گروه اجتماعی: در سالهای اخیر نظام سلامت کشور دچار مشکلات فراوانی شده بود اما در دولت یازدهم طرحی تحت عنوان «تحول سلامت» تدوین شد که هدف آن محافظت مالی از مردم برابر هزینههای سلامت اعلام شد. در این طرح دولت مستقیما منابع مالی بسیار زیادی را برای درمان بیماران در بیمارستانهای دولتی اختصاص داد. به گزارش
«وطن امروز»، اگرچه در آغاز، این طرح به خاطر برخی تبلیغات، رضایت نسبی مردم از هزینههای درمانی در بیمارستانهای دولتی را فراهم آورد اما تداوم آن موجب شد شکافهای بسیار زیادی در آن مشاهده شود. در این طرح تغییری در تعرفههای سرسامآور پزشکی صورت نمیگیرد، بلکه تنها هزینههای گزاف درمان از طریق بودجههای دولتی تهیه میشود؛ تعرفههایی که در صورت شکست طرح تحول بر جای خود باقی میماند و مردم باید مابهازای آن را پرداخت کنند. از سوی دیگر نیز اگرچه هزینههای درمانی در بیمارستانهای دولتی تا حدی جبران میشود اما بسیاری از خدمات درمانی در بیمارستانهای دولتی ارائه نمیشود و تعرفههای بیمارستانهای خصوصی نامعقول روند افزایشی به خود گرفتهاند، به گونهای که حضور ذینفعان بخش خصوصی در مناصب حاکمیتی نظام سلامت سوءظنهای فراوانی را پدید آورده است. بسیاری از کارشناسان انتقاداتی جدی به این طرح وارد کرده و نسبت به پیامدهای جبرانناپذیر آن هشدار دادهاند. چندی پیش یکی از نخبگان پزشکی در دیدار با رهبر انقلاب از شیوه اجرای طرح تحول سلامت و پرداختهای نجومی به پزشکان متخصص انتقاد کرد. این دانشجوی نخبه با اشاره به پزشکزدگی در وزارت بهداشت، انحراف طرح تحول سلامت از تامین منافع جامعه به سمت تامین منافع پزشکان را موجب اتلاف منابع بیتالمال در افزایش چند برابری تعرفه پزشکان دانست و خاطرنشان کرد: این طرح، زیرمیزی را به رومیزی تبدیل کرده به طوری که برخی مردم به شوخی آن را طرح تحول جیب پزشکان نامیدهاند. همچنین وی با انتقاد از بسته شدن فضای نقد طرح تحول توسط صداوسیما و وزارت بهداشت، به سوءاستفاده وزیر بهداشت از تقدیر مقام معظم رهبری برای شانه خالی کردن از انتقادات اشاره کرد. این دانشجوی نخبه گفته بود: مسائل امروز نظام سلامت به آنجا رسیده است که اگر برای حل آن چارهاندیشی نشود، کشور را در موقعیتی قرار میدهد که نه توان اقتصادی ادامه روش غلط فعلی در طرح تحول سلامت برای دولت وجود خواهد داشت و نه امکان اجتماعی ادامه ندادن این طرح. او درباره بسته شدن فضای انتقاد به طرح تحول سلامت توسط وزارت بهداشت نیز اشاره کرده و گفته بود: وزارت بهداشت اما برای جلوگیری از طرح انتقادات وارده به طرح تحول سلامت در رسانهها خصوصا صداوسیما، تمام تلاش خود را به کار بست، تا آنجا که وزیر محترم بهداشت با استناد مکرر به تقدیر حضرتعالی از وزارت بهداشت و با بیان اینکه تقدیر رهبری بر اساس گزارشات مستند انجام میشود، از پاسخگویی به انتقادات شانه خالی میکند و این شائبه را در بین منتقدان به وجود آورده است که واقعیات موجود در نظام سلامت تحت تاثیر نفوذ برخی پزشکان بدرستی به مسؤولان عالی نظام منعکس نمیشود. این در حالی است که حضرتعالی در هشداری حکیمانه فرمودید: «مراقبت شود برخی تصمیمها این طرح را به ضد خود تبدیل نکند.» ولی با این حال سازمان صداوسیما در عملکردی شبهتبلیغاتی، تریبونها را از منتقدان این طرح دریغ کرده و از پخش برنامههایی که بخواهند به نقد جدی طرح تحول بپردازند جلوگیری میکند. رفتار وزارت بهداشت در عدم تحمل نقدها اما به رسانه ملی نیز کشیده شد. ابتدای هفته جاری از رسانه ملی اعلام شد مناظرهای درباره عملکرد وزارت بهداشت در اجرای طرح تحول سلامت برگزار میشود. ترکیب شرکتکنندگان در این مناظره از یک سو محمدحسین قربانی، نایبرئیس کمیسیون بهداشت مجلس و از مدافعان سرسخت طرح تحول سلامت بود و از طرف دیگر علیمحمد آدابی، رئیس سازمان نظام پرستاری و یکی از منتقدان جدی این طرح. در واپسین لحظات مانده به شروع این برنامه اما ترکیب مناظرهکنندگان تغییر کرد؛ تغییری که گلایه شدید آدابی را به دنبال داشت. آدابی پس از لغو این برنامه گفته بود: تهیهکننده برنامه مناظره با اظهار شرمندگیهای مکرر دلیل لغو حضور بنده را اینگونه عنوان کرد که قدرت و ارادهای مافوق اراده ما دستاندرکاران تهیه برنامه وجود دارد که مانع حضور شما شده است. بسیار زشت است که ابتدا در چند روز گذشته از بنده خواستند به عنوان منتقد حضور پیدا کنم اما در یک ساعت مانده به شروع برنامه دعوت خود را پس میگیرند؛ این افراد بهتر است اول از اراده مافوق خود اجازه کسب و بعد منتقدان را دعوت کنند. این منتقد طرح تحول سلامت همچنین گفته بود: وزارت بهداشت در 3 سال گذشته در عرصه رسانه ملی حاضر نشد که منتقدی حضور پیدا کند و طرح تحول را در معرض آرا عمومی قرار دهد و این نشان میدهد عملا وزارت بهداشت احترامی برای نظر منتقدان قائل نیست. وزارت بهداشت از هیچ یک از نظرات وزرای پیشین بهداشت، اقتصاددانان و افراد مدیر و مدبر در طرح تحول سلامت استفاده نکرد و این طرح را یکطرفه با همه نواقص خود پیش برد. کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در دفاع خود از حقوق پزشکان عمل میکند. منطقی بود در برنامه مناظره یکی از منتقدان واقعی حضور پیدا کند که آقای قربانی به عنوان موافق این طرح یکطرفه به قاضی نرود.
طرح تحول به هیچکدام از اهدافش نرسید
آدابی به تازگی در گفت و گویی با اشاره به اهداف طرح تحول سلامت گفته است: طرح تحول سلامت طی 7 گام و به بهانه کاهش پرداخت از جیب مردم، واقعی کردن تعرفههای پزشکی و کاهش زیرمیزی به اجرا درآمد ولی به هیچکدام از این اهداف نرسید و شاهد افزایش بیرویه تعرفههای پزشکان بودیم. رئیس سازمان نظام پرستاری، در انتقاد از پاسخهای مسؤولان وزارت بهداشت که میانگین افزایش تعرفهها را 120درصد عنوان کرده بودند، گفته است: به هیچ عنوان اینطور نیست. در برخی موارد شاهد افزایشهای 835 درصدی هم بودیم. کمترین آنها 125 درصد و بهطور میانگین این افزایش، 300 درصد بوده است. افزایش تعرفهها موضوعی است که یکی از نمایندگان مجلس نیز درباره آنها میگوید: افزایش ۷۰۰ درصدی، ۸۰۰ درصدی و ۱۰۰۰ درصدی در دستمزد پزشکان دیده میشود اما برای کارگران تنها نیم درصد افزایش دستمزد در نظر گرفته شده است. عبدالرضا مصری، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به اینکه مهمترین دغدغه کارگران در حال حاضر پایداری شغلی است، تصریح کرد: به طور قطع برخورداری از نظامهای صحیح تامین اجتماعی نیز باید برای کارگران مورد توجه قرار گیرد. مصری با اشاره به اینکه در حال حاضر براساس سبد معیشت دستمزد کارگران تعیین نمیشود، افزود: دولت براساس حداقل تورم دستمزد را تعیین میکند، این در حالی است که با توان رقابتی بالا و افزایش درآمد تولیدکننده میتوان از سبد معیشت و هزینه برای افزایش دستمزد کارگران استفاده کرد. وی تصریح کرد: در شرایطی که طبق نظر مسؤولان دولتی تورم تکرقمی است، دولت باید دستمزد اقشار دیگر را نیز همانند کارگران افزایش دهد اما در این شرایط مشاهده میشود در حالی که بسیاری از تعرفههای پزشکی افزایش 7 تا 8 درصدی داشته به طوری که افزایش 700 درصدی، 800 درصدی و 1000 درصدی در دستمزد پزشکان دیده میشود اما برای کارگران تنها نیم درصد افزایش دستمزد در نظر گرفته میشود.
افتتاح چندباره بخشهای بیمارستانی
یکی دیگر از نکاتی که رئیس سازمان نظام پرستاری در گفت و گوی جنجالی خود به آن اشاره کرده است افتتاح چندباره بخشهای بیمارستانی است. آدابی درباره اخبار منتشر شده درباره اضافه شدن 21 هزار تخت بیمارستانی به ظرفیت کشور نیز گفت: اخباری به دست ما رسیده که بعضی از بخشها را چندین و چندباره افتتاح میکنند. به عنوان نمونه بخش سیتیاسکن بیمارستانی که اخیرا در کرمانشاه افتتاح کردند، 2 سال پیش هم یک بار افتتاح شده بود و افتتاح دوباره یک بخش آن هم بعد از 2 سال چه معنایی میتواند داشته باشد! امیدوارم مسؤولان در گفتار و رفتارشان صداقت بیشتری داشته باشند، چرا که در نهایت این مردم هستند که نفع و ضرر این کار متوجه آنها خواهد بود. به عقیده ما اگر استفاده بهینهای از منابع چند ده هزار میلیارد تومانی در نظام سلامت میشد، مردم باید شاهد کمیت و کیفیت مراقبت به مراتب از این بهتر میبودند لذا از نظر مدیریتی ما طرح تحول نظام سلامت و کارکرد نظام بهداشت و درمان را درخور نقد میبینیم.
تحملناپذیری وزارت بهداشت نسبت به انتقادهای مطرح شده درباره طرح تحول سلامت
افتتاح افتتاحشدهها