printlogo


کد خبر: 6255تاریخ: 1393/3/25 00:00
منطقه به سمت تجزیه می‌رود؟

گروه بین‌الملل: برخی محافل سیاسی منطقه‌ای بر این باورند، تحولات اخیری که عراق به واسطه حضور عناصر تروریست داعش و اقدامات خشونت‌بار آنها شاهد آن است، موجب گشوده شدن باب تحولات و تغییرات در منطقه خواهد شد. پایگاه خبری النشره در گزارشی در این‌باره نوشت: داعش خط مرزی میان عراق و سوریه را لغو کرد و اساسا این یکی از خطوط توافقنامه «سایکس– پیکو» منعقده در سال 1916 میلادی است که در آن بیان شده بود «موصل» به عنوان بخشی از منطقه «الف» در این توافقنامه شمرده شده و براساس آن باید به حلب و دمشق یا همان سوریه ملحق شود اما انگلیسی‌ها که قدرت خود را در عراق بازمی‌یافتند، اجازه تحقق این امر را ندادند اما داعش هیچ یک از موجودیت‌های سیاسی عراقی و سوری را به رسمیت نمی‌شناسد و تلاش دارد دولت اسلامی خود را در این دو کشور تاسیس کند، به همین دلیل با آغاز تلاش‌ها برای تحقق این ایده داعش، باید شاهد لرزه‌هایی نه‌تنها در عراق که در کل منطقه خاورمیانه باشیم. اگر ایده برخی محافل مبنی بر اینکه انقلاب‌های عربی موجب تقسیم کشورهای منطقه و تضعیف برخی نظام‌ها در آن از جمله در سوریه و عراق خواهد شد (اگرچه ما اساسا وجود انقلابی مردمی را در سوریه به رسمیت نمی‌شناسیم) درست باشد، در واقع کشورهای منطقه وارد عصر تجزیه و تقسیم خواهد شد. داعش به استان نینوا یورش برد و بخش‌هایی از این استان و شهر موصل را به تصرف خود درآورد و ادعا شده که ارتش و برخی عشایر خیانت‌هایی به دولت مرکزی داشته و با داعش همراهی داشته‌اند. براساس پیش‌بینی‌ها عراق بیش از هر زمان دیگری در معرض تجزیه و تقسیم قرار دارد. اقلیم کردستان در شمال، اقلیم سنی در مرکز و اقلیم شیعی در جنوب عراق. آنچه در عراق و سوریه رخ می‌دهد، این امر را در ذهن تداعی می‌کند که کشورهای مختلف منطقه در معرض تقسیمات مذهبی و طایفه‌ای قرار دارند. جنگ در سوریه هم‌اکنون به جنگی فرسایشی تبدیل شده و بیش از هر زمان دیگری آشکار شده که طرف‌های درگیر در آن تلاش دارند آن را تقسیم کنند. هم‌اکنون نظام سوریه بر مناطق استراتژیک و مهمی از سواحل دریای مدیترانه، واقع در غرب سوریه تا دمشق و از آنجا تا حمص و بخش‌هایی از حلب و همچنین جولان تسلط دارد تا به این طریق مناطق علوی‌نشین سوریه به مناطق شیعی لبنان ملحق، متصل و مرتبط شود، بویژه آنکه بشار اسد، رئیس‌جمهوری سوریه برای یک دوره دیگر به ریاست‌جمهوری این کشور انتخاب شد تا در راس قدرت در این مناطق باشد، از سوی دیگر در شرق سوریه بویژه در استان دیرالزور و حسکه گروه‌های مسلح مخالف تلاش دارند با تسلط بر این مناطق خود را به مناطق سنی‌نشین عراق ملحق کنند. در عراق حمله داعش به مناطق مختلف عراق از جمله سامرا و تلاش برای تصرف مرقد امامین عسگریین(ع) تنها و تنها با هدف برافروختن آتش فتنه‌های طایفه‌ای و مذهبی صورت می‌گیرد، به همین دلیل انتظار می‌رود جنگ داخلی در عراق همانگونه که تاکنون بوده، سال‌های سال ادامه یابد و همچون سوریه طرف پیروز در آن مشخص نباشد. آنچه در این میان قابل تامل و توجه است، آن است که داعش تلاش می‌کند مناطقی را تصرف کند که دارای منابع و ثروت‌های نفتی باشد. اهمیت تسلط داعش بر این منابع نفتی در این امر نهفته است که این گروه می‌تواند با درآمد حاصل از فروش این نفت نیازهای مالی و تسلیحاتی خود را تامین کند و خود را از کمک‌های طرف‌های حامی‌اش برهاند و این امری خطرناک شمرده می‌شود. به این ترتیب می‌توان گفت که داعش باب تغییرات بزرگ در منطقه را گشوده و در صورت عدم کنترل و مقابله، می‌تواند در تمام عرصه‌های منطقه حضور داشته باشد و نقش ایفا کند. از سوی دیگر، در سپتامبر سال گذشته میلادی نویسنده و تحلیلگر آمریکایی، رابین رایت در نیویورک تایمز از تصور خود درباره مرزهای آینده کشورها در منطقه خاورمیانه نوشته بود. وی استدلال کرده بود که عدم کنترل قدرت توسط تعدادی از حکام منطقه در حوزه کشورهای عربی خلیج‌فارس منجر به شکل‌گیری کشورهای جدیدی بدون مرز و حد در منطقه خاورمیانه شده و نقشه قدیمی این منطقه را که توسط اروپاییان بعد از سقوط امپراتوری عثمانی طراحی شده بود در هم می‌ریزد. وی پیش‌بینی کرده بود که با فعال شدن گروه‌های تندرو در این منطقه، بین مسلمانان چنان اختلافی می‌افتد که عملا کشورهای عراق و سوریه به 4 بخش مختلف تقسیم می‌شوند: عراق شیعه‌نشین، عراق سنی و سوریه سنی که با هم یک کشور متمرکز را تشکیل می‌دهند، منطقه خودمختار کردستان عراق و منطقه علوی‌نشین در غرب سوریه. این نقشه ماه‌ها پیش از انجام عملیات‌های تروریستی در عراق توسط گروه داعش پیش‌بینی شده بود اما این روزها بیشتر از هر زمان دیگری جالب توجه به‌نظر می‌رسد. در هر حال نکته اصلی در این بین، گسترش رقابت‌ها و منازعات بین بازیگران منطقه‌ای است. حامیان مالی و معنوی این گروه تروریستی بویژه عربستان سعودی قطعاً نمی‌دانند وارد چه بازی خطرناکی شده‌اند. بدون هیچگونه تردید این آتش‌بازی، مساله‌ای است که بزودی گریبان خود آنها را نیز خواهد گرفت.
 


Page Generated in 0/0062 sec