سارا شکری: شبکه نمایش خانگی در شرایط فعلی رونقی بیش از سالن‌های سینما دارد. سالن‌های سینما به دلیل نداشتن فیلم مناسب که بتواند مخاطب را با خود همراه کند در رکود به سر می‌برد و کمتر مورد اقبال مخاطب است اما درست نقطه مقابل سالن‌های سینما، شبکه نمایش خانگی قرار گرفته است. فیلم‌های این حوزه با قیمتی نازل در اختیار مخاطبان قرار می‌‌گیرد و با توجه به ارائه آن در مراکز مختلف از جمله فروشگاه‌های بزرگ و کوچک، دسترسی به فیلم‌ را برای علاقه‌مندان میسر و راحت می‌کند.  نصب پوسترهای 70×100 در معرض دید علاقه‌مندان به این هنر، خودنمایی می‌کند اما سوال اینجاست چقدر برای این شبکه که مورد  توجه مخاطب است برنامه‌ریزی شده است؟ چگونه این شبکه هدایت و نظارت می‌شود که بتواند در زمان‌های مختلف به مخاطب خود که به دلایل گوناگون به سالن‌های سینما کمتر توجه دارد و از آن گریزان شده است، خدمات مناسب ارائه کند. مخاطب گریزان از سالن‌های سینما مسؤولیت مدیران سازمان سینمایی برای برنامه‌ریزی این شبکه وسیع را دو چندان می‌کند اما در حالی که بیش از 6 ماه از استقرار دولت جدید می‌گذرد، هنوز این شبکه متولی ندارد.  عدم برنامه‌ریزی در این شبکه پراهمیت باعث شده است در مقاطعی از سال فیلم‌های سینمایی بدون توجه به زمانبندی مناسب و نحوه توزیع آن وارد بازار ‌شود و تعدد این فیلم‌ها باعث می‌شود مخاطب که قدرت خرید محدودی دارد نتواند همه فیلم‌هایی که به هر دلیل نتوانسته در سینما دنبال کند یا علاقه‌مند است آن را در آرشیو خانگی خود داشته باشد، خریداری کند. با از دست رفتن زمان خرید فیلم و مرجوع شدن آثار به شرکت‌های توزیع، مخاطب فیلم مورد علاقه خود را از دست داده و نمی‌تواند در فروشگاه‌ها ‌آن را بیابد، از سوی دیگر فروشگاه‌های معتبر محصولات فرهنگی هم وجود ندارد تا بتواند به آنها مراجعه  و فیلم‌های مورد علاقه‌اش  را خریداری کند. اینجاست که لزوم توجه و نظارت جدی به توزیع مناسب فیلم و زمانبندی مناسب در شبکه نمایش خانگی خودنمایی می‌کند که این نظارت و توجه باید از طریق صنف ویدئورسانه صورت گیرد تا با برنامه‌ریزی مناسب برای بازار، محصولات به درستی توزیع و در دسترس علاقه‌مندان قرار گیرد اما عده‌ای معتقدند باید آیین‌نامه‌ای برای توزیع فیلم‌ها در دستور کار سازمان سینمایی قرار گیرد تا براساس آن همچون توزیع فیلم‌های سینمایی در سالن‌های سینما تصمیم‌گیری شود و براساس آیین‌نامه آثار به درستی توزیع و ارائه شود.
ضعف سازمان سینمایی
محمود سلطانی، مدیرعامل پارس‌ویدئو، یکی از فعالان شبکه نمایش خانگی که فیلم «اخراجی‌ها» را در شبکه نمایش خانگی توزیع کرد و قرار است ساخته اخیر ده‌نمکی «معراجی‌ها» را هم در زمان مناسب توزیع کند، درباره نحوه توزیع فیلم‌ها در شبکه نمایش خانگی، قیمت فیلم‌ها و عدم نظارت کافی بر این شبکه موثر در کشور به «وطن امروز» گفت: فیلم اگر خوب باشد در هر فصل و زمانی توزیع شود، مخاطب خود را خواهد داشت.  اصل در شبکه نمایش خانگی  فیلم خوب و مخاطب‌پسند است. وقتی فیلم را مخاطب عام بپسندد هر فصلی بیاید می‌تواند موفق عمل کند اما اگر  فیلم ضعیف باشد، در هر شرایطی که توزیع شود نمی‌تواند موفق عمل کند.    وی در ادامه تاکید کرد: شبکه نمایش خانگی متولی خاصی در سازمان سینمایی ندارد و  مجموعه‌ای فرعی‌ به شمار می‌رود.  پیش از این  نمایش خانگی اداره کل مستقل داشت، کارهای اداری و دریافت پروانه نمایش به سرعت انجام می‌شد و کارها با سرعت بیشتری پیگیری می‌شد اما از زمانی که اداره کل حذف شده، این بخش زیر مجموعه ادارات دیگر قرار گرفته است.   شبکه قاچاق و ماهواره و سایت‌ها هم  بی‌حساب و کتاب فعالیت می‌کنند و بازار نمایش خانگی را تصاحب کرده‌اند. بازار نمایش خانگی تنها شبیه به یک شو است؛ وقتی پوسترهای بزرگ روی شیشه مغازه‌ها چسبانده می‌شود اما اکثر فیلم‌ها مرجوع می‌شود.
برنامه‌ریزی منسجم، نیاز شبکه نمایش خانگی
وی دلیل اصلی این هرج و مرج را عدم داشتن متولی مقتدر دانست و گفت: متولی مقتدر نیاز حوزه شبکه نمایش خانگی است.  این حوزه برنامه‌ریزی منسجم و درستی می‌طلبد تا ما شاهد این امر نباشیم که در یک ماه 20 فیلم سینمایی و تله‌فیلم  به شبکه نمایش بیاید و ظرف 3 ماه هیچ فیلم سینمایی  در شبکه نمایش خانگی توزیع نشود.   مدیرعامل پارس‌ویدئو درباره نحوه و اهمیت توزیع فیلم سینمایی در اسفندماه گفت: اسفندماه قدرت خرید مردم بالاتر است و انگیزه خرید دارند اگر فیلم خوب ارائه شود با قیمت 3000 تومان می‌تواند نظر مخاطب را جلب کند اما متاسفانه به دلیل نداشتن متولی در اسفندماه هم  برنامه‌ریزی درستی صورت نمی‌گیرد و هر فیلمی که بتواند مجوز توزیع دریافت کند به بازار عرضه می‌شود بدون آنکه نیاز مخاطب به درستی سنجیده شود.   وی درباره قیمت فیلم در شبکه نمایش خانگی گفت: متاسفانه فیلم‌ها به درستی قیمتگذاری نمی‌شود. در هیچ کجای دنیا قیمت فیلم‌های شبکه خانگی یکسان نیست. وقتی فیلم مطرح و پرمخاطب به بازار خانگی عرضه می‌شود قیمت متفاوتی نسبت به آثار دیگر دارد اما در ایران این مساله لحاظ نمی‌شود و فیلم‌های سینمایی پرمخاطب با فیلم‌های ویدئویی که در لوکیشن‌های محدود ساخته شده و با کیفیت نازل عرضه می‌شود قیمت یکسان دارند. سلطانی در خاتمه تاکید کرد: با وجود رقابت میان شرکت‌های ویدئورسانه باید این وضعیت سر و سامان یابد و مسؤولان سینمایی نیز در ارائه مجوزهای لازم دقت نظر داشته باشند. یکی از ضعف‌های بزرگ در شبکه نمایش خانگی نبودن فروشگاه مناسب برای عرضه محصولات است.  اگر مخاطب فیلمی را از دست بدهد هیچ جای دیگر نمی‌تواند با کیفیت مطلوب و مناسب آن را خریداری کند.   بعد از برگزاری جشنواره و فروکش کردن تب و تاب بزرگ‌ترین جشنواره فیلم کشور، رونق سالن‌های سینما در تمام ادوار کم است و علاقه‌مندان به سینما پس از پیگیری فیلم‌های نمایش داده شده در جشنواره دیگر حاضر نیستند به سالن‌های سینما مراجعه کنند و توجه به فیلم‌های اکران شده در این فصل از سوی مخاطبان به مراتب نسبت به فصل‌های دیگر سال کم می‌شود اما در این شرایط شبکه نمایش خانگی می‌تواند مرکز توجه مخاطبان که دیگر فیلم‌های سینمایی را دنبال نمی‌کنند، قرار گیرد اما در این برهه از زمان قاعده و ترتیبی وجود ندارد و هر فیلمی که بتواند مجوز نمایش از وزارت ارشاد بگیرد بدون توجه به مضمون و محتوای اثر توزیع می‌شود.   همزمان با برگزاری جشنواره، فیلم‌های «بشارت به یک شهروند هزاره سوم» (محمدهادی کریمی)‌، «ازدواج مشروط» (محسن ربیعی)‌ و «هیلانه»  (شهرام مسلخی)‌ در بازار توزیع شده است.  فیلم «بشارت...» آنگونه که باید در سالن‌های سینما مورد توجه قرار نگرفت و به نظر می‌رسد توزیع آن در شبکه نمایش خانگی نیز آنگونه که شایسته محتوای اثر است نتواند تماشاگر را به خود جذب و موفق عمل کند گرچه فیلم از چهره‌های نام‌آشنایی چون حمید فرخ‌نژاد، هنگامه قاضیانی، نیکی کریمی، بیتا فرهی، فرخ نعمتی، ساعد سهیلی، خاطره اسدی و مهدی احمدی بهره برده اما باز هم نمی‌تواند در نمایش خانگی توفیقی حاصل کند.  فیلم ویدئویی «ازدواج مشروط» هم از آن دست فیلم‌هایی است که در یک مقطع زمانی خاص مورد توجه مخاطب قرار گرفت اما  فیلم‌هایی که مضمون سطحی و نازلی داشته و به هر قیمتی قصد خنداندن مخاطب را دارند دیگر از دایره توجه تماشاگران خارج شده‌اند. مخاطبی که امروز به فیلم‌ها و سریال‌های جذاب روز دنیا به طرق مختلف دسترسی دارد دیگر به سمت فیلم‌های سطحی و نازل نمی‌رود. هیلانه (لانه‌های سوخته) هم با پوستری که برایش طراحی شده نمی‌تواند آنگونه که باید مخاطب را با خود همراه کند. شهرام مسلخی در فیلم «عاشقان ایستاده می‌میرند» که در جشنواره به نمایش درآمد هم نتوانست نظر کارشناسان و منتقدان را به خود جلب کند. در آخرین ماه سال قرار است 2 فیلم سینمایی «عملیات مهدکودک» و «اکباتان» روانه بازار شود. این در شرایطی است که «عملیات مهدکودک» توانست نظر خانواده‌ها را به خود جلب کند. فیلم با سوژه خوب و استفاده از بازیگران مطرحی چون علیرضا خمسه، اکبر عبدی و گریم متفاوت عبدی می‌تواند در ماه آخر سال در شبکه نمایش خانگی موفق عمل کند اما فیلم «اکباتان» که قبل از جشنواره فیلم فجر روی پرده رفت فیلم مناسبی برای شبکه نمایش خانگی نیست زیرا این فیلم آنگونه که باید مورد توجه مخاطب قرار نگرفت و به نظر می‌رسد در سبد خرید مخاطبان سینما برای ایام نوروز قرار نگیرد.   در سالیان اخیر که عناوین منتشره هر سال بیش از 5۰۰ عنوان است، ضرورت هماهنگی در توزیع فیلم بیش از گذشته احساس می‌شود. باید مسؤولان این حوزه و مدیران موسسات ویدئورسانه و شرکت‌های پخش به حال بی‌نظمی در توزیع و مخاطبانی که علاقه‌مند به شبکه نمایش خانگی هستند، فکری کنند و رقابتی سالم در این حوزه را فراهم کنند تا مخاطب هم بتواند به درستی فیلم‌های مورد علاقه‌اش را انتخاب و خریداری کند. اگر قاعده و ترتیبی بر توزیع فیلم‌ها وجود نداشته باشد راه برای توزیع فیلم‌ها به صورت غیرقانونی و غیرمجاز در بازار هموارتر شده و اکران پیاده‌رو رونق بیشتری خواهد داشت و این شبکه که یکی از شبکه‌های قدرتمند به شمار می‌آید روز به روز رو به زوال و نابودی قدم برمی‌دارد و امتیازات خود را از دست خواهد داد.