فریدون جیرانی مجری سابق و موفق برنامه هفت دیشب دوباره پا به برنامه «خیابان ایران» گذاشت و با یک گفتوگوی کاملا جنجالی که منجر به شفافسازی شد بار دیگر توانایی خود را در پر مخاطب ساختن یک برنامه تلویزیونی نشان داد. گفتوگویی که هواداران دهنمکی مشتاقانه تماشایش کردند و فریدون جیرانی هم با سؤالات چالشی نشان داد همچنان مناسب کارزارهای گفتوگومحور رسانه ملی است. مسعود دهنمکی، کارگردان سینمای ایران جمعه شب 12 اردیبهشت ماه به برنامه «خیابان ایران» آمد و درباره مسائل سینما و فیلمهای خود با فریدون جیرانی سخن گفت. او در انتهای این برنامه تلویزیونی از ساخت قسمت دوم «رسوایی» خبر داد. جیرانی در ابتدای صحبتهای خود با اشاره به یکی از مصاحبههای دهنمکی در سال 74 از وی پرسید: فکر نمیکنید در آن مصاحبه چهره شما به عنوان یک چماقدار معرفی شد؟ و دهنمکی در پاسخ به این سؤال جیرانی بیان کرد: من به گذشته خود با افتخار نگاه میکنم چراکه ما در جبههها با شعارها و مضامین دیگری روبهرو بودیم اما عملا آنچه که بعد از جنگ اتفاق افتاد در تعارض با شعارها و آرمانهایی بود که بچههای جبهه و جنگ با آن روبهرو بودند. رفتارهای فرهنگی که در سطح اجتماع دیده میشد، اشرافیگریهایی که در سطح دولتمردان پدید آمده بود، همه اینها مسائلی بود که ما به آن نقد داشتیم و اگر هم مباحثی را مطرح میکردیم و نقدی را به حضرات عنوان میکردیم به عنوان یک خشونتطلب معرفی میشدیم چون رسانههای وقت در دست آنها بود.
به اسم شاداب کردن جامعه اسم شهدا را از کوچهها برمیداشتند
به گزارش مهر، وی افزود: آنهایی که در جنگ الگوهای مدیریتی را باکریها معرفی میکردند بعد از جنگ با ماشینهای آنچنانی تردد میکردند و خیلی از همین آدمها بعدها به اسم شاداب کردن جامعه اسم شهدا را از کوچهها بر میداشتند. مسلما بچههایی که هم طیف ما بودند با چنین پدیدههای فرهنگیای مقابله میکردند. امام معتقد بودند باید به جای اینکه بچههای همفکر ما و نیروهای آرمانگرا درگیر اسم شهدا شوند، باید درگیر رسم شهدا شوند و به جای دعوا بر سر اسم شهدا، راه شهدا را مطالبه کنند. کارگردان سهگانه «اخراجیها» با اشاره به فعالیتهای فرهنگی خود درباره چماقدار نامیده شدنش گفت: این اتهامات نمیتواند صحت داشته باشد چرا که من از همان ابتدای امر دست به قلم بودم و کار مطبوعاتی میکردم. در دهه 70 نیز جزو پرتیراژترینها بودم. من رسانه همه کسانی بودم که نمیتوانستند فریادهایشان را تئوریزه کنند و در این راه آبروی خود را به میان آوردم و البته معتقدم اگر در راه خدا آبرویم را فدا کنم خدا در جایی دیگر عزت را بر من عرضه خواهد کرد. دهنمکی درباره انتقادهایی که در آن دوران به مسؤولان داشته است، گفت: من معتقدم کسانی که مردم را مقابل مردم قرار میدهند منافعشان در این امر است و به همین دلیل از همان ابتدای امر به آنها انتقاد میکردم. مسائلی از قبیل مسائل فرهنگی و اشرافیگری و از این دست مطالب همیشه مورد توجه من بود. البته چنین مطالبی در آن دوران به عنوان افراطیگری و تندروی مورد حمله قرار میگرفت اما امروز مطرح کردن چنین مطالبی در جامعه عادی شده است. وی در ادامه با اشاره به نوع انتخاب بازیگر و انتقاداتی که به برخی از بازیگران فیلمهای او وارد میشود مانند اینکه از بازیگرانی استفاده میشود که اعتقاد چندانی به مبانی ایدئولوژیک فیلمهای دهنمکی ندارند، گفت: همین که چنین عزیزانی به احترام عقیده بنده در این فیلمها بازی میکنند خودش کلی ارزشمند است.
مهاجرانی به دلیل مطالبات حداکثری «شلمچه» را توقیف کرد
کارگردان «رسوایی» در پاسخ به این پرسش جیرانی درباره تفاوتهای خود در سال 74 و سال 82 گفت: حرفهای ما از همان ابتدا حرفهای عوام در نقد خواص بوده. دهنمکی برای همین حرفهایش است که محبوب است. ما طرفدار آرمانها هستیم. دهنمکی با اشاره به اینکه باید روابط را نقد کنیم، گفت: هر چه انحراف از اصول بیشتر شود مطالبهگری ما نیز بیشتر خواهد شد. من همیشه مطالبات حداکثری را در جامعه مطرح میکردم به همین دلیل هم مهاجرانی در دوران اصلاحات «شلمچه» را توقیف کرد و «جبهه» نیز بعدها به دلیل طرح مطالبات حداکثری توقیف شد.
به هر دولتی نقد کنیم برچسب جناح رقیب را به ما میزنند
کارگردان «معراجیها» در ادامه در پاسخ به سؤال دیگر جیرانی درباره اینکه چرا نشریاتش برچسب یک جریان خاص را دارد؟ گفت: ما با کسی یا جناحی پدرکشتگی نداریم. ما سعی میکنیم حرف حق را بزنیم برای همین است که به هر دولتی نقد کنیم برچسب جناح رقیب را به ما میزنند البته نقد منصفانه تاوان دارد و کسی که منتقد است باید آن را بپردازد.
وی افزود: آدمهای قدرتمند در حوزه رسانه فعالیت دارند و کسانی مخالف هستند که به آنها انتقاد میشود اگر امروز رسانهها نقد میکنند ممکن است فدای نقد هم بشوند و در موقعیتهای جدید کارها برایشان سخت خواهد شد.
ما به اسلام آمریکایی که با اسم دین نان میخورند نقد داریم
جیرانی در ادامه گفتوگو با مقایسه فضای حاکم بر فیلمهای دهنمکی با رفتارهای سیاسی دولت دهم بیان کرد: فکر نمیکنید همانطور که دولت احمدینژاد نماینده طبقه پایین جامعه بود شما نیز به نوعی صدای قشر ضعیف جامعه هستید و آیا همانطور که احمدینژاد سعی میکرد اقتصاد را برای مردم تفسیر عامیانه کند شما هم سعی میکنید نقد را به زبان عامیانه مطرح کنید؟ شاید دلیل حملههایی هم که به شما میشود همین باشد که برای طبقه متوسط در کارهای خود جایگاهی قائل نشدید. دهنمکی در پاسخ ابتدا با بیان اینکه بعد از انقلاب طبقه نوکسیه در جامعه ما رشد کرده است، گفت: ما به این طبقه که اشراف سیاسی و اشراف فرهنگی هم میتوان به آنها افزود نقد داریم. آنها هم با ما مشکل دارند. ما به اسلام آمریکایی که با اسم دین نان میخورند هم نقد میکنیم. این قشر میتواند در همه طبقات جامعه باشد؛ چه در طبقه سرمایهدار، چه در طبقه متوسط و پایین؛ حاجی گرینف در «اخراجیها» از همین طبقه متوسط بود. کارگردان سهگانه «اخراجیها» در ادامه بیان کرد: احمدینژاد معلول گفتمانی بود که 16 سال پیش کسانی مانند پورازغدیها به عنوان گفتمان عدالت در جامعه مطرح کردند که البته اگر احمدینژاد از افراد همین گفتمان در دولتش بهره میبرد مسلما شکست نمیخورد. وی اضافه کرد: کسانی که دم از شهید آوینی میزنند و الگوی توسعه غربی و اصلاحات غربی را در جامعه ترویج میکنند کسانی هستند که اگر امروز شهید آوینی زنده بود بیشترین نقد را بر آنها میکرد.
«رسوایی» میتوانست تا 12 میلیارد فروش کند
دهنمکی در ادامه گفتوگو با اشاره به قاچاق فیلمهایش گفت: متاسفانه کسانی که دم از حفظ حقوق نشر فیلم میزنند برای ضربه زدن به فیلمهای من آن را به صورت غیرقانونی منتشر کردند. «رسوایی» فیلمی بود که تا 12 میلیارد میتوانست فروش کند و بعد از 45 روز سیدی آن منتشر شد، این ضربه به سینمای کشور است.
آینده سینما را خطرناک میبینم
این کارگردان سینما درباره آینده سینما گفت: متاسفانه آینده این حوزه را خطرناک میبینم چرا که بهرغم پتانسیلهایی که در بازیگران و کارگردانان خوب کشورمان وجود دارد نبود فیلمنامه و امکانات سختافزاری برای سینما و همچنین نبود فرهنگ سینما رفتن در کشور که منجر به ریزش مخاطبان شده این حوزه را با مشکلات عمدهای روبهرو کرده است. دهنمکی در پایان صحبتهای خود با اشاره به اینکه سینمای اپوزیسیونی مانع اعتماد متقابل بین حاکمیت و مردم است، گفت: همه باید زیر چتر انقلاب، قواعد بازی را رعایت کنیم. نباید در این میان کسانی سعی کنند بازی را بر هم بزنند، کسانی که بیشتر از همه شعار زندهباد مخالف من سر میدادند باید اجازه دهند نقدهای صادقانه به جای سیاهنمایی و بزرگنمایی در جامعه آزادانه مطرح شود.