گروه اجتماعی: روز گذشته دبیر انجمن صنایع لبنی کشور در ادامه ماجرای باز شدن شیر روغن پالم در محصولات لبنی از لغو همه پروانه‌های ساخت محصولات لبنی با چربی گیاهی خبر داد و اعلام کرد بنا به تصمیم مشترک معاونت غذا و دارو و انجمن صنایع لبنی کشور قرار شده است تمام پروانه‌های ساخت محصولات لبنی با چربی گیاهی لغو شده و کل فرآورده‌های لبنی با چربی طبیعی شیر تولید شود. این خبر در حالی اعلام شد که چندی پیش وزیر بهداشت و درمان ضمن هشدار به مردم درباره مصرف لبنیات پرچرب بیان کرد برخی از کارخانه‌های لبنی برای چرب‌تر شدن محصولات‌شان از چربی گیاهی پالم استفاده می‌کنند. وزیر بهداشت که این کار را به نوعی تخلف در صنایع لبنی دانسته و معتقد است این چربی گیاهی به دلیل بالا بودن اسیدهای چرب اشباع می‌تواند عوارض و عواقبی از قبیل بالارفتن چربی خون و تصلب شرایین را برای مصرف‌کنندگان به دنبال داشته باشد. اما در حالی که بسیاری از مصرف‌کنندگان صنایع لبنی در سردرگمی بسر می‌بردند که چرا تا به امروز با این تخلف آشکار برخورد نشده است؟ رضا باکری، دبیر انجمن صنایع لبنی کشور به اطلاعیه‌ای اشاره کرد که در آن وزارت بهداشت محصولات موجود در بازار را که عاری از بحث‌های مطرح شده هستند، معرفی کرده است.
لغو پروانه 7 قلم محصول لبنی
باکری با بیان اینکه این ماحصل جلسات و نتیجه‌گیری‌های روزهای گذشته بود، افزود: به‌طور کلی نیز بنا به تصمیم مشترک معاونت غذا و دارو و انجمن صنایع لبنی کشور قرار شد همه پروانه‌های ساخت محصولات لبنی با چربی گیاهی لغو شده و کل فرآورده‌های لبنی با چربی طبیعی شیر تولید شود البته این اظهارات در شرایطی مطرح می‌شود که درباره ماجرای پالم یک فرضیه دیگر هم مطرح شده است، برخی از کارشناسان بر این باور هستند که مجوز قانونی افزودن پالم در صنایع لبنی سال‌هاست صادر شده است و تنها برای جلوگیری از غش در معامله باید عنوان افزودنی روغن پالم و درصد آن روی بسته‌های مواد لبنی درج شود. این در حالی است که با وجود این فرضیه این پرسش مطرح می‌شود که اگر پالم دارای مجوز قانونی است چرا صنایع لبنی و وزارت بهداشت شرکت‌های تولیدکننده مواد لبنی را ملزم به نصب این برچسب نمی‌کنند! در این‌باره باکری اضافه کرد: حدود 7 قلم از محصولات لبنی (که حاوی چربی گیاهی بودند و روی بسته‌بندی آنها استفاده از این چربی درج شده بود) دارای پروانه ساخت وزارت بهداشت بوده‌اند که قرار شده پروانه این محصولات لغو شود و کارخانجات تولیدکننده آنها نیز این محصولات را از خط تولید خود خارج کنند.
وزار ت بهداشت متولی تشخیص تخلف
وی همچنین درباره چگونگی تشخیص تخلف و همچنین متولی این کار به تسنیم گفته است: تشخیص آن با آزمایشگاه‌های وزارت بهداشت است ما نیز از آنها تقاضا کردیم چنانچه طبق گزارش‌های آزمایشگاه‌های وزارتخانه متخلفی وجود داشته باشد به دادگاه معرفی شود و خطای انجام شده از سوی آنان پیگیری شود. این در حالی است که شیر به عنوان یکی از مواد مغذی مورد توجه کارشناسان تغذیه تا پیش از این نیز با کمبود سرانه مصرف در کشور ما مواجه بود و به وجود آمدن چنین تخلفاتی نیز باعث کاهش شدید‌تر این سهم می‌شود چرا که بسیاری از مصرف‌کنندگان برای خرید شیر و شناسایی برندهای آن دچار تردید هستند.
توپ در زمین قوه قضائیه
این موضوع هم در اثر شیوه عملکرد وزارت بهداشت ایجاد شده است. این وزارتخانه با وجود اینکه دارای ظرفیت و سازوکار برخورد و لغو پروانه متخلفان است اما تاکنون چنین اقدامی را انجام نداده و تنها به اعلام فهرست متخلفان به قوه‌قضائیه بسنده کرده و به نوعی توپ را به زمین قوه‌قضائیه انداخته است و این پرسش را در ذهن مصرف‌کنندگان مواد لبنی ایجاد کرده است که چرا وزارت بهداشت از ظرفیت بازدارنگی خود استفاده نکرده و فقط اسامی آنها را به مقامات قضایی ارائه کرده است. از طرفی انجام نشدن اطلاع‌رسانی درباره نام برندهای متخلف هر چه بیشتر بر سردرگمی خریداران محصولات لبنی افزوده است.
برطرف شدن منع مصرف لبنیات
اما این تمام ماجرا نیست و روز گذشته معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو با تاکید بر پیگیری ضربتی وزارت بهداشت و شناسایی متخلفین مصرف روغن پالم در فرآورده‌های لبنی، تصریح کرد: برای استفاده از لبنیات موجود در بازار منعی وجود ندارد. وی همچنین درباره نتایج اقدامات صورت گرفته برای مقابله با مصرف روغن پالم در کارخانه‌های لبنیات، خاطرنشان کرد: تمام بازرسان سازمان غذا و دارو و دانشگاه‌های علوم پزشکی از خطوط تولید و انبارهای شرکت‌های تولید کننده صنایع لبنی، بازرسی‌های لازم را انجام داده و تمام مستندات تولید بررسی شده و نمونه‌برداری‌های لازم صورت گرفته است.
مشکوک اعلام شدن 41 فرآورده لبنی
دیناروند در ادامه بیان داشت: با تجزیه و تحلیل و جمع‌بندی نتایج به‌دست آمده از بازرسی‌های انجام شده، تخلف تعداد 41 فرآورده لبنی مشکوک اعلام شد که براساس بخشنامه صادر شده تولید آنها متوقف خواهد شد. رئیس سازمان غذا و دارو با اشاره به اینکه، از تعداد 41 متخلف شناسایی شده، 23 مورد آن محرز و 18 مورد نیز مشکوک اعلام شده است به مهر افزود: به محض انجام آزمایشات تکمیلی طی چند روز آینده، مواردی که تخلفشان محرز شود، پروانه آنها تعلیق و به دستگاه قضایی معرفی خواهند شد.
بیانیه مشترک استاندارد و بهداشت
به دنبال توجه اذهان عمومی به موضوع روغن پالم و همچنین اهمیت کیفیت و ایمنی مواد غذایی، سازمان ملی استاندارد ایران و وزارت بهداشت بیانیه مشترکی درباره استفاده از روغن پالم در فرآورده‌های لبنی منتشر کردند. در بخش‌هایی از این بیانیه مشترک ضمن تاکید بر اطلاع‌رسانی و آگاهی عمومی، آمده است: نتایج بررسی‌ها در این باره نشان‌دهنده بروز تخلف در تعدادی از واحدهای تولیدی فرآورده‌های لبنی پرچرب بوده که با مدیریت و نظارت سازمان ملی استاندارد ایران، سازمان غذا و دارو، تولید و عرضه آنها به بازار ممنوع شده است. کما اینکه در ایام قبل نیز هر دو سازمان با تخلفات انجام شده برخورد قانونی به عمل آورده‌اند. در کلیه مواردی که بروز تخلف در آزمایش‌های تکمیلی احراز شود، متخلفان به دستگاه‌های قضایی معرفی شده و پروانه‌های کاربرد علامت استاندارد و پروانه‌های بهداشتی تولید و ساخت فرآورده‌های یادشده باطل می‌شود.
درخواست برای اطلاع‌رسانی عمومی
از سوی دیگر برخی از نمایندگان مجلس از جمله حسن تامینی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم با انتقاد از نحوه برخورد وزارت بهداشت با چنین تخلفات محرزی، خواستار برخورد قاطع این وزارتخانه از طریق لغو پروانه یا حداقل رسانه‌ای شدن نام برندهای متخلف شده است. وی در این‌باره به «وطن امروز» می‌گوید: سازوکارهای نظارتی در وزارت بهداشت مهیا است و این وزارتخانه دارای دفتر حقوقی است و می‌تواند با متخلفان از طریق ممانعت در انجام فعالیت یا لغو پروانه برخورد کند. از سوی دیگر رئیس سازمان غذا و دارو در پاسخ به این درخواست نمایندگان اظهار داشت: به طور حتم پس از قطعی شدن محکومیت، متخلفین به مردم معرفی و اعلام خواهند شد و اطلاع‌رسانی در این مرحله بیشتر متوجه این موضوع است که فرآورده‌هایی که عرضه می‌شوند همگی دارای مجوز وزارت بهداشت بوده و منعی برای مصرف ندارند. با این وجود هنوز این ابهام برای مصرف‌کنندگان وجود دارد که چطور باید برندهای ناسالم را از برندهای سالم تشخیص دهند و آیا از فردا شاهد نبود برخی از برندهای لبنی در یخچال‌های مراکز خرید خواهند بود؟