زهرا قزیلی: مراسم دهمین «شب شاعر» ویژه پاسداشت شاعر حماسه‌سرای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس، استاد حسین اسرافیلی عصر 11 خردادماه در محل نخلستان سازمان هنری رسانه‌ای اوج برگزار شد. در این مراسم هم‌نسلان این شاعر تبریزی که از جوانی اشعار خود را برای مجلات آن زمان ارسال کرده و به چاپ می‌رسید، حضور داشتند. اجرای این پاسداشت برعهده قرایی بود که پس از خیرمقدم به میهمانان و شاعران توسط وی، ابتدا دکتر سیدعلی موسوی گرمارودی درباره خصوصیات شعر اسرافیلی گفت: شاعر اگر در خون خود حماسه داشته باشد در آثار او نیز این مساله نشت پیدا می‌کند. حماسه التزام صفت شاعر است، نه صفت شعر. به عقیده من، حماسه هم همین خصوصیت را دارد و باید در وجود شاعر باشد تا در شعری جاری و ساری شود. فردوسی بزرگ‌ترین شعر حماسی را به جهان عرضه کرده است، او حتی در ارائه ضعف زنجموره نمی‌کند. سعدی هم از بزرگان شعر جهان است اما در حوزه حماسی نتوانست مانند فردوسی شعر بسراید در حالی که بحر متقارب سروده اما در شعر حماسی موفق عمل نکرده است.
گرمارودی: شاعر حماسی با خلق مخملی
گرمارودی در ادامه به اشعار ناصرخسرو اشاره داشت و گفت: ناصرخسرو هیچگاه از بحر متقارب استفاده نکرده است اما او را شاعری حماسی می‌دانیم. اگر روحیه حماسی در شعر نباشد آن شاعر مهرطلب می‌شود در حالی که ناصرخسرو روحیه‌اش حماسی است اما سبک خاص خود را دارد. این شاعرکه به تازگی ترجمه 6 جلدی نهج‌البلاغه را به پایان رسانده است به روحیات حسین اسرافیلی اشاره کرد و گفت: در حالی که استاد اسرافیلی شعرهای حماسی بسیاری دارد اما «خلقیاتش مخملی» است. فردی را نمی‌شناسم که تاکنون از او ناراحت شده باشد.
سنگری: شعر اسرافیلی عاشورایی و عاشورااندیشی است
در ادامه مراسم، محمدرضا سنگری به خصوصیات شعر اسرافیلی اشاره کرد و گفت: آشنایی من با حسین اسرافیلی به سال‌هایی بازمی‌گردد که شاعرانی مانند قیصر امین‌پور، سلمان هراتی و جمع دیگری از شاعران به جبهه‌ها می‌آمدند و در جبهه‌ها حضور پیدا می‌کردند. به عقیده من، تا به امروز شاعران نتوانستند در حوزه شعر چارپاره مانند اسرافیلی موفق عمل کنند. ویژگی‌های عمده شعر اسرافیلی را باید در چارپاره دید. اگر چارپاره‌های ایشان را کنار هم بگذاریم تصویر بهتری از روح این شاعر نمایان می‌شود. وی ادامه داد: متانت، نجابت و عظمت او برای من الگو است و زمانی که در این چند روز گذشته به شعرهای ایشان بازمی‌گشتم و شعرهای وی را مرور می‌کردم آنچه که از شعرهای او دوباره درک کردم این بود که شعرهایش ترجمان روح و شناخت شاعر است. وی با اشاره به مثالی از نحوه شعرگویی اسرافیلی گفت: یکی از اضلاع شعر ایشان عاشورایی و عاشورااندیشی است و بقیه شعرهای ایشان هم غیرمستقیم به عاشورا تعلق دارد. به عقیده من، چارپاره‌های ایشان به‌گونه‌ای است که در آوندهایش خون و حماسه جریان دارد. در قالب‌های دیگر هم کارهای ارزنده‌ای دارد. به یاد دارم که ایشان شعر مرا در زمانی که ایشان در مجلات سروش بودند، تصحیح کردند و اصلاحات ایشان سروده ضعیف مرا به انجام رساند. به‌گزینی و ژرف‌بینی ایشان سرمشق است. شاعر معاصر در ادامه تاکید کرد: اشعار ایشان بسیار تصویری است و اگر نگاه دقیقی به «دفتر ردپای صدا» بیندازیم خواهیم دید 30 سروده انتخابی ایشان شعرعاشورایی است. اگر به آثار ایشان دقیق شویم خواهیم دید سه ضلع در همین اثر دیده می‌شود؛ ضلع اول دفاع مقدس است که حجم سروده‌های آن بالاست. ضلع دوم عاشورا و ضلع سوم جهان‌اندیشی ایشان است که درباره فلسطین و اتفاقات منطقه این شاعر به‌خوبی غور کرده و اشعاری را سروده است. اگر نگاهی به آثار ایشان بیندازیم خواهیم دید در اشعار ایشان پرواز و دریا جریان دارد. وی با اشاره به اینکه استاد اسرافیلی به بعد حماسی کربلا بسیار دقت کرده است، گفت: شاعرانی که در این عرصه هستند همواره جوان می‌مانند و پختگی آنها با گره‌خوردگی اشعارشان همواره جوان است و پایانی برای این حوزه‌ها نمی‌توان متصور بود. همواره شعر حماسی ایشان بر تارک شعر حماسی عاشورایی خواهد درخشید و حیثیت شعر را حفظ کرده است. در ادامه مراسم پاسداشت، علیرضا قزوه، رئیس مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری گفت: مردم تاجیکستان وقتی به سن 63سالگی می‌رسند به مناسبت هم‌سن شدن با پیامبر اعظم(ص) جشنی برگزار می‌کنند و سن 63 سالگی آقای اسرافیلی نیز باید جشن گرفته شود. ایشان در اولین کنگره شعر جنگ حضور داشتند و گرهی بین نام ایشان و استاد بیگی است. وی با اشاره به خاطره‌ای از شاعر هندی گفت: برخی از شاعران و آنهایی که به شعر انقلاب متصل هستند سعی می‌کنند که با ادبیات وضو بگیرند اما برخی دیگر روی این ادبیات قدم می‌گذارند و سعی می‌کنند که از افراد بالا برود. در حالی که برخی مانند استاد اسرافیلی جوانی خود را در این راه گذاشته‌اند.
قزوه: «رویایی» بدون اجازه شورای سیاستگذاری جشنواره دعوت شد
وی در بخش دیگری از صحبت‌هایش به نقش استاد اسرافیلی در جشنواره شعر فجر اشاره کرد و گفت: در شعر انقلاب برخی آمدند و از خود برای شعر انقلاب هزینه کردند تا شعر انقلاب به رشد و بالندگی برسد، ولی در این بین عده‌ای نیز از شعر انقلاب برای خود خرج کردند تا به منافع خودشان برسند اما این عده اتفاق بسیار بد و تلخی رقم زدند و نفرین بر کسی که این اتفاق را برای شعر انقلاب به وجود آورد. بدون اجازه از شورای سیاستگذاری جشنواره شعر فجر، از «یدالله رویایی» که به امام خمینی(ره) توهین کرده بود، دعوت کردند اما این حرکت خطرناک بود و من شاهد بودم که حسین اسرافیلی اولین کسی بود که به میدان آمد و عده‌ای که می‌خواستند از آب گل‌آلود ماهی بگیرند را سرجایشان نشاند.
حسینی: شاعری بنام در گاراژ زندگی می‌کند
رئیس مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری تصریح کرد: ما نباید به نوعی با ادبیات دفاع مقدس به صورت بد برخورد کنیم. ما هیچگاه تصور نمی‌کردیم که این ادبیات کلیت ادبیات ما را متحول کند. ادبیات دفاع مقدس و آیینی سبک ادبیات انقلاب اسلامی را ایجاد کرد. در بخشی از مراسم، حسین انصاری‌جعفری غزل و دو رباعی اسماعیلی را که به اسرافیلی تقدیم شده بود بدون موسیقی و ساز اجرا کرد و سپس حجت‌الاسلام سیدعبدالله حسینی، مدیر مرکز اسلامی ژوهانسبورگ با اشاره به بیت شعری از حسین اسرافیلی گفت: اگر ایشان فقط برای سرودن همین یک بیت شعر به دنیا آمده بود کافی بود. من دو غزل از ایشان را در آفریقا ترجمه کردم و این غزل‌ها بسیار مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. وقتی به حوزه هنری آمدم بیش از اینکه بخواهم سیدحسین حسینی و قیصر امین‌پور را ببینم همواره به دنبال هم‌صحبتی با آقای اسرافیلی بودم. وی در پایان سخنان خود با بیان اینکه یکی از شاعران بنام، اکنون همراه با خانواده‌اش در یک گاراژ به سختی زندگی می‌کنند، خاطرنشان کرد: مسؤولان باید دقت کنند که به شاعران باید بیشتر توجه شود.
طراوت‌پور: شعر اسرافیلی در مسیر انقلاب
قادر طراوت‌پور، دبیر اجرایی جشنواره شعر فجر در بخش دیگری از این نشست گفت: برخی شاعران پس از انقلاب می‌گفتند که چه بر سر آرمان‌های ما بعد از جنگ خواهد آمد و روایت دلشکستگی در شعر آنها هویدا بود. اما او دچار این مساله نشد و همواره شعر او یک مسیر را طی کرده است و به دنبال این بوده که نشان دهد انقلاب راه خود را طی کرده و مسیرش عوض نشده است. وی با اشاره به تفاوت شعر اسرافیلی با دیگر شاعران گفت: شعر اسرافیلی با اسلام فقهی ایدئولوژیک و انقلاب اسلامی همراه بوده است و هیچگاه رگه‌هایی از عرفان تصوف و دیگر عرفان‌ها در آن وجود نداشته است. به نظر من، بهترین شعر ایشان شعری بود که در رسای سیدحسن نصرالله سروده بودند و شعر بسیار زیبایی بود. حسین اسرافیلی در پایان این نشست به روی صحنه رفت و گفت: دوستانی که در این نشست صحبت کردند بزرگ‌ترین نعمت خدا به من بودند. وی درباره مرحوم احمد زارعی گفت: خدا او را رحمت کند که بسیار شیفته کار و فرهنگ انقلاب اسلامی بود. سلمان هراتی نیز عزیز بزرگواری بود که خیلی زود از بین ما رفت و ما را به سوگ نشاند و برای ما رفتن او باورپذیر نبود. سیدحسن حسینی نیز شاعر ظرافت‌های خاص و طنز غافلگیر‌کننده بود که او و قیصر امین‌پور کاری می‌کردند که ما همواره بخواهیم تا ساعت‌ها پای صحبت ایشان بنشینیم و یاد بگیریم و غیرممکن بود که با یک گفت‌وگو و نگاه کوتاهی آدم‌ها را جذب خود نکند. در این نشست، دختر حسین اسرافیلی، محمود دست‌پیش و حسین عظیمی به شعرخوانی پرداختند. انتهای این مراسم سازمان هنری رسانه‌ای اوج، خبرگزاری فارس، سازمان هنری و ادبیات دفاع مقدس، حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی، معاونت فرهنگی وزارت ارشاد، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و سازمان بسیج هنرمندان مقام شامخ ادبی حسین اسرافیلی را پاس داشتند همچنین از همسر حسین اسرافیلی نیز تجلیل شد. کلیپ‌هایی به مناسبت بزرگداشت اسرافیلی آماده شده بود که در بخش‌های مختلف مراسم به نمایش درآمد. محمود دست‌پیش، حسین اسرافیلی را به عنوان فرزند خود خطاب کرد و گفت: من سه حسین دارم. اول امام حسین(ع)، دوم پسرم حسین و سوم حسین اسرافیلی که برایش احترام زیادی قائل هستم. از دیگر حاشیه‌های این مراسم می‌توان به ورود نابهنگام سیدعباس صالحی، معاون فرهنگی وزارت ارشاد اشاره کرد که در میانه مراسم نیز نخلستان اوج را ترک کرد. پس از ترک معاون فرهنگی ارشاد، حجت‌الاسلام حسینی به شرح زندگی سخت برخی از شعرا اشاره کرد و گفت: ای کاش معاون فرهنگی تا پایان مراسم حضور داشتند و برای شاعران این مرز و بوم تسهیلاتی فراهم می‌آوردند.