گروه اجتماعی: «باربی»، «بن تن»، «باب اسفنجی»، «جومونگ» و دهها شخصیت دیگر لشکر غریبههایی هستند که در سایه کمرنگ نظارتها روی دفتر مشق و لوازمالتحریر بچه مدرسهایها رژه میروند. طرح کیف و کولهپشتی بچهها، نقش روی دفترها، اسباببازیها و حتی لباس آنها همه و همه برگرفته از شخصیتهای خیالی کارتونهای غیرایرانی بویژه چینی و کرهای شده است. این روزها در آستانه بازگشایی مدارس، درباره استفاده از لوازمالتحریرهای ایرانی – اسلامی مطالب گوناگونی در رسانهها منتشر میشود اما به نظر میرسد یک موضوع مهم از نگاه کارشناسان مغفول مانده است، این موضوع بررسی و واکاوی نقش دو وزارتخانه فرهنگ و ارشاد اسلامی و آموزش و پرورش برای ترویج هر چه بیشتر و بهتر استفاده از لوازمالتحریر ایرانی در بین دانشآموزان است.
تسخیر بازار لوازمالتحریرتوسط قهرمانان پوشالی
تسخیر بازار لوازمالتحریر توسط قهرمانان پوشالی خارجی در حالی اتفاق افتاده است که تاکیدات فراوانی مبنی بر استفاده از نمادها و قهرمانان ملی در محصولات مورد نیاز کودکان و نوجوانان صورت گرفته است اما باز شاهد استفاده از نمادهای خارجی و بیگانه در طراحی محصولات هستیم. اگر سری به مغازههای لوازمالتحریر بزنید بهخوبی متوجه این موضوع خواهید شد، چراکه کمتر میتوان طرح یا محصولی را دید که ساخت داخل باشد و رنگ و بویی از فرهنگ ایرانی- اسلامی را همراه داشته باشد. در حالی که چند سالی است سازمانهای مردمنهاد، برخی شرکتهای ایرانی و سازمانهای فرهنگی در فضای رقابتی لوازمالتحریر دست به تهیه محصولاتی با شکل و شمایل ایرانی زدهاند تا جای خود را در میدان بزرگ رقابت با بنتنها و باباسفنجیها باز کنند اما به نظر میرسد نبود حمایتهای لازم و کمبود تبلیغاتی که در حد و اندازه این اقدام باشد باعث شده است عرصه چندانی نصیب قهرمانان ملی و نمادهای ایرانی در بازار لوازمالتحریر نشود.
آموزش و پرورش و ارشاد کجای ماجرا ایستادهاند؟
این در حالی است که از دولت بویژه وزارت آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتظار میرود تا با حمایت همهجانبه از تولیدات ملی همچنین استقبال از طرحها و نمادهای ایرانی- اسلامی گامی را به سوی برندسازی بردارند تا ضمن حمایت از تولید ملی یکبار برای همیشه از توزیع لوازمالتحریر با مضامین بیگانه جلوگیری کنند. اما مشاهده عملکرد مقطعی این دو وزارتخانه تداعیگر این پرسش است که وزارت ارشاد و وزارت آموزش و پرورش نمیتوانند یا نمیخواهند جلوی ارائه اینگونه لوازمالتحریرهایی با رنگ و لعاب نمادهای بیگانه را بگیرند؟ جالب اینجاست که هر ساله و در آستانه بازگشایی مدارس موضوع نوشتافزار و لوازمالتحریر ایرانی نقل محافل و رسانهها و بازار حمایت از این طرحها هم داغ میشود اما پس از مدتی باز هم شاهد هستیم روال مانند گذشته است و باید جولان برندهای خارجی با طرحهایی از قهرمانان پوشالیشان را در بازار نظارهگر باشیم.
برپایی نمایشگاه؛ مسکن مقطعی
هرچند برپایی نمایشگاههای نوشتافزار و فروش پاییزه که همهساله در آستانه فصل بازگشایی مدارس برپا میشود تا حد زیادی به ترویج الگوهای ایرانی- اسلامی و حمایت از تولیدکنندگان داخلی کمک کرده است اما به نظر میرسد مشکل توزیع و تبلیغات صحیح همچنان پابرجاست چرا که سال تحصیلی 9 ماه است و دانشآموزان طی سال باید لوازمالتحریر مورد نیازشان را بر اساس شیوه آموزشی مدرسه و مطابق با برنامه درسیشان تهیه کنند. در این زمان تنها مکان موجود برای تهیه لوازمالتحریر مغازههای سطح شهر هستند که قفسههایشان از دفترها و لوازم پر زرق و برق خارجی پر شده است، بنابراین رنگ باختن تبلیغات محصولات داخلی که با طرحها و الگوهایی از قهرمانان داخلی تولید شدهاند در مقابل هجمه محصولات بیگانه از یک سو و نبود سازوکار مناسب توزیع این محصولات بومی از طرف دیگر باعث شده است تا تنها گزینه پیش روی دانشآموزان در طول سال تحصیلی همین محصولات خارجی باشد.
نوشتافزار، دروازه آشنایی با سبک زندگی
البته نباید در این موضوع یکطرفه به قضاوت رفت، نقش خانوادهها در تشویق فرزندانشان به استفاده از نمادهای ایرانی و اسطورههای داخلی در لوازمالتحریر را هم نباید نادیده گرفت. والدین با فرهنگسازی و آگاهسازی فرزندانشان نسبت به شناخت قهرمانان ملی و اسطورههای کشورمان میتوانند زمینه ترغیب و تشویق آنها را برای خرید لوازمالتحریر متناسب با فرهنگ ایرانی - اسلامی فراهم آورند. در واقع خانوادهها باید با این دید به موضوع نگاه کنند که خرید نوشتافزار ایرانی دروازه آشنایی فرزندان با سبک زندگی ایرانی-اسلامی است. این در حالی است که از وزارت آموزش و پرورش و وزارت فرهنگ و ارشاد همچنان انتظار میرود تا با نگاهی دغدغهمند موضوع تولید لوازمالتحریر با نمادها و طرحهای ایرانی و برگرفته از اسطورههای وطنی و قهرمانان ملی و مذهبی را پیگیری کنند و ضمن حمایت از تولیدکنندگان این محصولات برای تبلیغ هر چه بیشتر آنها و فرهنگسازی درباره چنین محصولاتی آستینها را بالا بزنند. به نظر میرسد زمان آن رسیده است که اقدامی عملی و قاطع برای جلوگیری از توزیع لوازمالتحریرهایی با مضامین بیگانه در بازارها انجام شود.
قهرمان وطنی یا اسطوره بیگانه!
در حال حاضر نهتنها بخش عمدهای از بازار لوازمالتحریر وارداتی است بلکه اندک تولیدکنندگان داخلی هم به دلیل تغییر ذائقه دانشآموزان در اثر ناتوانی ما در معرفی صحیح الگوهای ایرانی و دوبله و پخش بیامان کارتونهای خارجی به سمت تولید لوازمالتحریر با سبکها و طرحهای بیگانه متمایل شدهاند، وضعیتی که در صورت تداوم میتواند بسیار خطرناک باشد چرا که کمکم اسطورهها و قهرمانان بیگانه جایگزین پهلوانان و قهرمانان ملی شده و دانشآموزان در شناخت هویت تاریخی-فرهنگی دچار مشکل میشوند. اما بهراستی چرا تا به حال نتوانستهایم آنطور که باید الگوها و اسطورههای ایرانی را از طریق لوازمالتحریر به کودکانمان معرفی کنیم؟ در بین خبرهایی که منتشر میشود، هر از گاهی شاهد انتشار یک تصویر از قهرمانان و پهلوانان ایرانی روی لوازمالتحریر هستیم و برای اینگونه از محصولات تبلیغاتی هم انجام میشود اما آیا بهراستی اگر از یک دانشآموز ایرانی و فرزندانمان درباره 2 شخصیت؛ یکی شخصیتهای کارتونی خارجی و دیگری قهرمانان وطنی سؤال کنیم، کودکانمان با کدامیک آشناتر هستند؟ نتیجهگیری این گزارش باشد بر عهده شما.