گروه اجتماعی: از بعدازظهر12خرداد که توفان مهیبی میهمان ناخوانده پایتخت‌نشینان شد، بحث پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی هم بر سر زبان‌ها افتاد چراکه از آن زمان تا به امروز عملکرد این سازمان هر بار باعث غافلگیری بیشتر شهروندان می‌شود. آخرین این غافلگیری‌ها مربوط به روز جمعه 23 خرداد بود که به‌رغم پیش‌بینی سازمان هواشناسی مبنی بر وزش باد شدیدی با سرعت 72 کیلومتر بر ساعت، نه تنها شاهد وزش بادی با این سرعت نبودیم، بلکه حتی یک نسیم ساده هم از تهران نگذشت!
غافلگیری‌های چند باره شهروندان
این روزها بسیاری از افراد در جامعه از نحوه اطلاع‌رسانی و دقت پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی تنها غافلگیر می‌شوند! زمانی که آسوده‌خاطر و طبق روال عادی مشغول فعالیت هستند ناگهان با توفان 120کیلومتری مواجه می‌شوند و در آن زمان که به نقل از هواشناسی خبر از وزش باد شدید و توفان دوباره را می‌شنوند با شرایط آرام جوی روبه‌رو می‌شوند!
تداوم این رویه اطلاع‌رسانی که پس از وقوع توفان پایتخت توسط سازمان هواشناسی در پیش گرفته شده است، باعث شده این روزها مردم در جامعه بویژه پایتخت‌نشین‌ها با طنز و کنایه بگویند که «هوای پیش‌بینی‌های هواشناسی پس است و پیش‌بینی‌های این سازمان روی هواست!»
12خرداد آغاز ماجرا
بعدازظهر روز 12خرداد به طور ناگهانی و در کمتر از چند دقیقه آسمان تهران تیره و تار شد و غبار غلیظی از خاک شهر را فراگرفت. به دنبال این موضوع توفانی با سرعت 120کیلومتر در ساعت پایتخت را درنوردید، تندبادی که 5 کشته و 81 زخمی برجای گذاشت و علاوه برآن بنا بر اعلام استانداری تهران حدود 49 میلیارد تومان هم خسارت مالی داشته است. درست در این زمان اولین انتقاد از سوی سازمان مدیریت بحران مطرح شد که اگر سازمان هواشناسی درباره این توفان به‌موقع اطلاع‌رسانی کرده بود به‌طور حتم میزان خسارات و تلفات آن کمتر بود. این درحالی است که سازمان هواشناسی هم در اظهارنظرهای ضد و نقیضی یک بار اعلام کرد ما توان و تجهیزات پیش‌بینی چنین توفانی را نداریم و بار دیگر در دفاع از خود برآمد و گفت این توفان را 40دقیقه قبل از وقوع اطلاع‌رسانی کرده‌ایم اما در آن سوی ماجرا سازمان مدیریت بحران همچنان معتقد است تا زمان وقوع توفان از آن بی‌خبر بوده است.
پیش‌بینی‌های پس و پیش هواشناسی!
به هر حال این تازه آغاز ماجرا بود و سازمان هواشناسی از فردای آن روز سعی کرد برای جبران گذشته دست به‌کار شود اما شواهد موجود و پیش‌بینی‌هایی که با واقعیت تفاوت زیادی دارد، نشان می‌دهد این سازمان در یک ماه گذشته در عملکرد خود برای پیش‌بینی‌ها آنطور که باید موفق نبوده است. همین پیش‌بینی‌های پس و پیش باعث بی‌اعتمادی بیشتر مردم و مدیران شهری به این سازمان شده است چرا که هر بار خبرهای این سازمان به نوعی غلط از آب در می‌آید و تمام برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته را نقش بر آب می‌کند.
پیش‌بینی توفان دوم
اما این تمام ماجرا نبود، نکته دیگری که در عملکرد این سازمان به چشم می‌خورد، درباره وقوع توفان دوم در تهران بود که تنها نیم‌ساعت قبل از وقوع به شهروندان اطلاع داده شد و زمانی برای برنامه‌ریزی یا مدیریت سانحه باقی نگذاشت و به قول معروف زمانی اطلاع‌رسانی شد که کار از کار گذشته بود. جالب اینجاست که این رویه همچنان در سازمان هواشناسی ادامه دارد و به نوعی سعی دارند برای در کنترل نشان دادن اوضاع وارد عمل شوند و هر بار با صدور اطلاعیه و اخبار گوناگون از وقوع توفان دوباره در پایتخت یا وزش باد شدید خبر می‌دهند اما هیچ اتفاق خاصی نمی‌افتد! غافل از اینکه هم مردم و هم مدیران شهری بر پایه این هشدارها تصمیم گرفته و برنامه‌ریزی می‌کنند اما هربار غافلگیر می‌شوند و با هیچ تندباد یا توفانی مواجه نمی‌شوند. نمونه بارز این شیوه اطلاع‌رسانی در روزهای 17 خرداد اتفاق افتاد. در حالی که سازمان هواشناسی از وزش باد شدید و وقوع توفان در برخی نقاط تهران خبر داد و همگی منتظر توفان دوباره در تهران بودیم هیچ اتفاق خاصی نیفتاد و هوا از همیشه پایدار‌تر شد.
پیش‌بینی‌ها رو هواست!
از زمانی که آن توفان بی‌سابقه در تهران باعث کشته شدن 5نفر شد، توجه و حساسیت شهروندان به پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی هم بیشتر شده است و با دغدغه بیشتری اخبار هواشناسی را دنبال می‌کنند تا برای امورات روزمره خود برنامه‌ریزی کنند. بسیاری از افراد که به کارهای ساختمانی اشتغال دارند هر بار که اخبار وقوع توفان در تهران منتشر می‌شود با واهمه و ترس فعالیت خود را رها کرده و با اطمینان از خبرهای هواشناسی و برای مقابله با خطر احتمالی فعالیت خود را تعطیل می‌کنند. حتی برخی ادارات و شرکت‌ها هم با شنیدن چنین اخباری ساعات کاری را کاهش داده و سعی می‌کنند پرسنل خود را زودتر از موقع راهی منزل کنند تا از آسیب‌های توفان در امان باشند یا به توصیه سازمان مدیریت بحران بیشتر پروژه‌های عمرانی و شهری هم باید درصورت نامساعد اعلام شدن شرایط جوی تعطیل شود که این موضوع با توجه به نادرست از آب درآمدن پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی ضرر و زیان‌های بسیاری را برای شهروندان در پی داشته است.
ماجرا ادامه دارد
آخرین نمونه از تیرهای پیش‌بینی سازمان هواشناسی که به هیچ هدفی نخورد، پیش‌بینی وزش باد با سرعت 72کیلومتر برای روز 23خرداد در تهران بود. این موضوع تا حد زیادی در برنامه‌ریزی و آذین‌بندی پایتخت در نیمه شعبان اثرگذار شد، چرا که بسیاری از شهروندان که در تدارک برای این عید و برگزاری جشن بودند مجبور به انجام تغییراتی در نحوه تزئین و شیوه آذین‌بندی محله خود شدند اما برخلاف گفته هواشناسی این‌بار هم هیچ باد تندی در تهران احساس نشد. این سردرگمی‌ها و بلاتکلیف ماندن مردم دربرابر اخبار هواشناسی از یک سو و پیش‌بینی‌های سینوسی سازمان هواشناسی که با شدت و ضعف هر بار خبر از وقوع توفانی می‌دهد که به سرانجام هم نمی‌رسد این پرسش را تداعی می‌کند که آیا غیر از این است که هواشناسی توانایی لازم برای پیش‌بینی دقیق اوضاع جوی را ندارد و هر بار با یک خبر پیش‌بینی توفان دست پیش می‌گیرد تا اگر توفانی اتفاق افتاد آنها هم حرفی برای گفتن داشته باشند؟!