینده اینترنت، نحوه تصمیمگیریها، دسترسی برابر به اینترنت و حفظ حریم خصوصی بود. به این مناسبت، خانم روسف «قانون اساسی اینترنت برزیل» را به عنوان نمونهای از قانون برای حفظ حقوق کاربران امضا کرد. او گفت این کشور حامی اینترنتی است دموکراتیک و شفاف که مدیریت آن در اختیار بخشهای دولتی و غیردولتی باشد. وی افزود: «به نظر ما یک مدیریت چندجانبه بهترین نحوه برای مدیریت اینترنت است». اشاره او به تصویب پیشنویس قانونی در کنگره برزیل بود که مقررات اینترنت را تعیین و حفاظت از محرمانه ماندن اطلاعات کاربران را تضمین میکند. این متن که 26 مارس در مجلس نمایندگان برزیل به تصویب رسیده بود، یک روز پیش از آغاز نشست بینالمللی «نت موندیال» که به ابتکار برزیل در شهر سائوپائولو به منظور بحث درباره زمامداری جهانی شبکه برگزار میشود، در سنای این کشور تصویب شده بود. این قانون برای اجرایی شدن فقط باید به امضای دیلما روسف، رئیسجمهور برزیل میرسید که چنین شد. این «چارچوب مدنی» که از سوی تدوینکنندگانش، قانون اساسی واقعی برای اینترنت معرفی شده است، آزادی بیان و حفاظت از اطلاعات کاربران را در برابر هرگونه نقض و استفاده ناشایست از اطلاعات آنان تضمین میکند. پس از پایان رأیگیری در سنا، ریکاردو فراسو، قرائتکننده این طرح اعلام کرد این متن «معیاری قانونی است که از همکاری شرکتهای اینترنتی و آژانسها و سرویسهای جاسوسی الکترونیک مانند آژانس امنیت ملی آمریکا (اناسای) جلوگیری میکند». رئیسجمهور برزیل در برابر نمایندگان شرکتهای بزرگ اینترنتی «نت موندیال» همچنین خواستار کاهش سلطه ایالات متحده آمریکا بر اینترنت شد. دیلما روسف اکتبر سال گذشته به دنبال افشاگری درباره اینکه تلفن همراه وی، شرکت نفتی پتروبراس برزیل و همچنین شهروندان این کشور تحت برنامه جاسوسی آمریکا شنود میشود، سفر خود به واشنگتن را لغو کرده بود. افشای این ماجرا خشم دیلما روسف را برانگیخت و روابط بین آمریکا و برزیل را سرد کرد. از آن زمان دولت برزیل به همراه متحدان قارهایاش از جمله آرژانتین، ونزوئلا، بولیوی و اکوادور طرح برپایی یک شبکه اطلاعاتی مشترک علیه فعالیتهای جاسوسی غرب در آمریکای لاتین را در دست بررسی دارند.
اینترنت؛ پروژه سیا؟
اما ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه همزمان با کنگره «نت موندیال» و حملات همتای بزریلیاش به گرداننگان اینترنت، پا را از روسف هم فراتر گذاشت و این پدیده شبکهای را یک پروژه تحت کنترل آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا (سیا) خواند و گفت: «روسیه نیازمند مبارزه برای منافع خود در اینترنت است». رئیسجمهور روسیه این اظهارات را روز پنجشنبه مطرح و تاکید کرد اینترنت پروژه ویژه سیا و «همچنان در حال توسعه» است. پوتین همچنین به مردم روسیه درباره جستوجو در گوگل هشدار داد و تاکید کرد هر دادهای که وارد گوگل میشود، مستقیم به سرورها در آمریکا منتقل میشود. پوتین درحالی این دیدگاه را مطرح کرد که یک شاهد معتبر در این زمینه را در کنار خود در مسکو دارد. ادوارد اسنودن، افشاگر اطلاعاتی آمریکا که اخباری از جاسوسی گسترده واشنگتن در سراسر جهان افشا کرده است هم اکنون به روسیه پناهنده شده و مسکو از آگوست ۲۰۱۳ برای یک سال به او پناهندگی اعطا کرده است. این پیمانکار پیشین سیا از 2 برنامه جاسوسی سری دولت آمریکا پرده برداشت که براساس آن آژانس امنیت ملی آمریکا و افبیآی میلیونها تماس تلفنی آمریکاییها و اروپاییها را شنود و دادههای اینترنتی شرکتهای مهم اینترنتی نظیر فیسبوک، یاهو، گوگل، اپل و مایکروسافت را کنترل میکنند. رسوایی آژانس امنیت ملی آمریکا زمانی که اسنودن اطلاعاتی را درباره فعالیتهای جاسوسی آمریکا علیه کشورهای دوست افشا کرد گستردهتر نیز شد.