فدراسیون بینالمللی فوتبال (فیفا) در فاصله کمتر از یک ماه مانده به آغاز مسابقات جامجهانی 2014 به برخی از عجیبترین داستانها درباره پیراهن تیمهای ملی در تاریخ این رقابتها پرداخته است.
وقتی پیراهنها سوراخ شد
مکزیک فینال مسابقات 1970 و 1986 را برگزار کرد ولی در هر دو دوره تیمهای راهیافته به جامجهانی نگران تأثیر گرما و رطوبت بالای هوا روی بازیکنان خود بودند. در دوره نخست به درخواست نیل فیلیپس پزشک تیم ملی فوتبال انگلیس، مدافع عنوان قهرمانی، لباسهایی از جنس ارتکس دوخته شد؛ نوعی پارچه سبک با سوراخهای بسیار ریز برای تهویه هوا اما کار انگلیس به همین جا ختم نشد و آنها با اینکه در جامجهانی 1966 با پیراهنهای سرخ رنگ قهرمان شده بودند، در جامجهانی 1970 لباسهای یک دست سفید را به عنوان لباس اول و لباسهای آبی آسمانی را به عنوان لباس دوم خود انتخاب کردند. علت این انتخاب، استفاده از رنگهای روشن برای انعکاس تابش فروزان خورشید در مکزیک و خنک نگه داشتن بازیکنان بود. لباسهای سرخ رنگ نیز به عنوان لباس سوم تیم انگلیس برگزیده شد. شاگردان سرالف رمزی در آخرین مسابقه مرحله گروهی مقابل چکسلواکی، با لباسهای آبی آسمانی وارد زمین شدند در حالی که لباس تیم چک سفید بود. همین مساله سرمربی انگلیس را دچار مشکل کرد به طوری که بعدا اعتراف کرد زیر نور خورشید نمیتوانسته بازیکنان را از هم تشخیص بدهد. این انتخاب رمزی حتی تماشاگران تلویزیونی مسابقات در سراسر جهان را هم دچار مشکل کرد و بسیاری از آنها که بازیها را از تلویزیونهای سیاه و سفید تماشا میکردند، نتوانستند بازیکنان دو تیم را از هم تشخیص بدهند. تیم ملی انگلیس به همین دلیل در بازی یکچهارم نهایی مقابل آلمان غربی لباس معروف سرخ رنگ خود را پوشید و در گرمای سوزان لئون، در وقتهای اضافی با نتیجه 3 بر 2 شکست خورد.
داستان پیراهن مارادونا
تیم ملی آرژانتین نیز در جامجهانی 1986 برای لباس معروف راهراه آبی و سفید خود از جنس ارتکس استفاده کرد. کارلوس بیلاردو سرمربی آرژانتین بعد از اینکه این تیم با لباسهای آبیرنگ نخی خود اروگوئه را در مرحله یکهشتم نهایی یک بر صفر شکست داد، گفت: چنین لباسی اصلا برای بازی یکچهارم نهایی مقابل انگلیس در گرمای سوزان ظهر مکزیکوسیتی مناسب نیست. وی از تولیدکننده لباسهای تیم ملی آرژانتین خواست پیراهنهای آبی رنگ سبکتری را تهیه کند که در آن مدت کوتاه امکانپذیر نبود. او با توجه به اینکه فقط 3 روز تا روز مسابقه باقی مانده بود، روبن موچلا یکی از اعضای کادر فنی خود را به یکی از فروشگاههای پایتخت مکزیک فرستاد تا پیراهن مناسبی را تهیه کند. موچلا سپس با دو دست لباس آبی مختلف بازگشت اما هیچکدام مورد پسند واقع نشدند. با وجود این دیگو مارادونا که در آن زمان تازه به عنوان ستاره تیم آرژانتین پدیدار شده بود، درباره یکی از آنها گفت: لباس زیبایی است. با آن انگلیس را خواهیم برد. از این رو موچلا به فروشگاه بازگشت و 38 دست از لباسهایی که کاپیتان تیم آرژانتین انتخاب کرده بود را خرید. یک طراح هم نشان فدراسیون فوتبال آرژانتین را طراحی کرد و این نشانها روی هر پیراهن دوخته شدند. شمارههای نقرهای رنگ فوتبال آمریکایی نیز با عجله بر پشت پیراهنها اتو شد. چند ساعت بعد مارادونا گل معروف «دست خدا» را به ثمر رساند و با لباسهایی که با عجله از یکی از فروشگاههای مکزیکوسیتی خریداری شده بود، یکی از بهترین بازیهای تاریخ جامجهانی را به نمایش گذاشت!
لباسهای سبز و سفید فرانسه!
دو تیم فرانسه و مجارستان در بعدازظهر روز 10 ژوئن سال 1978 و در حالی که هر دو تیم دیگر شانسی برای صعود به دور دوم جامجهانی نداشتند، در آخرین مسابقه خود در گروه یک برابر هم به میدان رفتند اما یک ساعت و نیم قبل از شروع مسابقه توجه هنری میشل هافبک تیم فرانسه به رنگ پیراهن بازیکنان تیم مجارستان جلب شد. کاپیتان تیم نانت در نتیجه بیدرنگ به سمت آندراس توروسیک مهاجم تیم مجارستان رفت و از او پرسید: پیراهن سفید؟ توروسیک هم پاسخ داد: بله پیراهن سفید. هنری میشل گفت: ولی فرانسه قرار است با پیراهن سفید بازی کند اما توروسیک که هیچکدام از پیراهنهای تیمش را نداشت اصرار میکرد تیم مجارستان قرار است سفید بپوشد. میشل که متوجه وجود مشکلی شده بود، موضوع را با مسؤولان تیم فرانسه در میان گذاشت و آنها گفتند براساس توافقنامه فیفا، فرانسه باید سفید بپوشد. این ماجرا ادامه یافت تا اینکه هنری پاترله ناظر تیم فرانسه ناگهان متوجه شد او مقصر این سردرگمی است و گفت: تقصیر من است. این توافقنامه بند دیگری هم داشت که من هرگز آن را نخواندم اما مشکل اینجا بود که لباس آبی رنگ اول فرانسه 400 کیلومتر دورتر و در بوئنوسآیرس بود و آنها جایگزینی برای آن نداشتند. به همین دلیل چارهای جز به تأخیر انداختن مسابقه وجود نداشت، اتفاقی که موجب ناراحتی تماشاگران حاضر در استادیوم شد. در همین حال یک خودروی پلیس آژیرکشان با سرعت به سمت باشگاه اتلتیکو کیمبرلی رفت تا لباسهای راهراه سبز و سفید این تیم را برای فرانسویها بیاورد اما فقط 16 دست از این لباسها موجود بود و به همین دلیل دومینیک روچتوآ یکی از دروازهبانهای فرانسه مجبور شد با پوشیدن شورت آبی رنگ شماره 18 و پیراهن شماره 7 وارد زمین شود. فرانسه در این دیدار با نتیجه 3 بر یک به پیروزی رسید.
عجیبترین داستان پیراهن جامجهانی!
بولیوی وقتی برای انجام اولین مسابقه خود در جامجهانی 1930 اروگوئه مقابل یوگسلاوی پا به میدان گذاشت، یکی از عجیبترین داستانهای مربوط به پیراهنهای جامجهانی را خلق کرد. بازیکنان این تیم پیراهنهای سفید رنگی پوشیده بودند که روی هر یک از آنها فقط یک حرف نقش بسته بود. دلیل این امر فقط زمانی مشخص شد که بازیکنان در برابر عکاسان به گونهای ایستادند که جمله «ویوا اروگوئه» شکل گرفت. این تیم در آن بازی 4 بر صفر باخت. آنها در بازی بعدی خود مقابل برزیل نتوانستند ژست پیش از بازی خود را دوباره تکرار کنند چون تیم برزیل پیراهن سفیدرنگ پوشیده بود و میزبان برای نجات بولیوی پیراهنهای آبی آسمانی خود را به این تیم قرض داد.
پیراهن برزیل چگونه طراحی شد؟
پیراهن تیم برزیل از سال 1914 تا 1950 که در آن میزبانی جامجهانی را برعهده داشت، سفیدرنگ بود اما بعد از شکست از اروگوئه در فینال این رقابتها، روزنامه «کوریو دا منها» نوشت: پیراهنهای یقهآبی که بازیکنان در این جام پوشیدند نفرین شده بودند. این روزنامه سپس به همراه کنفدراسیون ورزشهای برزیل مسابقهای را به راه انداخت که در آن از خوانندگان خواسته شده بود لباسی را به رنگ پرچم برزیل برای تیم ملی این کشور طراحی کنند. برنده این مسابقه یک نویسنده و تصویرگر 18 ساله انتخاب شد که الدیر گارسیا شلی نام داشت. او پیراهنی را طراحی کرد که بعدها به مشهورترین پیراهن فوتبال روی کره خاکی تبدیل شد: پیراهنی زردرنگ با شورت آبی و جورابهای سفید. برزیلیها اولین بار در جامجهانی 1954 سوییس با این پیراهن به میدان رفتند و در نخستین بازی خود مکزیک را 5 بر صفر شکست دادند. برزیل سپس با این پیراهن 5 بار قهرمان جهان شد که اولین آنها در جامجهانی 1958 یکی دیگر از داستانهای نادر درباره لباس بازیکنان را رقم زد.