گروه اجتماعی:
دومین همایش بینالمللی تغییر اقلیم و گاهشناسی درختی در اکوسیستمهای خزری صبح چهارشنبه در دانشکده منابع طبیعی دانشگاه کشاورزی ساری گشایش یافت. رئیس مرکز ملی اقیانوس شناسی ایران در پی اظهار نظر رئیس انستیتوی اقیانوس شناسی آکادمی علوم مسکو مبنی بر اینکه دریای خزر در معرض فاجعه زیست محیطی قرار دارد، گفت: دریای خزر مشکلات زیست محیطی زیادی دارد و فاجعه زیست محیطی در خزر باید مورد توجه دولتهای حاشیه خزر قرار گیرد. وحید چگینی درباره ابعاد آنچه که تحت عنوان فاجعه زیست محیطی برای خزر عنوان میشود، گفت: فاجعه زیست محیطی پدیدهای است که به مرگ تدریجی محیطهای بسته یا نیمه بسته آبی منجر میشود. دریای خزر یک محیط بسته آبی است که میتواند بتدریج آلودگی و مواد مغذی در آن به قدری زیاد شود که منجر به یک فاجعه زیستمحیطی و مرگ تدریجی آن شود. رئیس مرکز ملی اقیانوسشناسی افزود: بهعنوان نمونه ممکن است در اثر یک فاجعه زیستمحیطی، یک دریاچه به باتلاق یا یک خلیج به مرداب تبدیل شود. البته فرآیند رخ دادن یک فاجعه زیست محیطی فرآیندی نیست که در کوتاه مدت اتفاق بیفتد بلکه ممکن است طی سالهای خیلی طولانی رخ دهد اما ممکن است دریا آنقدر آلوده شود که دیگر بشر نتواند از آن استفاده کند. یعنی نتواند از ماهیهای دریا استفاده کند، شنا کردن در آن نگرانکننده شود یا زندگی برای مردم ساحلنشین غیرممکن شود. چگینی با یادآوری جنبههای اقتصادی، اجتماعی و سیاسی دریا گفت: اقتصاد بخشی از مردم وابسته به دریاست، بنابراین آلودگی در دریاها ممکن است طی زمان خیلی طولانی منجر به شکلگیری کامل یک فاجعه زیستمحیطی شود ولی در زمانی کوتاهتر میتواند فقر و بیکاری و مشکلات اجتماعی به بار آورد و به شرایطی منجر شود که بخش قابل توجهی از مردم آرامش خود را از دست دهند و نه تنها از استفاده اقتصادی از دریا محروم شوند بلکه جنبههای تفریحی در کنار دریا نیز منتفی شود. وی افزود: ادامه پیدا کردن این روند منجر به بروز مشکلات دیگری برای کشور نیز میشود. فاجعه زیست محیطی در بلند مدت تاثیرات منفی نه تنها برای مردم ساحلنشین بلکه در کل کشور خواهد داشت و مشکل به همه مردم کشور منتقل خواهد شد. در ایران باید نگران دریای خزر، دریاچه ارومیه و خلیج فارس باشیم لذا باید به بحث محیط زیست دریا و بهرهبرداری پایدار از دریاها بیشتر توجه کنیم. رئیس مرکز ملی اقیانوس شناسی درباره اظهار نظر رئیس انستیتوی اقیانوس شناسی آکادمی علوم مسکو مبنی بر اینکه دریای خزر در معرض فاجعه زیست محیطی قرار دارد به مهر گفت: عمده آلودگی خزر در سواحل باکو، آلودگیهای نفتی است که باید مجموعه کشورهای حاشیه دریای خزر مذاکراتی داشته باشند و تدابیری بیندیشند تا کنوانسیونها و قوانینی که در رابطه با رعایت محیط زیست دریا وجود دارد رعایت شود. چگینی آلودگیهای حوزه جنوبی دریای خزر را بیشتر آلودگیهای ناشی از ورود پسابهای صنعتی و فاضلابهای شهری به داخل آب دریا دانست و به مهر گفت: وزارت صنایع باید مراقب پسابهای صنعتی که از طریق رودخانههای فصلی و دائمی وارد آب دریای خزر میشوند باشد و همچنین وزارت نیرو نیز تدابیری بیندیشد تا طراحی برونریزهای اقیانوسی برای دفع فاضلابهای شهری به دریا مورد توجه و در دستور کار قرار گیرند. وی توسعه اقیانوسشناسی ماهوارهای برای پایش مناطق عمیق دریا را از الزامات تحرک علمی برای رصد مستمر آلودگیهای دریایی برشمرد و گفت: با قایق و کشتی نمیتوان برای پایش مناطق عمیق دریا استفاده کرد. در حال حاضر امکانات و متخصصان لازم برای اقیانوس شناسی در ایران وجود دارد و قادر به دستیابی به تصاویر ماهوارهای هستیم اما نیاز به بودجه مستمر داریم تا پایش با استفاده از اقیانوسشناسی ماهوارهای بهطور مستمر انجام شود.