گروه اجتماعی: تصور بیشتر افراد جامعه درباره اعتیاد این است که مواد مخدر و سوءمصرف مواد پدیدهای مردانه است و زنان کمتر از مردها به اعتیاد روی میآورند، بویژه در کشور ما حتی سیگار کشیدن زنان و دختران تعجب اطرافیان را بر میانگیزد. شاید به دلیل اینکه اعتیاد با نقش آشنای همسر و مادری مهربان و دلسوز در جامعه ایرانی همخوانی ندارد، اما واقعیت این است که امروز اعتیاد در میان برخی زنان جامعه (هرچند تعداد اندک) وجود دارد و برخی خانوادهها با این معضل دست و پنجه نرم میکنند. از آنجا که عوارض ناشی از اعتیاد زنان برای جامعه بیشتر از عوارض اعتیاد مردان است، ضرورت دارد این موضوع در کانون توجه قرار گیرد. کانون خانواده، قربانی اعتیاد زنان است، چرا که خانواده در جامعه ایرانی از جایگاه ویژهای برخوردار است و هرگونه خلل و مشکل در خانواده به بروز مشکل در کلیت جامعه منجر میشود. این در حالی است که طبق گفتههای معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مباره با مواد مخدر، در حال حاضر آمار اعتیاد زنان در کشور روی عدد 3/9 قرار گرفته است. این عدد یعنی در آستانه 2 رقمی شدن آمار اعتیاد زنان در کشور. معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با موادمخدر کشور گفت: نیازمند بازنگری در اقدامات بازدارندهای هستیم که طی سالهای گذشته تاکنون به شکلی گسترده انجام شده است و تداوم دارد. بابک دینپرست در حاشیه نشست تخصصی کارشناسان فرهنگی و پیشگیری ستادهای مبارزه با موادمخدر استانهای کشور در شیراز، گفت: برای افزایش اثرگذاری فعالیتهای پیشگیرانه باید واقعیتهای اعتیاد را به جامعه منعکس و تصویری دقیق از روند اعتیاد به افراد ارائه داد.
21 درصد معتادان تحصیلات لیسانس دارند
دینپرست ادامه داد: نمیتوانیم به افراد بگوییم مواد مخدر نشاطآور، لذتبخش و ارتقادهنده توان جنسی، نیست اما باید آنان را آگاه کرد که این تاثیرات کوتاهمدت خواهد بود و بعد از چندماه مصرف مواد مخدر، فرد اسیر اعتیاد شده و شاهد هیچ یک از این اثرات نخواهد بود. وی با بیان اینکه ما هنوز تصویر درستی از پایان اعتیاد برای افراد و جامعه ایجاد نکردهایم، گفت: در بیان عوامل موثر بر اعتیاد همواره تاهل، داشتن شغل و میزان تحصیلات را بهعنوان عوامل بازدارنده مطرح کردهایم اما امروز آمارها نشان میدهد بیش از 21 درصد کل معتادان کشور دارای تحصیلات لیسانس و بالاتر هستند، 63 درصدشان متاهل و 53 درصد افراد شاغل هستند. دینپرست با تصریح اینکه باید در این آمارها با دقت و حساسیت نگاه و آنها را تحلیل کرد، گفت: نمیتوانیم بگوییم هیچ اقدامی انجام نشده یا حتی اثربخشی را به شکل کامل نادیده بگیریم، اما باید باور کنیم که اثربخشی اقدامات آنگونه که انتظار داریم، نبوده است. وی در عینحال پدیده اعتیاد و بزه قاچاق موادمخدر را با سایر جرائم و بزههای اجتماعی بسیار متفاوت دانست و گفت: در تمام بزهها ما یک بزهکار داریم یک بزهدیده، یک متهم یا مجرم داریم و یکسمت شاکی و زیاندیده، اما در موضوع موادمخدر و بویژه بحث قاچاق، یک سمت قاچاقچی سودجو قرار دارد و در سمتی اعضای خانوادههای ما بهعنوان معتاد که به قاچاقچی کمک میکنند. دینپرست اضافه کرد: در جرائم مواد مخدر متاسفانه معتاد مانند ستون پنجم عمل میکند حال آنکه بزهدیده است، بنابراین فرآیند مبارزه با قاچاق و پیشگیری از اعتیاد، بسیار متفاوت است. وی اضافه کرد: من هم منتقد وضع موجود هستم اما باید واقعبینانه به مساله نگاه کرد، پدیده موادمخدر و اعتیاد را باید بهدرستی شناخت و با دقت شناساند، اعتیاد یک بیماری مزمن، پیشرونده و عودکننده است، حتی در کشوری مانند سوییس با تمام ظرفیتهایش، ماندگاری معتادان پس از ترک بین 25 تا 26 درصد اعلام میشود.
درگیر بودن 40 درصد از زندانیان با جرائم موادمخدر
این مقام مسؤول همچنین گفت: به طور میانگین 40 درصد از زندانیان کشور به شکل مستقیم مرتبط با جرائم موادمخدر هستند و 25 درصد نیز به شکل غیرمستقیم با موضوع ارتباط دارند بهطوری که 10 درصد جرائم مالی، 55 درصد طلاقها یا 20 درصد جرائم منکراتی ریشه در مواد مخدر دارد. وی با تصریح اینکه برنامههایی با کمک سازمان زندانها برای مراقبت از زندانیان معتاد پس از خروج از زندان انجام میشود، گفت: ایران اسلامی در مبارزه با مواد مخدر، حجم کشفیات مواد مخدر، انجام مطالعات و اجرای برنامههای گوناگون برای مقابله با قاچاق مواد مخدر و پیشگیری از اعتیاد و درمان
معتادان، در سطح جهان پیشتاز است.
فعال بودن 6300 مرکز درمان اعتیاد
به گزارش ایسنا، دینپرست اضافه کرد: در ایران 6300 مرکز درمان اعتیاد فعال است که 750 هزار معتاد را تحت پوشش دارد و 92 درصد از این مراکز توسط سمنها و بخش خصوصی ایجاد شده و اداره میشود و 89 درصد کل 750 هزار معتاد در این مراکز تحت پوشش هستند. دینپرست با تصریح اینکه برخی معتقدند مقابله با ترانزیت مواد مخدر به ما چه ارتباطی دارد و چرا ما هزینههای این موضوع را پرداخت کنیم، گفت: در سیاستهای نظام اسلامی، در آموزههای دینی و حتی انسانی، اینکه ما در مقابل چنین موضوعی بیتفاوت باشیم، منع شده است، از طرفی به هیچعنوان در شأن جمهوری اسلامی نیست که دست کمک به سمت سایر کشورها و مجامع برای این مبارزه، دراز کند.
زنان 3/9 درصد جمعیت معتادان
وی درباره آمار اعتیاد و معتادان کشور گفت: براساس اطلاعات آخرین طرح شیوعشناسی اعتیاد که در سال 90 توسط جهاد دانشگاهی کشور اجرا شد، یکمیلیون و 325 هزار نفر در ایران معتاد هستند که 3/9 درصد از آنان را زنان و 7/90 درصد را مردان تشکیل میدهند. وی ادامه داد: البته تحلیل این آمار و مقایسه آن با آمار سال 86 که درصد اعتیاد زنان را 5 درصد نشان میداد، دلیل بر افزایش 2برابری اعتیاد در زنان نیست زیرا شیوههای آمارگیری در 2 طرح شیوعشناسی اجرا شده، متفاوت است. دینپرست البته اذعان داشت که شاهد رشد اعتیاد در زنان و جوانان بودهایم اما تاکید کرد که نمیتوان بهصرف وجود اعتیاد در برخی سنین، اعلام کرد سن اعتیاد از کودکی یا نوجوانی یا جوانی است. این مقام مسؤول با بیان اینکه هماینک قاچاقچیان از قاچاق موادمخدر سنتی سالانه بالغ بر 3میلیارد دلار سود به جیب میزنند، گفت: تاکنون در ایران 270 هزار قاچاقچی دستگیر و بالغ بر 570تن موادمخدر کشف شده است اما باید قبول کرد که حداقل 500 تن مواد مخدر هم در کشور توزیع و مصرف شده است.