بدون شک تشکیل و راه‌اندازی سازمان «اکو» یکی از مهم‌ترین قدم‌هایی است که کشورها برای تحول در اقتصاد و سیاست‌های اقتصادی خود برداشته‌اند و در سال‌های آینده، با جهانی‌شدن اهداف و رویکردهای این سازمان، اکو می‌تواند با برنامه‌ریزی و مدیریت مناسب، زمینه‌ساز فرصت‌های پرشماری باشد تا گام‌هایی را برای رونق اقتصادی و متحول شدن بردارد؛ فرصتی که راه را برای جهانی شدن اقتصاد و بازار آزاد برای توسعه اقتصادی باز کرده است و در میان رقابت‌های سیاسی - اقتصادی قرن جدید این امکان را برای کشورهای عضو فراهم می‌کند که در میدانی با عنوان بازار آزاد از سرمایه‌های سیال بین‌المللی استفاده کنند و با جذب فناوری، سیستم‌های اقتصاد را جهانی و ادغام کنند. 

خارج کردن اقتصاد از چارچوبی به اسم دولتی بودن، یکی از اقداماتی است که می‌تواند فضا را برای جهانی شدن اقتصاد و توسعه‌یافتگی باز کند، در واقع سرعت بخشیدن به روند خصوصی‌سازی و خارج شدن از اقتصاد دولتی، آزادسازی و تنظیم بازار می‌تواند به افزایش کیفیت کالاها برای رونق تجارت کمک کند؛ سیاستی که سال‌هاست ایران در کنار فعالیت‌هایش در سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، تلاش می‌کند برای بازارمحور شدن اقتصاد آن را اجرایی کند و رنگ و لعاب پیشرفت را به بدنه مختلف اقتصاد بپاشد.  

اگر چه در بسیاری زمینه‌ها اقتصاد ایران توانسته است موفق عمل کند و در حوزه پیشرفت اقتصادی حرفی برای گفتن داشته باشد اما در برخی حوزه‌ها نتوانسته از پس اجرای سیاست‌های اقتصادی تعریف‌شده برآید.  

اولویت سیاست خارجی ایران و مقصد دیپلماسی اقتصادی مورد نظر وزارت امور خارجه پیش و بیش از آنکه سرزمین‌های فرامنطقه‌ای باشد، کشورهای همسایه است. سازمان همکاری‌ اقتصادی (اکو)، با توجه به ظرفیت و توانمندی‌های کشورهایی که عضو آن هستند، می‌تواند در مسیر توسعه کشورهای ایران، ترکیه، پاکستان، افغانستان، جمهوری باکو، قزاقستان، ترکمنستان، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان، حائز اهمیت ویژه باشد. این کشورها ضمن دارا بودن عمده منابع گازی جهان، دارای بازار بزرگی هستند که اکنون اغلب نیازهای خود را از کشورهای فرامنطقه‌ای با هزینه‌ای اغلب چندین برابر معمول وارد می‌کنند؛ نیازهایی که از ارتقای شرایط برای توسعه اقتصادی پایدار و افزایش سطح زندگی و رفاه مردم حرف می‌زند و بنا دارد با ارتقای همکاری‌های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، فنی، علمی و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل و ارتباطات به این‌ نیازها پاسخ دهد و از سوی دیگر توسعه همگرایی بخش دولتی و خصوصی با تاکید بر آزادسازی اقتصادی در دستور کار اعضای این سازمان است تا با تدوین برنامه مشترک جهت توسعه منابع انسانی و بهره‌برداری از منابع طبیعی، «اکو» را بیش از پیش به سمت و سوی جهانی شدن سوق دهند. 

در حال حاضر «اکو» در تجارت جهان حدود ۳ درصد یعنی ۸۴۵ میلیارد دلار سهم دارد که ۴۳۴ میلیارد دلار از این آمار سهم واردات و ۴۱۱ میلیارد دلار سهم صادرات است و ایران با توجه به ویژگی‌های ژئوپلیتیک خود یکی از بازیگران اصلی این سازمان است که توانسته نقش بسزایی در رشد و ارتقای مالی این سازمان به دلیل دارا بودن شبکه گسترده حمل‌و‌نقل و توسعه تجارت ایفا کند؛ ویژگی مهمی که بسیاری از کارشناسان بر این باورند توسعه آن و تامین امنیت آن از سوی کشورهای عضو می‌تواند نقش مهمی در پیشبرد اهداف این سازمان ایفا کند و مسائل مهمی چون تروریسم، قاچاق مواد مخدر و حتی فعالیت گروه‌های مافیایی را تحت‌الشعاع قرار دهد.