|
گفتوگوی «وطنامروز» با پروفسور حسین اردکانی درباره بارشهای سالهای اخیر و پیشبینی اشتباه سازمان هواشناسی درباره پاییز امسال
بارندگیها مطلوب است
اردکانی: میانگین بارشها در چند سال گذشته مطلوب بوده است
اسدالله خسروی: بررسی آماری بارشها در کشور حکایت از آن دارد میانگین بارندگی طی چند سال گذشته با شیبی نسبتا ملایم روندی رو به رشد را طی کرده اما با این وجود عدم مدیریت صحیح منابع آبی باعث شده است کمبود آب به یکی از چالشهای جدی در کشور مبدل شود.
به گزارش «وطنامروز»، اگر چه میزان بارندگیها طی چند سال اخیر نسبتا مطلوب گزارش شده است اما به عقیده کارشناسان این بارشها کفاف تامین منابع آبی را نداده است، چرا که در طول 2 دهه گذشته میزان بارندگیها جز چند سال، نه تنها نرمال نبوده، بلکه مدیریت درستی نیز در نحوه مصرف بهینه آبهای سطحی و زیرزمینی اعمال نشده است. نمونه آن هدررفت میلیونها مترمکعب منابع آبی از سفرهای زیرزمینی برای استفاده در کشاورزی به شیوه آبیاری سنتی غرقابی بوده که در پی حفر هزاران حلقه چاه اتفاق افتاده است و این موضوع باعث شده ذخایر آبی کشور تحلیل رود، این در حالی است که چنانچه طی سالهای گذشته اقدامات لازم در راستای مدیریت درست مصرف آب انجام میشد، اکنون کشور با مشکل تنش آبی مواجه نبود.
بر اساس جداول آماری منتشرشده از سوی سازمان هواشناسی میانگین بارش در سال آبی 9۱-90 عدد 212 میلیمتر و میانگین بارش در سال آبی 9۲-9۱ عدد 245 میلیمتر ثبت شده و برای سال آبی 9۳-9۲ این میانگین به رقم 231 میلیمتر رسیده است.
همچنین در سال آبی 9۴-9۳ میانگین بارشهای ثبت شده عدد 204 را به نمایش گذاشته، در حالی که میانگین بارش در سال آبی 9۵-9۴ عدد 250 میلیمتر را به ثبت رسانده است. در آمار ارائهشده از سوی سازمان هواشناسی در سال آبی 9۶-9۵ میانگین بارش به عدد 233 میلیمتر رسید، در حالی که در سال آبی بعد یعنی 97-96 این رقم کاهش یافت و به 171 میلیمتر رسید. در مقابل این افت بارش، در سال آبی 98-97 میزان بارندگیها رشد قابل توجهی داشت و در این سال میانگین بارش روی عدد 342 میلیمتر قرار گرفت. در سال بعد یعنی در سال آبی 99-98 بارشها کمی سیر نزولی به خود گرفتند و میانگین عدد 304 میلیمتر را نشان داد. آمار و ارقام بارش در سال آبی 99-1400 در یک سقوط معنیدار به عدد 146 میلیمتر رسید. در حالی که این روند نزولی بارش در سال گذشته باعث نگرانی شده و برخی رسانهها و نیز سازمان هواشناسی پاییز امسال را کمبارشترین پاییز طی 50 سال آینده پیشبینی میکردند اما برخلاف پیشبینیها با ورود تودههای جوی بارانزا آبان پربارش شد و به صورت روزانه اخباری مبنی بر بارش برف و باران در نقاط مختلف کشور منتشر شد.
در این باره پروفسور «حسین اردکانی» از بنیانگذاران هواشناسی در ایران در گفتوگو با «وطنامروز» درباره وضعیت آب و هوا و میزان بارشها همچنین چگونگی قرارگرفتن ایران در دوران ترسالی یا خشکسالی گفت: برخی کارشناسان یا سازمان هواشناسی طی سالهای گذشته اعلام میکردند ایران در شرایط خشکسالی قرار گرفته اما شواهد و قرائن نشان داد چنین نیست. بارانهای سیلآسایی که در سالهای 97 و 98 در کشور اتفاق افتاد، ایران را وارد دوران ترسالی کرد، البته طی سال آبی گذشته میزان بارشها به نسبت سالهای 97 و 98 کاهشی شد اما این کاهش بارش به معنای خشکسالی نیست. وی دلیل اصلی پیشبینی نادرست کارشناسان و سازمان هواشناسی در ارائه گزارش «قرارگرفتن ایران در شرایط خشکسالی» را بهرهگیری از مطالعات و مدلهای تحقیقاتی اروپایی و آسیایی و استفاده از اطلاعاتی که به صورت فصلی استخراج میشود، عنوان کرد و گفت: صحت 90 تا 95 درصدی پیشبینی وضعیت آب و هوا و میزان بارشها معمولا از طریق مدلهای پیشبینی فقط تا 10 روز میتواند درست از آب درآید اما وضعیت آب و هوا و میزان بارشها به صورت فصلی آن هم با استفاده از مدلهای هواشناسی کشور خیلی نمیتواند پیشبینی درستی از میزان بارشها و وضعیت آب و هوا به دست دهد. برای مثال سازمان هواشناسی اعلام کرد در پاییز امسال بارش چندانی نداریم اما بارشها در آبان امسال نرمال و قابل توجه بود و این بارشها تا اواخر زمستان نیز ادامهدار پیشبینی میشود. این کارشناس خبره هواشناسی با پیشبینی کاهش باران تا 15 روز آینده نسبت به آبان در خاورمیانه و ایران گفت: از نیمه دوم آذر به بعد یک دوره بارشی خوب پیشبینی میشود و زمستان نیز با توجه به مدالهایی که دیده میشود، بارش نرمالی در کشور خواهیم داشت. پروفسور اردکانی در ادامه افزود: البته میزان بارشها چه در سال گذشته و چه ابتدای امسال همچون سالهای 97 و 98 نبوده، چرا که طی این مدت به دلیل برخی تغییرات آب و هوایی و تحولات اقلیمی بارشها به نسبت کمتری اتفاق افتاده است.
وی ادامه داد: چنانچه در سالهای پربارش چون 97 و 98 میزان آبی که از بارشهای سیلآسا حاصل شد، مدیریت و ذخیره میشد، میتوانستیم آن منابع را در سالهایی که میزان بارشها کم است بدرستی استفاده کنیم تا کمتر از منابع آب زیرزمینی استفاده شود. بنده در همان سالهای پرباران در توئیتی هشدار لازم را دادم که احتمال کاهش نزولات جوی در آینده وجود دارد و این منابع آبی را ذخیره کنید.
وی گفت: کشورهایی که در کمربند جغرافیایی کمبارش قرار دارند، برای عبور از کمآبی، در زمانهایی که بارشها نرمال است آب را ذخیره میکنند اما متاسفانه در ایران طی این چند سال هیچ اقدامی در این زمینه نشد و به جای استفاده مناسب و بهینه از آبهای ذخیرهای، از آبهای زیرزمینی بهرهبرداری شد و در نتیجه اکنون برخی استانها با مشکل کمآبی مواجهند.
پروفسور اردکانی اضافه کرد: نبود مدیریت در ذخیرهسازی و استفاده بهینه از آب موجب شده است کشور اکنون با مشکل کمآبی مواجه شود اما امید به بارشهای نرمال در ماههای آینده وجود دارد و اگر همین بارشها نیز بخوبی مدیریت شود، خیلی از مسائل و مشکلات کمبود آب در کشور حل خواهد شد.
وی تصریح کرد: سازمان هواشناسی اعلام کرد ایران سال 1400 در شرایط سخت خشکسالی قرار میگیرد ولی اینچنین نشد، هر چند در فصل بهار بارشها خیلی مناسب نبود اما این کمبارشی در آبانماه تا حدودی جبران شد. به هر حال میزان بارشها در برخی سالها مطلوب بوده است، آنگونه که ایران در طول چند سال خشکسالی و کمبارشی را تجربه کرد اما بارشهای متراکم و سیلآسا در 3-2 سال گذشته تابوی خشکسالی در کشور را شکست، البته پس از آن بارشها در سال 1399 و ابتدای 1400 کاهشی شد ولی اکنون به صورت نرمال است. باید توجه داشت مشکل کمآبی که این روزها در کشور خود را نشان میدهد، حاصل کاهش میزان بارشها در سالهای متوالی بوده است که البته مدیریتی در مصرف آب نیز نشده است.
پروفسور اردکانی تصریح کرد: بنده 64 سال است در زمینه وضعیت آب و هوا و میزان بارش و... تحقیق و تدریس میکنم و دغدغه تامین مناسب آب و استفاده درست از آن را دارم اما دولتها به این موضوع مهم حیاتی خیلی توجه ندارند به طوری که از قبل از مواجهه با کمآبی باید به فکر موضوع آب و ذخیرهسازی، مدیریت و مصرف بهینه میبودند اما متاسفانه هیچوقت به این موضوع مهم توجه نکردند در حالی که ایران بزرگترین دانشمندان و نخبگان را دارد که باید درباره جریان کلی اتمسفر و چگونگی تغییر اقلیم بحث و میزگردهایی برگزار شود تا با ایجاد راهکارهای اصولی، علمی و فنی، کشور با بحران کمآبی روبهرو نشود. وی در پاسخ به اینکه آیا مشکل کمبود آب در کشور اکنون کاهش میزان بارشهاست یا سوء مصرف منابع آبی و صیانت از آن گفت: هر ۲ موضوع در این زمینه تاثیرگذار بوده است، یعنی میزان بارشها در حدود 2 سال اخیر اگرچه مناسب بوده اما به اندازه کافی نبوده است. از طرفی هیچ مدیریتی نیز در زمینه ذخیره آب و چگونگی مصرف بهینه آن به چشم نمیخورد به طوری که بخش عمده منابع آبی هماکنون در بخش کشاورزی سنتی هدر میرود. علاوه بر این اقدام خاصی در راستای صیانت از آبهای زیرزمینی نشده است؛ نمونه آن حفر هزاران حلقه چاه برای استخراج آب از سفرههای زیرزمینی توسط مردم است که میتوانستیم به جای آن با مدیریت مصرف و ذخیرهسازی آب سیلابها و استفاده درست از آن، از شرایط کمآبی عبور کرد. وی افزود: رسانهها بویژه رسانه ملی باید موضوع مدیریت و مصرف بهینه آب را با برگزاری میزگردهایی با حضور کارشناسان خبره به جریان بیندازند. از طرفی باید با ذخیرهسازی آب در زمانهای پربارش و استفاده آن در زمانی که کمبارشی اتفاق میافتد، به تعادل در منابع و مصارف آب رسید.
ارسال به دوستان
تقویت بازدارندگی هستهای ایران با پیشروی فزاینده توسعه برنامه هستهای، وضعیت فعلی را برای تلآویو به کابوس تبدیل کرده است
چرا اسرائیل برجام میخواهد؟
مقامات نظامی و امنیتی سابق رژیمصهیونیستی اذعان کردند توافق بد با ایران بهتر از شکست نظامی از آن است
گروه سیاسی: «زمان علیه آمریکاست»؛ این عبارت پربسامدترین گزاره بهکارگیری شده توسط رسانههای آمریکایی درباره وضعیت فعلی برنامه هستهای ایران است. معنای این گزاره برای اسرائیل بحرانیتر و به معنای شبکهای پیچیده از مخاطرات برای تلآویو است. به گزارش «وطنامروز»، نیویورکتایمز در این رابطه گزارش میدهد: در داخل کاخ سفید، در روزهای اخیر تقلاهایی وجود داشته برای بررسی اینکه آیا نوعی توافق موقت ممکن است برای محدود کردن برنامه هستهای ایران قابل دستیابی باشد و در مقابل، ایالات متحده ممکن است تعداد محدودی از تحریمها را کاهش دهد که مشکل را حل نمیکند اما ممکن است برای مذاکره زمان بخرد و در عین حال تهدیدات اسرائیل برای بمباران تأسیسات ایران را هم متوقف میکند. طبق این گزارش، خرید زمان، شاید به میزان زیادی ضروری باشد. اما بسیاری از مشاوران بایدن در این باره تردید دارند که اعمال تحریمهای جدید علیه مقامات ایران، ارتش یا تجارت نفتیاش - در کنار ۱۵۰۰ تحریمی که ترامپ تحمیل کرد - موفقیتآمیزتر از تلاشهای گذشته به منظور تحت فشار قرار دادن ایران برای تغییر مسیر باشد.
با نزدیک شدن به موعد دور تازه مذاکرات در وین طی هفته آینده، مقامات رژیم صهیونیستی با نگرانی فزایندهای به وین و میز مذاکرات چشم دوختهاند تا شاید خروجی آن، خروج ایران از مدار بازدارندگی هستهای باشد؛ اتفاقی که نفتالی بنت، نخستوزیر چرخشی این رژیم از آن به عنوان جنگ سرد با ایران یاد کرده است. بنت ماه گذشته در گفتوگو با نشریه تایمز چاپ لندن گفت: اینکه ایران اکنون در پیشرفتهترین نقطه توانایی خود در غنیسازی اورانیوم قرار دارد، دیگر راز نیست. ما در حال حاضر در جنگ سرد با آنها هستیم. در ۳۰ سال اخیر ایران در اطراف ما مستقر شده تا ما را به خود مشغول کند و از عمل باز دارد.
از طرف دیگر، پیشرفت چشمگیر برنامه هستهای ایران و گستردهتر شدن ابعاد آن در کنار ذخایر ترسناک غنیسازی اورانیوم 60 و 20 درصد ایران برای تلآویو، راهی جز پذیرش احیای توافق هستهای نزد سران صهیونیست نگذاشته است. وزیر جنگ رژیم صهیونیستی که اخیرا خدمتکار شخصیاش به جاسوسی برای ایران متهم شد یکشنبهشب گفت از توافق طولانیتر و با نظارت دقیقتر با ایران حمایت میکند.
به نوشته پایگاه عروتص شوع، «بنی گانتس» در نشستی در دانشگاه کالیفرنیا گفت: «من از توافق هستهای که طولانیتر، قویتر و با نظارت دقیقتر باشد، حمایت خواهم کرد». وزیر جنگ اسرائیل پیش از این در تابستان و در مصاحبه با فارین پالیسی گفته بود تلآویو حاضر است توافق هستهای و بازگشت آمریکا به آن را بپذیرد. گانتس اعلام کرد تلآویو حاضر به پذیرش توافق هستهای ایران که طرفهای برجام و ایالات متحده و جمهوری اسلامی در حال مذاکره درباره آن هستند، است.
علاوه بر گانتس، «آحارون زیوی» رئیس سابق دستگاه اطلاعات ارتش رژیم صهیونیستی هم گفته توافق هستهای جدید میان ایران و قدرتهای جهانی احتمالا از برجام بدتر خواهد بود اما گفت حتی چنین توافقی که ضعیفتر از برجام است از نبود هیچ توافقی بهتر است. مقام سابق رژیم صهیونیستی در مصاحبهای با روزنامه صهیونیستی جروزالمپست گفته بود حتی یک توافق بد به اسرائیل فرصت خواهد داد «تهدید هستهای تهران» را تا سال ۲۰۳۱ به عقب بیندازد، در حالی که ایران در حال حاضر در آستانه هستهای شدن است. زیوی گفته انتظار دارد توافق جدید بر سر برجام ظرف چند ماه آینده حاصل شود.
وزیر سابق جنگ رژیم صهیونیستی جدیدترین نفری است که به برجام راضی است. «موشه یعلون» طی سخنرانی در کنفرانس امنیتی روزنامه هاآرتص گفت: «با نگاهی به سیاست دهه گذشته درباره ایران درمییابیم اشتباه اصلی خروج از توافق بود. این توافق به خودی خود یک اشتباه تاریخی بود اما خروج از آن بهانهای برای ادامه [غنیسازی] به آنها داد. ترامپ تصمیم خروج از توافق در سال ۲۰۱۸ را با تشویقها و تمجید نتانیاهو اتخاذ کرد».
وزیر سابق جنگ اسرائیل با ادعای اینکه هنوز میتوان مانع دستیابی ایران به آنچه شد که او آن را قابلیت تسلیحات اتمی خواند، گفت: «این به دولت آمریکا بستگی دارد. توصیه من به کابینه کنونی اسرائیل این است که از نزدیک و بیسروصدا با دولت بایدن همکاری کند و از درگیریهای عمومی مانند سخنرانی نتانیاهو در کنگره در سال ۲۰۱۵ خودداری کند». یعلون همچنین افزود: «در آن زمان از این موضوع راضی نبودم. ما میتوانیم بحث کنیم اما نباید با آمریکاییها بجنگیم. ما باید درباره اختلافات با آنها صحبت کنیم، نه اینکه به آنها حمله کنیم. هر چند با این ایده که آمریکا میتواند از خاورمیانه عقبنشینی کرده و جدا شود، مخالف هستم. اگر از تروریسم فرار کنید، تروریسم پیش شما میآید». وی مدعی شد: «ایران منبع اصلی بیثباتی در منطقه است و امیدوار است به یک چتر اتمی دست یابد تا مداخله تهاجمی خود را در دیگر کشورهای منطقه تشدید کند».
* هشدار واشنگتن به تلآویو
«نیویورکتایمز» در گزارشی نوشت در ۲۰ ماه گذشته عوامل اطلاعاتی رژیم صهیونیستی، دانشمند ارشد هستهای ایران را ترور کرده و انفجارهای بزرگی را در ۴ تأسیسات هستهای و موشکی ایران به راه انداختند به این امید که سانتریفیوژهای تولیدکننده سوخت هستهای را فلج کنند و روزی را به تاخیر بیندازند که ایران ممکن است قادر به ساخت بمب باشد اما مقامات اطلاعاتی آمریکا و بازرسان بینالمللی میگویند ایرانیها به سرعت دوباره آنها را احیا کردهاند، اغلب با نصب ماشینهای جدیدتر که میتوانند اورانیوم را با سرعتی بسیار بیشتر غنیسازی کنند. در ادامه این گزارش آمده: زمانی که کارخانهای که قطعات کلیدی سانتریفیوژ را میساخت، اواخر بهار دچار آنچه انفجاری فلجکننده به نظر میرسید، شد که بسیاری از موجودی قطعات و دوربینها و حسگرهای نصب شده توسط بازرسان بینالمللی را از بین برد، تولید تا اواخر تابستان از سر گرفته شد. یکی از مقامات بلندپایه آمریکایی آن را طرح «بازسازی بهتر» تهران خواند. نیویورکتایمز به نقل از چند مقام آگاه از بحثهای پشت صحنه گزارش داد مقامات آمریکایی به همتایان اسرائیلی خود هشدار دادهاند حملات مکرر به تأسیسات هستهای ایران ممکن است از نظر تاکتیکی رضایتبخش باشد اما این حملات در نهایت نتیجه خلاف انتظار دارند. به ادعای این گزارش، مقامات اسرائیلی گفتهاند قصد کاستن از این اقدامات را ندارند و هشدارها را مبنی بر اینکه چنین اقداماتی ممکن است تنها بازسازی سریع برنامه ایران را تشویق کنند، نادیده گرفتهاند. به نوشته این روزنامه آمریکایی، گامهای تهاجمیتر که سالها پیش موفقیتآمیز بود، ممکن است نتیجهای را که در ذهن دارند به همراه نداشته باشند. در آژانس امنیت ملی و فرماندهی سایبری ایالات متحده، اتفاق نظر وجود دارد که اکنون انجام آن نوع حمله سایبری که ایالات متحده و اسرائیل بیش از یک دهه پیش انجام دادند، زمانی که به ادعای این روزنامه آمریکایی، یک عملیات مخفی با نام رمز «بازیهای المپیک» سانتریفیوژها در سایت غنیسازی هستهای نطنز را برای بیش از یک سال فلج کرد، بسیار سختتر است. بر اساس این گزارش، مقامهای فعلی و سابق آمریکایی و صهیونیست خاطرنشان میکنند ایرانیها از آن زمان به بعد سیستم دفاعی خود را بهبود بخشیده و نیروهای سایبری خود را ساختهاند که دولت آمریکا هفته گذشته هشدار داد به طور فزایندهای در داخل ایالات متحده فعال هستند.
* چرا اسرائیل به دنبال برجام است؟
روند بازدارندگی هستهای ایران به حدی برای تلآویو دردسرساز شده که مشاور امنیت داخلی رژیم صهیونیستی در کابینه بنیامین نتانیاهو هم اخیرا درباره از سرگیری مذاکرات در وین طی یادداشتی برای اندیشکده «بنیاد اورشلیم برای استراتژی و امنیت» خواستار گرفتن تعهد تلآویو از واشنگتن برای بسته شدن سریع توافق شد. «یاکوف عمیدرور» نوشت: «اسرائیل نمیتواند و نباید در مذاکرات آمریکا با ایران دخالت کند. با این حال، اسرائیل باید از آمریکا تعهد بگیرد که مذاکرات را در زمان کوتاهی به اتمام برساند و اجازه ندهد ایران ماهها مذاکرات را معطل کند».علاوه بر این، خود بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر سابق رژیم صهیونیستی هم چندی قبل اعلام کرد در برابر ایران ضعیف هستیم و سپس «دان حالوتس» فرمانده پیشین ستاد کل فرماندهی و عملیات ارتش رژیم صهیونیستی گفت تلآویو تنها یک قدرت منطقهای است و توانایی مقابله با ایران را ندارد و «توافق بد با ایران بهتر از شکست نظامی از آن است». «وطنامروز» تاکنون طی چند گزارش مبسوط به چرایی اینکه اسرائیل به دنبال برجام است پرداخته است. در یکی از این گزارشها در تاریخ 24 آبان با عنوان «کابوس دائمی» آمده بود: حرکت فزاینده ایران به سمت بازدارندگی هستهای با گسترش حجم برنامه غنیسازی با سانتریفیوژهای پیشرفته، در کنار اوضاع متزلزل دولت بایدن در داخل و خارج از ایالات متحده که منجر به خروج تدریجی نظامیان آمریکایی از غرب آسیا شده، مواجهه و مقابله تلآویو با طیفی از تهدیدات پیش رو را به یک معمای لاینحل تبدیل کرده است. رمزگشایی از مواضع مقامات سابق و فعلی این رژیم نشان میدهد تلآویو هیچ گزینهای ندارد و آنها به احیای توافق هستهای و بازگشت به برجام راضی شدهاند، چرا که پیشرفتهای هستهای ایران بیش از هر چیزی برای اسرائیل یک کابوس دائمی است.
***
گروسی: امیدوارم فعالیتهای راستیآزمایی آژانس در ایران از سر گرفته شود
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی دیروز در توئیتی درباره سفرش به تهران توضیحاتی ارائه داد. وی در این باره نوشت: امروز به تهران سفر میکنم تا با مقامات ایرانی دیدار کنم و به سوالات مهم در ایران بپردازم. امیدوارم بتوانم یک کانال ثمربخش و مشارکتی گفتوگوی مستقیم ایجاد کنم تا آژانس بتواند فعالیتهای راستیآزمایی ضروری را در این کشور از سر بگیرد.
ارسال به دوستان
رئیسجمهور با قطعی دانستن گشایشهای جدی در آینده:
امیدوارتر شدهام
هر روز که از عمر دولت میگذرد به پیشرفت کشور امیدوارتر میشوم
گروه سیاسی: رئیسجمهور در دیدار بسیجیان نهاد ریاستجمهوری و سازمانهای تابعه با گرامیداشت هفته بسیج، با بیان اینکه مسؤولیتپذیر بودن و خطرپذیری از ویژگیها و شاخصههای اصلی بسیجیان است، اظهار داشت: اگر در نهاد ریاستجمهوری کارکنان مسؤولیتپذیر بوده و به مردم و ارباب رجوع پاسخگوییای شایسته و مناسب داشته باشند، بدون تردید بقیه سازمانها نیز از این نهاد الگو خواهند گرفت. حجتالاسلام سیدابراهیم رئیسی اصلاح نظام اداری و تلاش برای تقویت کارآمدی در سازمانها و ادارات را ضروری دانست و گفت: کارآمدی در سیستم اداری به این است که کارکنان نسبت به وظیفه خود شناخت کامل داشته و با احساس مسؤولیت و محبت نسبت به رفع مشکلات مردم و ارباب رجوع عمل کنند. وی با تاکید بر اهمیت روحیه مسؤولیتپذیری انسان در نهاد خانواده و جامعه، اظهار داشت: در فرهنگ دینی، همه مسؤول هستند و باید نسبت به موضوعات اطراف خود احساس مسؤولیت کنند و همه وظیفه داریم برای ترویج عدالت، صفا و صمیمیت، امانتداری، گسترش خوبیها و نهی از منکر در جامعه تلاش کنیم.
رئیسجمهور با اشاره به اینکه در جامعه قرآنی، صبر در مقابل ناملایمات و مصائب و ایستادگی در برابر دشمنیها از اصول اساسی است، خاطرنشان کرد: در جامعه دینی صالح بودن به تنهایی کافی نیست، بلکه انسان باید مصلح باشد و دیگران را نیز به کارهای خوب دعوت و از منکرات نهی کند و باید فرد بسیجی در اداره و سازمان خود، روحیه بسیجی و جهادی را در بین همکارانش نیز گسترش دهد. رئیسی با انتقاد از نارساییها و مشکلات موجود در سیستم اداری کشور، گفت: یقینا اگر نظام اداری کشور از روحیه بسیجی برخوردار باشد، شاهد بسیاری از مشکلات و ناکارآمدیهای موجود نخواهیم بود، لذا برای کارآمدی نظام اداری، لازم است این روحیه را ترویج و گسترش دهیم.
رئیسجمهور در ادامه وظیفهشناسی و عمل به وظیفه را مورد تأکید قرار داد و گفت: همه باید وظیفه خود را بهدرستی شناخته و به بهترین نحو ممکن آن را انجام دهند. در اصول فکری حضرت علی(ع)، اگر کسی در سنگر وظیفهشناسی و عمل به وظیفه خود فوت کند این فرد از درجه شهادت برخوردار است. رئیسی با تأکید بر اینکه با روحیه بسیجی میتوان مشکلات کشور را برطرف کرد، گفت: تفاوت و وجه امتیاز نظام اداری ایران اسلامی با سایر کشورها برخورداری از روحیه بسیجی است. رئیسجمهور با تأکید بر اینکه تحریم هرگز کشور را متوقف نخواهد کرد، گفت: هر روز که از عمر دولت میگذرد به پیشرفت کشور امیدوارتر میشوم و یقین دارم گشایشهای جدی در مسائل مختلف ایجاد خواهد شد و امروز دشمنان بخوبی متوجه شدهاند ایران در موضع اقتدار ایستاده است و این اقتدار را از خون شهیدان خود داریم و اجازه نمیدهیم آثار خون شهدا از بین برود. رئیسی افزود: ما به هیچکس در دنیا باج ندادیم. فروش نفت و منافع مالیمان بیشتر شده و ارتباطات منطقهای و جهانیمان بهبود یافته است. وی تصریح کرد: باید با روحیه بسیجی و همت و کار مضاعف در مسیر رفع مشکلات و ایجاد گشایش حرکت کنیم و بیتردید اگر درست حرکت کنیم، یاری خداوند نیز برای جبهه حق حتمی خواهد بود. رئیسی در پایان تأکید کرد: با پیشرفت در ابعاد مختلف، روزهای روشنی را برای کشور انتظار میکشیم.
ارسال به دوستان
قالیباف بر پیگیری شفافیت در تمام نهادها تأکید کرد
شفافیت از مجلس شروع میشود
گروه سیاسی: رئیس مجلس شورای اسلامی با تأکید بر موضوع شفافسازی عنوان کرد: این موضوع را از پیش از ورود به مجلس پیگیری میکردم و اکنون خود را متعهد به آن میدانم. شفافسازی فقط برای مجلس نیست و باید در همه دستگاهها اجرا شود ولی گام اول را خودمان برمیداریم تا بعد از آن نیز پیگیر باشیم. محمدباقر قالیباف در هفتمین اجلاسیه کنگره همفکری بسیج دانشآموزی اظهار داشت: در یک جلسهای که جای مهمی بود اشاره کردم اگر روزی مسؤولیتی داشته باشم که در دولت اثرگذار باشم حتما تمشیت امور وزارتخانه آموزشوپرورش را به صورت جزئی و دقیق شخصا پیگیری خواهم کرد. وی افزود: در طول سالهای گذشته در حالی که سند تحول بنیادین داشتیم متأسفانه بیثباتترین وزارتخانه در عدم حضور باثبات وزیر، آموزشوپرورش بوده است. رئیس مجلس تصریح کرد: قریب به 17 سال است مدیریت باثباتی در وزارتخانه آموزشوپرورش نداشتهایم و چه توقعی میتوانیم داشته باشیم بتوانیم آموزشوپرورش را متحول کنیم. قالیباف با یادآوری اینکه امروز امکانات مادی و پول سرمایه نبوده و جوانان و نیروی انسانی به عنوان ظرفیت ما هستند، عنوان کرد: قسم میخورم همه مشکلاتی که امروز در حوزه اقتصاد باعث رنج ما شده به دلیل نبود امکانات نیست، بلکه به دلیل ضعف در حوزه تربیت، مدیریت و نداشتن باور به سنتهای الهی است. وی اضافه کرد: برخی مدیران نیز به «ما میتوانیم» باور ندارند چنانکه در مراسم سالروز شهادت شهید طهرانیمقدم گفتیم، فاصله تاثیر تفکر «میتوانیم» تا «نمیتوانیم» عرض اتوبان تهران- کرج است که در قسمت ابتدایی آن توان سنگین و تکنولوژی بهروز دیده میشود که بدون شک در حوزه صنایع نظامی و بخشهای پیچیده هوا- فضا و الکترونیک بین 5 کشور اول دنیا هستیم اما چند کیلومتر آن طرفتر در ابتداییترین صنایع دچار «ما نمیتوانیم» شدهایم. رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به 4 رویکرد مجلس در حوزه شفافسازی، مردمیسازی، هوشمندسازی و کارآمدسازی ابراز داشت: رویکرد تحولی ما در مجلس به این شکل است که همه اقشار بتوانند در کمیسیونها نقش داشته باشند و اگر امروز مجلس، نماینده مردم نباشد، فلسفه وجودی خود را از دست میدهد، لذا ما صدای مردم هستیم، پس شما نیز فعال بوده و با مجلس در ارتباط باشید. قالیباف اضافه کرد: اینکه میگویید نحوه انتقال پیام به گونهای است که گویا همچون گذشته پیامها با کبوتر نامهرسان جابهجا میشود را مدنظر قرار داده و در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی نکات مدنظر شما را بیان خواهم کرد تا آنها بدانند نگاه نسل انقلابی جوان امروز نسبت به ما چیست و همین به معنای کار جهادی است که از کف میدان مطلع باشیم تا بتوانیم تصمیمات درست بگیریم؛ تصمیمسازی درست باید از پایین به بالا باشد، تصمیمگیری از بالا به پایین اشتباه است. وی همچنین با تأکید بر موضوع شفافسازی عنوان کرد: این موضوع را از پیش از ورود به مجلس پیگیری میکردم و اکنون خود را متعهد به آن میدانم؛ شفافسازی فقط برای مجلس نیست و باید در همه دستگاهها اجرا شود اما گام اول را خودمان برمیداریم تا بعد از آن نیز پیگیر باشیم. ارسال به دوستان
درخواست نامزد خاشقجی از جاستین بیبر برای عدم اجرای برنامه در عربستان
بن سلمانی نشو!
نامزد جمال خاشقجی روزنامهنگار منتقد حکومت عربستان سعودی که در ترکیه کشته شد، در نامهای سرگشاده از جاستین بیبر خواست کنسرت خود در عربستان را لغو کند و به بازگرداندن آبروی رژیمی که منتقدانش را میکشد، کمک نکند. به گزارش «وطنامروز»، خدیجه چنگیز از جاستین بیبر، خواننده کانادایی خواست تا کنسرتش در عربستان سعودی را برگزار نکند. بیبر قرار است ۵ دسامبر در شهر جده کنسرت برگزار کند. او یکی از هنرمندانی است که برای برگزاری مسابقات جایزه بزرگ فرمول یک به عربستان دعوت شده است. نامزد خاشقجی در نامهای سرگشاده که در «واشنگتن پست» با عنوان «جاستین بیبر! لطفا در عربستان سعودی برنامه اجرا نکن» منتشر شد، از این خواننده خواسته است با لغو کنسرتش «پیامی پرقدرت برای همه جهان بفرستد مبنی بر اینکه اسم و استعدادش را برای بازگرداندن آبروی رژیمی که منتقدانش را میکشد، هزینه نمیکند». خانم چنگیز در نامهاش خطاب به بیبر گفته است: لطفا برای قاتلان جمال محبوبم نخوان. لطفا حرف بزن و قاتل او، محمد بنسلمان را محکوم کن. صدای تو را میلیونها نفر میشنوند. وی در ادامه نوشته است: اگر از اینکه پیاده شطرنج محمد بنسلمان باشی اجتناب کنی، پیامت بلند و واضح خواهد بود: من برای دیکتاتورها اجرا نمیکنم. من عدالت و آزادی را بر پول ترجیح میدهم. چند رپر و جیسون درلو خواننده نیز برای اجرا در این برنامه دعوت شدهاند. سازمانهای حقوق بشری از همه آنها خواستهاند حضور در این برنامه را رد و دلایل خود را بیان کنند. دیدهبان حقوق بشر نیز روز چهارشنبه گفت: عربستان سعودی سابقه سوءاستفاده از افراد مشهور و رویدادهای مهم بینالمللی را برای منحرف کردن نظر مردم دارد. گزارشی از سازمان اطلاعات آمریکا تایید کرد که محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان در سال ۲۰۱۸ در قتل جمال خاشقجی در استانبول دست داشت. خاشقجی ستوننویس واشنگتنپست و منتقد رژیم عربستان بود. ارسال به دوستان
با وجود سهم ۳۰ درصدی تهاتر در معاملات تجاری جهان، ایران همچنان از این سازوکار غافل است
ترسیم نقشه جدید تجاری
زهرا فریدزادگان: در بند دهم سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی صراحتا بر «استفاده از سازوکار مبادلات تهاتری برای تسهیل مبادلات در صورت نیاز» تاکید شده است. در این بند همچنین «حمایت همهجانبه هدفمند از صادرات کالا و خدمات به تناسب ارزش افزوده و با خالص ارزآوری مثبت» مورد تاکید قرار گرفته است که تهاتر یکی از شیوههای این حمایت محسوب میشود. این موارد نشاندهنده اهمیت تجارت به شیوه تهاتر است که در سالهای اخیر بسیاری از اقتصادهای پیشرفته دنیا نیز به سمت استفاده از تهاتر کالا در تجارت حرکت کردهاند.
طبق اعلام وزارت بازرگانی آمریکا، ۳۰ درصد معاملات تجاری در دنیا به شیوه تهاتر انجام میشود و ممکن است این آمار حتی به ۴۰ درصد نیز برسد. در واقع با توجه به اهمیت این شیوه تجاری، روند تهاتر در اقتصاد دنیا رو به افزایش است. در این راستا نیز چین اخیرا منطقه آزاد تهاتری جیاشینگ را با هدف گسترش تبادلات تهاتری خود تاسیس کرده است.
تجارت تهاتری را نخستین بار انگلیسیها در سال ۱۹۳۴ به کار گرفتند. در همان دوره آلمان هم بعد از جنگ دوم جهانی از این شیوه در مبادلات تجاری خود استفاده کرد تا جایی که در حال حاضر ۷۰۰ هزار شرکت در این کشور بخشی از محصول خود را تهاتر میکنند. همچنین سال ۱۹۹۴ ترکیه نیز به دلیل مشکلات اقتصادی خود تهاتر را در دستور کار قرار داد.
«تهاتر» نوعی معامله است که در آن فرد در مقابل کالایی که به دیگری تحویل میدهد، یک کالای دیگر دریافت میکند. در علم اقتصاد نیز در تعریف تهاتر آمده است: «برطرف شدن یا حذف 2 دین متقابل تا اندازهای که با هم برابری کنند، تهاتر نام دارد». به این ترتیب و در تعریف دقیقتر میتوان گفت تهاتر معاملهای بدون استفاده از ابزار مبادله است.
* چرا تهاتر؟
به طور کلی مردم، شرکتها و دولتها در هر دوره زمانی به دلایل خاصی به انجام معاملات تهاتری رو میآورند. یکی از دلایل تهاتر، کاهش نقدینگی است. فرقی نمیکند که یک شخص با کمبود نقدینگی مواجه باشد یا یک دولت. در واقع وقتی یک شخص حقیقی یا حقوقی یا در مقیاس بزرگتر، یک دولت از یک سو با کاهش نقدینگی مواجه شود و از سوی دیگر به کالا یا خدمات طرف مقابل نیاز زیادی داشته باشد، به سمت تهاتر میرود. تحریم نیز یکی دیگر از دلایل انجام معاملات تهاتری است. در دوران تحریم، معمولا شرکتهای بینالمللی و دولتی که در خط مقدم تحریمهای سیاسی- تجاری قرار دارند برای ادامه بقای خود به تهاتر روی میآورند. برای مثال در عوض صادر کردن نفت از کشور مقصد کالاهای ضروری و غیرضروری دریافت میکنیم. شرکت مرسدس بنز سال ۱۹۹۴ به دلیل تحریمهای موجود در کشور اکوادور نتوانست از روش معمولی برای صادرات محصولات خود به این کشور استفاده کند، به همین دلیل در ازای صادرات اتوبوسهای بنز، از اکوادور موز دریافت کرد! بنابراین این یک شیوه معمول در تجارت و معاملات بین کشورهاست.
علاوه بر موارد گفتهشده، گاهی هدف از انجام معاملههای تهاتری، برطرف کردن نیاز است و پای پول در میان نیست؛ برای مثال ارائه یک خدمت در ازای دریافت یک کالا یا خدمت دیگر. محدودیت شبکه بانکی یکپارچه جهانی نیز از دیگر دلایل مهم رو آوردن به معاملات تهاتری است. در بسیاری از کشورها از جمله ایران به واسطه وجود تحریمها، افراد حقیقی یا حقوقی نمیتوانند به آسانی در بانکهای معتبر جهانی حساب باز کنند و همین محدودیت میتواند مانع گسترش و حتی ادامه حیات شرکتها شود. در نتیجه تهاتر به عنوان یکی از راههای بقای شرکت مورد توجه قرار میگیرد.
تهاتر ممکن است قراردادی حاصل توافق ۲ کشور یا بازگرداندن کالا از کشورهای مقصد از سوی صادرکنندگان باشد. مثلا به صادرکنندهای گفته میشود پس از صادرات اقلام خود به پاکستان میتواند معادل ارزی آن، کالا از آن کشور وارد کند. این شکل سادهای از تهاتر است که ربطی به توافقات دوجانبه کشورها هم ندارد. اما نوع پیشرفتهتر و سازمانیافتهتر تهاتر آن است که بانک مرکزی یک کشور با بانکهای مرکزی کشورهای دیگر توافق میکند که بهازای کالاهایی که توسط صادرکنندهها به کشور میآید، به آنها پول ملی داده شود و بانک مرکزی کشورهای مقصد نیز در ازای کالا به صادرکننده خود پول ملی میدهد. پس از مدتی این ۲ بانک براساس ارزش یک ارز سوم یا یک دارایی مانند طلا پرداختهایشان را با یکدیگر تسویه میکنند.
* آییننامه تهاتر با کشورهای همسایه
فروردینماه سال جاری دولت، وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت، امور اقتصادی و دارایی و امور خارجه را مامور کرد تا زمینه ایجاد شرکتهایی برای تهاتر کالا و خدمات بدون انتقال پول با سایر کشورهای دنیا را فراهم کنند. در همین راستا وزارت اقتصاد به نمایندگی از دولت، پیشنویس مصوبهای را آماده کرد که بر مبنای آن روشهای تهاتری در مبادلات بینالمللی از طریق ایجاد شرکتهای مربوط برای خرید و فروش کالا و خدمات بدون انتقال پول مورد استفاده قرار گیرد.
براساس پیشنویس مصوبه وزارت اقتصاد، استفاده از روشهای تهاتری در مبادلات بینالمللی در قالب ضوابطی مجاز شمرده شد. منظور از روشهای تهاتری، مبادلاتی است که کالاها، خدمات یا داراییها، بدون انتقال پول با استفاده از ابزارهایی مانند برات (یک سند تجاری است که براساس آن فردی از فرد دیگر میخواهد مبلغی را در وجه یا حوالهکرد یک فرد معین یا شخص ثالث در زمان مشخص بپردازد) به صورت دوجانبه یا چندجانبه معاوضه میشوند. شرکتهای تهاتری به عنوان رکن اصلی بازار تهاتر، وظیفه ارائه خدمات تهاتری به اشخاص متقاضی را برعهده خواهند داشت ضمن اینکه مقرر شد صلاحیت و ضوابط ناظر بر ثبت و فعالیت شرکتهای تهاتری از جمله حداقل سرمایه آنها برای مبادلات بینالمللی نیز از سوی وزارت صنعت و سازمان توسعه تجارت به نمایندگی، تعیین و کمیتهای متشکل از ۳ وزارتخانه صنعت، اقتصاد و امور خارجه تشکیل شود.
طبق دستورالعمل مذکور، تعیین صلاحیت و ضوابط موضوع این ماده صرفا به مفهوم مجوز فعالیت شرکتهای تهاتری برای مبادلات بینالمللی است و تعهدات بین متقاضیان استفاده از روشهای تهاتری و شرکتهای تهاتری تابع قوانین ذیربط است.
همچنین کشورهای هدف برای اجرای آزمایشی استفاده از تهاتر در مبادلات بینالمللی توسط وزارت صنعت، وزارت امور اقتصادی و دارایی و وزارت امور خارجه تعیین میشود و بر این اساس، وزارت امور خارجه و دستگاههای متولی کمیسیونهای مشترک با کشورهای یادشده مکلف شدهاند اقدامات حمایتی لازم برای تسهیل فعالیت شرکتهای تهاتری در کشورهای مزبور را انجام دهند. مقررات گمرکی و ارزی مورد نیاز برای مبادلات تهاتری در سطح بینالمللی نیز باید به تصویب کمیتهای متشکل از وزارت امور اقتصادی و دارایی، گمرک ایران، بانک مرکزی، وزارت صنعت و سازمان توسعه تجارت ایران برسد. همچنین قواعد و استانداردهای مورد نیاز برای تجارت بینالمللی در قالب تهاتر باید مورد تفاهم شرکتهای تهاتری داخلی یا طرفهای خارجی آنها قرار گیرد. در عین حال بازارهای تهاتری نیز میتوانند برای انجام مبادلات بینالمللی بین اعضای شبکه خود کارتهای الکترونیکی و حسابهای مجازی به منظور انتقال اعتبار بین اعضای شبکه در قالب ضوابط مورد تایید کمیته صادر کنند.
چندی پیش نیز رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران با تاکید بر ظرفیت صادرات ۱۰۰میلیارد دلاری ایران به کشورهای همسایه و هند و چین اعلام کرد آییننامه تهاتر کالا با کشورهای همسایه تدوین شده و بزودی ابلاغ میشود.
طبق آمار ارائه شده از سوی سازمان توسعه تجارت، از 2 هزار و 238 میلیارد دلار حجم واردات کشورهای همسایه و همسو، سهم ایران بسیار پایین است و این امر ضرورت حرکت به سمت تهاتر را دوچندان میکند. از سوی دیگر آمارهای گمرک ایران نشان میدهد در حال حاضر جز عراق و افغانستان که واردات ایران از آنها معادل یک درصد صادرات کشورمان است، توازن و برابری صادرات و واردات ایران با چین و ترکیه و امارات 90 درصد، با هند 78 درصد، با پاکستان 30 درصد، با روسیه حدود ۳۰ درصد، با عمان 59 درصد و حدود 20 تا 30درصد نیز با برخی کشورهای دیگر است. لذا فرصت بسیار مناسبی برای کشور وجود دارد تا با تهاتر کالا از مزایای این شیوه تجاری بهرهمند شود.
* تهاتر؛ نقشه تجاری جدید
ضرورت روی آوردن به تجارت تهاتری در حالی مورد تاکید قرار گرفته که عدهای این شیوه تجارت را به صلاح کشور نمیدانند و معتقدند تهاتر یک روش موقت در تجارت است و صرفا برای کالاهای مصرفی مورد استفاده قرار میگیرد. همچنین نمیتوان در سرمایهگذاری یا واردات کالاهای سرمایهای از این روش استفاده کرد. این عده مدعی هستند صنعت نفت ایران نیازمند سرمایهگذاری کلان است و این هدف با تهاتر محقق نمیشود.
این ادعاها در حالی مطرح شده که طبق آمارهای موجود، در حال حاضر 30 درصد از تجارت جهانی با روش تهاتر و سازوکارهای مختلف آن انجام میشود. به گفته صاحبنظران اقتصادی، معمولا وقتی گزینه تهاتر به میان میآید، سادهترین سازوکار آن یعنی دریافت کالا در ازای فروش نفت تداعی میشود و این موضوع از نظر عدهای به معنای وارد کردن کالای نامرغوب و بیکیفیت است، در حالی که واقعیت چیز دیگری است و منظور از تهاتر، استفاده از سادهترین سازوکار آن نیست. برای مثال سویا با سازوکار تهاتر از برزیل که از بزرگترین و بهترین تولیدکنندههای این محصول در دنیاست وارد و در ازای آن کود صادر میشود. گاهی هم از طریق سازوکاری که با چین وجود دارد، تامین مالی واردات سویا انجام میشود. بنابراین تهاتر الزاما بد و به معنای واردات کالای بیکیفیت نیست؛ کیفیت تهاتر، بستگی به نحوه مدیریت آن دارد.
در حوزه سرمایهگذاری نیز ایران پیش از این و در قالب قرارداد سایناشور (مؤسسه بیمه سرمایهگذاریهای چین) توانسته است معادل 21 میلیارد دلار فعالیتهای عمرانی در کشور انجام دهد. قرارداد سایناشور در واقع توافقنامهای بین بانک مرکزی ایران و موسسه بیمه صادراتی چین است که در آن با در اختیار دادن تسهیلاتی به ایران از طرف چینیها، به انجام طرحهای عمرانی کمک شده است.
طبق گفته مخالفان تهاتر، صنعت نفت ایران نیازمند سرمایهگذاری کلان است و این امر با روش تهاتر محقق نمیشود، در حالی که کارشناسان اقتصادی بر این باورند که در حال حاضر برای سرمایهگذاری در صنعت نفت، ابتدا نفت فروخته و از درآمد حاصل از آن در صنعت نفت سرمایهگذاری میشود و سازوکار تهاتر نیز دقیقا مشابه همین فرآیند است. منتها با این تفاوت که به جای آنکه با پول حاصل از فروش نفت سرمایهگذاری شود، از اعتبار ایجادشده به ازای فروش نفت استفاده میشود. حتی در سرمایهگذاریهای مستقیم و سرمایهگذاریهای مشترک و قراردادی نیز با استفاده از اعتبار تهاتر نفت، بسیاری از قراردادهای سرمایهگذاری فعال میشود. بنابراین و با توجه به آنچه متخصصان علم تجارت میگویند، تهاتر، نقشه تجاری مهمی است که با ترسیم آن میتوان علاوه بر بیاثر کردن تحریمهایی که به اقتصاد کشور آسیب میرساند، همسو با کشورهای پیشرو در این عرصه گام برداشت.
* نگاهی به آمارهای تجاری
بر اساس دادههای آماری گمرک ایران، تجارت کالایی ایران(بدون احتساب نفت خام) در نیمه نخست سال 1400 حدود 79 میلیون تن کالا به ارزش 9/44 میلیارد دلار بوده که از این میزان حدود 8/21 میلیارد دلار مربوط به صادرات و حدود 23 میلیارد دلار آن مربوط به واردات ایران است. ارزش صادرات ایران در نیمه نخست 1400 با افزایش حدود 61 درصدی و ارزش واردات نیز با افزایش 37 درصدی نسبت به نیمه نخست 1399 همراه بوده است. ارزش صادرات غیرنفتی نیز طی نیمه نخست 1400، حدود 16 میلیارد دلار بوده که نسبت به نیمه اول سال قبل، حدود 63 درصد افزایش داشته است. مهمترین مقاصد صادرات ایران نیز طی نیمه نخست سال 1400 کشورهای چین، عراق و ترکیه به ترتیب با سهم 33 درصد، 17 درصد و 9 درصد ارزش کل صادرات غیرنفتی هستند که ارزش صادرات کشورهای مذکور نیز طی نیمه نخست 1400 به ترتیب حدود 3/5 میلیارد دلار، 7/2 میلیارد دلار و 4/1 میلیارد دلار بوده است. سهم چین در افزایش 63 درصدی ارزش صادرات طی نیمه نخست 1400 قابل توجه و حدود 24 واحد درصد است. صادرات ایران به 10 مقصد عمده صادراتی که 6 کشور را کشورهای همسایه تشکیل میدهند به استثنای کشور افغانستان، با افزایش حداقل 16 تا 162 درصدی همراه بوده است.
مطابق آمارهای موجود، واردات از ۲ کشور امارات عربی متحده و چین حدود 53 درصد از کل ارزش واردات کشور طی نیمه نخست 1400 را تشکیل میدهد. ارزش واردات ایران از ۲ کشور مذکور در نیمه نخست امسال به ترتیب 3/7 میلیارد دلار و حدود 5 میلیارد دلار برآورد شده است. نکته قابل توجه، افزایش 83 درصدی واردات از امارات عربی متحده طی نیمه نخست سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل است. طی بازه زمانی مذکور، پس از امارات عربی متحده و چین، ترکیه با سهم حدود 11 درصدی (4/2 میلیارد دلار) از کل ارزش واردات قرار دارد. عامل تاثیرگذار بر افزایش حدود 37 درصدی ارزش واردات ایران در نیمه نخست 1400 نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، سهم حدود 20 واحد درصدی افزایش واردات از امارات عربی متحده بوده است.
ارزش تجارت کالاهای غیرنفتی ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا نیز در نیمه نخست سال 1400، حدود 2/1 میلیارد دلار برآورد شده است که 6/2 درصد از کل ارزش تجارت ایران طی مدت مزبور را تشکیل میدهد و نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، حدود 3/16 درصد افزایش یافته است. در نیمه نخست سال جاری، حدود 1/1 میلیون تن کالای غیرنفتی به ارزش 487 میلیون دلار معادل 3 درصد از کل ارزش صادرات کالایی غیرنفتی به کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا صادر شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، به لحاظ وزنی افزایش حدود 10 درصدی و به لحاظ ارزشی افزایش40 درصدی داشته است. واردات کالایی ایران نیز طی مدت مذکور از کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا حدود 4/1 میلیون تن به ارزش 689 میلیون دلار بوده است. بر این اساس تراز تجاری ایران با کشورهای عضو اتحادیه اوراسیا طی نیمه نخست 1400، حدود منفی 203 میلیون دلار بوده که نسبت به نیمه نخست سال 1399 معادل 114 میلیون دلار بهبود یافته است. تراز تجاری ایران با کشورهای ارمنستان، بلاروس، قزاقستان و قرقیزستان نیز در نیمه نخست 1400 مثبت بوده است.
* خنثیسازی تحریمها با تهاتر
آمارهای موجود نشان میدهد وجود ظرفیتهای بیشمار در حوزه تجارت، امکان تجارت با سازوکار تهاتر را بخوبی فراهم میکند مشروط بر اینکه زیرساختهای لازم برای اجرای این شیوه تجاری مهیا باشد. متاسفانه در دولت دوازدهم با وجود آنکه بانک مرکزی امکان پیمانهای پولی و تهاتری را از طریق ایجاد خط اعتباری مستقلی با کشورهای چین و روسیه فراهم کرد اما در عمل، خود بانک مرکزی در برابر تجار برای انجام معاملات تهاتری مقاومت کرد! قاچاق، یکی از پیامدهای ناشی از سیاستها و مقاومت دولت و بانک مرکزی در مقابل شیوههایی مثل تهاتر بود که موجب شد هم کالاهای صادراتی و هم کالاهای وارداتی قاچاق شوند. مضاف بر اینکه بخش عمدهای از تقاضای دلار در بازار آزاد، صرف کالاهای قاچاق شد و به عبارتی نتیجه مقاومت بانک مرکزی چیزی جز خروج کالا و سرمایه و ایجاد تلاطم در بازار ارز نبود.
به گفته تجار و بازرگانان، تهاتر تاثیرات مثبتی در اقتصاد کشور از جمله تشویق تولیدکنندگان و صادرکنندگان برای تولید و صادرات کالای باکیفیت به همراه دارد و از طرفی میتوان از طریق تهاتر، کالاهای مورد نیاز کشور را وارد کرد. به علاوه تهاتر هزینه تبلیغات و بازاریابی را برای شرکتها کاهش میدهد و باعث نگهداشت پول در بنگاههای اقتصادی میشود. به بیان دیگر، تهاتر بهترین شیوه مبادلات در تجارت بینالمللی در زمان تحریم و تسهیلگر تجارت است که بین ۲ کشور، ۲ شرکت و چند شرکت در فضای بینالمللی انجام میشود. بدیهی است با توجه به نبود زیرساختهای نقل و انتقال بانکی در شرایط حال حاضر کشور، تهاتر شیوهای است که میتوان با سهولت بیشتری کالا صادر کرد اما باید به این نکته نیز توجه داشت که چه کالایی تحت چه شرایطی باید تهاتر شود.
* امید به تحقق تجارت تهاتری
آنچه مسلم است طی سالهای گذشته بهرغم اهمیت تجارت تهاتری و تاثیرات آن بر اقتصاد کشور، متاسفانه تنها چند قرارداد محدود برای تهاتر از جمله با کشور ترکمنستان بسته شد. این تهاتر در قالب نفت و گاز و صادرات خدمات فنی و مهندسی و واردات برخی کالاها بود که البته در عمل چندان موفق نبود و به عبارت دیگر هیچ معامله تهاتری در سالهای گذشته اجرایی نشد. البته بتازگی مشاور ارشد نخستوزیر پاکستان در امور بازرگانی و سرمایهگذاری در دیدار با وزیر جهاد کشاورزی ایران اعلام کرد پاکستان آمادگی دارد تا برنج خود را با نفت و پتروشیمی ایران تهاتر کند. وزیر جهاد کشاورزی ایران نیز اعلام کرده است در حال حاضر ایران ظرفیت صادرات خرما و سیب درختی را به پاکستان دارد و در مقابل میتوان کنجد و برنج وارد کرد.
مشاور ارشد نخستوزیر پاکستان نیز با بیان اینکه منطقه نیازمند یک اتصال و ارتباط بین کشورهای ایران، پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، قزاقستان و تاجیکستان است، تاکید کرده که در این اتصال منطقهای، ایران و پاکستان مهمترین کشورها هستند و بدون ایران این ارتباط به ظرفیت نهایی نخواهد رسید.
به نظر میرسد با توجه به تمایل و رغبت تجار و بازرگانان ایرانی به انجام معاملات تهاتری و وجود ظرفیتهای بالقوه برای انجام اینگونه معاملات، تنها خلأ موجود بسترسازی برای برقراری اتصال تجاری میان ایران و کشورهای همسایه است. از آنجا که دولت دوازدهم بهرغم وعده و وعیدهای متعدد نتوانست یا نخواست گامی در تسهیل مبادلات تهاتری و گسترش این گونه تجارت در کشور بردارد، دولت سیزدهم میتواند فرصت موجود را غنیمت شمرده و با فراهم کردن بسترهای لازم، امکان بهرهمندی از مزایا و پیامدهای مثبت تجارت تهاتری را فراهم کند.
ارسال به دوستان
رونمایی از نقشه اقتصادی دولت سیزدهم؛ رشد اقتصادی با مهار تورم و رونق تولید
برنامه رشد تا ۱۴۰۴
گروه اقتصادی: دولت سیزدهم در حالی زمام مدیریت کشور را به دست گرفت که اقتصاد ایران یکی از بدترین دورانهای خود را سپری میکرد؛ تورم افسارگسیخته، تداوم رشد اقتصادی صفر درصدی طی چندین سال، افزایش ضریب جینی و اختلاف طبقاتی بیسابقه از مشخصههای اصلی اقتصاد کشورمان در دهه 90 بود. برای گذار از این بحران سید ابراهیم رئیسی و دولتش احتیاج به برنامهای مدون و فراگیر داشتند و بدون برنامهریزی دقیق مسلما به هیچ سر منزل مقصودی نخواهند رسید. حالا پس از گذشت چند ماه از تشکیل کابینه، دولت سیزدهم اقدام به تدوین نقشه اقتصادی کرده است؛ برنامهای که تاکید ویژهای بر رشد اقتصادی با مهار تورم و رونق تولید دارد. به گزارش «وطنامروز»، نقشه راه رشد غیرتورمی دولت در نهایت تدوین شد که بر این اساس دولت در 3 سر فصل به ضرورت ارائه برنامه رشد غیرتورمی، راهکارهای مهار پایدار تورم و رونق تولید پرداخته است. در این برنامه سیاستهای حوزه پولی، مالی، کنترل نقدینگی، اصلاح بودجه، تشویق تولید و اجرا و تکمیل پروژههای زیربنایی مورد توجه قرار گرفته است.
* رشد خالص سرمایه، الزام جهش رشد اقتصادی
میزان رشد خالص سرمایه طی ۲ سال گذشته در روندی ناامیدکننده در پایینترین نقطه یک دهه گذشته قرار گرفته است؛ اتفاقی که نشان میدهد در این دهه، صاحبان سرمایه و کسبوکارها ترجیح دادهاند همزمان با تحولات ریز و درشت اقتصادی، پول خود را در جای دیگری غیر از تولید سرمایهگذاری کنند. کشور تا اواسط دهه ۸۰ عادت به نرخ رشد خالص سرمایه بالایی داشت اما تقریبا از اوایل دهه ۹۰ نرخ رشد کاهش یافته است. برای کشوری که همزمان از نرخ بالای بیکاری رنج میبرد و نیاز جدی به رشد دارد، اینکه نرخ سرانه تولید ناخالص داخلی از سال ۹۰ تا امروز (معادل دلاری) با ۲۰ درصد کاهش مواجه شده، خطرناک است.
کشوری که دچار تشکیل سرمایه ثابت تولید ناخالص داخلی منفی شده، اثر فوری روی نرخ رشد تولید ناخالص داخلیاش دارد. در واقع باید به فوریت با استفاده از ابزارهای مختلف راهی برای تشکیل سرمایه ثابت تولید ناخالص داخلی داشته باشیم و یکی از مهمترین اقدامات این است که باید مسیری برای هدایت اعتبارات طراحی کنیم یا اینکه بستانکاری افراد از بانکها را به نحوی جابهجا کنیم که نقشی در تشکیل سرمایه ثابت تولید ناخالص داخلی داشته باشد. برای این کار دولت باید از رویکرد هدایتگرایانه فراتر رود و یک تصویر کلان از مفهوم توسعه و ورود به آن ترسیم کند، به گونهای که این تشکیل سرمایه ثابت به عنوان بخشی از آن عمل کند.
* الزام توجه به رشد غیرتورمی
یکی از چالشهایی که اقتصاد کشور با آن روبهرو است، تورم افسارگسیخته و ۲ رقمی در سالهای اخیر است. طبق آمارها و گزارش بانک مرکزی، تورم مصرفکننده 60 درصد و تورم تولیدکننده 80 درصد است و نقدینگی کشور از 4000 هزار میلیارد تومان عبور کرده که همگی این آمارها نشان از وضعیت نامطلوب اقتصادی از منظر سیاستهای کنترل تورم دارد، به نحوی که ایران ششمین کشور با تورم بالا در دنیاست و امکان بروز تورمهای بیشتر را نمیتوان دور از انتظار دانست.
به منظور کنترل وضعیت تورم اقتصاد ایران ضروری است برنامهای جامع و هماهنگ همراه با مطالبه اجتماعی و نخبگانی تدوین شود. الزامات در این برنامه باید از لحاظ سازگاری و انسجام طرحهای اقتصادی و پیامدهای سطح کلان رعایت شود. به منظور کنترل تورم پایدار باید در کوتاهمدت به صورت مستمر فشار را بر تراز ارزی کاهش داد و نوسانات ارزی را مهار کرد. همچنین با استفاده از روشهای گوناگون سعی در مدیریت افکار عمومی در جهت کاهش انتظارات تورمی داشت. در بلندمدت نیز دولت باید با برقراری انضباط در خلق پول بانکی و رفع ناترازی بودجه، تورم را در اقتصاد کاهش دهد.
به منظور کاهش فشار بر تراز ارزی و مهار نوسانات ارز دولت باید با استفاده از دیپلماسی فعال، جهت وصول منابع بلوکه شده تلاش کند.
انعقاد پیمانهای دوجانبه و چندجانبه، ارتقای سازوکارهای پیشگیری از قاچاق ارز توسط FIU، تهاتر نفت، حذف ارز ترجیحی، اجرای پیمانسپاری ارزی و ایجاد بازارهای آتی از جمله اقداماتی است که در ادامه کاهش فشار بر تراز ارزی باید در دستور کار قرار گیرند.
* رونق تولید
در بخش رونق تولید دولت بر ۶ محور اصلی تاکید کرده است که در ادامه میآید.
رفع موانع ورود به کسب و کار: ثبت محوری حداقل 30 درصد از مجوزها، حذف محدودیتهای مقداری در مجوزهای شغلی، شفافیت پیشنیازهای کسب مجوز در سامانه G4B و اجرای قاعده صدور خودکار مجوز در صورت عدم
پاسخگویی نهاد مجوزدهنده در مهلت مشخص
افزایش پیشبینیپذیری اقتصاد: استفاده از سازوکار بورس کالا برای تعیین قیمت و ارتقای شفافیت، پیشبینیپذیر کردن قیمت کالاها و خدمات دولتی (مثل نرخ خوراک، سوخت، برق)، پوشش ریسک نوسانات قیمت مواد اولیه (با ایجاد بازار معاملات آتی)، ثبات مقررات و رویههای اجرایی (مثل تعرفهها و ممنوعیتهای صادراتی)
کاهش جذابیت فعالیتهای رقیب تولید: افزایش هزینه فعالیتهای غیرمولد و سوداگری از طریق وضع مالیات بر فعالیتهای غیرمولد و سوداگران و اخذ مالیات بر مجموع درآمد
کاهش اصطکاکهای تولید: ارتقای حراست از حقوق مالکیت (با اعتبارزدایی از اسناد عادی)، بهبود ضمانت اجرای قرارداد (مثل اجرای کامل قانون چک)، اصلاح فرآیندهای اخذ مالیات و حق بیمه
تقویت تأمین مالی تولید و زنجیرههای آن: توسعه استفاده از روشهای فکتورینگ و اوراق کام، توسعه نظام اعتبارسنجی و رتبهبندی، تسهیل نظام توثیق از طریق توسعه دامنه وثایق بانکی و تشکیل سامانه ثبت وثایق
بازارسازی و اصلاح شبکه توزیع داخلی و خارجی: تقویت جایگاه تأمینکنندگان خرد کالا در کشور، استفاده از ظرفیت فضای مجازی و استارتاپها برای توزیع کالا، استفاده از ظرفیت ایرانیان خارج از کشور برای بازارسازی کالاها و خدمات ایرانی و بازنگری در الگوی تقسیم کار دستگاههای بخشی در امر نظارت و بازرسی با هدف تخصصی کردن امور نظارت در دستگاههای متولی
ارسال به دوستان
اسرائیلیها فرزندان شهید ابوشخیدم را به اسارت گرفتند
هراس صهیونیستها از بچهشیرها
یک روز پس از عملیات استشهادی منحصر به فرد یکی از فرماندهان حماس علیه صهیونیستها در قدس، فرزندان این مجاهد شهید در اقدامی غیرانسانی و ضد حقوق بشر توسط نظامیان اسرائیلی دستگیر شدند. شهید دکتر فادی ابوشخیدم که از رهبران جنبش مقاومت اسلامی فلسطین در منطقه بیتالمقدس بود و تحت تعقیب رژیم صهیونیستی قرار داشت، روز یکشنبه در «باب السلسله» یکی از ورودیهای اصلی مسجدالاقصی عملیاتی ویژه را اجرا کرد که شوکی بزرگ به صهیونیستها وارد آورد. این مجاهد موسوم به ابوشهید، با لباس مبدل یک خاخام تندروی یهودی به میان گروهی از شخصیتهای مهم امنیتی و مذهبی صهیونیست رفت که برای حمله به بخش قدیمی بیتالمقدس جمع شده بودند و آنها را با اسلحه هدف قرار داد و با هلاک کردن یک اسرائیلی و مجروح کردن 4 تن دیگر، خود به شهادت رسید. گفته میشود هدف اصلی این عملیات استشهادی که به هلاکت رسیده، یک شخصیت مهم 30 ساله اسرائیلی بوده که تلآویو از افشای نام او خودداری میکند. از میان 4 مجروح این عملیات حال یک خاخام تندرو وخیم است اما ۲ مامور پلیس از بیمارستان مرخص شدهاند. این عملیات که حماس طی بیانیهای مسؤولیت آن را برعهده گرفت، باعث شد شوک بزرگی به برنامههای اشغالگرانه صهیونیستها در قدس شریف وارد شود و فصل جدیدی از عملیات مقاومت علیه اشغال و جنایت اسرائیل را گشود.
دیروز اما نظامیان اسرائیل در حرکتی انتقامی با حمله به محل زندگی خانواده شهید ابوشخیدم در اردوگاه «شعفاط» قدس، با زیر پا گذاشتن همه اصول انسانی، بستگان درجه یک او از جمله دختر نوجوان و پسر خردسالش را دستگیر کردند. با این حال انتشار تصاویر این اقدام ضد بشری اسرائیلیها در شبکههای اجتماعی تاثیری معکوس بر افکار عمومی گذاشته است، چرا که حال بسیاری دریافتهاند برعکس آنچه دستگاه تبلیغاتی صهیونیستها میگوید، شهید ابوشخیدم نه یک ستیزهجوی از دنیا بریده و دچار مشکلات روانی، بلکه یک مجاهد هنرمند و صاحب خانواده و پدر ۲ فرزند رشید بوده که از روی عقیده و ایمان خود دست به عملیات علیه اشغالگران و ستمگران زده است. شبکه عبری کان به نقل از یکی از مقامات پلیس رژیم صهیونیستی گزارش داد این عملیات در کنار موج جدیدی از عملیات فلسطینیان، باعث وحشت اسرائیلیها در منطقه قدس شده و به همین مناسبت نیروهای نگهبان مرزی پلیس رژیم به حالت آمادهباش درآمدهاند. یک مقام این نیرو گفت: «پیشبینی میکنیم ممکن است وضعیت بدتر و به موجی از حملات انفرادی منجر شود، به همین دلیل سرویسهای امنیتی اسرائیل تصمیم گرفتند نیروهای حاضر در این منطقه را تقویت کنند». شخصیتهای فلسطینی و لبنانی، عملیات استشهادی شهید ابوشخیدم در حساسترین روزهای بیتالمقدس را تمجید کردند. علاوه بر بیانیه حماس که ابوشهید را یکی از رهبران برجسته مقاومت در قدس معرفی کرد، «محمود الزهار» عضو هیاترئیسه این جنبش ضمن تبریک عملیات اخیر اعلام کرد: «عملیاتی که شهید دکتر فادی محمود ابوشخیدم بامداد یکشنبه در شهر اشغالی قدس انجام داد، در چارچوب طبیعی خود برای دفاع از مقدسات و سرزمین فلسطین است. پیام به طور واضح و شفاف به دشمن رسید». در بیانیه حزبالله لبنان که در تارنمای شبکه تلویزیونی المنار منتشر شد نیز اجرای چنین عملیاتی به مجاهدان جنبش حماس و دیگر گروههای مقاومت در کنار ملت سلحشور فلسطین تبریک گفته شده و نشانه عزم راسخ ملت فلسطین برای ادامه جهاد و مقاومت تا آزادسازی این سرزمین و مقدسات آن دانسته شده است.
ارسال به دوستان
سند آمایش سرزمین اولویت کشورداری
محمدرضا جوفار*: آمایش سرزمین به معنای توزیع متوازن و هماهنگ جغرافیایی همه فعالیتهای اقتصادی-اجتماعی در پهنه سرزمین نسبت به قابلیتها و منابع طبیعی و انسانی است؛ سندی است که با توجه به اکوسیستم داخلی و بیرونی زمین و براساس میزان تأثیر و نقشآفرینی عوامل متعدد برای زندگی بهتر و تعامل بیشتر با طبیعت تنظیم میشود. سند آمایش سرزمین برای اداره بهتر و سیاستگذاری مناسب با توجه به واقعیتهای جغرافیایی یک کشور تنظیم میشود. به عنوان مثال این سند برای مکانگزینی پروژههای عمرانی تصمیمگیری میکند که بهترین مکان جغرافیایی برای یک پروژه خاص کجاست. این سند با توجه به وضعیت اقلیمی و جمعیتی، راهنمای مناسبی برای دولتها، وزارتخانهها و مجالس کشورهاست. با توجه به میزان بارندگی کم در کشورمان، نیاز به مدیریت مصرف آب در تمام واحدهای مصرفی ضروری است. از آنجا که مصرف آب خانگی تنها 6 درصد مصارف آب کل کشور است، تشویق مردم به صرفهجویی در آب نباید اولویت اصلی برای مدیریت مصرف باشد، چرا که بیشترین مصرف آب در کشورمان، در بخشهای کشاورزی و صنعت است. اگر یک سند درست آمایش سرزمین تنظیم میشد و به جای آنکه کارخانجات و صنایع آبپایه در مرکز کشور (خراسان، اصفهان و...) احداث شود(!) در کنار سواحل کشورمان ساخته میشد، مشکلات آبی امروز را شاهد نبودیم. تا زمانی که کارخانجاتی که به آب نیاز دارند، در مرکز کشور باشند، مشکلات کمآبی در کشورمان برطرف نخواهد شد. متاسفانه در آن زمان مسؤولان وقت در فکر ایجاد اشتغال در مرکز کشور بودند اما این نکته را نمیدانستند که صنایع و کارخانجات، نیروی کار را به سمت خود جذب خواهند کرد و لازم نیست این صنایع را در مراکز جمعیتی کشور بسازند.
از طرفی مصرف کشاورزی نیز باید مدیریت شود؛ ابتدا از هدررفت آب کشاورزی باید جلوگیری کرد و در نهایت آبیاری کشاورزی را باید قطرهای کرد. امروز نیز کشورهای موفق دنیا، از سد تولید برق نمیکنند و تولید برق از طریق انرژیهای تجدیدپذیر یا انرژی اتمی انجام میشود. با توجه به شواهد موجود، همچنان آمایش سرزمین اولویت تصمیمگیری مسؤولان نیست، چرا که فازهای دیگر این صنایع در حال توسعه و ساخت در مراکز جمعیتی کشور است. لذا در آینده نیاز آب این صنایع در داخل کشور بیشتر خواهد شد و با توجه به افزایش جمعیت و تولیدات بیشتر کشاورزی، مشکلات آبی در کشور بیش از پیش خواهد شد.
* کارشناس ارشد ژئوپلیتیک
ارسال به دوستان
معاون بایدن به فکر فتح کاخ سفید است
کامالا «حریص»
نوید مؤمن: معاون رئیسجمهور آمریکا لحظهای برای حضور در راس معادلات سیاسی و اجرایی واشنگتن آرام و قرار ندارد! کامالا هریس که در انتخابات ریاستجمهوری سال 2020 با حمایت سران حزب دموکرات در کسوت معاون بایدن وارد دور نهایی رقابت با ترامپ شد، اکنون چشم به ضعف جسمی شدید بایدن و گزارشهای محرمانه پزشکی دارد؛ گزارشهایی که اکثر آنها نشان میدهد با وجود اعلام وضعیت مناسب جسمی بایدن جهت ادامه حضور در کاخ سفید، احتمال استمرار این وضعیت در آینده نه چندان دور از بین میرود!
در چنین شرایطی طبق قانون اساسی آمریکا، معاون رئیسجمهور در راس هرم قدرت قرار میگیرد؛ درست مانند سال 1972میلادی و زمانی که پس از استعفای ریچارد نیکسون بر سر رسوایی واترگیت، جرالد فورد، معاون وی به عنوان رئیسجمهور آمریکا وارد کاخ سفید شد. اکنون کامالا هریس به دنبال یک پیروزی بیدردسر است. او از اینکه معاون «بایدن بیمار» شده، لذت میبرد! حتی شنیدن و مرور گافهای روزانه بایدن و جملاتی که بعضا حکایت از زوال عقل رئیسجمهور آمریکا دارد، برای هریس خوشایند است. در هر حال جو بایدن 79 ساله که مسنترین فردی است که به مقام ریاستجمهوری آمریکا رسیده است، بر اساس آنچه در گزارش پزشکی کاخ سفید آمده، نحوه گام برداشتنهایش نسبت به کنترل پزشکی قبلی در سال ۲۰۱۹ انعطاف کمتری دارد. فراتر از آن، میزان سرفههای جو بایدن به دلیل بازگشت اسید معده به لوله مری افزایش یافته است. همین موارد سبب شد بایدن مورد آزمایش «کلونوسکوپی» قرار گیرد و ناچار شود در طول 1 ساعت و 20 دقیقه بیهوشی، قدرت را به معاونش هریس واگذار کند.
درباره کامالا هریس و چگونگی راهیابی وی به معادلات قدرت، ابهامات زیادی وجود دارد که نمیتوان بسادگی از کنار آنها گذشت. هریس به مراتب نسبت به سیاستمداران ارشد دیگر ۲ حزب دموکرات و جمهوریخواه سابقه کمتری در مجلس سنا یا حتی مجلس نمایندگان دارد. او سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۱۱ به عنوان بیستوهفتمین دادستان ناحیه سانفرانسیسکو فعالیت میکرد و سپس از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۷ به عنوان سیودومین دادستان کل ایالت کالیفرنیا فعالیت کرد. در جریان مبارزات انتخاباتیاش برای سنا باراک اوباما و جو بایدن، از وی حمایت کردند و او سال 2018 توانست به سنا راه پیدا کند. او به عنوان زنی که اصالتی «هندی- جاماییکایی» دارد، دهههاست در آمریکا به سر میبرد.
در انتخابات ریاستجمهوری سال 2020 میلادی، دموکراتها امیدوار بودند بتوانند به واسطه حضور کامالا هریس در کنار بایدن، براحتی آرای رنگینپوستان را در ایالاتی مانند «فلوریدا» و «اوهایو» به سود خود به گردش درآورند اما ترامپ در این ۲ ایالت مهم بازی را از رقبای خود برد. فراتر از آن، اگر حمایت رایدهندگان مستقل در ۳ ایالت میشیگان، پنسیلوانیا و ویسیکانسین نبود و جمهوریخواهان سنتی در ۲ ایالت آریزونا و جورجیا پشت ترامپ را خالی نمیکردند، بایدن نیز پس از هیلاری کلینتون به دومین نامزد دموکرات شکست خورده در برابر رئیسجمهور سابق آمریکا تبدیل میشد. فراتر از آن، کامالا هریس اکنون در نظرسنجیها موقعیت خوبی ندارد. بر اساس آخرین نظرسنجی موسسه «یوگاو»، محبوبیت هریس در بین رایدهندگان آمریکایی 41 درصد بوده و حتی برخی نظرسنجیها از محبوبیت 32 درصدی او حکایت دارد.
واقعیت امر این است که کامالا هریس از جمله سیاستمداران آمریکایی است که از سوی هر ۲ لابی صهیونیستی در آمریکا یعنی آیپک و جیاستریت مورد حمایت قرار میگیرد. به عبارت بهتر، لابیهای صهیونیستی در واشنگتن بر کارآمدی هریس جهت تامین اهداف منطقهای و فرامنطقهای رژیم اشغالگر قدس اتفاق نظر دارند. فراموش نکنیم کامالا هریس مانند جیک سالیوان و آنتونی بلینکن از راهاندازی جنگهای خونین و نسلکشی کودکان فلسطینی توسط تلآویو حمایت میکند. بیدلیل نیست که کامالا هریس یکی از سخنرانان همیشگی اجلاس سالانه آیپک محسوب میشود. فراتر از آن، لابیهای صهیونیستی معتقدند هریس تشنه قدرت است و به لحاظ سیاسی نیز در ابتدای راه قرار دارد، بنابراین میتوان او را براحتی در مشت خود گرفته و حتی جزئیات گفتار و رفتار وی را مدیریت کنند.
سال 2020 زمانی که انتخابات درونحزبی دموکراتها برگزار شد، کامالا هریس اصلیترین منتقد جو بایدن بود. او در مناظرههای درونحزبی، سیاستهای مهاجرتی و اقتصادی بایدن را به چالش کشید و حتی در برخی موارد، رئیسجمهور کنونی آمریکا را به گوشه رینگ رقابتها هدایت کرد. اساسا کسی تصور نمیکرد بایدن از کامالا هریس به عنوان معاون انتخاباتی خود استفاده کند، زیرا افرادی مانند برنی سندرز و الیزابت وارن به مراتب حضور موثرتری در حزب دموکرات داشتند. حتی بسیاری از تحلیلگران بر این باورند اگر سندرز یا وارن در کنار بایدن قرار میگرفتند، پیروزی او در برابر ترامپ با قاطعیت بیشتر و حرف و حدیث کمتری رقم میخورد اما بایدن در نهایت ناچار به انتخاب کامالا هریس شد!
طی روزهای اخیر، برخی رسانههای آمریکایی از تشدید اختلافات بایدن و هریس خبر میدهند اما هرگز به این مساله نمیپردازند که چرا اساسا زوج سیاسی «بایدن- هریس» شکل گرفت! آیا میتوان هریس را یک آدرس انحرافی از سوی لابیهای صهیونیستی آیپک و جیاستریت جهت تسخیر مطلق قدرت در کاخ سفید در آینده نزدیک دانست؟
ارسال به دوستان
گل طلایی رئیسی در 100 روز ابتدایی دولت
سعید ساداتی: «راهحلهای کوتاهمدت یک ماهه و ۱۰۰روزه برای حل مشکلات و معضلات اقتصادی، اجتماعی و سیاست داخلی و خارجی در دولت تدبیر و امید پیشبینی شده است که با این برنامه ما میتوانیم در یک فرصت کوتاه شاهد تحول اقتصادی باشیم». این وعدهای بود که حسن روحانی در روزهای تبلیغات انتخابات ریاستجمهوری سال 92 به مردم داد؛ وعدهای که هیچ وقت عملی نشد اما همین قول نافرجام کافی بود تا عدد 100 در ادبیات سیاسی کشور ماندگار شود.
به گواه اکثر کارشناسان و اقتصاددانان، وعده حل مشکلات طی 100 روز یکی از مضحکترین و بیپایهترین وعدههای یک فرد به عنوان رئیسجمهور است. رهبر حکیم انقلاب نیز یکی از جدیترین مخالفان وعدههای توخالی برخی نامزدها هستند تا جایی که سال 94 اعتراضشان را صراحتا اینگونه بیان کردند: «وعدههای غیرعملی ندهند. بعضی نامزدها وعدههایی به مردم میدهند که خودشان هم میدانند از دست آنها ساخته نیست، شما که نمیتوانی این وعده را عملی کنی، چرا به مردم وعده میدهی؟ چرا مردم را امیدوار میکنید به چیزی که میدانید نخواهد شد؟ گاهی وعدههای غیرقانونی میدهند. [میگویند] فلان عمل را انجام میدهیم، در حالی که میدانند آن عمل خلاف قانون است؛ یا خلاف قانون اساسی است، یا خلاف قانون عادی است؛ وعدههای اینجوری هم ندهند».
هر چند سیدابراهیم رئیسی هیچگاه مانند رئیسجمهور پیشین وعده 100 روزه به مردم نداد اما اذهان چشمانتظار بود تا ببیند پس از گذشت 100 روز از روی کار آمدن دولت جدید چه گرههایی از کار مردم باز میشود. شاید عدهای واکسیناسیون عمومی را مهمترین دستاورد دولت در این مدت عنوان کنند اما به عقیده نگارنده، مهمترین اتفاقی که در طول این یکصد روز ابتدایی افتاد، بازگشت اعتماد عمومی به نهاد اجرایی کشور بود. هیچکس ماجرای آبان 98 را فراموش نمیکند. شاید روزی که رئیسجمهور با لحنی تمسخرآمیز خطاب به مردم گفت: «خود من هم صبح جمعه متوجه شدم!» نفهمید چه تیشهای به ریشه اعتماد افکار عمومی به عالیترین نهاد اجرایی کشور زده است.
اتفاقات آبان 98 را با ماجرای هک سامانه سوخت و اعتراضات مردمی اصفهان میتوان مقایسه کرد. اینکه در زندگی عادی و روزمره مردم خلل وارد شود و آنها را عصبانی و معترض کند امری طبیعی است اما نوع رفتار اعتراضآمیز آنها تنها و تنها به یک موضوع ساده برمیگردد و آن اینکه دولتمردان را در کنار خود یا مقابل خود ببینند. مردم آبان 98 دولتمردان را در جایگاهی دیدند که نگاه بالا به پایین دارند و همین نگاه متکبرانه بیشتر مردم را عصبانی کرد اما در نقطه مقابل، آبان 1400 وقتی شخص اول اجرایی کشور یک اجلاس مهم بینالمللی را رها میکند و دوشادوش مردم در پمپبنزینها حاضر میشود، ماجرا متفاوت میشود.
البته اعتماد عمومی به دولتمردان یکشبه حاصل نمیشود اما مردم ایران در طول تاریخ ثابت کردهاند قدرشناسند و اگر برایشان یک قدم برداشته شود، آنها دهها قدم برای دولت و حکومت برمیدارند. نمونه بارز این قدرشناسی را میتوان در مراسم تشییع پیکر مقدس شهید حاجقاسم سلیمانی مشاهده کرد؛ روزی که همه ایران برای مردی که خودش را وقف همه ایران کرده بود بسیج شد و به خیابان آمد. 100 روز ابتدایی دولت رئیسی هم همین است؛ مردم تفاوت قائل میشوند بین رئیسجمهوری که «صبح جمعه» متوجه اخبار میشود با رئیسجمهوری که حتی آخر هفتهاش هم تعطیل نیست و به قلب مردم سفر میکند.
هر چند دولت فعلی نقاط ضعف زیادی دارد اما باید بابت بازگشت این اعتماد عمومی به حاکمیت قدردان دولتمردان فعلی بود. به جرأت میتوان گفت این بزرگترین چالش رئیسی در آغاز به کارش در دولت بود. قطعا حل مشکلات اقتصادی- سیاسی- اجتماعی بدون اعتماد مردم غیرممکن است. وضعیت بحرانی امروز یک عمل جراحی سنگین میطلبد؛ عملی که اول باید پای اعتماد بیمار به طبیب در میان باشد؛ بعد تبحر طبیب.
ارسال به دوستان
|
|
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
آدرس مطلب:
|