بهرنگ فتوحی:
یکی از محورهای مورد تاکید رئیس جدید جمعیت هلالاحمر در برنامههای مهم و اولویتهای آینده این جمعیت، موضوع توجه به سیستمهای آموزشی بود. به گفته ابوالحسن فقیه ارتقای مراکز درمانی خارج از کشور جمعیت هلالاحمر در دنیا از برنامههای شاخص این جمعیت در آینده است به گونهای که حضور این جمعیت در خارج از کشور تنها منوط به درمانگاهها نباشد بلکه با بحث بهداشتی و آموزشی نیز برنامههای گستردهای در فعالیتهای جمعیت هدفگذاری شود. توضیح فقیه درباره گسترش مباحث آموزشی هلالاحمر به خارج از مرزها این گونه است که جمعیت هلالاحمر باید در سیستم آموزشی کشورهای نیازمند ورود کند تا جدا از انجام برنامههای بشردوستانه که از اهداف اصلی جمعیت محسوب میشود بتواند نیروهای زبده و متخصصی نیز برای آن کشورها تربیت کند که به واقع ارائه خدمات هلالاحمر ایران در زمینه درمان تنها منوط به خدمات درمانی و بهداشتی به وسیله درمانگاههای خود نشود و در این راستا به عنوان فعالیتی ماندگار نیروهای آن کشورها را نیز آموزش و سطح بهداشتی و درمانی متخصصان جمعیتهای هلالاحمر دیگر کشورها را ارتقا دهد.
طیف گسترده آموزشها با چنین رویکردی به سراغ معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلالاحمر کشور رفتیم و با او درباره چند و چون آموزش در این جمعیت اثرگذار بینالمللی سخن گفتیم. غلامرضا پورحیدری در این گفتوگوی کوتاه با اشاره به اینکه آموزش یکی از وظایف ذاتی جمعیت هلالاحمر است سخنان خود را آغاز کرد و در ابتدای سخن گفت: در گذشته آموزشهای این جمعیت به صورت گسترده و در واحدهای مختلف انجام میشد اما در حال حاضر همه آموزشهای این جمعیت در معاونت آموزشی تجمیع شده و همین موضوع موجب شده است که ما از مزایای بحث تجمیع برخوردار شویم که در نوع خود ارتقای کیفی و کمی محسوب میشود. وی درباره سطوح مختلف آموزشی نیز ضمن معرفی حوزههای مختلف به صورت تفصیلی آموزشهای جمعیت هلالاحمر را معرفی کرد. بر اساس گفتههای وی، آموزشها در جمیعت هلالاحمر بخشهای گستردهای دارد که از پوشش بینالمللی آموزشها آغاز شده و تا آموزشهای چهره به چهره عمومی ادامه مییابد. نخستین بخش این آموزشها، آموزشهای بینالمللی است. این آموزشها میتواند در اختیار تمام کشورها قرار بگیرد. در حال حاضر کشورهایی از آسیا، خاورمیانه و شمال آفریقا از این آموزشها بهرهمند میشوند. پورحیدری تاکید میکند که معاونت تحت نظر او در حال تنظیم کتابچههایی است که به صورت یک بسته 30 کتابی آموزشهای این جمعیت را قابل صدور میکند. آموزشهای همگانی بخش دیگری از آموزشهایی است که جمعیت هلالاحمر انجام میدهد. به گفته معاون این جمعیت سال گذشته بیش از 40 جلسه در شبکه آموزش تلویزیون، آموزش مدیریت بحران برای اقشار مختلف ارائه شده است و با این رویکرد که هر شخص باید مدیریت خود را در بحران برعهده داشته باشد، جمعیت مخاطب این آموزشها از مدیران تا افراد عادی گسترده بوده است. اما جمعیت، آموزشهای عمومی چهره به چهره نیز دارد. در این دسته از آموزشها، داوطلبانی که در جمعیت ثبتنام کردهاند تحت آموزش قرار میگیرند و در صورت موفقیت میتوانند گواهینامه پایان دوره به دست آورند. پورحیدری معتقد است که در سال گذشته 500 هزار نفر در سطح کشور از این آموزشها بهرهمند شدهاند که در نوع خود رکورد محسوب میشود. جمعیت هلالاحمر حتی به دیگر سازمانها و دستگاه کشور نیز آموزش ارائه میکند. سال گذشته پروژه آموزشی با همکاری سازمان مدیریت بحران آغاز شده و در حال حاضر مدیران در حال یادگیری اصول مدیریت بحران هستند. علاوه بر اینها یک دسته از آموزشهای جمعیت هلالاحمر، آموزشهای ضمن خدمت است که آن نیز در شرایط کنونی در حال اجراست. آموزشهای پایه داوطلبی نیز بخش دیگری از آموزشهای این جمعیت است. پورحیدری میگوید: «هر فرد با عضویت در سازمان داوطلبی این جمعیت باید آموزشهایی را بگذراند که در نهایت از بین آنها، افرادی به عنوان امدادگر و نجاتگر انتخاب میشوند. این افراد میتوانند در دورههای بعدی در رشته امدادگری و نجاتگری، آموزشهای تخصصی لازم را نیز ببینند». آموزش درمان اضطراری نیز یکی دیگر از بخشهای آموزشی جمعیت هلالاحمر است که اعضای این تیمها بر اساس سازماندهی آموزش داده میشوند و میتوانند دورههای تکمیلی و تخصصی را نیز طی کنند اما خود نیروهای هلالاحمر نیز برای بهروز بودن باید تحت آموزشهای مستمر باشند. معاون این جمعیت در این باره میگوید: این آموزشها 2 دسته است یا بر اساس نیازسنجی انجام میشود یا بر اساس تصمیمات دولتی. آخرین بخش آموزشهای جمعیت هلالاحمر از طریق دانشگاه پیگیری میشود. این جمعیت موسسه آموزش عالی دارد که اتفاقا پورحیدری رئیس این موسسه بوده و درباره کم و کیف آن اینچنین توضیح میدهد: «این موسسه از 2 سیستم دانشجو میپذیرد؛ اول از طریق دانشگاه علمی کاربردی و دوم از طریق وزارت بهداشت و کنکور سراسری.» پورحیدری در پایان این بخش از سخنانش اظهار امیدواری میکند که این موسسه بر اساس برنامهریزیهای انجام شده بزودی در مسیر توسعه قرار بگیرد و به دانشگاه تبدیل شود. صادرات آموزشی اما در بخش دوم سوالات این گفتوگو بحث درباره سهم دانش خارجی در سیستم آموزشی هلالاحمر به میان آمد که معاون این جمعیت در این باره گفت: «در بسیاری از زمینههای علمی از کشورهای مطرح در این حوزه عقب هستیم بنابراین از منابع علمی آنها استفاده میکنیم اما این به معنای ترجمه و کپیبرداری صرف نیست، یعنی در حال حاضر منابع علمی این کشورها مورد مطالعه قرار گرفته، درک شده و با بومیسازی آنها به داشتههای علمی ما افزوده میشود.» پس از طرح این موضوع وی با تاکید بر صدور آموزشهای این جمعیت به خارج از مرزها میگوید: «در سالهای گذشته در بحث آموزش وارد کننده بودیم به طوری که یا از منابع علمی آنها استفاده میکردیم یا از مربیان خارجی برای آموزش نیروها اما در حال حاضر این موضوع روند دیگری به خود گرفته به گونهای که در حال صادر کردن آموزشهای خود هستیم و به عنوان مثال در شرایط کنونی 2 کشور افغانستان و سودان از مهارتها و دانش ما در این حوزه استفاده میکنند». سخنان پورحیدری درباره صادرات آموزشی به دیگر کشورهای جهان همراستا با وظایف جمعیت هلالاحمر نیز هست. این جمعیت بشردوستانه با کمکهای بیدریغ خود به اقصی نقاط جهان پلی میان مردم مختلف جهان میزند و فرهنگهای مختلف را با یک دیگر آشنا میکند. در این میان اما مسؤولان جمعیت هلالاحمر کشور به دنبال این هستند که با کشورهای فارسیزبان منطقه ارتباط بیشتری برقرار کنند. دلیل این موضوع در اشتراک زبانی مربیان و اصول آموزشی ما به آنهاست. به گفته معاون این جمعیت، زبان به عنوان ابزار برقراری ارتباط همواره یکی از موانع پیش روی آموزش در هلالاحمر بوده است بنابراین با گسترش خدمات آموزشی به کشورهای فارسیزبان میتوان به راحتی از سد این مشکل گذشت و افقهای تازهای را در این حوزه برای جمعیت هلالاحمر کشور رقم زد. در بحث پژوهش نیز سخنان فراوانی از سوی معاون آموزشی و پژوهشی این جمعیت به میان آمد که مهمترین بخش آن رویکرد پژوهشی هلالاحمر است. پورحیدری میگوید: «معمولا طرحهای پژوهشی بر اساس اولویتبندیهایی که انجام میشود به صورت گسترده اعلام میشود. ما در ابتدا نیازهای پژوهشی این جمعیت را استخراج میکنیم و سپس آنها را منتشر کرده و با کمک طیف علمی کشور این پژوهشها را انجام میدهیم که نتایج آنها میتواند علاوه بر تاثیرگذاری مستقیم در روند فعالیت این جمعیت، توان علمی ما را نیز افزایش ببخشد». چاپ کتاب اما موضوع دیگری که مورد صحبت قرار گرفت، بحث کتابهایی بود که در این معاونت چاپ میشود. رئیس موسسه آموزش عالی و معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلالاحمر با اشاره به کتابهای منتشر شده در این سازمان، چاپ کتابهای آموزشی را از مهمترین فعالیتهای آموزشی جمعیت هلالاحمر محسوب کرد و در توضیح حجم فعالیت انجامشده گفت: تاکنون در این مرکز 80 کتاب منتشر کردهایم که طیف وسیعی را پوشش میدهد. بخشی از این کتابها برای آموزشهای همگانی به روش ساده و برای استفاده همه مردم و دانشآموزان منتشر شده است. وی با اشاره به اینکه بخشی از کتابهایی که در این مرکز منتشر میشود، منابع درسی امدادگران و نجاتگران است، عنوان کرد: از منابع درسی، برخی برای مربیانی است که وظیفه آموزش به امدادگران و نجاتگران را بر عهده دارند و بخشی نیز منبع درسی برای رشتههای دانشگاهی مرتبط با امداد و نجات، مدیریت بحران و دیگر رشتههای مرتبط با جمعیت هلالاحمر است. وی افزود: در این مرکز برخی کتابهای مرجع نیز منتشر میشود. «واژهنامه مدیریت بحران» که در این مرکز منتشر شده و برای عموم قابل استفاده است، یک منبع جامع و بینظیر در همه جهان است، زیرا این واژهنامه را با واژهنامههای سازمان بهداشت جهانی و سازمان ملل تطبیق داده و آن را به زبان انگلیسی منتشر کردهايم که از آن بسیار هم استقبال شده است. رئیس موسسه آموزش عالی و معاون آموزش و پژوهش جمعیت هلالاحمر با بیان اینکه تاکنون خودش بیش از 20 عنوان کتاب نوشته است، اظهار داشت: این کتابها در 3 حوزه «زبان تخصصی برای رشتههای پزشکی و مدیریت بحران»، «فارماکولوژی و سمشناسی» و «حوادث و مدیریت حوادث» خلاصه میشود که برخی از آنها از سوی وزیر بهداشت و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی زمان خود، مورد تقدیر قرار گرفتهاند. درباره کتاب میتوان حرفهای پورحیدری را اینطور خلاصه کرد که «در حال حاضر به تناسب طیف آموزشی گسترده این جمعیت، منابع علمی تولید کردهایم».