افزایش ناگهانی و چندباره نرخ نان در روزهای پایانی سال
سال نان گران و بی‌تدبیری مسؤولان

گروه اقتصادی: سال 1393 سال گرانی نان بود؛ افزایش عجیب و غریب نرخ نان آن هم بدون اطلاع‌رسانی درست موجب سردرگمی و شگفتی مردم شده بود و جالب اینکه این ابهام همچنان ادامه دارد. شاید این بی‌تدبیری در سال 94 هم ادامه داشته باشد. دولت به طور رسمی نان را 30 درصد گران کرد اما مسؤولان همواره از دادن اطلاعات درست طفره رفتند و هیچ‌گاه پاسخ نگفتند چرا در برخی مناطق نان تا 100 درصد گران شد و اساسا چرا دولت از نانوایان و تولیدکنندگان آرد حمایت نمی‌کند. حال در روزهای پایان سال شاهد گرانی بیشتر نان هستیم آن هم به بهانه آزادپزی! طبق تصمیم دولت 20 درصد آردی که به نانوایان داده می‌شود با نرخ آزاد محاسبه می‌شود و نانوایان می‌توانند نرخ این نان‌ها را به صورت آزاد حساب کنند اما تاکنون رقم دقیقی از نان‌ها با نرخ آزاد منتشر نشده و یک نابسامانی در عرضه نان رخ داده است تا جایی که رئیس اتحادیه نانوایان سنگک در اظهارنظری عجیب می‌گوید قیمت 2هزار تومان برای نان سنگک گران نیست. در شرایطی که به گفته متولیان دولتی، تنها تا ۲۰ درصد نانوایان مجاز به آزادپزی هستند ولی به نظر می‌آید موج گسترش این سنخ نانوایی در شهر تهران بیش از این مقدار است. نانوایان آزادپز اجازه خواهند داشت آرد را به‌طور مستقیم از کارخانجات با نرخ توافقی یا به اصطلاح رقابتی، دریافت کرده و نان خود را نیز به قیمت آزاد و غیردولتی به مردم بفروشند. پیش از این هیچ اطلاعیه‌ای منوط به اینکه در آینده نزدیک این نانوایی، آزادپز خواهد شد، مشاهده نشده است و به دلیل بی‌اعتمادی ناشی از ضعف نظارت این احتمال رایج است که نانواهایی هستند که هنوز از آرد دولتی قبل خود استفاده می‌کنند و به قیمت آزاد می‌فروشند. هرچند که مدعیان بر این امر هستند که این مساله تدریجی اتفاق افتاده است ولی صداهای اعتراض در چند روز مانده به سال نو شدت گرفته که می‌تواند به ترافیک کاری دستگاه‌های نظارتی و از کنترل خارج شدن این امر مربوط باشد. پیش از این قائم‌مقام وزیر صنعت در این باره گفته بود: مصوبه جدیدی برای افزایش تعداد نانوایی‌های آزادپز نداریم و همان مصوبه 3 ماه پیش که ۲۰ درصد نانوایی‌ها می‌توانند آزادپز شوند به تدریج در حال اجراست. دولت پس از آنکه بعد از 3 سال قیمت نان اصلاح نشده و ثابت مانده بود، ۱۰ آذرماه سال جاری مصوبه‌ای داشت که براساس آن قیمت نان در تمام کشور نهایت تا ۳۰ درصد افزایش یابد و بتواند بخشی از هزینه نانوایی‌ها را که شامل دستمزد و هزینه‌های جانبی بود را پوشش دهد. خسروتاج به شرط و شروط وزارت صنعت، معدن و تجارت برای واحدهای نانوایی آزادپز اشاره کرد و گفت: واحدهایی می‌توانند چنین درخواستی دهند که حتماً در منطقه آنها چند واحد نانوایی یارانه‌ای موجود باشد و در عین حال سعی کرده‌ایم در مناطق آسیب‌پذیر کمتر واحد آزادپز داشته باشیم، علاوه بر اینکه واحدها باید تقاضای خودشان را اعلام کرده و به شرط پذیرش کارگروه استانی می‌توانند از حالت یارانه‌ای به سمت آزادپز حرکت کنند. معاون بازرگانی داخلی وزیر صنعت این توضیح را هم داد که قرار بود این روند آزادپز شدن طی 3 ماه و تا پایان اسفند به تدریج انجام شود و اینکه برخی مشاهده می‌کنند به مرور نانوایی‌ها آزادپز شده‌اند تصمیم جدید یا افزایش تعدادی در کار نیست بلکه تصمیم چند ماه پیش است که به مرور
در حال اجراست.
نرخ 2 هزار تومانی گران نیست!
محمدرضا نظرنژاد، رئیس اتحادیه نانوایان سنگک با بیان اینکه کیفیت نان‌های سنگک بعد از آزادسازی آرد افزایش یافته است، افزود: نانوایی‌های سنگک بعد از آزادسازی قیمت‌ها کیفیت نان‌های خود را افزایش داده و طبق مصوبه اتحادیه در نانوایی‌های آزادپز سنگک، قیمت نان ساده 1300 تومان، یک رو کنجدی 1500 تومان و دورو کنجدی 2 هزار تومان است. در نانوایی‌های دولتی نان سنگک ساده 800 و کنجدی 1000 تومان است اما کیفیت مرغوبی نداشته و از طرفی حجم نان‌ها هم کمتر است. نظرنژاد با اشاره به اینکه حجم نان‌ها نیز تغییر یافته است، گفت: مردم می‌گویند نان گران شده اما حجم نان‌ها نسبت به گذشته تغییر یافته و هر نان سنگک باید بین 450 تا 470 گرم است که در برخی نانوایی‌ها به 500 گرم هم می‌رسد. رئیس اتحادیه نانوایان سنگک با تایید آزادسازی نانوایان به «میزان» گفت: سهمیه آرد دولتی 230 هزار تومان است یعنی دولت برای هر 10 کیسه آرد 230 هزار تومان سوبسید می‌دهد اما باید به سمت آزادسازی پیش برویم. نظرنژاد با اشاره به وضعیت تولید گندم گفت: متاسفانه تولید بسیار کاهش داشته و واردات افزایش یافته است. در سال جاری 7 میلیون تن گندم وارد کردیم این در حالی است که دولت گندم را 1150 تومان می‌خرد و به کارخانه می‌فروشد اما در حال حاضر شاهد این هستیم که گندم‌های وارداتی قیمت ارزان‌تر و کیفیت بهتری دارند. گفتنی است براساس اعلام محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت، قیمت نان بنا بر خواسته اتحادیه نانوایان و برای جبران افزایش هزینه‌ انرژی و دستمزد کارگران از روز 10 آذر 93 حداکثر به میزان 30 درصد افزایش یافت. این در حالی است که بعد از آزادسازی قیمت نان، نانوایی‌ها آزادپز به طرز چشمگیری قیمت‌ها را افزایش داده‌اند و هیچکس هم جوابگوی این اتفاق نیست. از طرفی تمایل نانوایان به سمت آزادپزی نیز افزایش یافته و دیگر خواستار دریافت سهمیه آرد نیستند.
ابلاغ آزادسازی بدون هیچ مبنایی
رئیس اتحادیه نان حجیم و نیمه‌حجیم با بیان اینکه دولت به دنبال آزادپزی نان است، گفت: مصوبه و تصمیم دولت بر افزایش آزادپزی نانوایان است، طبق لیست اتحادیه و مصوبه دولت آزادپزی نانوایان 20 درصد افزایش یافته است. محمدجوادکرمی با بیان اینکه دولت باید پایه مشخصی برای این کار تعیین کند، افزود: به‌عنوان مثال یارانه نان که اکنون با قیمت 4500 تومان به مردم پرداخت می‌شود، به طور کامل مستقیما به مردم تعلق گیرد. کرمی ادامه داد: به اعتقاد من بهتر است رقم یارانه نان از 4500 تومان به 10 هزار تومان افزایش پیدا کند، با افزایش یارانه نقدی نان، دولت می‌تواند قیمت گندم و آرد را واقعی کند بدین صورت که هر کیلوگرم گندم را به قیمت 1100 تومان از کشاورز بخرد و هر کیلوگرم آرد را به قیمت 1400 تومان به نانوایان بفروشد. در حال حاضر دولت گندم را با قیمت 1115 تومان از کشاورز خریده و با قیمت 660 تومان به نانوایان می‌فروشد اما باید این مابه‌التفاوت را مستقیما به مردم پرداخت کند. وی در پاسخ به اینکه چرا قیمت نان بربری تا 1200 تومان هم افزایش یافته است، گفت: متاسفانه طبق مصوبه دولت نانوایان آزاد هستند بنابر هزینه‌هایشان قیمت نان را تعیین کنند و این اتفاق بنابر هیچ اصولی نیست. دولت باید پایه و اصول مشخصی برای آزادپزی نانوایان تعیین کند. گفتنی است بنابر مصوبه دولت نانوایان فانتزی 9 درصد و سنتی‌ها 11 درصد آزادپز شدند اما با این اتفاق قیمت نان‌ها بدون هیچ اصولی چند برابر افزایش یافته و با این اتفاق فشار مضاعفی بر مردم وارد شده است.